Spor Psikolojisi Psikolojik Beceri Antrenmanı

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI Sporcuların daha iyi performans ortaya koymalarına, daha başarılı sonuçlar elde etmelerine ve daha sağlıklı bir spor yaşantısı geçirmelerine yardımcı olan zihinsel aktiviteler Psikolojik becerilerin öğretilmesi,öğrenilmesi ve uygulanması süreci Kendine güven,hedef belirleme,kaygı yönetimi,içsel motivasyon,dikkat,hayal etme… Amaç:yüksek performans için psikolojik becerilerin öğretilmesi ve kullanılması

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI NEDEN UYGULANMALI? Yarışmanın önemli anlarında kaygı Motivasyon problemi, isteksizlik Dikkat ve konsantrasyon eksikliği Sakatlık sonrası toparlanma Seyirci etkisi ve baskısı

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI NEDEN UYGULANMALI? Saldırganlık Antrenmanlarda iyi,karşılaşmalarda kötü performans Basit becerilerde iyi, karmaşık becerilerde kötü performans

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI AŞAMALARI EĞİTİM-ÖĞRETİM AŞAMASI Birkaç günlük programlarla psikolojik beceriler hakkında bilgi KAZANMA-EDİNME AŞAMASI Değişik yöntem ve stratejilerin sporculara kazandırılması Bireysel farklılıklar göz önünde bulundurulmalı UYGULAMA AŞAMASI: Becerilerin süreklilik kazanması ve otomatikleşmesi Gerçek yarışma koşullarında psikolojik becerilerin uygulanması

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI PLANI Psikolojik becerileri geliştirme yaklaşımını tartışma Sporcuların psikolojik becerilerini değerlendirme Hangi psikolojik becerilerin yer alacağını belirleme Programı belirleme Programı değerlendirme

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI Nideffer(1985) 1.hafta:Optimal uyarılma düzeyini belirleme 2.hafta:Rahatsız edici kaynakların belirlenmesi 3.hafta.Olumlu imgelerin belirlenmesi 4.hafta:Solunum düzenlenmesini öğrenme 5.hafta:Olumsuz davranışı değiştirme 6.hafta:Zihinsel alıştırma

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI Suinn(1986) 1.hafta: Gevşeme Antrenmanı 2.hafta: Stres yöntemi 3.hafta: Olumlu düşünce kontrolü 4.hafta: Oto-regülasyon 5.hafta: Zihinsel Çalışma 6.hafta: Konsantrasyon 7.hafta: Enerji Kontrolü

SPORDA PSİKOLOJİK BECERİ TEST ÖRNEKLERİ Dikkat becerileri testi (Nideffer, 1976) Spor için psikolojik beceriler envanteri (Mahoney, Gabriel ve Perkins, 1987) Sporla ilişkili psikolojik beceri anketi(Nelson ve Hardy ,1989) Sportif sorunlarla başa çıkma becerileri envanteri -28 (Smith, Small ve Placek, 1995)

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANI VE YANILGILAR Bilgi eksikliği Psikolojik beceriler doğuştan gelmektedir, sonradan kazanılmaz Zaman eksikliği Sadece problemli sporcular için geçerlidir Sadece elit sporcular için içindir Spor psikologları hemen sorunu çözerler

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANININ UYGULANMASI 7 yaş üstü sporcular Üst düzey performansa ulaşmak isteyen tüm sporculara Uzman spor psikologları tarafından uygulanmalı Antrenörlere öğretilerek, onlar tarafından uygulanması istenebilir

PSİKOLOJİK BECERİ ANTRENMANININ UYGULANMASI Yarışma sezonu öncesi, ölü sezonda Psikolojik becerinin öğretilme safhasında; haftada 3-5 kez 15-30 dakika Beceri öğrenildikten sonra: antrenmanın ilk veya son 15-30 dakika İlk defa uygulanacak psikolojik beceri antrenmanı:3 ila 6 ay arasında sürer

HEDEF BELİRLEME Sporcunun amacına ulaşabilmesi için öncelikle elde edilmesi gereken özelliklerin ortaya konulması

SONUCA YÖNELİK HEDEFLER VE PERFORMANS HEDEFLERİ Hedefler sonuca yöneliktir Şampiyonluk Sporcu gergin,kaygılı ve stresli Performans hedefleri: Sonuç üzerinde durmaz Performans için konulan standartlar önemli Sporcunun kendini geliştirmesi

HEDEF BELİRLEMENİN YARARLARI Martens (1987 Performansın düzeltilmesine yardımcı olur Çalışmaların niteliğini arttırır. Başarmak için içsel güdülenmeyi arttırır Kendine güveni ve yeterliği geliştirir

SPORTİF HEDEFLER BASAMAĞI RUSHALL (1995) Kariyer Hedefleri Uzun Süreli Hedefler Performans Hedefleri Performans Gelişim Hedefleri

SPORTİF HEDEFLER BASAMAĞI PERFORMANS GELİŞİM HEDEFLERİ Basketbolcunun 13 ribaunt almayı hedeflemesi Performans hedefleri Futbolcunun sezon sonunda gol kralı olmayı hedeflemesi Uzun süreli hedefler Zamana gereksinim vardır Avrupa şampiyonluğu Kariyer hedefleri En üst hedefler Genellikle sporcu tarafından belirlenir Milli formayı 100 kez giyme rekorunu kırmak

HEDEF BELİRLEME İLKELERİ Özel hedefler belirleme Belirsizliği ortadan kaldırır 100 m sprint derecesi X voleybolcu olmak istemek Ölçülebilir hedefler belirleme Değerlendirme yapılır Hedefe yaklaşmak kendine güveni arttırır Ulaşılabilir hedefler belirleme Hayal kırıklığı, kendine güvenin kaybolması

Gerçekçi hedefler belirleme Halterciden hem dünya birincisi hem de dünya rekoru kırmasının istenmesi Net (somut) hedefler belirleme Belirlenen hedefin neden belirlendiği somut olarak sporcuya aktarılabilmeli Hedeflerde belirsizlik olmamalı

HEDEF BELİRLEMEDE HATALAR Performans hedefleri yerine sonuç hedefleri belirlemek Kısa zamanda çok fazla hedef Gerçekleştirilemeyecek hedefler Ölçülemeyen hedefler Sporcunun becerisini göz ardı etmek