YILLIK KONTROLLER VE GÜNCEL UYGULAMALARI FUAT DURDAĞ Elk. Müh. ASANSÖR İSTANBUL 06 NİSAN 2013

YÖNETMELİK Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ nın çıkardığı Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği; 01.01.2012 ‘den itibaren uygulamaya konulması ile asansörlerin her yıl Fenni Muayene ye tabi tutularak can ve mal güvenliği açısından sağlıklı duruma getirilmesi amaçlandı. Bu Yönetmelikte; Kullanım süresi boyunca asansörün güvenli çalıştırılması ile ilgili asgari kriterler ve şartlar netlik kazandı.

ZAMANLAMA Çok doğru; Asansör Yönetmeliği veya Direktifi ve bunlara bağlı Asansör Standartlarının sektöre girmesi ve benimsenmesinden sonra bu yönetmeliğin çıkması anlamlıdır. Firmalar düzene girdi ve güvenli asansörler piyasaya arz edildi. Daha önemlisi; Komponent Üreticileri, imalatlarını standartlara uygun hale getirdiler.

Gönül isterdi ki; Bu uygulamalar, aynı sıra ile daha önce başlatılsaydı.

KULLANICI TARAFINDAN BAKILDIĞINDA Kullanıcıların Asansör gibi hayatımızın önemli bir parçası olan seyahat aracının önemini kavramalarını, aynı zamanda da ücreti karşılığında servis aldıkları firmaların yeterlilik seviyelerini görme fırsatını ortaya çıkarmıştır. Yapılan bu muayene işlemi sonucunda, mevcut asansörlerine her ay periyodik bakım yaptırmanın ne kadarda önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.

BAKIM Buradaki ince ayrıntı; bakım (bakmak) sözlük anlamı gibi değil, işinin ehli, bu işi yapabilme durumu yetkili kurumlar tarafından belgelendirilmiş, firmalar tarafından yapılmalıdır. Muayene sonuç raporlarından; bakımı yapan firmaların, aslında işini tam anlamıyla yapmadığı ortaya çıkmıştır. Bu durum yönetimleri üstlenen insanların; asansörlerinin güncel durumunu bilmelerini sağlamıştır.

Yöneticiler; asansörlerine, Revizyon -Modernizasyon yaptıracakları zaman kafaları karıştırılıyordu. Kontrollerden sonraki rapor; artık yöneticiyi çok daha kolay yönlendiriyor.

Yaşanan en büyük sıkıntı; bir çok yönetici arkadaş, kontrolden çıkan bu eksikleri, fiyattan dolayı, belgesiz ve yeterliliği olmayan firmalara yaptırıyorlar. Bu yüzden; önüne gelen Asansör Firması açıyor.

Sıkıntılardan birtanesi de; muayene ücreti olarak karşımıza çıkmaktadır. Genel görüş asansörlerin zaten her ay bakıldığı, ayrıca böyle bir kontrole gerek olmadığı yönündedir.

Nedeni; Bu hayati önem taşımakta olan uygulamanın, insanlara laiki ile anlatılamamasıdır. Ne yazılı görsel basında, ne Belediyelerde , ne de Muayene Kuruluşları tarafından yeterli bilgilendirme yapılmamıştır. Hal böyle olunca; kapılarına gelen asansörlerinin ücreti karşılığında kontrol edileceğini söyleyen mühendis arkadaşlar inandırıcılık konusunda zorlanmışlardır.

ASANSÖR FİRMALARI TARAFINDAN BAKILDIĞINDA, Olumlu ve olumsuz sonuçların ortaya çıktığı görülmüştür.

OLUMLU TARAFI Servis verdiğimiz asansörlerin standartlara uygun hale getirilerek çok daha güvenli hale gelmesidir. Yıllardır bakım hizmeti verdiğimiz ve modernizasyon anlamında taleplerimiz; çoğu zaman maddi yetersizlikler neden gösterilerek geri çevriliyordu. İşte bu yasal zorunluluk bu işlerin yapılmasını hızlandırdı.

Standartlara Hakimiyet Yaptığımız işin olmazsa olmazı; standartlara hakim olup, buna göre asansörler yapmak. Yıllık Kontrollere nezaret etme zorunluluğu ve rapor sonrası tekliflendirme standartlara hakimiyeti zorunlu hale getirmiştir.

OLUMSUZ TARAFLARI İSE; Muayene işlemine nezaret etme zorunluluğu , Muayene Kuruluşunun plansız hareket etmesi, zaten ekip sıkıntısı çeken firmaların zor durumlarla karşılaşmasına neden olmaktadır. Bu işlem, Firma ve Onaylanmış Kuruluşun ortak çalışması sonucu olacaksa, binalara haber verilmeden önce; karşılıklı mutabakat gerekmektedir. Çoğu zaman binaya gidildiğinde haber verilmesi, ekip ayarlama anlamında büyük sıkıntı yaratıyor.

Binalardan randevu alınmasına rağmen muayene ücreti bilgisi verilmemesi, tartışmalara sebebiyet veriyor.

            En büyük problem ise; muayene uzmanı adı altında, tecrübesiz mühendis arkadaşların hazırladıkları gelişi güzel raporlar. Hiçbir teste tabi tutulmadan yapılan gözle muayene sonucu yazılan eksikler. Bazıları; hiçbir test cihazı kullanmıyor. Tabii ki, uygunsuzluklarda ya firma yetkilisine sorma yöntemiyle yada inisiyatif kullanılarak yazılıyor.

Muayeneyi; listeye göre yapmalarına rağmen, her muayene kuruluşunun farklı raporlar göndermesi. Çoğu zaman hangisinin doğru olduğunu sorgulamak ve yorumlamak oldukça zor oluyor. Yanlış gelen raporlar sonucunda, ikinci defa binaya gidip kontrol yapma gereği duyuluyor.  

İlk kontrolde yazılmayan ve doğal olarak yapılmayan eksikliğin, ikinci kontrolde tespit edilerek talep edilmesi. Bu hem binaya karşı bir mahcubiyet, hem de yeniden çalışma sonucu iş programlarında aksamalara sebebiyet veriyor.

 Muayene Kuruluşlarının; farklı uygulamaları da sıkıntıya sebebiyet vermektedir. Bazıları; muayene sonucuna göre, asansöre yapıştırması gereken bu üç farklı etiketten hiçbirini yapıştırmıyor. Bazı Onaylanmış kuruluşlar ise; bu kurala uyup etiketleri yapıştırıyorlar.

Asansöre yapıştırılmış bazı etiketlerde ise; Bu asansör ……………… Asansöre yapıştırılmış bazı etiketlerde ise; Bu asansör ……………….. Onaylanmış Kuruluş tarafından kontrol edilmiştir şeklinde ibare var, asıl kullanıcıyı ilgilendiren sonuç yok.

Bazı Onaylanmış Kuruluşlarca; muayene yapıldıktan sonra yöneticilere raporlar zamanında ulaştırılmıyor. - Etiketler olmazsa, - Rapor gelmezse - Yönetici; bilgilendirme yapmazsa, kullanıcıların bindikleri asansörün durumundan haberdar olması çokta mümkün olmuyor.

YILLIK KONTROLLERDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR Yapım yılı 2002 olmasına rağmen; mühendisin, yöneticiye biz bunu 95 öncesi gösterelim az masraf çıksın demesi. Mühendisin, makina dairesine çıkamaması yada kilitli olmasına rağmen , hazırladığı raporda bu alana ait eksiklerin olması.

Yapım yılı aynı (Örneğin 2002 yılı), Onaylanmış Kuruluş aynı, Muayene eden mühendis aynı olmasına rağmen;    -İç kapı ile ilgili ibare yok, -İç kapı takılmalı, -İç kapı tavsiye edilir. gibi farklı seçeneklerle karşımıza çıkabiliyorlar.

Bütün emniyet devreleri ; kontrol edilmesine rağmen, gelen raporda ‘’Emniyet devresinde şönt olmamalı.’’ yazısının varlığı. Yapılan kontrolde 17 adet eksik çıkmasına rağmen, tekrar bakıldığında sadece 2 adet eksik olduğunun tesbiti.

Bazı Asansör Firmalarının, Yöneticiye kırmızı etiket almış bir asansörün, tanıdıklarım var daha az masrafla yeşil etikete çeviririz demesi. Asansör Firmasının Hizmet Yeterlilik Belgesi yoksa bile kontrol yapılıyor olması. Onaylanmış Kuruluşların Kontrolleri arasında çelişkiler var. Örneğin kuyu dibi alarmını birisi isterken, diğeri istemiyor.

Fiyatlar çelişkili; bütün Onaylanmış Kuruluşların fiyatları birbirinden farklı. Denetimsizlik ve programsızlık var; 5 kontrol yapmak üzere; günlük kontrol limitini doldurmak için birbirine yakın binalar seçiliyor. Mühendislerin tecrübesizliği, refakat eden Asansör Firmalarında bu konuya karşı bir güvensizlik ortamı oluşturuyor.

ÖNERİLER Unutulmamamalıdır ki; Yönetmelikte tanımlanan; ‘BİNA SORUMLUSU’ , ’YETKİLİ SERVİS’, ‘İLGİLİ İDARE’, ‘A TİPİ ONAYLANMIŞ KURULUŞ’, ‘BAKANLIK’ gibi kurumlar da şahıslardan oluşmuşlardır. Bu şahıslarında her biri aslında birer asansör kullanıcısıdır. Olaya bu yönüyle bakarak daha titiz davranmalı ve önem vermeliyiz.

Amaç; insanları ve tüm canlıları sevmek olmalı; onların can ve mal emniyeti için uğraş verilmelidir.

- Bu konuda Farkındalık yaratılması - Bu konuda Farkındalık yaratılması. Yönetmelik zaten bunu büyük ölçüde sağladı, bizde sahip çıkıp devam ettirmeliyiz - Sektörde yetişmiş personel sıkıntısının devlet eliyle çözümü için çalışma yapılması. - A tipi denetim kuruluşları ile sektördeki firmaların temsilcilerinin aynı platform altında buluşup, yaşanılan sorunların dile getirilmesi ve çözümlenmesi için organizasyonların planlanması.

- Asansörlerin; Piyasaya Arz edilme aşamasında da, Yıllık Kontrollerin yapılması aşamasında da Piyasa Gözetim ve Denetimin artırılması. - Piyasada ki bütün asansörler; kayıt altına alınıp, doğru bir şekilde istatistiki bilgilerin oluşturulması ve kamuya sunulması.

Danışmanlarımız; sektörden elini çekmemeli.

Eski - yeni demeden bütün asansörlerin güvenlik seviyeleri en üst düzeye çıkarılmalıdır. Kullanıcıları güvenli asansörlere alıştırıp, eski tarihli bir asansöre bindirirsek kaza yapma riskini artırmış oluruz.

Kontrol Formu tek olmalıdır. Maddeler üzerinde biraz daha çalışılmalı Kontrol Formu tek olmalıdır. Maddeler üzerinde biraz daha çalışılmalı. Çok eski standartlar bir kenara bırakılmalı. ‘’CE’’ işaretli asansörler ve Emniyet açısından bu asansörlere yakınlaştırılan asansörler olarak iki grupta düşünülmeli. Gönül ister ki piyasadaki bütün asansörler Ek-A3 seviyesine çekilsin. Ama şu anki şartlarda, bunu istemek hem haksızlık olur hem de maddi olanaklar açısından çok doğru bir şey olmaz.

Fuat DURDAĞ Genel Müdür İNŞALLAH SEKTÖRÜMÜZ, ÜLKEMİZ ve İNSANLIK KAZANIR. BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM. Fuat DURDAĞ Genel Müdür