İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMLERİ İnsan kaynakları bilgi sistemleri (İKBS)işletmelerde kullanılan bilgi sistemlerinin bir alt bileşenidir ve insan kaynakları işlevinin bilişim teknolojilerinin sunduğu avantajlarla buluşturulmasını sağlar.İKBS ,insan kaynakları strateji,politika ve işlevlerinin web teknolojisine dayalı araçlar yada bu araçların desteği ile yerine getirilmesidir.Bu sistemle insan kaynağına ilişkin bütün veri,bilgi,hizmet,veritabanı,araç ve işlemleri tek bir ağ içerisinde bütünleştirirlir.

İKBS bilgi teknolojilerinin örgütlerdeki insan kaynağına ilişkin paylaşıma konu olan her faaliyete uyarlanmasıdır.Bu sistem e-insan kaynakları ,elektronik insan kaynakları,sanal insan kaynakları yönetimi,bilgi teknolojilerine dayalı insan kaynakları yönetimi veya web tabanlı insan kaynakları yönetimi gibi farklı şekillerde adlandırabilmektedir.

İnternetin gelişmesi ile yaygınlaşan İKBS başlangıçta insan kaynakları işlevlerinin hızlandırılması ,çeşitlendirilmesi,pratikleştirilmesi gibi amaca sahipken zamanla örgütün tümünü kapsayan daha karmaşık ve kapsamlı sistemlere dönüşmüştür.Bu değişim zamanla söz konusu sistemlerin insan kaynakları işlevlerini değiştirme ,dönüştürme,yeniden tanımlanmasına yol açarken insan kaynakları yöneticilerininde stratejik karar vericiler arasına girmeleri sonucunu doğurmuştur.

İKBS ORTAYA ÇIKIŞI İKBS’nin personel takip kayıtlarının tutulması gibi basit işlevleri içeren ilk uygulamaları 1980’lerde bilgisayarın işletmelerde kkullanımı ile ortaya çıkmıştır.Daha karmaşık ve kapsamlı bilgilerin yaygınlaşması ise 1990’larda internetin yaygınlaşması ile eş zamanlıdır. Bilgi sistemlerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlayan asıl olgu yeni ekonomi şeklinde adlandırılan ve bilginin temel değer olduğu yeni ekonomik yapıdır.

İşletmeler ,bilgiyi kullanma ve yorumlama becerisine sahip nitelikli insan kaynağını bünyelerine dahil edebilmek için gerekli insan kaynakları politikaları gerekse örgüt yapılanmalarında değişime girmektedir. Bilgi sistemleri ortaya çıkarttıkları değişim ve dönüşüm ile bütün işletme yapısını etkiledikleri için bütüncül bir bakış açısı ile ele alınması gereken sistemlerdir. Buda sistemlerle ilgili karar ve yönetim süreçerinin doğrudan üst yönetim tarafından ve stratejik bağlamda ele alınmasını zorunlu kılmıştır. İKBS bu anlamda sadece insan kaynağına ilişkin işlevlerin daha hızlı ,etkin ve verimli şekilde getirilmesi ile ilgili araçtan daha çok,zamanla işletme stratejisi ile ilgili uyumlu ve örgütün bütünü ile ilişkili bir sistem yapılanması olarak gelişmiştir.

İKBS ‘NİN YARARLARI İKBS’nin tercih edilmesindeki en büyük etken doğru ve güvenilir bilgiyi hızlı ve zamanında sunabilmesidir.Günümüzün rekabet koşullarında bu tür bir sitem insan kaynakları ile ilgili işlevlerin etkinliğini artırarak işletmeye katkı sağlar. İKBS ile insan kaynakları yönetimini yeni ekonomi ve değişim karşısında duyarlı hale getirmek,çalışanlarla kurulan ilişkinin doğasını değiştirmek ve müşteri odaklı hale dönüştürmek gibi amaçlar da gözetir. İKBS yapılandırılmamış süreçleri sıradan işemlere dönüştürür ,coğrafi uzaklık yada zaman kısıtlamalarını kaldırırve insan emeğini en aza indirger. İKBS genelde daha önce elle yapılan işlemleri otomatikleştirerek maliyetleri düşürmüş ortaya çıkan çok sayıda bilginin değerlendirilmesi ve işlenmesi ile farklı bir katma değer oluşturumuştur.

İKBS ‘NİN İÇERİĞİ Bilgi sistemleri ,bilginin ana değer olarak temellendirdiği sistemlerdir. Bilgi sistemleri ,işletme yönetimin karar alma sürecinde gereksinim duyduğu bilgiyi,işletmenin paydaşları ve çevresinden topladığı verileri işleyerek üreten sistemlerdir. Bu üretim dört temel aşamada gerçekleştirilir: -Girdi -Süreçleme -Çıktı -Geri besleme

BİLGİ SİSTEMİ ÖĞELERİ Donanım:Bilgi sisteminin fiziksel katmanıdır.Girdi,işleme ve çıktı faaliyetlerini yapan bilgisayar ağ cihazları gibi teknoloyi tabanlı altyapı öğeleridir. Yazılım:Donanımın çalışmasını sağlayan programlardır. Veritabanı:Verilerin toplanması ve bilginin işlenmesini sağlayan bir tür depodur. Kullanıcılar:Bilgi sistemlerini yöneten ,çalıştıran,programlayan,kullanan ve bakımını sağlayan kişilerdir. Süreçler:Bilgi sistemini çalıştırmak için kullanılan strateji,politika,yöntem kuralları içerir.Kullanıcıların yaptıkları işler süreçler ile açıklanır.

İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMLERİ ÜÇ KISIMA AYRILIR: İŞLEVSEL İNSAN KAYNAKLARİI SİSTEMİ:Daha çok özlük hakları ile ilgili kayıt ve işlemleri içeren sisitemlerdir . İLİŞKİSEL İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMİ:Bilgi sisteminin uygulamalarının çalışanlarla etkileşime girdiği ve ortaya çıkan sonuçları değerleniren sistemlerdir. DÖNÜŞÜMCÜ İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMLER:Stratejik boyutu önde olan sistemlerdir.

İKBS ARAÇLARI İdeal bir İKBS’nin araçları insan kaynakları bilgi sistemlerinden yola çıkılarak oluşturulmuştur.İKBS,farklı araçlarla tüm işlevlerin bütünleşmesini sağlar,erişilen ve istenen bilgiyi karar verme sürecine katar. İKBS’de kullanılan belli başlı araçlar bilgi akışının hızlanması sosyal iletişim ve etkileşimin belli bir düzeyde standartlaştırılması ve insan unsurunun olumsuz boyutlarının giderilmesini sağlar.Bu araçlardan bir kısmı şunlardır: Insan kaynağı kayıtları Insan kaynakları planlaması Aday toplama ücret ve ödül yönetimi Performans yönetimi Bilgisayar destekli eğitim Kariyer yönetimi Devamsızlık denetimi Uzmanlık sistemleri

İKBS’NİN GÜVENLİĞİ Bilişim teknolojilerinin işletmelere getirdiği avantajların yanı sıra ortaya çıkarttığı olumsuzluklarda vardır.Bunlardan en önemlisi güvenlik riskidir. İnternet,extranet,yerel-geniş ağları ve elektronik veri değişimi gibi araçlarla kullanılan bilgi sistemleri bilgiye erişim,ulaşım paylaşım konusunda büyük olanaklar sağlamış ancak aynı oranda bilginin güvenliği sorununu ortaya çıkartmıştır. İnternet korsanlığı bilgi hırsızlığı gibi yeni suçlar bilgiye erişimin kolaylığının olumsuz etkileri olarak ortaya çıkmıştır.

İŞLETMELERİN BİLGİ SİSTEMİNİ KORUMAK İÇİN KULLANDIKLARI BAZI ARAÇLAR: Ağ güvenlik duvarı Anti-Virüs çözümleri İçerik süzme Özel sanal ağlar

SORULAR 1)İKBS KAÇA AYRILIR BUNLAR NELERDİR AÇIKLAYINIZ? 2)BİLGİ SİSTEMİ ÖĞELERİ NELERDİR KISACA AÇIKLAYINIZ? 3)İKBS’NİN ARAÇLARI NELERDİR?

ELVAN YÜKSEK İŞLETME YÖNETİMİ.