Sporda Performans Prof Dr Süheyla Ünal.

... konulu sunumlar: "Sporda Performans Prof Dr Süheyla Ünal."— Sunum transkripti:

1 Sporda Performans Prof Dr Süheyla Ünal

2 Kapsam Sporda performans kavramı Performansi etkileyen faktörler
Sporda imgeleme ve sportif performans ilişkisi İmgelemede dikkat edilecek noktalar Dikkat ve konsantrasyon Sportif performansın arttırılmasında psikolojik hazırlık çalışmaları

3 Öğrenim hedefleri Bu ünitenin sonunda öğrenci;
Sporda performans kavramını açıklar. Sporda performansın boyutlarını spor, sporcu ve takım açısından tanımlar Sporda performansı ilgilendiren kondisyon, teknik, taktik, yaratıcılık ve takım oyunu gibi kavramları açıklar Performansı etkileyen faktörleri listeler. Sporda imgeleme ve sportif performans arasında ilişki kurar. Dikkatin önemini belirtir, dikkatin geliştirilebilmesi için yapılabilecekleri belirler. Sporda konsantrasyonun önemini vurgular Konsantrasyonu arttırıcı faktörleri sıralar

4 Performans Bir fiziksel aktivite sırasında,  o fiziksel aktivitenin gerektirdiği fizyolojik,  biyomekanik ve psikolojik verime “performans” adı verilir Bu verimin yarışma sırasında ortaya koyulabilme düzeyi performansın düzeyi hakkında bilgi verir

5 Performans Odaklanmış, enerjik, gevşek
Güçlü, dengeli, odaklanmış, senkronize Odaklanmış, enerjik, gevşek

6 Performans aralığı Her atletin bir performans aralığı vardır
Zaman içinde çalışma ile bu aralığın üst noktası daha yukarıya çıkarılabilir En iyi yarışma sonucu, sporcunun performans aralığının en üst noktasını oluşturur Yüksek performans, uygun bir koçun denetiminde, öz-disiplin içinde sistemli bir çalışma ile sağlanır

7 Sporda performansın boyutları
Spor açısından Sporcu açısından Takım açısından

8 Spor açısından Kondisyon Teknik Taktik Yaratıcılık Takım oyunu

9 Kondisyon Bedensel hazır olma hali
Sporcunun sporla ilgili fiziksel ve psikolojik koşulları, o spor dalıyla ilgili gerekleri yerine getirmesi için hazır olması Genel kondisyon antremanları Özel kondisyon antremanları

10 Kondisyonun bileşenleri
Kuvvet Sporcunun yapması gereken hareketler için sahip olması gereken güç Dayanıklılık Sporcunun uzun süreli ve zorlu yüklenmelerde yorgunluğa karşı fiziksel ve ruhsal direnme düzeyi Hız Var olan koşullarda gerekli hareketleri en kısa sürede gerçekleştirebilme yeteneği

11 Teknik Spor dalına özgün hareketlerin öğrenilmesi ve hareketlerde yetkinleşilmesi Fiziksel antreman Zihinsel antreman

12 Taktik Sporda mücadele yöntemi
Sporcu ya da takımın başarıya ulaşması için bedensel ve ruhsal güçlerini organize edip kullanması

13 Yaratıcılık Sporcunun antremanlarda ya da yarışma sırasında yeni bir taktik plan, yeni teknikler, yeni hareketler yeni saldırı ya da savunma taktikleri geliştirmesi Spor bilgisi, zeka, bellek, hayal gücü, hızlı ve doğru karar verme, kendini ve rakibini iyi tanıma yaratıcılık için gereklidir

14 Takım oyunu Teknik ve taktik çalışmaların uzun süre takım halinde yapılmasıyla kazanılan “takım ruhu” Grup dinamiklerinin iyi işletilmesini gerektirir

15 Sporcu açısından performansı etkileyen iç faktörler
Kendini tanıma, kendine güven Yeterli bilgiye sahip olma Yeterli ve uygun antreman yapma Yaratıcılık sergileme Dayanıklı olma Odaklanma Hedef koyma Zihinsel hazırlık

16 Performansı etkileyen iç faktörler
Yaş, cinsiyet, ırk, fiziksel uygunluk, kişilik Beslenme ve ergonomik destekleyiciler Sağlık durumu Antrenman düzeyi Stres düzeyi Güdülenme ve uyarılma İç konuşma Kas gerilimi Koordinasyon Dikkat

17 Performansı etkileyen dış faktörler
İrtifa Nem Sıcaklık Zemin durumu

18 Zirve performans Fiziksel olarak gevşemiş Ruhsal olarak soğukkanlı
Enerjik Odaklanmış Otomatikleşmiş Zihinsel çaba göstermeksizin “Şimdi”ye yönelmiş Keyif alarak Olumlu Kendine güvenli Kontrollü Yeterine uyarılmış olarak gerçekleştirilen performans

19 Zirve performans Büyük sonuçlar küçük farklılıklardan gelir

20 Tepki zamanı Sporda yüksek performans hızlı tepki zamanı ile elde edilir Hızlı tepki zamanı yoğun odaklanma, çelicilerin dikkat alanından çıkarılması ile gerçekleşir Güdülenme, dikkat, farkındalık, canlı bir gevşeklik yüksek performansı hazırlar

21 Performansı oluşturan öğeler
Fiziksel yapı Vücut tipi ve kompozisyonu Enerji oluşumu Fizyolojik yapı Dayanıklılık, kuvvet, esneklik Ruhsal faktörler Güdülenme Kişilik Stres 

22 Zihin eğitiminin temelleri
Kendine güven Kendine inanma Güdülenme Uyarılma Odaklanma Rekabet Hedef koyma Dayanıklılık Gevşeme Olumlu hayalleme Kaygı kontrolü İç konuşmanın kontrolü İletişim Kontrol Bütünlük

23 Kendine güveni geliştirmek
Eğitim sırasında ve yarışmada başarılı sonuçlar almak Olumlu düşünmek

24 Uyarılmayı düzenlemek
Uyarılmayı azaltma Kas gevşetme Nefes kontrolü Biyofeedback Stres aşılama teknikleri Uyarılmayı arttırma Solunum hızını arttırmak Enerjik davranmak Olumlu ifadeler kullanmka Enerji arttırıcı hayaller Yarışma öncesi hazırlık

25 Dikkati yoğunlaştırma
Hızlı karar vermek, gelecek olayları iyi öngörmek İpuçlarını iyi değerlendirmek Geçmiş ve geleceğe takılmadan “şimdiye odaklanmak” Zihinsel olarak gevşemiş, dikkati bir noktaya odaklanmış ve kontrollü olmak Bedeni ve dış dünyanın durumu hakkında farkındalığın yüksek olması

26 Dikkat sorunları Geçmiş olaylara takılmak Geleceğe dikkati yöneltmek
Düşünce akışını serbest bırakamamak Baskı altında donakalmak Beden mekaniğini aşırı analiz etmek Aşırı yorulmak Yetersiz güdülenmek Olumsuz sonuca odaklanmak

27 Konsantrasyonu arttırmak için
Simulasyon İpucu sözcükler kullanmak Rutin setler uygulamak Hareketlerde otomatikleşmek

28 Etkili iç konuşma Kısa ve özgün ifadeler kullanmak
Birinci tekil şahıs ve şimdiki zaman ifadeleri kullanmak Olumlu yapıcı ifadeler kullanmak İfadeleri anlam yükleyerek ve dikkat ederek kullanmak Nezaketle ifade etme İfadeleri sık sık tekrarlamak

29 Hedef koyma Kendine gerçekleşebilir hedefler koyma
“Zihindeki sonuçla başlamak” Gün, hafta, ay, maç, sezon için hedefi olma “Başarı süreci”ne odaklanma

30 Uygun hedef koyma Özgün Ölçülebilir Kabul edilebilir
Gerçekleştirilebilir Zamanlanmış Harekete geçirici Kaydedilmiş hedefler

31 Hedef tipleri Sonuç hedefleri– Sonuca, zamana, madalyaya, ulaşılacak yere odaklanmak Performans hedefleri– Daha önceki sonuçlarla karşılaştırarak şimdiki performansa odaklanmak Süreç hedefleri – Fiziksel hareketlere ve oyun stratejilerine odaklanmak