50.Yıl DPB T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI Hamza GÜNEŞ Birim Yöneticisi www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Sunum planı Kamu personel sistemi ve istihdam şekilleri Kadro sistemi ve uygulama Norm kadro süreci Kamu Personel Sistemimizin Temel Sorunları
Devlet Personel Başkanlığı BİRİNCİ BÖLÜM Kamu Personel Sistemi ve İstihdam Şekilleri
Devlet Personel Başkanlığı Kamu Personel Sistemi; İdari personel Sistemi……….(657 sayılı KANUN) Askeri personel Sistemi……..(924 sayılı KANUN) Akademik Personel Sistemi....(2914 sayılı KANUN) Adli Personel Sistemi ……….(2802 sayılı KANUN
İdari personel sistemi; Devlet Personel Başkanlığı İdari personel sistemi; Merkezi idare personel sistemi Mahalli idare personel sistemi KİT personel sistemi Diğer kamu kurum ve kuruluşları www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı İstihdam Şekilleri ( ) Merkezi İdare Memur Kadro k. Söz. Sözleşmeli Geçici personel Sürekli işçi Geçici işçi Mahalli idare Memur Sözleşmeli Sürekli işçi Geçici işçi KİT’ler Memur Sözleşmeli Kapsam dışı Sürekli işçi Geçici işçi www.dpb.gov.tr
Diğer Kamu Kuruluşlar Devlet Personel Başkanlığı EPDK BDDK RTÜK Teşkilat kanunları çerçevesinde “memur ve sözleşmeli” personel istihdam eden kuruluşlar. KOSGEB TSE Teşkilat kanunları çerçevesinde “idari hizmet sözleşmeli” personel istihdam eden kuruluşlar. ZİRAAT BANKASI HALK BANKASI Teşkilat kanunları çerçevesinde “özel hukuk hükümlerine göre” personel istihdam eden kuruluşlar. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Toplam Personel Sayısı (merkezi idare, mahalli idare, KİT ve üst kurullar) İstihdam türü Toplam sayı Memur 2.008,202 Sözleşmeli personel 256.046 Kapsam dışı 2.849 Sürekli işçi 377.826 Geçici personel 36.215 GENEL TOPLAM 2.681,138
Devlet Personel Başkanlığı İKİNCİ BÖLÜM Kadro Sistemi ve Uygulama
Kadro sistemi ve uygulama Devlet Personel Başkanlığı Kadro sistemi ve uygulama Kamu personel sistemimizde memur istihdamı kadro rejimi esas alınarak düzenlenmiştir. Bu sistemde kadro ön plandadır. Kadro ve buna bağlı kadro unvanı oluşturulur. Unvanın görev tanımı ve kadronun nitelikleri tespit edilir. Buna göre mali ve sosyal hakları belirlenir. Tespit edilen bu niteliklere uygun adaylar ancak bu kadrolara atanabilirler. Biz buna “statü hukuku” diyoruz. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Uygulamada iş güvencesinin fazla olan istihdam türleri için de “kadro” ifadesi kullanılmaktadır. “Sürekli işçi” kadrosu ifadesi bu türdendir. Dolayısıyla, ülkemizde kadro ifadesi memur ve sürekli işçiyi kapsayacak bir ifadedir. Diğer istihdam türleri için pozisyon ifadesi kullanılmaktadır. Kadro veya pozisyon; tanımlanmış görev yeri olarak tarif edilebilir. Ülkemizde kadrolar yürütülen hizmet alanlarına göre ünvanlandırılmıştır.
Devlet Personel Başkanlığı Kadro işlemleri Merkezi idare 190 sayılı KHK Kadro iptali Kadro ihdası Sınıf değişikliği Unvan değişikliği Derece değişikliği . Mahalli idare 5393 s. Kanun 5302 s. Kanun 5335 s Kanun Kadro ihdası Kadro iptali Sınıf değişikliği Unvan değişikliği Derece değişikliği KİT’ ler 399 sayılı KHK Kadro ihdası Kadro iptali Sınıf değişikliği Unvan değişikliği Derece değişikliği www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Norm kadro süreci
Devlet Personel Başkanlığı Norm kadro Kamu kurum ve kuruluşlarının, görevlerini etkin ve verimli bir şekilde yerine getirebilmeleri için ihtiyaç duydukları kadroların nitelik ve sayısal açıdan tespit edilmesidir.
Devlet Personel Başkanlığı Norm kadro süreci; Örgüt analizi, İş analizi, Görev tanımları ve görev gerekleri Norm kadro sayısının tespiti aşamalarından oluşmaktadır
Devlet Personel Başkanlığı Örgüt (Teşkilat) analizi Kuruluş amaçlarını en etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini mümkün kılacak örgüt şemasının oluşturulması sürecidir. İş analizi, iş ölçümü ve görev tanımları Teşkilat şemasında yer alan her birim için iş yükünün tespit edilmesi sürecidir. Norm kadro tespiti İş analizleri ve iş ölçümleri sonuçlarına göre örgüt şeması içerisinde yer alan her birim için ne kadar sayıda ve hangi nitelikte personelin istihdam edilmesi gerektiğinin tespit edilmesi sürecidir.
217 sayılı KHK’nın 3 üncü maddesi 190 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi Devlet Personel Başkanlığı Ülkemizde norm kadro; 217 sayılı KHK’nın 3 üncü maddesi 190 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı 2000/1658 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Bu Karar ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Yapılacak “Norm Kadro Çalışmalarında Uygulanacak Usul ve Esaslar” belirlenmiştir.
Devlet Personel Başkanlığı Genel ve katma bütçeli kurumlar, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçenin transfer tertibinden yardım alan kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları. Kapsam
Devlet Personel Başkanlığı 2001/39 sayılı Genelge Bu Genelge ile kamu kurum ve kuruluşlarında norm kadro uygulamasına ilişkin bir çalışma takvimi oluşturulmuştur..
Devlet Personel Başkanlığı Norm kadro uygulamasını engelleyen faktörler Kamu yönetiminde yeniden yapılanma sürecinin devam etmesi Özelleştirilen kuruluşlardan personel devrinin sürmesi Arşiv sistemimizin iş ölçümünü tespit edecek yapıda olmaması Hizmet alımı yönteminin yaygınlaşması
Devlet Personel Başkanlığı 2003/6532 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Norm kadro çalışmaları öncelikle DPB ve MB’nca belirlenecek kurum/kuruluşlarda sonuçlandırılacak, uygulama sonuçlarına göre, kapsama dahil diğer kamu kurum ve kuruluşlarından DPB ve MB’ınca uygun görülecekler için yeniden başlamak üzere ayrıca takvim belirlenecektir.
Mahalli idarelerde norm kadro DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Mahalli idarelerde norm kadro
Belediye bağlı kuruluşları Mahalli idare birlikleri Özel idareler Devlet Personel Başkanlığı Mahalli idareler Belediyeler Belediye bağlı kuruluşları Mahalli idare birlikleri Özel idareler www.dpb.gov.tr
Hukuki dayanak Devlet Personel Başkanlığı 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 21 ve 28 inci maddeleri, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun 17 ve 22 nci maddeleri, 5302 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi, www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik. İl özel İdarelerine ilişkin Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Bu Yönetmeliklerle; Merkezi idareden mahalli idareye devredilen yetkinin usul ve esasları belirlemek. Mahalli idarelerin kullanacağı norm kadroyu tespit etmek.
Temel esaslar Devlet Personel Başkanlığı (1) Yerinden yönetim ilkesi Anayasanın 127 nci maddesinde yerel yönetimlerin görev, yetki ve sorumluluklarının “yerinde yönetim ilkesi” ne uygun olarak düzenleneceği belirtilmiştir. (2) İdarenin bütünlüğü Merkezi idare, mahalli idareler üzerinde yetkisini kullanırken “idarenin bütünlüğü” ilkesine uygun şekilde hareket etmek zorundadır. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı (3) Avrupa yerel yönetim özerklik şartı Bu şartta Yerel Yönetim Özerkliği; Yerel makamların Kanunlarla belirlenen sınırlar içerisinde kamu işlerinin önemli bir bölümünü kendi sorumlulukları altında ve yerel nüfusun çıkarları doğrultusunda yönetme hakkı ve imkanı olarak tanımlanmıştır. (4) Aynı hukuki zeminden beslenme Göreve giriş, görevde yükselme ve emeklilikle ilgili tüm konularda merkezi idare ile mahalli idare arasında bir ayırımın olmaması www.dpb.gov.tr
(5) Nitelikli personel temini Devlet Personel Başkanlığı (5) Nitelikli personel temini Belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde kamu kaynaklarının verimli kullanılması, kamu hizmetlerinde; hizmet kalitesini artıracak nitelikte, unvanda ve sayıda personel istihdamını sağlayacak ve bu alanda bir standart oluşturacak alt yapının kurulması, www.dpb.gov.tr
(6) Mahalli idare kadro rejimindeki yasal boşluğu doldurmak Devlet Personel Başkanlığı (6) Mahalli idare kadro rejimindeki yasal boşluğu doldurmak 5272 sayılı mülga Belediye Kanununun 87 inci maddesinin (b) fıkrası ile 190 sayılı Genel Kadro Usulü Hakkında KHK’nin 2 inci maddesinin (b) bendi ile 5 ve 11 inci maddesinin son fıkrasını mülga hale getirmesi www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Bütün bunların sonucu olarak; Esnek, değişimlere uyum sağlayabilen, Denetlenebilir Sürdürülebilir Objektif bir sistem oluşturulması amaçlanmıştır www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Ana çerçeve Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Yönetmelik bir ana metin ve bu ana metne ekli cetvel, liste ve kütüklerden oluşan 5 ayrı ekten oluşmaktadır. www.dpb.gov.tr
(A) Grubu: Büyükşehir Belediyeleri, (B) Grubu: İl Belediyeleri, Devlet Personel Başkanlığı (1) Tasnif cetvelleri Tasnif cetvelleri ile mahalli idareler hukuki durumları göz önünde bulundurularak 6 ana gruba ayrılmıştır. Tespit edilen ana gruplar şunlardır. (A) Grubu: Büyükşehir Belediyeleri, (B) Grubu: İl Belediyeleri, (C) Grubu: Büyükşehir ilçe Belediyeleri,(5747) (D) Grubu: İlçe ve Belde Belediyeleri, (E) Grubu: Belediye Bağlı Kuruluşları, (F) Grubu: Mahalli İdare Birlikleri, www.dpb.gov.tr
(A) Grubu : Büyükşehir Belediyeleri 5 alt grup, Devlet Personel Başkanlığı Tespit Edilen Alt gruplar (A) Grubu : Büyükşehir Belediyeleri 5 alt grup, (B) Grubu : İl Belediyeleri 8 alt grup, (C) Grubu : Büyükşehir İlçe Belediyeleri 16 alt grup, (D) Grubu : İlçe ve Belde Belediyeleri 15 alt grup, (E) Grubu : Belediye Bağlı Kuruluşları 8 alt grup (F) Grubu : Mahalli İdare Birlikleri de 2 alt grup www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı (B), (C) ve (D) gruplarındaki belediyeler; ilçe merkezi, sanayi veya ticaret ve turizm niteliklerinden birini taşıması durumunda bir üst, iki ya da daha çok özelliğe sahip olması durumunda ise üst nüfus gruplarında değerlendirilmiştir. www.dpb.gov.tr
(2) Norm kadro standartları cetvelleri Devlet Personel Başkanlığı (2) Norm kadro standartları cetvelleri Norm kadro standartları cetvelleri tasnif cetvelleri esas alınarak düzenlenmiştir. Bu cetvellerdeki norm kadro sayıları tespit edilirken şunlara dikkat edilmiştir www.dpb.gov.tr
Mahalli idarelerin kadroları tek tek incelenmiştir. Devlet Personel Başkanlığı Mahalli idarelerin kadroları tek tek incelenmiştir. Her ana gruba ait alt gruplar içerisinde yer alan belediyelerin memur kadroları, sürekli işçi ve sözleşmeli personel sayılarına ilişkin istatistikler çıkarılmıştır. Memur kadrolarının hizmet sınıfları itibariyle kadro dağılımı tespit edilmiştir. Aynı alt grup içerisinde yer alan mahalli idarelere ait en az ve en çok kadro sayıları tespit edilmiştir. Teşkilat yapısını etkileyen hiyerarşik niteliğe sahip kadroların dağılımı ayrıca incelenmiştir. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Yeni düzenlemelerin mahalli idarelere yüklediği yeni görevler kadroların tespitinde dikkate alınmıştır. 1658 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde Büyükşehir Belediyelerinin hazırlayıp gönderdiği norm kadro çalışmaları tek tek gözden geçirilmiştir Norm kadrolar tespit edilirken nüfus aralıkları göz önünde bulundurularak nüfus artışıyla kadro sayısındaki artış arasında denge oluşturulmaya çalışılmıştır. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı Her alt grupta bulunan, özellik arz eden ve sadece ilgili belediyenin kullanmasına izin verilen unvanlar norm kadro standartları cetvellerinde ilgili alt grubun bulunduğu cetvelde sayılmıştır. idari hizmet personeli, teknik hizmet personeli, sağlık hizmetleri personeli ve yardımcı hizmet personeli norm kadro standartları cetvellerinde unvan olarak sayılmayıp, kadro unvan listeleri oluşturulmuş ve mahalli idareye kendi ihtiyacına göre personelini belirleme imkanı sağlanmıştır www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı (3) Kadro Unvan Listeleri Diğer daire başkanları Diğer müdürler İdari personel Teknik personel Sağlık personeli Yardımcı hizmet personeli www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı (4) Kadro Kütükleri Kadro kütükleriyle mahalli idarelerde yer alan (1762) adet memur unvanı (261)’e indirilmiştir. Yüzlerce sürekli işçi kadro unvanı (7) adede indirilmiştir. Yapılan bu çalışma unvan standardizasyonu konusunda Kamu yönetiminde şu ana kadar yapılan en önemli çalışmadır. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı (5) Kadro Cetvelleri Kadro cetvelleri memurların özlük haklarının korunması ve meclisin belediyenin yürütme organının gerçekleştirdiği işlemleri denetlenmesinde kolaylık sağlanması açısından önem kazanmaktadır. Yine yapılan işlemlerin şeffaf, denetlenebilir olmasını sağlamaktadır. www.dpb.gov.tr
Devlet Personel Başkanlığı DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kamu Personel Sisteminin Temel Sorunları
Devlet Personel Başkanlığı (a) Tanıma ilişkin sorunlar (b) İstihdama ilişkin sorunlar (c) Ücrete ilişkin sorunlar (d) Kamu personelinin etkin kullanımına ilişkin sorunlar
TEŞEKKÜR EDERİZ www.dpb.gov.tr