Yükseköğretim Kalite Kurulu KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME PROGRAMI-2018 Değerlendirilecek Kurumlara Yönelik Bilgilendirme Toplantıları M. Dilek Avşaroğlu Erkan Akademik Uzman

YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU-MENTÖRLÜK SİSTEMİ Amaç ; Kurumsal dış değerlendirme programına dahil olacak kurumlara rehberlik etmek, Kurumlarda iç kalite güvence sisteminin yapılandırılmasına destek olmak, Yükseköğretim sistemimizde kalite güvence kültürünün yaygınlaşması ve içselleştirilmesine katkıda bulunmaktır.

Kalite Güvencesi Yaklaşımı Büyük resmi görmemizi sağlayan sistem ve yönetim modellerinin uygulanması Ödül süreci (Yönetsel kalitenin değerlendirildiği modeller (EFQM vb.), Malcom Baldridge…) Kurumsal Performans Yönetimi Kalite Güvencesi Kalite Kontrol Çıktı bazlı değerlendirme Amaca/Hedefe Uygunluk Kurumsal Dış Değerlendirme EUA Kurumsal Dış değerlendirme Programı, Yükseköğretim Kalite Kurulu Dış değerlendirmeProgramı Program Akreditasyonu (ABET/MÜDEK,FEDEK, MİAK,..) Belgelendirmeler ISO 9001,ISO 17001,ISO 27001sistem standartları AKTS Etiketi, DS Etiketi Kurumsal hedef ve stratejileri izlemeyi sağlayan ulusal ve uluslararası sıralamalar, indeksler Ulusal ve uluslararası standartları sağlama Girdi Kontrolü-Raporlamalar Stratejik Planlar İdari ve akademik faaliyet raporları İç değerlendirme Raporları, vb. Girdi bazlı değerlendirme

DIŞ DEĞERLENDİRME Bir yükseköğretim kurumunun eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin, Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından yetkilendirilen dış değerlendiriciler veya Yükseköğretim Kurulunca tanınan, bağımsız Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip dış değerlendirme kuruluşları tarafından yürütülen dış değerlendirme süreci. İÇ DEĞERLENDİRME Bir yükseköğretim kurumunun eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî hizmetlerinin kalitesinin ve kurumsal kalite geliştirme çalışmalarının, ilgili yükseköğretim kurumunun görevlendireceği değerlendiriciler tarafından değerlendirilmesi.

Görev ve Sorumluluklar Kurumsal Dış Değerlendirme, Dış Değerlendirme ve Akreditasyon Kuruluşlarının Tescili ve Kalite Kültürü konusundaki farkındalığın arttırılması ve kalite güvencesi uygulamalarının yaygınlaştırılması. Yönetmelik kapsamında oluşturulan Yükseköğretim Kalite Kurulu, yükseköğretim kurumlarında kalite değerlendirme ve güvencesi çalışmalarını düzenlemek ve yürütmek üzere aşağıdaki üç temel görevi yerine getirmektedir

Neden Yükseköğretimde Kalite Güvencesi Sistemi? -Yükseköğretime olan talep -Bilgi ve iletişim teknolojileri ile birlikte çeşitlenen eğitim ortamları -Yüksek öğretim kurumlarının çeşitliliği (Misyon Farklılaşması) Kalite Güvencesi -Azalan kamu kaynakları -Uluslararasılaşma -Eğitim-öğretim ve araştırmanın yanında toplumsal katkının öneminin artması -Sıralama (Ranking)

Kalite Güvencesi: «Deming» Kalite Döngüsü İyileştirmeyi kararlı hale getir ve yeni çalışma kurallarını düzenle Planı ve ölçüm araçlarını uygula Ne yapmak gerektiği ve Nasıl yapılacağını belirle Sonuçları değerlendir ve varsa sapma nedenlerini anla Önlem al (Ö) Planla (P) Uygula (U) Kontrol et (K) İç Değerlendirme Dış Değerlendirme Bir ürün veya hizmetin her türlü kalite unsurunu tam olarak yerine getirdiğine dair güvence sağlayabilmek için yapılan tüm planlı ve sistematik işlemler. Bir yükseköğretim kurumunun eğitim, öğretim, araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin kalitesinin kapsamlı, sistematik ve düzenli olarak değerlendirilmesi ve kalitelerinin geliştirilmesi.

Kalite Güvencesi: Sürekli İyileştirme Adım Adım Sürekli İyileştirme MÜKEMMELLİK P U K Ö P U K Ö P U K Ö Adım Adım Sürekli İyileştirme ZAMAN

Yükseköğretim Kalite Güvencesi Sistemi girdi süreç çıktı Misyon beyanı Amaç ve Hedef Beklenen çıktılar yönetim politika personel öğrenciler kaynaklar fiziki altyapı eğitim programları araştırma projeleri kamu hizmetleri mezunlar bilimsel üretim hizmetler Gerçekleşen misyon Ulaşılan hedefler Ulaşılan çıktılar Paydaş memnuniyeti Yükseköğretim Kalite Güvencesi Sistemi

YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ Kurumun gelecek planlarını belirlemesini, Sahip olunan kaynakların ve yetkinliklerin bu hedefler doğrultusunda yönetilmesini, Tüm süreçlerin kurumsal değerlerle ve hedeflerle uyumlu olarak yönetilmesini, Kurum genelinde ve süreçler bazında ölçme ve izleme yoluyla sürekli öğrenme ve iyileştirmenin benimsenmesini, sağlamalıdır. Yükseköğretim kurumunun sürekli başarısını sağlayacak biçimde, gerekenlerin zamanında öngörülmesini ve gerçekleştirilmesini güvence altına alan liderliğe sahip olması şarttır.

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME PROGRAMI

Kurumsal Dış Değerlendirmenin Dayanağı: Kurum İç Değerlendirme Raporu (KİDR) KİDR; Kurumun bir önceki takvim yılındaki performansının değerlendirildiği bir dokümandır. Kurumun iç yapısını veya işleyişini betimleyen bir metin değildir; tanıtım veya reklam dokümanı değildir. Belirli tarihler arasındaki (1Ocak - 31Aralık) faaliyetleri gözden geçiren, analizeden, yeterliğini/başarısını irdeleyen, kurumun standartları ve hedefleriyle uyumunu değerlendiren, yıllar içindeki değişimleri ve nedenlerini araştıran, gerektiğinde rakiplerin performansı ile karşılaştıran bir özdeğerlendirme raporudur.

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRMEDE CEVAP ARANAN SORULAR Kurum ne yapmaya çalışıyor? (Kurumun misyonu ve hedefleri) KURUMSAL ÖZERKLİK VE ESNEK YAPI Kurum misyon ve hedeflerine nasıl ulaşmaya çalışıyor? (Kurumun yönetişim/organizasyonel süreçleri ve faaliyetleri) Kurum misyon ve hedeflerine ulaştığına nasıl emin oluyor? (Kalite güvencesi süreçleri, İç değerlendirme süreçleri) Kurum geleceğe yönelik süreçlerini nasıl iyileştirmeyi planlıyor? (Yükseköğretimin hızlı değişen gündemi kapsamında kurumun rekabet avantajını koruyabilmesi için sürekli iyileşme faaliyetleri ) REKABET AVANTAJI

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME Denetleme Akreditasyon Kontrol listesi üzerinden yapılan bir ölçme Üniversiteleri sıralama aracı DEĞİLDİR. Kurumun; Kurumsal özerkliğini koruyup, kullanabileceği ve Yükseköğrenim alanında rekabet avantajı olarak değerlendirebileceği Güçlü yönlerini, başarı hikayelerini ve iyileşmeye açık yönlerini tanımasını sağlayan BİR SÜREÇTİR…

Kurumsal Dış Değerlendirme Ölçütleri Kurumsal İç Değerlendirme Raporu Hazırlama Kılavuzu Kurumsal Dış Değerlendirme Sürecinin Nasıl Yürütüleceğini Tanımlayan Kurulun İç Dokümanları Avrupa Üniversiteler Birliği Kurumsal Değerlendirme Programı (EUA-IEP) Rehberi Avrupa Standartlar Rehberi (ESG)

16

KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ Kurum Hakkında Genel Bilgiler (Mevcut Durum) Kalite Güvence Sistemi Sonuç ve Değerlendirme Eğitim ve Öğretim 1. Kurum Hakkında Genel Bilgiler (Mevcut Durum) Araştırma ve Geliştirme Yönetim ve İdari Süreçler

Eğitim-Öğretim Yönetim Sistemi Araştırma

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME YÖNETİM SİSTEMİ KALİTE GÜVENCESİ SİSTEMİ -Misyon, vizyon, hedefler -Kalite güvence politikası, kurumsal politikaların fakülte düzeyine yansıması, çalışanların bu politikaya yönelik farkındalığı -Kalite Yönetimi, mekanizmaları ve kalite güvence süreçleri ve takvim yılı temelinde işleyiş -Kalite Komisyonu -KİDR süreci ve diğer değerlendirme süreçleri -Stratejik Plan ve tüm unsurları -SP-Kalite süreçleri ilişkisi -PUKÖ döngüsü, sahiplenme, tüm katmanlara yayılması -Performans göstergeleri (yazılı, benimsenen, izlenen, kullanılan) -Kurumsal süreklilik -Uluslararasılaşma; kurumun uluslararasılaşma politikası -İstatistiki göstergelerin izlenme süreci -İngilizce Hazırlık Okulu, son 5 yıllık eğilimler, başarı/ başarısızlık alanları -Ders verme metodolojisi: aktif, etkileşimli, öğrenme odaklı -Müfredat yapısı- zorunlu-seçmeli dengesi. Meslek- meslek dışı dengesi EĞİTİM ÖĞRETİM -Öğrenci şikayetlerinin dikkate alınması, mazeret sınavı -Önceki öğrenmenin tanınması -Mezun izleme; mezun istihdam edilebilirliği -Öğretim elemanı atama süreçleri, kriterleri -Öğretim elemanı ders yükleri, ortalama, kurumun öğretim üyesinden beklentisi/ standart- kişisel? -Eleman seçimi ve değerlendirilmesi, -Rehberlik ve psikolojik danışmanlık -Öğrenme kaynakları -Sosyal, kültürel, sportif faaliyetler ,Tesis ve altyapılar (yemekhane, yurt, teknoloji donanımlı çalışma alanları vs.) -Engelsiz üniversite -Kurumun eğitim-öğretim politikası -Program amaçları ve kazanımları: İlan edilmesi, TYYÇ ile uyumu -Program tasarımı; program kazanımları/çıktıları ile ders kazanımları eşleştirilmesi, -Program kazanımları/çıktıları gerçekleşmenin değerlendirilmesi, generic/ alana ait olmayan kazanımların durumu -Ders kazanımları, ders bilgi paketi/ profili, gerçekleşme -“genişlik” imkanı : kültürel derinlik, farklı disiplinleri tanıma -Sürekli iyileştirme: çok sınav, bazıları formatif; ödev, proje, portfolyo, çıktı temelli değerlendirme AKTS, öğrenci iş yükü takibi - Öğrenci anketleri (ders, öğretim üyesi, program, genel memnuniyet) -CTL yapılanması, TIF imkanı, iyi eğitim ödülü, yükseltme kriterleri, akran değerlendirmesi yöntemi, öğretme portfolyosu yöntemi -Amaç-öğretme yöntemi-ölçme yöntemi uyumu -Paydaş görüşlerinin program tasarımına yansıması, -Akreditasyon Öğrenci/ öğretim üyesi oranları, tanımlar Akademik danışmanlık, etkinliğinin ölçüm -Program güncelleme, gözden geçirme -Öğretim elemanlarının program değerlendirme yöntemleri -Staj: yapılanma, AKTS kredileri -Hareketlilikte kredi kaybı durumları ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME -Kurumun araştırma politikası, bilinirliliği, sürekliliği -Kurumun araştırma stratejisi ve hedefleri, bilinirliliği, sürekliliği -Araştırma yöneticisi (RM) var mı, ekibi var mı, ne yaparlar? -Araştırmaların yerel/ bölgesel/ ulusal kalkınma hedefleriyle ilişkisi -Araştırma kaynakları: fiziki, teknik, mali -Öğrencilerin araştırmaya katılımı -Üniversite dışı fonlara yönelme, destek birimleri, yöntemleri -Üniversite içi destekler – BAP, konferans desteği, araş. ödülü, yükselme kriterleri -Doktora programı, mezun sayıları, trend ve post-doc imkanları -Ortak programlar, ortak araştırma birimleri -Öğretim elemanı performans değerlendirmesi ve sonuçları, ortalama -Kurum araştırma faaliyetlerinin yıllık değerlendirilmesi, sonuçların kullanılması -Kurum araştırma bütçesinin yıllar içinde değişimi, toplam bütçe içindeki payı -Araştırma faaliyetlerinin toplumla paylaşılması -Dünya, ülke sıralamaları -Topluma hizmet : Kurumun topluma hizmet politikası YÖNETİM SİSTEMİ -Yönetim ve idari yapı, karar verme mekanizmaları, süreklilik -Mütevelli Heyet // Rektör yardımcıları, danışmanları -Görev tanımları ve iş akış süreçleri -Öğrenci katılımı (yönetim ve kalite komisyonu, özellikle) -İç ve dış paydaş platformları, yerel yönetim ilişkileri -Bilgi yönetim sistemi, entegre? (KIDR-web- faaliyet raporları - tüm raporlar aynı sayıları vermeli!! ) -Verilerin güvenliği   -Destek hizmetleri kalitesi -Kamuoyunu bilgilendirme - web sayfası- doğru, güncel, kolayca erişilebilir bilgi -Hesap verme yöntemleri, içe ve dışa -Finans kaynakları, bütçe gelir kalemleri (devlet-öğrenci-araştırma-topluma hizmet-hibe) ve trend -Harcamaların en büyük 8-10 kaleme dökümü

2018 KURUMSAL DIŞ DEĞERLENDİRME PROGRAMI ÖNEMLİ TARİHLER KİDR’lerin Takımlara iletilmesi ve Rapor üzerinden ön değerlendirme başlatılması: Eylül 2018 Saha Ziyaret Programının belirlenmesi: Eylül 2018 Saha Ziyaret tarihi: Ekim-Kasım 2018 Saha Ziyareti programı; Ön Ziyaret; 1 gün. Saha Ziyareti; Değerlendirme Takımının varış günü, 2 ½ gün saha ziyareti görüşmeleri Geri Bildirim Raporu; Saha Ziyareti sonrasında kuruma iletilir (21 gün içerisinde) ve kurumun ”cevabi” yazısından (21 gün içerisinde) sonra nihai rapor Kurula ve ilgili kuruma (21 gün içerisinde) teslim edilir.

ÖN ZİYARET Kurum ziyaretinden 2-3 hafta önce değerlendirme takımı kuruma bir «ön ziyaret» gerçekleştirilir. Takım üyelerinin kendi aralarında ve kurum yöneticileri ile gerçekleştirdikleri toplantı, Kalite Komisyonu üyeleriyle görüşme ve kurumu tanımak üzere bazı mekânların ziyareti yer alır. Bir (1) gün olarak planlanan ön ziyaret sırasında, saha ziyaretinin programı da netleştirilir.

SAHA ZİYARETi Kurum ziyareti süreci, değerlendirme takımının ziyaret sırasında konaklayacakları yere varışları ile başlar ve tüm toplantıların tamamlanması, Çıkış Bildirimi’nin sözlü olarak paylaşımı ve takımın kurumdan ayrılması ile sona erer. AMACI; KİDR'de yeterince açıklanamayacak unsurları değerlendirmek. Kurumun güçlü ve gelişmeye açık yanlarının belirlenmesine yardımcı olmak. Dış değerlendirme süreci kapsamında kurum tarafından hazırlanan ve sunulan belge ve bilgileri incelemek, fiziksel olanakları yerinde görmek. Ziyaret sonunda yapılacak “Çıkış Bildirimi” ile kurumlarda sürekli iyileştirme ve kalite kültürünün yerleşmesine katkı sunmak.

ZİYARET SONRASI ETKİNLİKLER Kurum ziyareti sürecinin ardından değerlendirme takımı Kurumsal Geri Bildirim Raporu (KGBR) ‘nu hazırlar.

www.yokak.gov.tr

E-posta :yokak@yokak.gov.tr Adres : Yükseköğretim Kalite Kurulu Başkanlığı 06539 Bilkent Ankara-Türkiye E-posta :yokak@yokak.gov.tr Telefon :0 (312) 298 78 83 Faks :0 (312) 298 78 82 KATILIMINIZ VE İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. Teşekkürler..