HIŞILTILI ÇOCUK HASTAYA YAKLAŞIM DR. NAZAN ÇOBANOĞLU Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı

Vizing (hışıltı) daralmış havayolları nedeniyle oluşan müzikal bir sestir. Genelde ekspiryumda duyulur. Sütçocukluğu döneminde havayollarının çapı daha dardır ve kompliyansı azalmıştır. Havayollarının çapı daraldıkça rezistans artar. Sütçocukluğu döneminde havayollarının kıkırdak yapısı daha yumuşak ve düz kas tonusu azalmıştır Kompliyans azalmıştır.

HIŞILTI NEDENLERİ-1 1. Akut bronşiolit

AKUT BRONŞİOLİT-Tanım < 24 ay çocuklarda Viral ajanların neden olduğu Vizing, takipne, retraksiyonlar ile karakterize Terminal ve respiratuar bronşiyollerin inflamasyonu ile oluşan bir hastalıktır.

AKUT BRONŞİOLİT-Etken Respiratuar sinsisyal virüs (RSV)(%60-85) Rinovirüs (RV) İnsan metapnömovirüsü (hMPV) İnsan bokavirüsü (hBoV) Enterovirüs Adenovirüs İnfluenza virüsü İnsan koronavirüsü Parainfluenza virüs Mycoplasma pneumonia

AKUT BRONŞİOLİT-Risk faktörleri Prematürlük <3 ay Düşük doğum ağırlığı Erkek cinsiyet Düşük sosyoekonomik düzey Annenin sigara içmesi Altta yatan komorbiditenin olması (kalp-damar hastalıkları, immun yetmezlik, BPD, kronik akciğer hastalığı)

HIŞILTI NEDENLERİ-2 2. Astım

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: A. Santral havayolu anomalileri -Trakea ve/veya bronşların malazik olması

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: A. Santral havayolu anomalileri -Trakeoözefajial fistül (TÖF) (özellikle H-tipi)

TRAKEOÖZEFAJİAL FİSTÜL Tanı: Özefagografi Bronkoskopi

TRAKEOÖZEFAJİAL FİSTÜL Tedavi: Cerrahi onarım

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: A. Santral havayolu anomalileri -Laringeal kleftler

LARİNGEAL KLEFT Tanı: Laringoskopi ve bronkoskopi

LARİNGEAL KLEFT Tedavi: Cerrahi onarım

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: B. Ekstrensek havayolu anomalileri (dıştan bası) -Damarsal halkalar

Sağ aortik ark ve aberran sol subklavyen arter ve sol ligamentum arteriosum. Sağ aortik ark ve retroözefageal ligamentum arteriosum Çift aortik ark Retroözefageal sağ subklavyen arter Sol aortik ark Aberran sol pulmoner arter

DAMARSAL HALKA Klinik Bulgular Stridor Vizing Tekrarlayan alt solunum yolu enfeksiyonu Disfaji Apne Karakteristik postür: boynun hiperekstansiyonu

DAMARSAL HALKA Tanı Akciğer grafisi Baryumlu özefagus grafisi Bronkoskopi Anjiografi veya toraks BT-anjiografi

DAMARSAL HALKA

DAMARSAL HALKA Tedavi: Cerrahi

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: B. Ekstrensek havayolu anomalileri (dıştan bası) -Hiler veya mediastinal LAP (sarkoidoz, lenfoma veya enfeksiyon kaynaklı)

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: B. Ekstrensek havayolu anomalileri (dıştan bası) -Mediastinal kitle veya tümörler

Timoma 154 slides 24 Normal 24 24

Yan grafide ön mediastende kitle 154 slides NORMAL 25 25 25

Nöroblastom

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: B. Ekstrensek havayolu anomalileri (dıştan bası) -Özefagusta yabancı cisim olması

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek havayolu anomalileri -Havayolları hemanjiomu, papillomatozis ve diğer tümörler

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek anomaliler -Konjenital kistik adenomatoid malformasyon (CCAM)

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek anomaliler -Akciğer kistleri veya bronşial kistler

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek havayolu anomalileri -Trakeal bronş

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek anomaliler -Pulmoner sekestrasyon (intrapulmoner ve ekstrapulmoner)

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek havayolu anomalileri Tedavi: Cerrahi çıkarım (malinleşme potansiyeli nedeniyle)

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek anomaliler -Soldan sağa şant gelişen konjenital kalp hastalıkları

HIŞILTI NEDENLERİ-3 3. Anatomik bozukluklar: C. İntrensek havayolu anomalileri -Yabancı cisim

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU En sık fındık, fıstık gibi çerezler neden olur Diğer: sebzeler, topluiğne, oyuncak parçaları, vs. 2/3 erkeklerde 80% < 3 yaşından küçük

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Klinik bulgular: Yabancı cismin boyutuna Yabancı cismin yapısına Yabancı cismin yerine Tıkanıklığın derecesine Tıkanıklığı süresine bağlı olarak değişir.

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Öykü çok önemlidir. Semptomlar aspirasyondan saatler veya haftalar sonra oluşabilir. Tipik öykü: morarma, morarmadan sonra öksürük Öksürük, inspiratuar stridor, nefes darlığı, vizing, ateş Semptomlar astım, bronşiolit, larenjit, ve krupu taklit edebilir.

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Fizik Muayene Bulguları: Tıkanıklığın yerine ve derecesine bağlı olarak saptanır. Tek taraflı olarak solunum seslerinde azalma (bronşun tam olarak tıkanması) Tek taraflı vizing (bronşun parsiyel tıkanması) Normal

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Akciğer grafisi: Aspire edilen maddelerin sadece %10’u radioopaktır. Tek taraflı havalanma fazlalığı görülür. İnspiryumda çekilen akciğer grafisi yeterli olmayabilir (Hastaların %20’sinde normaldir) Tanı için en az bir tanısal manevra gerekebilir (ekspiryum filmi, dekübit filmi, floroskopi)

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Akciğer grafisi Obstrüktif amfizem Atelektazi Total akciğer atelektazisi Pnömomediastinum Pnömotoraks Normal

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU Tedavi Genel anestezi ile rijit bronkoskop kullanılarak yabancı cisim çıkarılır “Eğer yabancı cisim aspirasyonu öyküsü varsa, akciğer grafisi normal bile olsa bronkoskopi yapılmalıdır !!!”

HIŞILTI NEDENLERİ-4 4. İmmunyetmezlikler:

HIŞILTI NEDENLERİ-5 5. Mukosiliyer klirens bozuklukları: -Kistik fibrozis

HIŞILTI NEDENLERİ-5 5. Mukosiliyer klirens bozuklukları: -Primer siliyer diskinezi

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Silyalar: Solunum sistemi (burun, bronşlar, orta kulak,paranazal sinüsler) Sperm kuyruğu Fallop tüpleri Santral sinir sisteminde bulunurlar. Mukus transportundan sorumludurlar.

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Kartagener Sendromu İlk kez 1933 yılında tariflenmiş. Klinik triad: Situs inversus veya dekstrokardi Kronik sinüzit Bronşiektazi

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Ultrastrüktürel ve fonksiyonel defektlere bağlı olarak silya hareketleri azalmıştır veya yoktur.

Silyanın transvers görünümü

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Normal

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Otozomal resesif Kronik sinüzit Nazal polip Kronik otitis media İşitme kaybı Tekrarlayan pnömoniler Bronşiektazi Atelektazi Parmakalarda çomaklaşma Erkeklerde infertilite

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD)

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Tanı Nazal NO düzeyi ölçümü (Çok düşüktür) Solunum yolu epiteli (genellikle nazal) biopsisi ve silyanın elektron mikroskobik incelenmesi. Yüksek hızlı video mikroskobi Elektron mikroskobik tomografi DNA analizi (mutasyon gösterilmesi açısından) Nazal sakkarin testi (mukosiliyer transportun yeterli olup olmadığını belirlemek için) (enfeksiyon olmadığı dönemde yapılmalı) (artık pek kullanılmıyor!!)

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ (PCD) Tedavi Medikal tedavi Antibiyotik tedavisi (KF gibi) Göğüs fizyoterapisi ve postural drenaj İnhale bronkodilatör ve inhale steroid İnhale hipertonik salin Cerrahi tedavi Eğer medikal tedaviden yarar görülmezse (kulak zarına VT takılması, lobektomi, vs.)

HIŞILTI NEDENLERİ-5 5. Mukosiliyer klirens bozuklukları: -Bronşiektaziler

HIŞILTI NEDENLERİ-6 6. Aspirasyon sendromları: -Gastroözefajial reflü

GASTROÖZEFAJİAL REFLÜ (GÖR) Solunumsal problem nedenleri : Reflü materyalinin aspirasyonu Özefagus ve larinksteki kemoreseptörlerin stimülasyonu

HIŞILTI NEDENLERİ-6 6. Aspirasyon sendromları: -Yutma disfonksiyonu Hipotoni MMR Yüze ait dismorfik yapı olması

YUTMA DİSFONKSİYONU Tanı: Sineözefagografi

YUTMA DİSFONKSİYONU Tedavi: Orogastrik veya nazogastrik sonda ile beslenme Gastrostomi açılması Yutma eğitimi verilmesi

HIŞILTI NEDENLERİ-7 7. Diğer nedenler: -Bronkopulmoner displazi -İnterstisyel akciğer hastalıkları -Bronşiolitis obliterans -Kalp yetmezliği -Anaflaksi -İnhalasyon zedelenmeleri