BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİ ENFORMATİK BÖLÜMÜ TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERSİ

KELİME İŞLEMCİ -I- Hafta 6 Öğr. Gör. Aykut DİKER

NELERE İHTİYACIMIZ VAR? Bilgisayar İnternet Kulaklık Not Kağıdı Kalem, Silgi ENF-101-Rev1.2 3

İÇERİK Kelime İşlemciye İlk Adımlar Arayüzdeki Öğeleri Tanıma (Hızlı Erişim Araç çubuğu, Başlık Çubuğu, Şerit). Kelime İşlemcide Temel İşlemler (Kelime işlemci belgesini açma, Belgeyi Kaydetme-Farklı kaydetme, Belgeyi kopyalama, Yeni Belge Oluşturma). Kelime işlemci Seçeneklerini Özelleştirme. ENF-101-Rev1.2 4

KAZANIMLAR Bu ders sonunda öğrenci; Kelime işlemciyi ve ne amaçla kullanıldıklarını öğrenir. Kelime işlemci olarak kullanılan MS WORD uygulamasını tanır. Word uygulamasında; Belge açma, Belgeyi Kaydetme-Farklı kaydetme, Belgeyi kopyalama, Yeni Belge Oluşturma basamaklarını öğrenerek uygulamada temel işlemleri yapabilir. ENF-101-Rev1.2 5

KELİME İŞLEMCİ NEDİR? Kelime işlemci terimi, 1970 ve 1980'li yıllarda popüler olan elektronik yazı makineleri için kullanılmıştır. Bu cihazların ilk biçimlerinde hafıza bulunmadığından bir nevi elektrikli daktilo görünümündedirler. ENF-101-Rev1.2 6

KELİME İŞLEMCİ NEDİR? Ancak özellikle 80'li yıllardan sonra her bir satırın kağıda yazılmadan önce düzenlenebilmesini sağlayan dijital bir panel eklenmiş zamanla da tüm metnin daha sonra düzenlenmek üzere kaydedilebildiği hafıza çipleri ile geliştirilmiştir. ENF-101-Rev1.2 7

KELİME İŞLEMCİ NEDİR? Bilgisayar teknolojisinin gelişmesi ve ofislerde yaygınlaşmasıyla birlikte 1990’lı yıllarda bilgisayarlar üzerinde çalışan kelime işlemci programları kullanılmaya başlanmıştır. Bu programlar günümüzde çok büyük miktarda veri içeren dokümanların içerisindeki resimler, grafikler, tablolar ve diğer eklentilerle birlikte tek bir dosya olarak kaydetme ve biçimlendirme özelliğine sahiptir. ENF-101-Rev1.2 8

KELİME İŞLEMCİ TÜRLERİ Kelime işlemci yazılımlarının başlıcaları, Microsoft firmasının ticari ürünü olan Microsoft Office ve birer özgür yazılım ürünü olan LibreOffice, Apache OpenOffice ve Calligra gibi yazılımlardır. Bu paketlerin içerisinde sadece kelime işlemci yazılımı değil elektronik tablo işlemcisi ve sunum hazırlama gibi genel ofis ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretilmiş olan yazılımlar da bulunmaktadır. ENF-101-Rev1.2 9

KELİME İŞLEMCİ İLE NELER YAPILABİLİR? Temel olarak kelime işlemci; Belgelere yazı yazmak, Tablo eklemek, Resim, grafik eklemek, Gelişmiş biçimlendirme özellikleriyle raporlar yazmak ve düzenlemek işlemlerini yapabilmemize yardımcı olur. ENF-101-Rev1.2 10

WORD 2010 PROGRAMI → PROGRAMI ÇALIŞTIRMAK Günümüzde birçok alanda yaygın olarak kullanılan kelime işlemci Microsoft Office Word programıdır. Bu programın 2010 sürümünü detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Programı kullanabilmemiz için bu programın bilgisayarımıza yüklü olması gerekir. Yüklü değilse Uygun cd/dvd veya kaynak program dosyalarını kullanarak programı kurmalıyız. ENF-101-Rev1.2 11

Word 2010 programını çalıştırmak için Windows masaüstünde sol alt köşede bulunan Windows işaretini tıklarız. Windows simgesini tıkladıktan sonra, Microsoft Office sekmesinden, Microsoft Word 2010 seçeneğini tıklayarak Word 2010 programını çalıştırmış oluruz. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 PROGRAMI → PROGRAMI ÇALIŞTIRMAK 12

WORD 2010 EKRANI Word 2010 programını ilk defa çalıştırdığımızda, bilgisayarımızın ekranında yanda görülen ve Word Penceresi adı verilen pencere açılır. ENF-101-Rev1.2 13

WORD 2010 EKRANI Bu pencerede; sekmeler, komut düğmeleri, durum çubuğu, hızlı erişim araç çubuğu bulunmaktadır. ENF-101-Rev1.2 14

Word ekranının sol üst kısmında Hızlı Erişim Araç Çubuğu bulunur. Bu araç çubuğu belge hazırlarken çok sık kullandığımız komutlara ait simgeleri (Kaydet, Geri al, Yenile vb.) eklememize izin vererek daha hızlı belge hazırlamamıza yardımcı olur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Hızlı Erişim Araç Çubuğu 15

Sık kullandığımız ve hangi sekmede olursak olalım sürekli olarak kullanılabilir durumda olmasını istediğimiz komutları bu çubuğa ekleyebiliriz. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Hızlı Erişim Araç Çubuğu 16

Bu komutları eklemek için istediğimiz komutun üzerine sağ tıklarız. Açılan iletişim penceresinden, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na Ekle komutuna tıklarız. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Hızlı Erişim Araç Çubuğu 17

Böylece komut hızlı erişim araç çubuğuna eklenmiş olur. Çubukta var olan bir komutu kaldırmak istediğimizde ise, kaldırmak istediğimiz komut simgesine sağ tıklayarak, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndan Kaldır komutunu seçeriz. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Hızlı Erişim Araç Çubuğu 18

Başlık çubuğunda, kullanılan programın adı ve üzerinde çalışılan belgenin adı bulunur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Başlık Çubuğu 19

Şerit, kelime işlemcinin 2007 sürümüyle güncellediği bir özelliktir. Kullanıcı ara yüzünde ve komut gruplarının altında bulunmaktadır. Şerit üzerinde birbiriyle alakalı işlere ait komut simgelerini gruplar halinde barındıran sekmeler bulunur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Şerit 20

Sekmeler, benzer görevleri yerine getirmek için kullanılabilecek Word 2010 komutlarına ait simgelerin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Sekmeler 21

ENF-101-Rev1.2 Örneğin belgemize bir nesne (resim,grafik,tablo…) ekleyeceksek bunun için Ekle sekmesindeki komutları kullanırız. Yazı tipi, boyutu, yazı rengi gibi ayarlar yapacaksak bu durumda da Giriş sekmesindeki komutları kullanırız. WORD 2010 EKRANI → Sekmeler 22

Word 2010 programının ara yüzünde bulunan sekmeler; Dosya, Giriş, Ekle, Sayfa Düzeni, Başvurular, Postalar, Gözden Geçir ve Görünüm olarak isimlendirilmiştir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 EKRANI → Sekmeler 23

Bu sekme ile, Yeni, Aç, Kaydet, Yazdır gibi komutların yanı sıra genel kelime işlemci ayarlarının yapılabileceği Seçenekler düğmesine ulaşılabilir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Dosya Sekmesi 24

Bu sekme Word’deki temel biçimlendirme işlemlerinin yapılabileceği komutları içerir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Giriş Sekmesi 25

Her Kelime işlemcisi kullanıcısının sıklıkla ihtiyaç duyabileceği birçok komut gurubunu üzerinde bulundurur. Bunlar: Pano, Yazı Tipi, Paragraf, Stiller ve Düzenleme isimli gruplardır. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Giriş Sekmesi 26

Bu sekme belgenize eklemek istediğiniz nesneleri içinde bulundurur. Bu sekmeyle birlikte 7 tane komut gurubu gelmektedir. Bunlar; Sayfalar, Tablolar, Çizimler, Bağlantılar, Üstbilgi ve Altbilgi, Metin ve Simgeler gruplarıdır. Tablo, Grafik, Resim vb. nesneler bu sekme üzerindeki komutlar kullanılarak eklenir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Ekle Sekmesi 27

Bu sekme sayesinde sayfa ve nesne yerleşim ayarları gibi bazı ayarlamalar yapılır. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Sayfa düzeni Sekmesi 28 Temalar, Sayfa Yapısı, Sayfa Arka planı, Paragraf, Yerleştir komut grupları bulunur.

Bu sekmede; İçindekiler Tablosu, Dipnotlar, Alıntılar ve Kaynakça, Resim Yazıları, Dizin ve Kaynakça komut guruplarına ait komutlar bulunur. ENF-101-Rev WORD 2010 SEKMELERİ → Başvurular Sekmesi

Bu sekmedeki komut ve komut grupları sayesinde belgelere içindekiler tablosu, dipnot eklenir, indeks oluşturulur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ →Başvurular Sekmesi 30

Bu sekme seçildiğinde 5 tane grup ekrana gelir. (Oluştur, Adres Mektup Birleştirmeyi Başlat, Alanları Yaz ve Ekle, Sonuçların Önizlemesini Görüntüle ve Son). ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Postalar Sekmesi 31

Bu sekmedeki şeritler sayesinde adres mektup birleştirme işlemi yapılır, etiket hazırlanır ve düzenlenir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Postalar Sekmesi 32

Bu sekme seçildiğinde 7 tane grup ekrana gelir. Bunlar Yazım Denetleme, Dil, Açıklamalar, İzleme, Değişiklikler, Karşılaştır ve Koru komut guruplarıdır. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Gözden Geçir Sekmesi 33

Bu sekmedeki şeritler sayesinde açıklamalar eklenir, değişikler izlenir, dilbilgisi denetimi yapılır. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ → Gözden Geçir Sekmesi 34

Bu sekme seçildiğinde Belge Görünümleri, Göster, Yakınlaştır, Pencere ve Makrolar komut guruplarına ait komutlar ekrana gelir. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ →Görünüm Sekmesi 35

Bu guruplardaki komutlar ile, belge ve pencere görünümü ayarlanır, makrolar oluşturulur. ENF-101-Rev1.2 WORD 2010 SEKMELERİ →Görünüm Sekmesi 36

Kelime işlemcide çalışırken Yeni bir belge oluşturmak için 3 yol izleyebiliriz; 1 - Dosya sekmesinden açmak: Microsoft Office Backstage görünümünden boş bir belge simgesini seçerek. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Yeni Bir Belge Açmak 37

2 - Ctrl+N kısayolunu kullanarak: İkinci olarak Word’de yeni bir belge açmak için klavyenin CTRL tuşu basılı iken ‘’N’’ tuşuna basarız. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Yeni Bir Belge Açmak 38

3 - Hızlı Erişim Araç Çubuğunu kullanarak: 3. Yol yeni belge kısayol düğmesini araç çubuğuna ekleyerek kullanmaktır. Bunun için Hızlı Başlat Araç Çubuğunun yanında bulunan aşağı açılır oka tıklarız. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Yeni Bir Belge Açmak 39

Daha önce kaydedilmiş bir belgeyi açmak için dosyayı çift tıklayarak açabiliriz. İkinci yöntem olarak da sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenir; ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Kaydedilmiş bir belgeyi açmak 40

Dosya sekmesine tıklanır, Açılan görünümden Aç bölümü seçilir, Açılan Aç iletişim penceresinden, dosyanın kayıtlı olduğu konum seçilip, Aç düğmesi tıklanır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Kaydedilmiş bir belgeyi açmak 41

Açık olan bir belgeyi kapatmak için Dosya sekmesinden Kapat seçeneği tıklanır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kapatmak 42

Belge ile birlikte Word programı da kapatılacaksa, Dosya sekmesinden Çıkış seçeneği tıklanarak belge kapatılır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kapatmak 43

Belgeyi kapatmanın diğer yolları ise; pencerenin sağ üst köşesindeki kapatma düğmesini kullanmak ya da pencerenin sol üst köşesindeki Word ikonuna çift tıklamaktır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER→ Bir Belgeyi Kapatmak 44

Bir belgeyi kaydetmek için sırasıyla aşağıdaki adımlar izlenir; Dosya sekmesine tıklanır, Açılan görünümden dosya ilk defa kaydedilecekse, Kaydet butonu, eğer dosyanın ismi, adı ya da dosya türü değiştirilecekse Farklı Kaydet butonu tıklanır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kaydetmek 45

Ekrana gelen iletişim penceresinin Klasörler kısmından dosyanın kaydedileceği konum seçilip, Dosya Adı kısmına dosyanın ismi yazılır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kaydetmek 46

Eğer dosyanın türü değiştirilecekse, Kayıt Türü listeli kutucuğundan kaydedilmek istenilen format seçilip, son olarak Kaydet düğmesi tıklanır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kaydetmek 47

CTRL+S Tuş Kombinasyonu ile kaydetmek: Kelime işlemcide oluşturduğumuz belgeyi kaydetmenin diğer bir yolu da klavyenin CTRL tuşu basılı iken S tuşuna basmaktır. ENF-101-Rev1.2 WORD İLE YAPILAN TEMEL İŞLEMLER → Bir Belgeyi Kaydetmek 48

Word seçeneklerine ulaşmak için Dosya sekmesi altında yer alan Seçenekler komutuna tıklarız. Word Seçenekleri ile görünüm ve düzenleme seçenekleri kişiye göre özelleştirilir. Bu bölümde yapılan özelleştirmeler kalıcı olacaktır. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLERİNİ ÖZELLEŞTİRME 49

Kelime işlemci 2010’da kullanılan genel seçeneklerin bulunduğu sekmedir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Genel 50

Belge içeriğinin ekranda ve yazdırıldığında nasıl görüntüleneceğinin belirlendiği sekmedir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Görüntü 51

Bir takım özel karakterlerin ekranda ve yazdırıldığında gösterilmesi, sayfa gösterme şekli ve yazdırma seçenekleri buradan ayarlanabilir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Görüntü 52

Metne ait düzeltmeler ve biçimlendirme şeklinin ayarlandığı sekmedir. Yazım ve dilbilgisi, otomatik düzelt vb. ayarları içerir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Yazım Denetleme 53

Belge kaydetme şeklinin özelleştirildiği sekmedir. Otomatik belge kaydetme vb. seçenekleri içerir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Kaydet 54

Office programları içinde kullanacağımız dil ayarlamalarının yapıldığı sekmedir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Dil 55

Düzenleme, kes-kopyala ve yapıştır, belge içeriğini göster, yazdır, kaydet, bu belgeyi paylaşırken aslını koru gibi birçok seçeneğin içinde bulunduğu gelişmiş ayarların yapıldığı sekmedir. ENF-101-Rev1.2 WORD SEÇENEKLER → Gelişmiş 56

1- Sakarya Üniversitesi, Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi, Ortak Dersler Koordinatörlüğü, Temel Bilgi Teknolojisi Kullanımı (2011). 2- Çukurova Üniversitesi, Enformatik Bölümü Ders Notları (2012) ENF-101-Rev1.2 KAYNAKLAR 57

C S & S O R U L A R C E V A P L A R ENF-101-Rev1.2 58

Soru1: WORD 2010 programı aşağıdaki yollardan hangisi ile açılır? A) Başlat/Denetim Masası/Microsoft Word B) Başlat/Programlar/Microsoft Office/Microsoft Word C) Masaüstü/Dosya/MS/ Microsoft Word D) Belgelerim/Kaydedilen dosyalar/ Programlar/Microsoft Office/Microsoft Word E) Gezgin/Program Dosyası/ Microsoft Office/Microsoft Word ENF-101-Rev1.2 59

Soru1: WORD 2010 programı aşağıdaki yollardan hangisi ile açılır? A) Başlat/Denetim Masası/Microsoft Word B) Başlat/Programlar/Microsoft Office/Microsoft Word C) Masaüstü/Dosya/MS/ Microsoft Word D) Belgelerim/Kaydedilen dosyalar/ Programlar/Microsoft Office/Microsoft Word E) Gezgin/Program Dosyası/ Microsoft Office/Microsoft Word ENF-101-Rev1.2 60

ENF-101-Rev1.2 Soru 2: WORD 2010’da bir belgeyi ``Kapatmak`` için aşağıdakilerden hangisi yapılır? A) Belge içinde sağ tıklayıp Kopyala komutunu seçmek B) Belgenin sağ üst köşesindeki ``_`` işaretini seçmek C) CTRL+C tuş kombinasyonunu kullanmak D) Belgenin sağ üst köşesindeki ``X`` işaretini seçmek E) Belgenin sağ üst köşesindeki ``□`` işaretini seçmek 61

Soru 2: WORD 2010’da bir belgeyi ``Kapatmak`` için aşağıdakilerden hangisi yapılır? A) Belge içinde sağ tıklayıp Kopyala komutunu seçmek B) Belgenin sağ üst köşesindeki ``_`` işaretini seçmek C) CTRL+C tuş kombinasyonunu kullanmak D) Belgenin sağ üst köşesindeki ``X`` işaretini seçmek E) Belgenin sağ üst köşesindeki ``□`` işaretini seçmek ENF-101-Rev1.2 62

Soru 3: WORD 2010 programını ilk çalıştırdığımız anda ekranımızda aşağıdakilerden hangisi açılır? A) Başlat menüsü B) Denetim Masası C) Hızlı Erişim Araç Çubuğu D) Word Penceresi E) Dosya Sekmesi ENF-101-Rev1.2 63

Soru 3: WORD programını ilk çalıştırdığımız anda ekranımızda aşağıdakilerden hangisi açılır? A) Başlat menüsü B) Denetim Masası C) Hızlı Erişim Araç Çubuğu D) Word Penceresi E) Dosya Sekmesi ENF-101-Rev1.2 64

TEŞEKKÜRLER Aykut DİKER Öğretim Görevlisi -- Rahva Yerleşkesi, Beş Minare Mah., Ahmet Eren Bulvarı, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Kat 2 Oda no:4, BİTLİS / TÜRKİYE ENF-101-Rev1.2 65