HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Prof. Dr. Mehmet GÜLTEKİN

HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Hayat bilgisi dersi toplu öğretim yaklaşımına dayalı olarak oluşturulmuş bir derstir. Çocukların hem kendilerini hem de içinde yaşadıkları toplumu ve dünyayı tanımaları için tasarlanan bu ders , 1924, 1936, 1948,1968,1998 ilköğretim programlarında yer almıştır. 2005 yılı programında da aynı adla yer almaktadır.

TANIM VE KAPSAM Hayat Bilgisi dersi, toplu öğretim yaklaşımına dayalı olarak oluşturulmuş, çocuklara, gelişim özelliklerine uygun biçimde yaşamla ilgili temel beceri ve alışkanlıklar kazandıran, çocukların kendilerini ve çevresini tanımasına yardım eden ve çocuğun çok yönlü gelişmesini sağlayan bir yaşam dersidir. Hayat Bilgisi bir yandan mihver ders olarak diğer derslerin kendisi etrafında ve ekseninde işlenmesine katkıda bulunurken, diğer yandan Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler derslerine temel oluşturmaktadır.

HAYAT BİLGİSİ DERSİNİN SOSYAL BİLİMLER İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Birey Hayat bilgisi dersi doğal ve toplumsal olgu ve olayları bir arada ele alan bir ders niteliği taşımaktadır. Örneğin; okul, okulda yaşam, aile, Cumhuriyet Bayramı gibi olgu ve olaylara toplumsal olgu ve olaylar denmektedir. Sonbahar, kış, çevremizde yaşam gibi olgu ve olaylar ise doğal olgu ve olaylardır. Birey içerisinde yaşadığı doğal ve toplumsal olgu ve olayları bilmek, bu olgu ve olayların sebep ve sonuçlarını anlamak, bu sebep-sonuçları kendine göre yorumlamak, sonuçlarını kestirmek, bildiği ilke, genelleme ve yöntemleri yeni olgularda kullanmak ve tüm bunları analiz etmek isteyebilir ve sonunda bu durumlara yeni çözümler üretmek isteyebilir, bu çözümlemelerle değerlendirme yapmak isteyebilir. Bireyin tüm bu istekleri bütün yaşamı ile ilgilidir. Bu sebepten ötürü, hayat bilgisi dersi doğal ve toplumsal bilim alanlarını bünyesinde barındırdığı gibi düşünsel ve sanatsal alanları da bünyesinde barındırabilir. Tüm bu anlatılan yargılar şu tabloda özetlenebilmektedir (Sönmez, 2010).

HAYAT BİLGİSİ DERSİNİN SOSYAL BİLİMLER İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ TOPLUMSAL BİLİMLER DOĞA BİLİMLERİ HAYAT BİLGİSİ SANAT DÜŞÜNCE VE DEĞERLER

HAYAT BİLGİSİ DERSİNİN SOSYAL BİLİMLER İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ İyi bir vatandaş Çevresiyle uyumlu Hızla değişen günümüz dünyasında eğitim bireysel özellikleri ön plana çıkarmıştır. Bireyleri iyi bir vatandaş, çevresi ile uyumlu ve mutlu bir birey olarak yetiştirmeyi amaç edinen hayat bilgisi dersi, bireyleri sürekli değişim içinde olan toplum yaşamına hazır hale getirmekte, bilginin ve eğitimin birey ve toplum için öneminin arttığı bu zamanda, zamanın gereksinimlerini karşılayabilecek uygun davranışları kazandırmada birey için ilk temelleri hayat bilgisi dersi atmaktadır (Belet, 1999). Mutlu

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Vizyon Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı'nın vizyonu; temel yaşam becerilerine sahip, kendini tanıyan, sağlıklı ve güvenli bir yaşam süren, doğaya ve çevreye duyarlı, araştıran, öz güveni yüksek, çevresi ve kendisiyle barışık, millî ve manevi değerleri içselleştirmiş bireyler yetiştirmektir.

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Amaçlar

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Beceri ve Değerler BECERİLER DEĞERLER Araştırma Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Değişim ve Sürekliliği Algılama Dengeli Beslenme Doğayı Koruma Girişimcilik Gözlem İletişim İş Birliği Karar Verme Kaynakların Kullanımı Kendini Koruma Kendini Tanıma Kişisel Bakım Kurallara Uyma Mekânı Algılama Millî ve Kültürel Değerleri Tanıma Öz Yönetim Sağlığını Koruma Sorun Çözme Sosyal Katılım Zaman Yönetimi Adalet Bilimsellik Çalışkanlık Dayanışma Doğa Sevgisi Doğruluk Dürüstlük Estetik Güven Hoşgörü Merhamet Misafirperverlik Öz Güven Paylaşma Sabır Saygı Sevgi Sorumluluk Vatanseverlik Yardımlaşma

2016 HAYAT BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Organizasyon Yapısı Dersin öğretim programının içeriği, ilkokul 1 ve 2. sınıflarda haftada dörder ders saati, 3. sınıfta ise haftada üç ders saati olarak tasarlanmıştır. Ünite temelli yaklaşım esas alınarak geliştirilen programda her üç sınıf düzeyinde aynı isimle altı ünite yer almaktadır. Ünite isimleri; “Ben ve Okulum”, “Ailem ve Evim”, “Sağlıklı Hayat”, “Güvenli Hayat”, “Ülkemi Seviyorum” ile “Doğa ve Çevre”dir. Kazanımlar; sınıf düzeyi, ünite numarası ve kazanım numarası esas alınarak numaralandırılmıştır. Kazanımlarla ilgili sınırlamalar, açıklamalar veya uyarılar kazanımı izleyen satırda italik yazı karakteriyle ifade edilmiştir.

6. 2005 Yılı Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ile 2016 Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı arasındaki Farklılıklar 2005 yılı Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı 209 sayfa ile ifade edilmişken 2015 yılı Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı 25 sayfa ile ifade edilmiştir. 2005 yılında belirlenen «Okul Heyecanım», «Benim Eşşiz Yuvam», «Dün, Bugün, Yarın» temaları kaldırılmış ve ünite temelli yaklaşım kabul edilmiştir. Bu kapsamda belirlenen üniteler şunlardır: ÜNİTELER Ben ve Okulum Ailem ve Evim Sağlıklı Hayat Güvenli Hayat Ülkemi Seviyorum Doğa ve Çevre

ÖNERİLER Öğretim sürecinde okul yönetimi ve öğretmenler aile ile iletişim halinde olmalı ve süreç işbirliği ile gerçekleştirilmelidir. Öğretim yöntem ve teknikleri konusunda öğretmenlerin gelişimi için hizmet içi eğitim faaliyetleri düzenlenmeli, kaynak ve materyaller sunularak öğretmenlerin gelişimine olanak sağlanmalıdır Her okul öğrencilerle birlikte yaşamsal bir müze haline getirilmelidir. Okullarda öğrencilerin uygulama yapabileceği uygulama alanları oluşturulmalıdır. Toplumsal olguları, olayları ve bireyin yakın çevresini tanımasında önemli bir işlevi olan Hayat Bilgisi dersinin amacına ulaşmasında, bu dersin özelliğine uygun yöntemlerin seçilmesi ve dersin içeriğine uygun etkili bir öğrenme ortamının oluşturulması oldukça önemlidir. Bu konuda öğretmenlere rehber olunmalıdır (Aykaç, 2011).

Teşekkürler...