DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Doç. Dr. Olgun Göktaş Uludağ Üniversitesi Aile Sağlığı Merkezi, Bursa 24-26 Aralık 2015, Kızılcahamam, Ankara

DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Sunum planı : Avrupa Birliği’nde Mevzuat - Birleşik Krallık Amerika Birleşik Devletleri - Özetler - Öneriler

AVRUPA BİRLİĞİ - 1958 de kuruldu - 28 ülke (2015) - 507.010.000 nüfus - Kurumları; Yürütme; Avrupa Komisyonu (mevzuat, politika) Yasama ; Avrupa Birliği Konseyi (onay, karar alma) Yasama ; Avrupa Parlamentosu (onay, karar alma) Yargı ; Avrupa Adalet Divanı (yasal karar verme)

AVRUPA BİRLİĞİ ve TÜRKİYE Türkiye; - Aday ülke - Başvuru 1987, ( İlgi 1959) - Seçilebilirlik kararı 1997 - Ankara Birliği Antlaşması 1963 - Gümrük Birliği 1995 - Son görüşme; yapısal durum hakkında, 5.11.2013

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI Avrupa Birliği, Temel Sağlık Hizmetleri (Birinci Basamak) ile ilgili kararları büyük ölçüde üye ülkelerin kendisine bırakmıştır. Bu durum, üye ülkelerde uygulanan birinci basamak sağlık hizmetlerinde ulusal düzeyde geniş karar alma yetkisine ve büyük ölçüde uygulama farklılıklarına yol açmıştır.  

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 1. Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma 2. Birliğin, Sağlık Alanında 2014-2020 yılları 3. Eylem Planındaki 282/2014 Sayılı Yönetmelik 3. Avrupa Komisyonu 2004 e-Sağlık İletişim Ağı 4. Mesleki Niteliklerin Tanınması Hakkında 2013/55/AB Direktifi 5. Hastaların Sınır Ötesi Sağlık Hakları Uygulamasına İlişkin 2011/24/AB Sayılı Yönergesi 6. Çalışma Süreleri Düzenlenmesinin Bazı Bölümlerine İlişkin 2003/88/AB Sayılı Yönergesi 7. 5 Nisan 1993 tarihli 93/16/AB Direktifi;

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI   1- Avrupa Birliği İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 168. Maddesi ; Birliğin politika ve aktiviteleri doğrultusunda ülkelerce koruyucu hekimlik tanınlanmalı ve ülke bazında sağlanmalıdır. Avrupa Birliği kriterleriyle uyumlu mevzuat tesis edilerek ve mevcut ülke stratejilerini tamamlayacak politikalar geliştirilerek sağlık hizmetleri sunulmalıdır. Avrupa Birliği, sağlık hizmeti ve tıbbi bakım hizmetinin sunum ve organizasyonu konusunda üye ülkelerin kendi sağlık politikalarını oluşturmadaki sorumluluklarına saygı göstermelidir. Üye ülkeler, sağlık hizmet sunumu ve tıbbi bakımın yönetimi ile onlara ayrılmış kaynakların paylaştırılmasından sorumludur.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 2- 3ncü. Avrupa Birliği Sağlık Programı (Yönetmelik No:282/2014); Avrupa Birliği’nin 2014-2020 Sağlık Hedefleri konusunda belirttiği taahütleri içerir. Avrupa Birliği İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın amaçlarına uygun bir şekilde, üye ülkelerin sağlık politikalarını tamamlamalarını öngörür. Buna göre 3. Avrupa Birliği Sağlık Programı’nın Amaçları; Hastalıklardan korunma (koruyucu hekimlik) ve sağlığı geliştirmek, Vatandaşların sınır ötesi sağlık tehditlerinden korunmasını sağlamak, Avrupa Birliği ülkelerinin sağlık sistemlerinde yeniliği ve sürdürülebilirliğini desteklemek, Güvenli ve kaliteli sağlık hizmetine ulaşılabilirliği geliştirmek

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 3- Avrupa Komisyonu e-Sağlık İletişim Komisyonu; Avrupa’da, e-Sağlığın özellikle aile hekimliğinde başarılı kullanımını özetler; Avrupa, günümüzde akıllı sağlık (smart) kartlarının dağıtımında ve aile hekimliğindeki kullanımında lider durumdadır. 11 milyar avroluk ciroyla, sağlık sektöründe 3. en büyük sağlık endüstrisine sahiptir.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 4- Mesleki Yeterliliklerin Tanınması Hakkında 2013/55/AB Direktifi; Birinci basamakta ve aile hekimliğinde çalışacak hekimlerin; mezuniyet öncesi tıp eğitimi ve sonrasındaki uzmanlık kriterlerinin belirlenmesini tanımlar;

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 5-Hastaların Sınır Ötesi Sağlık Hakları Uygulamasına İlişkin 2011/24/AB Sayılı Yönergesi Hastaların sınır ötesi sağlık hakları genel çerçeve hükümlerini belirlemek amacıyla; Hastaların sınır ötesi sağlık sunumuna erişimi konusunda haklarını netleştirmek, Diğer Avrupa Birliği ülkesinde alacakları sağlık hizmetinin kalitesi, etkinliği ve güvenliğini garanti etmek, Sağlık sorunları konusunda üye ülkeler arasında işbirliğini teşvik etmek için yürürlüktedir.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 6- 5 Nisan 1993 tarihli 93/16/AB Direktifi; Avrupa Toplulukları Konseyi’nin bu direktifinde; Hekimlerin serbest dolaşımı ile diploma, sertifika ve diğer resmi yeterlilik kriterlerinin karşılıklı tanınması tanımlanmıştır. - Mesleki yeterliliklerin, üniversite rektörlükleri, tıp fakülteleri ve meslek yeterlilik kurullarının (Board) tarafından verilmesi - Uzmanlık kriterleri ve süreleri

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Birlik ülkeleri ; İngiltere, İskoçya, Kuzey İrlanda, Galler Avrupa Birliğine üyelik ; 1973 Nüfus ; 64.308.261 (2014)

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK; . Sağlık Bakanlığı. . Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS). Resmi sağlık sistemidir. . Genel Tıp Konseyi. Hekimler, hastalar ve kurumlararası organizasyon. Bağımsız. . The British Medical Association. İngiliz Tıp Derneği. Sendika ve mesleki kuruluş. . The Royal College of General Practitioners. Aile Hekimliği Derneği.

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ (Uzmanlık, General Practitioner); . Tıp fakültesi zorunlu eğitimi, 5-6 yıl . Tüm mezunlar için hastanede zorunlu temel eğitim, 2 yıl . Aile hekimliği uzmanlık eğitimi, asistanlık, zorunlu, 3-4 yıl . Her mezun hekim, Genel Tıp Konseyine kayıt olmak, buradan diplomasını almak, çalışacak hekimler listesine kabul edilmek, yıllık değerlendirme ve 5 yıllık yenileme sınavını geçmek zorundadır.

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ YÖNETMELİĞİ (KURALLAR VE DENETİMLER); A. Normal Standartlar B. Aile Hekimliği Uygulaması Sırasında Gerekenler C. Uygulama Sırasında Denetim D. Standart Ticari Denetim

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ YÖNETMELİĞİ (KURALLAR VE DENETİMLER); A. Normal Standartlar; -Bilinen bir üniversiteden tıbbi yeterliliğin onaylanması (5-6 yıl), -Genel Tıp Konseyine geçici kayıt ve onaylanmış çalışma yerinde 2 yıllık çalışma, -Genel Tıp Konseyine tam kayıt, sonra uzmanlık eğitimi için yarışmacı başvuru, (Her uzmanlık için belli sayıda kontenjan bulunmakta), - Aile hekimliği uzmanlık eğitimi (3 yıl), - Tıbbi Sorumluluk Sigortasına kayıt (Her hekim kendi cebinden öder, olağan dışı uygulamalar varsa işyüküne göre yıllık 8-30 bin sterlin civarındaır), - Adli sicil kaydının temini ve varsa suç unsurunun beyanı, - RCGP- Aile Hekimliği Derneği üye kayıt sınavı (yazılı, sözlü ve uygulamalı sınav), - Uzmanlık eğitiminin tamamlandığına dair diploma, - NHS- Ulusal Sağlık Sisteminde çalışnalar listesine girmek için başvuru

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ YÖNETMELİĞİ (KURALLAR VE DENETİMLER); B. Aile Hekimliği Uygulaması Sırasında Gerekenler; -Her 5 yılda bir geçerlilik sınavını geçmek, (Genel Tıp Konseyi) -Şikayete karşı yıllık sigorta (yılda 10 bin sterlin veya daha fazla) yaptırmak, -Genel Tıp Konseyine kaydı korumak için her yıl 420 sterlin ödemek, -Yıllık denetimleri geçip sertifikayı almak, -Çocuk koruma sertifikasını almak (denetim detayları değerlendirme sertifikasında), -Aile hekimliği yapmak için çalışanlar listesinde bulunmak (her bölgenin listeleri farklıdır).

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ YÖNETMELİĞİ (KURALLAR VE DENETİMLER); C. Uygulama Sırasında Denetim; - Klinisyen Komisyon Grupları tarafından denetim, - Sağlık Gözlemcileri tarafından denetim - Bakım Kalitesi Komisyonu tarafından denetim; Personelin denetimi, personelin yeterlilik ve çocuk koruma sertifikaları, yıllık denetim raporları, tutulan kayıtları, buzdolabı derecesi, - Uygulama ve konsultasyon odaları, araç-gereç ve bunların stok durumları, denetim altında olması gereken ilaçların denetimi - NHS counter-fraud service ile de dolandırıcılığa karşı sayaç sistemi ile malzeme, ilaç ve kayıtlar takip edilmekte

BİRLEŞİK KRALLIKTA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI BİRLEŞİK KRALLIK’TA AİLE HEKİMLİĞİ YÖNETMELİĞİ (KURALLAR VE DENETİMLER); D. Standart Ticari Denetim; - Sağlık ve güvenli denetimi, - Yerel yönetim denetimleri, - Sigorta poliçeleri - Yangın güvenlik denetimi, - Vergi ve güvenlik denetimi, - Veri denetçisi tarafından denetim (veri koruma kanunu), - Engelli girişleri, tuvaletleri ve oturma yerlerinin denetimi.

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Eyaletler ; 50 Federal Bölge ; 1 (Washington DC) Nüfus ; 322 milyon (2015)

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI U.S. Department of Health and Human Services HHS. Sağlık Bakanlığı American Academy of Family Physicians AAFP. Amerikan Aile Hekimliği Derneği The American Board of Family Medicine ABFM. Amerikan Aile Hekimliği Yeterlilik Kurulu . The Accreditation Council for Graduate Medical School- ACGME. Mezuniyet Sonrası Uzmanlık Eğitimi Yetkilendirme kurumu

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ ; . Tıp fakültesi mezuniyeti sonrası 3 yıllık aile hekimliği uzmanlık eğitimi . Amerikan Aile Hekimleri Birliği, üyelik ve 150 yılda 150 saat tıp etkinliği . Amerikan Aile Hekimliği Yeterlilik Kurulu (Board), her 7 yıldabir sertifikanın resertifiye edilmesi, . Accreditation Council for Graduate Medical Education-ACGME. Mezuniyet Sonrası Uzmanlık Eğitimi Yetkilendirme kurumu, 3 yıllık asistanlık programını onaylar.

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI The Affordable Care Act – Uygun Bakım Yasası; 23 Mart 2010 onaylandı. 28 Haziran 2012‘de Yüksek Mahkeme, sağlık hukukunu koruma altına alan kararını açıkladı. Birinci Basamak ve Aile Hekimliği Kalitesi ve İşgücü Geliştirme projeleri, Yeni aile hekimliği eğitim programlarını araştırma, burs sağlama, Aile hekimliği eğitim ve uygulamasının Geliştirilmesine İlişkin maddeler, . Koordineli bakım için mali teşviklerin geliştirilmesi ve Ödemelerin modernizasyonu ile ilgili maddeler

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI The National Health Service Corps – Federal Hükümet Ulusal Sağlık Hizmet Programı; Amerikan Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri ve Yönetimi ile Sağlık İşgücü Bürosu tarafından idare edilir,

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI The National Health Service Corps – Federal Hükümet Ulusal Sağlık Hizmet Programı; Her vatandaşın sağlık hizmetine ulaşımını sağlama, Hastalık ve rahatsızlıklardan korunma, Sağlık hizmetlerine ulaşamayan savunmasız gruplar için bakım sağlama Burs ve kredi sağlama, onaylanmış sağlık sitelerine destek için giriş imkanı,

DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Gelişmiş Ülkelerde Aile Hekimliği Tarafları ve Mevzuat Ortakları; Özetler: -Klinik uzmanlık dalı - Tıp fakültesi sonrası en az 3 yıllık uzmanlık eğitimi - Kısmi zamanlı (part time) uzmanlık, genellikle özel koşullarda, tek elden ve en fazla 2 katı süre de ve bu uzatılan süre sonunda - Sağlık kurumlarına sevk zinciri, - Sağlık kurumlarıyla entegrasyon - İlgili kurumların (Sağlık Bakanlığı, Hekimler Birliği, Akademik yapılanma, Saha Uygulayıcıları ) birbirlerini tamamlayıcı sorumluluğu

DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Türkiye’de Aile Hekimliği Tarafları ve Mevzuat Ortakları; Özetler: - T.C. Sağlık Bakanlığı ( Sağlık politikaları, sağlık bütçesi, sağlık sigortası, sağlık kurum entegrasyonu) - TTB Türk Tabipleri Birliği ( Hekim hakları ve sorumlulukları, Etik, Malpraktis, Uzmanlık dernekleri, sendikal görevi) - TAHUD Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği ( Akademik; Aile hekimliği tüm eğitimleri; mezuniyet öncesi, uzmanlık eğitimi, sürekli tıp eğitimi, resertifikasyon) - AHEF Aile Hekimleri Federasyonu (Aile hekimliği uygulaması; ASM, AHB, üye hak ve sorumlulukları) - Diğer; Aile hekimliği ekibindeki sağlık personeli ve çalışanları, bağlantılı yapılanmalar; evde sağlık bakımı, integrated care, palyatif bakım, vs)

DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Türkiye’de Aile Hekimliği Tarafları ve Mevzuat Ortakları; Öneriler: - T.C. Sağlık Bakanlığı 1. Aile Hekimliği Yasası (Avrupa Birliği Kriterlerine uygun) 2. Aşağıdaki taraflardan alacağı bilgiye göre ülke koşullarında uygulamaya geçirme - TTB Türk Tabipleri Birliği 1. Uzmanlık Dernekleri (ve Aile Hekimliği Uzmanlığının) standartlarını Sağlık Bakanlığı’na sunması - TAHUD Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği 1. Üniversite ile Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin uzmanlık eğitim müfredatını TAHYK (Türkiye Aile Hekimliği Yeterlilik Kurulu) ile güncelleyerek sağlık bakanlığına ve TTB ye sunması - AHEF Aile Hekimleri Federasyonu 1. Uygulamadaki tüm parametleri içeren raporu yukarki üç tarafa sunması TAHUD ve AHEF ‘in birleşmesi, üye aidatlarının kaldırılarak, tüm aile hekimlerinin zorunlu üye yapılması - Diğer; Aile hekimliğiyle ilgili olan ve ilgilenecek olan her kurum ve yapılanmanın raporlarını yukarki 4 gruba sunması ve izin alınması (evde sağlık bakımı, acil, adli, palyativ bakım, belediye vs)

DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ MEVZUATI Türkiye’de Aile Hekimliği Mevzuatında; En iyi sağlık sistemi ve aile hekimliğine ulaşmak dileğiyle; Teşekkürler