ÇANKIRI DEVLET HASTANESİ KADIN HST VE DOĞUM KLİNİĞİ Op Dr Erhan BURU ÇANKIRI DEVLET HASTANESİ KADIN HST VE DOĞUM KLİNİĞİ Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com
Ergenlik(PUBERTE) Puberte, çocukluktan erişkin çağa geçiş dönemi olup, iç ve dış genital organların gelişmesi ve ikincil seks karekterlerinin ortaya çıkması ile karakterize fizyolojik, bünyesel değişimlerin olduğu dönemdir.
Pubertede rastlanabilecek durumlar Genital sistem anomalileri Genital sistem enfeksiyonları Genital sistemin benign ve malign tümörleri Pubertal devrede somatik olarak meydana gelen değişiklikler
Anormal puberte Adölesan dönemde amenore Hirsutismus ( erkek tipi kıllanma ) Adölesanlarda görülen anormal uterin kanamalar Dismenore Adölesan gebelikler
GENİTAL SİSTEM ANOMALİLERİ Vulva ve labiaların anomalileri Vulvar yapının kontür ve büyüklüğündeki minor farklar sık görülmektedirler Labia minör ( küçük dudaklar ) şekil ve büyüklüğünde ciddi varyasyonalar olabilir, bir tanesi diğerinden daha büyük olabilir veya her ikiside alışılmadık derecvede büyük olabilir
GENİTAL SİSTEM ANOMALİLERİ Klitoris anomalileri himen anomalileri (imperfore himen…) Vagen anomalileri
GENİTAL SİSTEM ENFEKSİYONLARI VULVOVAJİNİT ÇOCUKLUK ÇAĞI VE ADÖLESAN DÖNEMİNDE GÖRÜLEN EN SIK JİNEKOLOJİK PROBLEM OLUP GENİTAL SORUNLARIN %85-90 NINI OLUŞTURUR
GENİTAL SİSTEM ENFEKSİYONLARI ÖZELLİKLE HİJYEN KURALLARINA DİKKAT EDİLMEZSE VAJİNİT KOLAYLIKLA GELİŞİR GENELLİKLE ÇOCUK, TUVALET EĞİTİMİNİ ALDIKTAN SONRA , KENDİ YAPTIĞI PERİNE TEMİZLİĞİ YETERSİZ KALIR VE PERİNE TEMİZLİĞİ ESNASINDA DIŞKIYI ARKADAN ÖNE DOĞRU SİLEREK BULAŞTIRABİLİR.
GENİTAL SİSTEM ENFEKSİYONLARI Okul öncesi ve okul çağındaki çocuklarda bağırsak solucanları sıkça görülür ve anal tahrişe neden olarak vaginal bölgeye ulaşabilir. Bazen ergin barsak solucanları vajen içerisinde ilerleyerek tahrişe dolayısı ile vajinal akıntıya neden olabilir
GENİTAL SİSTEM ENFEKSİYONLARI Özellikle sıcak havalarda ve kilolu çocuklarda ; naylon iç çamaşırları, vücudu sıkıca saran giysiler enfeksiyona yol açabilirler.
GENİTAL SİSTEMİN İYİ HUYLU VE KÖTÜ HUYLU TÜMÖRLERİ Adölesan dönemde en sık görülen iyi huylu tm ler over( yumurtalık) kaynaklıdır. Bu olguların genellikle başvuru şekli ağrı veya karında kitlenin ele gelmesidir.
PUBERTAL DEVREDE FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER Puberte döneminde çocuk fiziksel ,hormonal, ruhsal ve sosyal olarak değişim göstermekte , giderek erişkin birey olmaya başlamaktadır .
PUBERTAL DEVREDE FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER Puberte döneminde kızlarda meydana gelen en belirgin fiziksel değişiklikler sekonder seks karekterlerinin ( meme gelişimi , pubik ve aksiller kıllanma ) ortaya çıkması,vücut büyüklüğünde , şeklinde ve birleşiminde değişim , iskelet gelişimde hızlanma, boy uzamasında artma , menarş ve ovulasyonun başlamasıdır.
PUBERTAL DEVREDE FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER Sağlıklı çocuklarda pubertenin başlangıç yaşı kızlarda 8 olarak kabul edilmektedir
MEME GELİŞİMİ Kızlarda puberte meme gelişimi (telarş) ile başlar. Yaklaşık 4 yıl (1,5-9) yıl içinde tamamlanır. 8 yaş öncesi meme gelişimi erken puberte olarak tanımlanır. Türk kızlarında meme gelişiminin başlangıç yaşı yaklaşık 10 yaş ve erişkin evreye ulaşma yaşı ise 15 olarak bulunmuştur
PUBİK VE AKSİLLER KILLANMA Kızlarda pubik kıllanma ( pubarş) yaklaşık 2,5 yıl içinde tamamlanır. Vakaların bir kısmında pubertenin ilk bulgusu olmakla birlikte genellikle meme gelişimini takiban 6 ay içinde başlar. Türk kızlarında pubik kıllanmanın başlama yaşı ortalama 10 , erişkin evreye ulaşma yaşı ise 13 olarak bulunjuştur.
PUBİK VE AKSİLLER KILLANMA Aksiller kıllanma zamanı pubik kıllanmadan sonra başlar ve yaklaşık 1-1,5 yıl içinde erişkin tipi kıllanmaya ulaşmaktadır
BÜYÜME MENARŞTAN SONRA BOY UZAMASI SINIRLIDIR , ORTALAMA 5-8 CM ( 1-11 CM) BOY UZAMASI OLABİLİR.
MENARŞ ( İLK ADET ) Menarş ilk adet kanamasının görülmesidir Menarş , genellikle puberte başlangıcı olan meme tomurcuklanmasından yaklaşık 2-2,5 sene sonra görülür. Menarş yaşı ortalama 12,5-13 tür
Normal adet dönemi Normal bir siklusta adet kanamalrı arasındaki süre 21-42 gündür. Kanamaların süresi ve şiddeti bireysel farklılıklar gösterebilir. Ortalama 40 ml(25-70 ml) Kanama süresi 2-7 gün arasıdır
ANORMAL PUBERTE ERKEN PUBERTE GEÇ PUBERTE
ERKEN PUBERTE 8 YAŞINDAN ÖNCE PUBERTAL ÖZELLİKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ERKEN PUBERTE OLARAK KABUL EDİLİR.
GEÇ PUBERTE Kız çocuklarda 14 yaş tamamlanmasına rağmen pubertenin başlamamasıdır.
AMENORE ( ADET GÖRMEME) BİRİNCİL AMENORE İKİNCİL AMENORE
BİRİNCİL AMENORE NORMAL SEKONDER SEKSUEL GELİŞİM VARLIĞINDA 16 YAŞINA KADAR YA DA SEKONDER SEKSUEL GELİŞİM YOKLUĞUNDA 14 YAŞINA KADAR ADET GÖRMEMEK
İKİNCİL AMENORE DÜZENLİ ADET GÖREN BİR KIZDA 6 AY SÜRE İLE VEYA 3 SİKLUS SÜRESİNCE ADET GÖRMEMEK OLARAK TANIMLANIR
HİRSUTİZM KADINLARDA TERMİNAL KILLARIN ERKEK BENZERİ DAĞILIMDA ORTAYA ÇIKMASIDIR
HİRSUTİZM ÇENE ÜST DUDAK GÖĞÜS KARIN BALDIR
Adölesanlarda görülen anormal uterin kanamalar Normal menstruel kanama ortalama 28 günde bir oluşur (-+ 6 gün) ve ortalama 4 gün sürer (-+ 2/3 gün ) Normal kan kaybı siklus başına ortalama 30 ml olup 60-80 ml üst limiti oluşturur. Anormal kanaması olan kadınların çoğunda aşırı kanama vardır.
DİSMENORE( AĞRILI ADET GÖRME) MENSTURUASYONUN HEMEN ÖNCESİNDE VEYA MENS ESNASINDA ALT ABDOMİNAL BÖLGEDE ORTAYA ÇIKAN TİPİK KRAMP ŞEKLİNDE BİR AĞRIDIR.
PRİMER DİSMENORE OLGULARIN YAKLAŞIK %90 I MENARŞIN İLK 6 AYINDA BAŞLAR VE ORGANİK BİR SEBEP YOKTUR
PRİMER DİSMENORE MENS İN BAŞLAMASIYLA 1-4 SAAT İÇERİSİNDE ORTAYA ÇIKAN AĞRI 24-48 SAAT SÜRER BAZI OLGULARDA MENSDEN 1-2 GÜN ÖNCE BAŞLAR VE 2-3 GÜN DEVAM EDER
SEKONDER DİSMENORE YAKLAŞIK %10 ORGANİK BİR BOZUKLUK NEDENİ İLE OLUR
ADÖLESANLARDA GEBELİK ADET GÖRMEDİĞİNİ SÖYLEYEN BİR ADÖLESANDA MUTLAKA AKLA GELMELİDİR Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com