BT ve MRG IV. Mesleki Gelişim Kursu ÇEŞME 2007

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
BEYİN TÜMÖRLERİ-GÖRÜNTÜLEME
Advertisements

AKCİĞER RADYOLOJİSİ BT ve MRG
PERKÜTAN AKCİĞER BİYOPSİSİ
DERGİ KLUBÜ: KHDAK’İN PREOPERATİF EVRELENMESİNDE VATS’IN KLİNİK ÖNEMİ; 105 HASTA İÇEREN PROSPEKTİF ÇALIŞMA The Spanish Video-assisted Thoracic Surgery.
Difüz Parenkimal Akciğer Hastalıkları
Yasemin Çırak1, Sema Savcı2, Zehra Karahan3
Atlayarak Sayalım Birer sayalım
SORULAR 1- Hastanın evresi ? 2- Tedavi öneriniz?
OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI
MEME KORUYUCU CERRAHİ SONRASI KONFORMAL TÜM MEME RADYOTERAPİSİ UYGULANMIŞ HASTALARDA KALP VE AKCİĞER DOZUNUN PARSİYEL MEME IŞINLAMASI TEKNİĞİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI.
Akciğer grafisinde patolojik bulgular
King F. Kwong ve ark. University of Maryland
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ, ÜROLOJİ AD
KIR ÇİÇEKLERİM’ E RakamlarImIz Akhisar Koleji 1/A.
Açık Akciğer Biopsisine Yaklaşım Patern Analizi
Parankimde dansite azalması, kistler, hava yollarına ait anormallikler
ONKOLOJİK GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ: HCC GÖRÜNTÜLEME VE HASTA SEÇİMİ
VAKA-1 AD, 60 yaş, E Kilo kaybı, karında müphem ağrı
F. AKMAN, Z. KARAGÜLER, S.KURT, N. DAĞ, Ş. KINAY, O. ÇETİNAYAK,
HAZIRLAYAN:SAVAŞ TURAN AKKOYUNLU İLKÖĞRETİM OKULU 2/D SINIFI
PROSTAT KANSERİNDE TARAMA TANI EVRELEME Doç. Dr
Radyoterapi de PET Kullanımı
OLGU NÜKLEER TIP TÜRK TORAKS DERNEĞİ KIŞ OKULU 2011
Toplum Kökenli Pnömoniler
ACİL TORAKS RADYOLOJİSİ
RETROPERİTONEAL YUMUŞAK DOKU SARKOMLARI
Metastatik Gastrik Karsinoid Tümör Olgusunda Tedavi Yönetimi: Olgu Sunumu ALİ SUNAR, SELÇUK ERGEN, YASEMİN B. TEMİ, ERKAN ARPACI, HÜSEYİN ENGİN BÜLENT.
YAYGIN DANSİTE ARTIŞININ BT İLE AYIRICI TANISI
ACİL BATIN RADYOLOJİSİ
İç Hastalıkları Anabilim Dalı Prof.Dr.Adnan Levent YALDIRAN
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Doç.Dr. Serhat FINDIK Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
TORAKS BT’DE EĞİTİCİ OLGULAR
VOLÜM SİKLUSLU VENTİLASYON VE ARDS’DE MEKANİK VENTİLASYON
F.G. 49 yaş, erkek Özgeçmiş: Sigara: 20 pk yılı, 3 yıl önce bırakmış
İNTERSTİSYEL AKCİĞER HASTALIKLARI
AKCİĞER RADYOLOJİSİ (Bilgisayarlı tomografi ve Manyetik rezonans)
YÜKSEK DOZ WARFARİN KULLANIMI SONUCU GELİŞEN YAYGIN ALVEOLER HEMORAJİ
Plevral sıvı üzerine ne çalışalım :
Perikard hastalıkları
RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI
24 yaşında Bayan İzmir Öğretmen
İnterstisyel Akciğer Hastalıkları
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
SİSTEMİK HASTALIKLARDA AKCİĞERLER
DOÇ.DR. İRFAN YALÇINKAYA
Diferansiyel Denklemler
Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD, İzmir
BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİNİN TORAKS İNDİKASYONLARI
YÇBT endikasyonları ve YÇBT ile tanı konulabilen hastalıklar
Figen Başaran Demirkazık Hacettepe Ü. Radyoloji Anabilim Dalı
Vena Cava Süperior Sendromu
Çizgisel Dansiteler Dr. Figen Başaran Demirkazık
İLACA BAĞLI AKCİĞER HASTALIKLARI
Gurney JW. Radiology 1988;167:359-66
İDİOPATİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİLER (IIP)’ DE RADYOLOJİK BULGULAR
KLİNİKO-PATOLOJİK OLGU SUNUMU
TORAKSIN RADYOLOJİK ANATOMİSİ
YAYGIN DANSİTE ARTIŞININ BT İLE AYIRICI TANISI
YAYGIN PARANKİMAL AKCİĞER HASTALIKLARI RADYOLOJİSİ
MESLEKİ VE ÇEVRESEL AKCİĞER HASTALIKLARI Yrd. Doç. Dr. Ahmet Arısoy.
F PET-BT’ DE TUTULUMLARIYLA YAYGIN HEMATOLOJİK MALİGNENSİYİ TAKLİT EDEN BİR AKCİĞER KARSİNOMU Zahide ALAÇAM¹, Neşe DURSUNOĞLU¹, Gamze GÖKÖZ DOĞU², Papatya.
KLİNİK NÜKLEER TIP UYGULAMALARI
Tiroit Sintigrafisi Tiroid nodüllerinin değerlendirilmesi:
Akciğer perfüzyon sintigrafisi
Akciğer Kitlesini Taklit Eden Yellow Nail Sendromu Olgusu
PROF.DR. İRFAN YALÇINKAYA
BRONŞEKTAZİ.
AKCİĞER GRAFİSİNDE YOĞUNLUK ARTIŞI
NÖRORADYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ ve GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI Dr.Yaşar BÜKTE.
Sunum transkripti:

BT ve MRG IV. Mesleki Gelişim Kursu ÇEŞME 2007 Dr. Hüdaver Alper Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD İzmir

AMAÇ BT ve MRG Teknik Endikasyonlar Temel radyolojik değerlendirme Her aşamada anlayan kişilerin filme bakabilmesi Hataların asgariye indirgenebilmesi

Bilgisayarlı Tomografi Konvansiyonel BT Spiral BT (Bir nefeste tüm toraks) Tek dedektörlü Çok dedektörlü

Tek dedektörlü BT Çok dedektörlü BT

Bilgisayarlı Tomografi Çok kesitli BT 2/4/6/16/32/40/64 kesit 2/2.5 dönüş/saniye Hız 4-64 kat artmakta Daha kısa çekim süresi Temporal Çözünürlükte artma Uzaysal çözünürlükte artma

Bilgisayarlı Tomografi Spiral toraks BT Anjio BT Dinamik Nodül Taraması Düşük Doz BT PET – BT Yüksek Rezolüsyonlu BT (HRCT)

Kontrast Madde Kullanımı Metastaz taramaları HRCT Tarama amaçlı düşük doz BT’de kontrast madde gereksizdir Bunun dışında kalan tüm BT tetkiklerinde optimal tanı değeri için kontrast madde kullanıyoruz

ANJİO BT Pulmoner emboli araştırması Aorta anevrizması, Disseksiyon, Vaskulit vb. damar tutulumlarını değerlendirmek Akciğer kanseri veya mediastinal tümörlerin vasküler invazyonunu değerlendirmek Damardan belli hız ve miktarda kontrast vermek Kontrast madde dolaşım sisteminde istediğimiz yere ulaştığında tetkiki başlatarak kontrast madde etkisinden optimal yararlanmak

Subsegmental PA Dalları Başlangıçta 5 mm kesitlerle sınırımız segmental arterlerde son buluyordu 2 mm kesit / 0.7 sn tarama / 2.65 mm kesit SubsegPA %60-65 4x1mm / 0.5 sn tarama / 1.25 mm kesit SubsegPA % 94 64 MSBT Lober arterden 6. dallanmaya kadar %100 hassasiyet, % 70 özgüllük Peki subsegmental arterler ne doğrulukta değerlendirilebiliyor. Baştan belirtmeliyimki 1 mm tarama zamanı ve tek kesit spiral ile bu alan bize yasak. Sporadik olarak subsegmental arter dallarını değerlendiriyorsak da genelde burada değerlendirme eşiğimiz çok düşük. Ancak 2 mm kesit kalınlığı ve subsecond tarama zamanı ile subsegmental PA dalları % 65, 4x1 mm multislice BT ile % 88 oranında değerlendirilebiliyor. Hatta bunların bir sonraki dallanmalarının üçte biri dahi doğru olarak değerlendirilebiliyor.

!!!... SANTRAL KİTLELERİN TÜMÜNE EVRELEME AMAÇLI MUTLAKA ANJİO BT ÖNERİYORUZ.

Dinamik BT Endikasyonları Soliter pulmoner nodülün iç yapısı, kenar özellikleri, büyüme hızı ve vaskülaritesinin değerlendirilmesi

Soliter Pulmoner Nodül Dinamik nodül görüntülenmesi Kontrast tutulum özelliği Swensen SJ et al, Lung nodule enhancement on CT:Multicenter study Radiology 2000; 214:73-80 Büyüme hızı değerlendirilmesi Yankelevitz DF et al, Small pulmonary nodules: Volumetrically determined growth rates based on CT evaluation Radiology 2000; 217:251-256

Nodül Boyanması Prekontrast ve 1,2,3,4,5 dakika Solid Küresel 3 mm kesit kalınlığı, Z aksında15 mm tarama 300 mg I /ml, 420 mg I / kg vücut ağırlığı 2 ml / san enjeksiyon hızı En yüksek nodül boyanması değerlendirilir Zaman kontrast eğrisi Swensen SJ et al, Radiology 2000; 214:73-80 Solid Küresel Homojen Kalsifikasyonsuz Yağsız

Kontrast verilmesinden 4 dakika sonra 54 HU fark oluşmaktadır

▲ HÜ: 12 HÜ 2’ 77 HÜ prekontrast 65 HÜ 1’ 67Ü 3’ 73 HÜ 4’ 74 HÜ Sol akciğer üst lob linguler segment 3’ 73 HÜ 4’ 74 HÜ 5’ 70 HÜ ▲ HÜ: 12 HÜ

2001 2003 2005

Histopatolojik tanı kondromatoz hamartom. Prekontrast atenüasyon 1’ Prekontrast Prekontrast atenüasyon değeri 39 HÜ Kontrast madde enjeksiyonu sonrasında 1., 2., 3., 4. ve 5. dak atenüasyonu 33, 47, 49, 52, 58 HU Histopatolojik tanı kondromatoz hamartom. (Çalışmamızdaki yanlış-pozitif olgu.) 3’ 2’ ▲HÜ:19 HÜ Olgunun dinamik BT incelemesinde, sol üst lob apikoposterior segmentte izlenen nodülün 4’ 5’ SPNde Dinamik BT. Biçeroğlu S, Savas R, Alper H et al., Serbest bildiriler. URK 27 Ekim-1 Kasım 2006 Antalya

Nodül Boyanması 356 nodül / 171 malign ( 48 %) Eşik değeri 15 HU ≤ Duyarlılık 98 % (167/171) Özgüllük 58 % Doğruluk 77 % Swensen SJ et al, Radiology 2000; 214:73-80

15 HÜ Alt Sınır Kabul Edildiğinde Nodüllerin Tanısal Karakteristikleri % Duyarlılık 100 Özgüllük 69,2 Pozitif prediktif değer Negatif prediktif değer Doğruluk 81 Malignite prevelansı 40 SPNde Dinamik BT. Biçeroğlu S, Savas R, Alper H et al., Serbest bildiriler. URK 27 Ekim-1 Kasım 2006 Antalya

Büyüme Hızı Değerlendirilmesi Görsel mi yoksa Bilgisayar destekli mi? 2 D vs 3 D The eye has a natural tendency to err. It has been evident in many graphics distributed through e-mail. Some artists made use of the tendency of the vision to create artwork. What is wrong with this mediavel building. As you see, dutch painter Escher had actually draw men climbing stairs in a circle only to reach the bottom when they climbed all the way up. So you better go computer aided if you dont want to loose. Growth in small nodules are harder to detect visually. They may double in diameter and still be very hard to assess on two different laser film sheets. Growth assessment in larger nodules is somewhat easier. Do not forget that nodules are spherical, theoretically. And spheres are doubled in volume when their diameter increase by a factor of 1.25. So do not wait until you measure twice the diameter. When a 2 mm nodule enlarge to 4 mm in diameter (which is very hard to asses visually comparing to sets of images), its volume increases 8 times. With a typical malignant doubling time of 100 days, it takes the nodule 7 months to reach 3 mm and and 10 months to reach 4 mm diameter. Even if we are aware of the fact that nodules are nor circles but speheres and calculate the correct volume, we still can be making errors. Tumor growth is not even at all points. Thus they have a tendency to be lobulated. If they choose to grow eliptically in the Z axis, you might, seeing the transvers diameter not increasing at all, erroneously assume it to be benign.

Gözleriniz sizi yanıltıyor mu? The upper or the lower row. Actually they are growing at exactly the same rate, doubling. But the smaller the object gets, the eye tends to underrate enlargment, and as the nodule gets larger, tend to overrate growth. Typical example how your eyes fail you in assessing growth. Erasmus JJ, et al, Solitary Pulmonary Nodules: Part II. Evaluation of the Indeterminate Nodule Radiographics. 2000;20:59-66

2D / 3D 1 cm / 30 gün ikiye katlanma hızı 12.4 günde Çap artışı 1 mm ( 10 % ) Aynı zaman sürecinde Alan genişlemesi 16 mm2 ( 20 % ) Hacim artışı 174 mm3 ( 30 % ) A malignant nodule tend to grow with time. Before the age of CT, we compared the size of a given nodule with older films. We then compared the avertical and horizontal diameters, thus the area of the nodule on the radiograph. Now anybody can see how crude this method is. A nodule of a given size, if malignant will grow a certain amount with time. We can detect this growth if it exceeds the resolution of our scanner. If we assume that nodules are spherical then we can foresee which size a nodule will reach in a given time. A 5 mm nodule with a doubling time of 30 days ( a small cell carcinoma) allowing for 1.25 increase in diameter for a sphere that would double in volume, will became a 6.25 mm nodule. It is above the spatial resolution of most scanners. When the nodule size is larger, it becomes easier to depict any chance in size. Measure the area you get a higher proportion because it is a squared function of the radius. If you measure the volume you still get easier to depict results because volum is a cubic function of the radius. So a ten mm nodule will become Yankelevitz D et al, Small pulmonary nodules: Volumetrically determined growth rates based on CT evaluation Radiology 2000; 217:251-256

Metod Nodülü arka plandaki akciğerden ayırma 3D rekonstrüksiyon Hacim hesaplanması şekil değerlendirilmesi Bir süre sonra tekrar Hacim değişikliği İkiye katlanma hızı hesaplanması Claudia I. Henschke et al, Early Lung Cancer Action Project: A Summary of the Findings on Baseline Screening The Oncologist, Vol. 6, No. 2, 147-152, April 2001

Takip ve Tarama olgularında Düşük Doz BT Standart BT 120-200 kVp, 140mA Düşük doz BT 140 kVp, 20-40mA (standart dozun % 10-25’i) Takip ve Tarama olgularında Standard dose CT utilizes tube currents of 140-200 mA and low dose uses 25-50mA. Dose reduction with low dose CT up to 60-80 % compared to standard CT (3-5 mSv compared to 8-12 mSv).

Çok kesitli BT’nin getirdikleri Sanal bronkoskopi Nodül hacmi ve takip ile tümör ikiye katlanma zamanını hesaplama Alınan ince kesitler ile anatomik ve patolojik bölgeleri sagital, koronal ve üç boyutlu planda izleyebilme Pulmoner emboliyi subsegmental dallarda dahi görebilme En küçük nodülleri bile tanıma, ……

Sanal Bronkoskopi

Yüksek Rezolüsyonlu BT (HRCT) İnce kesitler 1 mm yada  Kısa tarama süresi 1 san. yada  Kenar keskinliğini arttırıcı rekonstrüksiyon algoritması En yüksek matrix Pencere ayarları -600/1200 > -700/100 HU Yüksek radyasyon dozu 120/100 yada 140/170 kVp/mA Küçük görüntü alanı ile rekonstrüksiyon Dozu arttırmak görüntü kalitesini attırıyor am tanısal katkısı cok az

Todo, Itoh ve Nakata 1980 Dünyada 90 lı yıllarda yaygınlaştı Yüksek uzaysal çözünürlük

HRCT Endikasyonları İnterstisyel akciğer hastalığı (kollajen doku hastalığı, enfeksiyon, ilaç reaksiyonu, lenfanjitik metastaz) Bronşektazi Fungal enfeksiyonlar Buzlu cam/ hemoptizi etiyolojisi için Bronşiolitis obliterans (ekspiryumda)

HRCT Endikasyonları PA Akciğer grafisi  normal olan diffüz akciğer hastalığını ortaya koymak Spesifik tanı koymak Ayırıcı tanı listesini daraltmak Akciğer biyopsisinin yerini saptamak Akciğer hacim azaltma operasyonu düşünülen olgularda amfizemin dağılım ve yaygınlığını saptamak Fibrozis ile sonuçlanabilecek hastalıklarda reversibiliteyi saptamak ve tedavi etkinliğini izlemek

Tanıda Anahtar Ölçütler Radyoloji Anatomi Biyofizik Patoloji Radyolojik bulgular değişmez Tüm modalitelere uygulanabilir BT / MRG bulguları yoktur Radyolojik bulgular vardır

Tanıda Anahtar Ölçütler Klinik bilgi Hastalık süreci Akut/Kronik Radyolojik patern ve bulgular Kistik, buzlu cam, retiküler, konsolidasyon, nodül, kitle vb… Lezyonların dağılımı ( akciğerin fizyolojisi!!) Yaygın Üst / Alt, Santral /Periferik

ALVEOLER PATERN Alveol- alveoler duktus ve respiratuar bronşiolden oluşan asinusun dolması Püy  Bakteriyel enf (pnömoni, tbc..) Tümör  BAK, lenfoma Protein  ARDS, alveoler proteinozis Su  Pulmoner ödem Kan  Travma, Goodpasture’s sendromu, infarkt....

HAVA BRONKOGRAMI Lober pnömoni Pulmoner ödem İnfarkt BAK Hyalen membran hastalığı….

İNTERSTİSYEL PATERN Pulmoner interstisyumda ( alveoller arası potansiyel boşluk ve venler ile lenfatikler) sıvı veya doku birikimi  Retiküler görünüm Retikülonodüler görünüm Buzlu cam görünümü

Akciğerin İnterstisyumu-(AC’in %10 luk kısmı) Periferik: Visseral plevra ve septumlar Aksial: Büyük bronş ve damarları saran bağ dokusu Alveol duvarı: Parankimatöz bağ dokusu

İNTERSTİSYEL PATERN İnfeksiyonlar  virus, mikoplazma, PCP.. Tümör hücreleri  Lenfanjitik metastaz İnflamatuar değişiklikler  Kollagen doku hastalıkları (RA), ilaç reaksiyonları, pnömokonyozlar Su  Pulmoner ödem

LENFANJİTİK METASTAZ

MİLİYER PATERN Her iki akciğerde yaygın olarak görülen ve 1 cm.den küçük nodüller - Miliyer tüberküloz - Metastaz - BAK - Diğer (sarkoidozis, nontüberkülotik enf.,pnömokonyozlar, alveoler mikrolitiazis, amiloidozis gibi)

Milier tbc MİLİYER TÜBERKÜLOZ

METASTAZ- TİROİD CA

MOZAİK PATERN Akciğerde lobuler veya multilobuler dağılımlı düşük atenuasyonlu (daha siyah) alanlar şeklinde izlenir. Bu bölgeler içinde vasküler yapıların hem sayısı hem de çapı azalmıştır

TREE IN BUD (Tomurcuklanmış ağaç) PATERNİ Bronşiollerin obliterasyonu sonucu birbirine komşu, tomurcuklanmış ağaca benzer tarzda küçük sentrlobüler nodüllerle karakterizedir.

Periferik hava yolu hastalıkları örneğin enfeksiyonlar (bakteriyel, fungal, viral veya parazitik), konjenital hastalıklar (kistik fibrozis, kartagener sendromu), idiopatik hastalıklar (panbronşiolit, bronşiolitis obliterans), yabancı cisim aspirasyon veya inhalasyonu, immunolojik ve bağ dokusu hastalıkları (ABPA, romatoid artrit) ve periferik pulmoner vasküler hastalıklar (neoplastik pulmoner emboli )

KALDIRIM TAŞI MANZARASI Yamalı veya diffüz buzlu cam görünümü üzerine interlobüler septal kalınlaşma ve intralobüler çizgilerin süperpoze olmasıdır Başlangıçta alveoler proteinozis için tanımlanmış olmakla birlikte günümüzde pek çok hastalıkta görülmektedir. Bu hastalıklardan bazıları; PCP enfeksiyonu, musinöz bronkoalveoler karsinom,PAP, NSIP, organize pnömoni, sarkoidozis, lipoid pnömoni, ARDS ve pulmoner hemoraji sendromu gibi.

KİSTİK PATERN Akciğerde ince duvarlı kistik yapıların gözlendiği paterndir. LHH, LİP, tuberoskleroz, LAM, nörofibromatozis gibi hastalıklarda görülür. Ancak bu hastalıklar ile karışabilecek amfizem, bronşektazi ve bal peteği akciğerde bu paternde ayırıcı tanıda düşünülmelidir.

O2,Ph V/Q=3:1 1/3 üst yarı PCP, Tbc, LHH, Sarkoidozis, Amfizem… 2/3 alt yarı O2 N pH V/Q=0.6:1 Pulmoner ödem, İPF, PAP, BOOP, yuvarlak atelektazi … Radiology 1988;167:359-66

Tbc

Kronik Eozinofilik Pnömoni

Medülla Korteks 2/3 iç kısım Lenf akımı ↓ Perfüzyon  1/3 dış kısım Lenf akımı E. pnömoni Sarkoid Silikoz PCP P.Ödem KF, ABPA Met BOOP IPF KDH Asbestoz Radiology 1991;178:1-10

AKCİĞERDE PERİFERİK ALANIN TUTULDUĞU (Kortikal) HASTALIKLAR Eozinofilik pnömoni BOOP Metastaz İPF DİP Asbestoz

EAA

AKCİĞERDE PERİFERİN KORUNDUĞU HASTALIKLAR (Medulla tutuluşu) PCP, CMV Pulmoner ödem, ARDS Sarkoidozis Silikozis ABPA Kistik fibrozis

Pulmoner ödem

Pulmoner ödem

PET/BT PET/BT 1 + 1 = 3 Positron Emisyon Tomografi Fonksiyonel bilgi Bilgisayarlı Tomografi Anatomik bilgi PET/BT 1 + 1 = 3

PET-BT Hasta Hazırlığı 4-6 saat açlık gerekli (  su serbest ) Açlık kan şekeri 150  Tetkik öncesi istirahat ( kas hareketi  ) Tetkikten hemen önce mesane boşaltılır Barsakları işaretlemek için seyrek oral kontrast 10 mCi FDG IV enjeksiyon Önce düşük doz / Kontrastlı BT ( 5-10’) Sonra PET ( 15’-25’)

PET-BT Yöntem Kafa kaidesi  Pubik kemik kaudali - 4 ml/san non-ionik kontrast (İV ayrıca barsaklar için oral opak) 5 mm kollimasyon 1.5 pitch FOV 50 cm (geniş) 2.4 mm rekonstrüksiyon

PET-BT Genel endikasyonları Primer tümörün spesifik ve sensitiv görüntülenmesi Yayılım ve lokalizasyonun saptanması Lenf nodu ve uzak metastazların saptanması Canlı ve nekrotik komponentler ile tümörün vaskülarizasyonu, perfüzyonunun belirlenmesi Tedaviye cevap Rekürren tümör, reaktif doku ve skar dokusunun birbirinden ayrımı

Malign SPN

Akciger Ca N1 N2 LAP ve vertebra metastazı

Serafettin gürsoy plevral karsinomatozis

Tedavi sonrası akciğer Ca 2

Pozitron Emisyon Tomografisi Yalancı negatifleri küçük lezyonlar ( > 7 mm ) düşük “grade” malign tümörler BAK Karsinoidler Bazı nöroendokrin tm.ler Her nekadar PET selim lezyonlar için yüksek özgüllükte ise de, PET negatif olgular radyolojik olarak izlenmelidir Smaller lesions may be missed due to volume averaging, and low grade malignancies, such as bronchioloalveolar carcinoma and some carcinoids may exibit low FDG uptake and missed.

ÖZET Akciğer hastalıklarında en önemli görüntüleme yöntemidir. Teknik gelişmelerle göğüs hastalıklarının tanısı giderek güçlenmektedir. Gelecekte mutlaka yeni uygulamalar geliştirilecektir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme Manyetik Rezonans çok sıra dedektörlü bilgisayarlı tomografinin gelişmesiyle BT karşısındaki multiplanar görüntüleme üstünlüğünü kaybetti Ancak kardiyak uygulamalar için hızlı MR sekansları geliştiriyor. Bunların diğer toraks hastalıkları uygulamaları yakın bir gelecekte olmalı Tetkik yöntemlerindeki ağırlığı

Manyetik Rezonans Görüntüleme Mediasten, toraks duvarı ve kalp ile vasküler yapılar iyi görüntülenirken akciğer dokusu iyi görüntülenemez Kalp ve solunum hareketleri Akciğerde hidrojen atomlarının azlığı -EKG ve respiratuar gating -Hızlı sekanslar

Manyetik Rezonans Görüntüleme Halen yumuşak doku rezolüsyonunda üstünlüğü sürüyor X-ışını riski de taşımıyor MR için kullanılan kontrast maddeler için alerji riski çok düşük

Manyetik Rezonans Görüntüleme UYGULAMA ALANLARI Akciğer ve Plevra Kanseri Non-neoplastik hastalıklar Mediasten lezyonları Vasküler görüntüleme – MR Anjio Yeni uygulamalar Uygulama alanları

Manyetik Rezonans Görüntüleme AKCİĞER KANSERİ Primer görüntüleme yöntemi değildir BT sonrasında ya bulguları desteklemek yada kuşkuda kalınan durumlarda ve ayırıcı tanı açısından ortaya çıkan sorunları çözmede kullanılabilir

Manyetik Rezonans Görüntüleme AKCİĞER KANSERİ Soliter pulmoner nodül karakterizasyonu Tümör ve çevre ilişkilerinin görüntülenmesi Lenf nodu metastazı superior sulkus tümörleri ve mediastinal-göğüs duvarı invazyonunda daha sık kullanımda iken MR tekniklerinde gelişmeler nedeniyle kullanım alanı artmaktadır.BT ile konvansiyonel T1W kıyaslandığında mediastinal invazyon dışında akciğer kanseri evrelemesinde belirgin bir üstünlük yok.

NODÜL KAREKTERİZASYONU Manyetik Rezonans Görüntüleme NODÜL KAREKTERİZASYONU Vaskülaritesine göre nodüllerin ayırımında MR görüntülemeden yararlanılabilir Küçük tümörler (3 cm) MR görüntülemede homojen kontrast tutarlar (parlaklaşır). Tüberkülomlar halka şeklinde çevresel boyanma (santral nekroz ) gösterir.

Üst filmler 67 yaşında kadın- adenokarsinom Üst filmler 67 yaşında kadın- adenokarsinom. T1, T2 ve post kontrast kesitler. T2de homojen parlak ve postC de homojen kontrast tutuyor. Alt filmler T1 ve T2 düşük sinyal post C halka şeklinde boyanma.

TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Manyetik Rezonans Görüntüleme TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Atelektazi ve pnömoni gibi sekonder değişiklikleri tümörden ayrımda BT’den daha başarılıdır. Kontrastlı ve T2A kesitlerde pnömoni ve post-obstrüktif atelektazi, tümörden daha yüksek sinyale sahiptir. Bazı olgularda postobstrüktif atelektazi- pnömoni ayrımı yapmak güç.

Kontrastlı BT’de tümör ve obstrüktif pnömoni ayrımı yapmak Kontrastlı BT’de tümör ve obstrüktif pnömoni ayrımı yapmak. T1A kesitte yine sinyalleri eşit. Kontrastlı kesitlerde ise. Düşük sinyalli kitle ile obstrüktif pnömni iyi ayrılmakta.

RT sonrası gelişen pnömoni- fibrozis veya bu bölgedeki nüks lezyonun ayırımında MRG yumuşak doku ayırım gücü ile doğru tanıya katkıda bulunabilir

RT fibrozisi

BT’de aortaya invazyon yönünden yağ lkivajı net izlenmez iken MRG’de net olarak yağ planı seçilebiliyor.

BT’de pulmoner arter ve mediasten invazyonu. mevcut BT’de pulmoner arter ve mediasten invazyonu? mevcut. MRG ve MRA’da pulmoner arter invazyonu açık ama mediasten invazyonu yok.Üst lobektomi ile mediastinal invazyon olmadığı görülmüş.

TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Manyetik Rezonans Görüntüleme TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Mediasten ve hilus invazyonu Hiler ve mediastinal invazyon için MR anjiografi BT ve konvansiyonel MRG’den daha iyi Sensitivite % 89-90 Spesifisite % 83-87 Doğruluk % 86-88 Ohno Y, et al, .Multiphase ECG-triggered 3D contrast-enhanced MR angiography: utility for evaluotion of hilar and mediastinal invasion of bronchogenic carcinoma. J Magn. Resonance Imaging 2001:13;215-224.

TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Manyetik Rezonans Görüntüleme TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Lokal ağrı toraks duvarı invazyonu için en güvenilir bulgulardan biri BT’de en güvenilir bulgu: kosta invazyonu MRG’de : T2A ve kontrastlı sekanslarla invazyon değerlendirilebilir. İnsp/ eksp cine MR ile tümör ve toraks duvarı ilişkileri irdelenebilir.

TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Manyetik Rezonans Görüntüleme TÜMÖR ve ÇEVRE İLİŞKİLERİ Multiplanar görüntü yeteneği ile pancoast (süperior sulkus) tümörleri iyi değerlendirilir. Tümörün göğüs duvarı, subklavyen arter, ven ve brakial pleksusa olan invazyonunu göstermede üstündür.

Diyafram invazyonu yok---hasta bronkoskopik asp da benign-enfeksiyon gelmiş ca değil takip et

Göğüs duvarı invazyonu olan akciğer kanseri Göğüs duvarı invazyonu olan akciğer kanseri. True FISP cine sekans soldaki derin inspiryum sağdaki derin ekspiryum Göğüs duvarında her hangi bir değişiklik yok (tümör duvara fikse)

Manyetik Rezonans Görüntüleme LENF BEZİ METASTAZI Lenf bezi metastazını değerlendirmede iki sorun var: - 1 cm.den küçük metastatik LAP’leri normal lenf bezinden ayırmak - 1 cm.den büyük hiperplazik lenf bezlerini metastatik olandan ayırmak Lenf bezi kısa çapı Üst paratrakeal 7 mm Subkarinal 11 mm Diğer alanlar için 10 mm. Bu değerlerin üzeri patolojik olarak kabul edilir (spesifisite ve sensitivitesi % 60-65).

Manyetik Rezonans Görüntüleme LENF BEZİ METASTAZI !!!... Kalsifik lenf bezi ( benignite kriteri ) MRG tarafından saptanamaz.

Manyetik Rezonans Görüntüleme LENF BEZİ METASTAZI MRG’de STIR turbo SE ile yapılan bir çalışmada (110 hastalık seri) patolojik lenf bezi saptama Sensitivite % 93 Spesifisite % 87 Ohno H, et al. Metastases in Mediastinal and Hilar Lymph Nodes in Patients with Non–Small Cell Lung Cancer: Quantitative and Qualitative Assessment with STIR Turbo Spin-Echo MR Imaging. Radiology 231; 2004:872-879.

Ohno H, et al. Metastases in Mediastinal and Hilar Lymph Nodes in Patients with Non–Small Cell Lung Cancer: Quantitative and Qualitative Assessment with STIR Turbo Spin-Echo MR Imaging. Radiology 231; 2004:872-879.

Manyetik Rezonans Görüntüleme LENF BEZİ METASTAZI Lenf nodlarının benign-malign ayrımı konusunda tümöre spesifik kontrast madde ve MR LENFANJİOGRAFİ çalışmaları var. Hayvan deneylerinde 4.7 ve 9.4 T gücündeki MR’larda USPIO kullanarak bu ayrım yapılabiliyor. 2004 ve 2005 yayınlarında hastalar üzerinde metastatik lenf bezine spesifik yeni çalışmalar var

Aralık 1999

Ocak 2000

2001 2002

ÖZET Akciğer hastalıklarında primer bir görüntüleme yöntemi değildir. Sorun çözmede, ayırıcı tanıda veya tanıyı desteklemek için kullanılır. Yeni geliştirilen hızlı sekanslar, Lenf bezi karakterizasyonunda yeni bulgular, Tümör spesifik kontrast maddeler, Tüm vücut tarama yöntemi, Ventilasyon ve perfüzyon MRG tetkikleri vb…. İle MRG gelecekte göğüs hastalıklarında daha sık kullanılacak hale gelebilir.

Sözün Özü Umarım günlük uygulamalarınızda işinize yarayacak bilgiler edinmeniz mümkün olmuştur. Tanı için yepyeni bilgiler edinmenize gerek yok, Fakülte yıllarında, uzmanlık eğitimi süresince edindiğiniz bilgileri kullanma yollarını göstermeye çalıştım size… Radyoloji atasözü “Ne aradığını bilmeyen bulduğunu anlayamaz” Ne aradığınızı kendiniz biliniz, bu işaretleri tetkiklerde arayınız Sizlerin ne aradığını bizler bilirsek size daha fazla yardımcı olma şansımız var. İşbirliğimiz hastaların yararına olacaktır