TSM, AÇSAP VE VSD’lerde neler oluyor? TSM Yönergesi ve hukuk mücadelesi Dr. Neşe Çağlayan YILMAZ Eskişehir Tepebaşı TSM Hekimi Eskişehir Tabip Odası YK. Üyesi 25.12.2010

Öykü 17.07.2006 Eskişehir’de 5 TSM kuruldu. 22.07.2006 hekim yokluğundan 5’nolu TSM kapatıldı. 06.03.2008 tarih 7378 sayılı yazı ile Eskişehir’de 4 TSM’den 2 TSM’ye geçiş için gönüllü tayin isteği. 01.06.2008 TSM birleşmesi gerçekleştirildi.

Eskişehir SES davası 06.2008’de TSM yönergesine göre her 100 bin kişiye bir TSM kurulması gerekliliği ASM’ye görevlendirilen personelin görevlendirilmesinin hukuka aykırılığı TSM’de kalan personel ile sayılan işlerin yapılamayacağı üzerinden dava açıldı.

sonuç Mahkeme davayı usulden bozdu, şubelerin bu tarz dava açamayacağı ve davanın merkezde açılması gerektiği sonucuna vardı. 25.05.2009’da Ankara’da dava tekrar açıldı, ancak yetkisizlik kararı verildi.

Türk Sağlık Sen davası 26.03.2010’da son TSM yönergesindeki 45. maddedeki tıbbi teknologların ‘kayıt ve bilgi işlem çalışmalarında yer alır’ cümlesinin çıkarılması için dava açtı.

TTB Davası 29.03.2010 Ocak 2010’da yayınlanan yönergeyle ilgili dava Yönergenin 25.madde 2. fıkrasındaki TSM’lerin işyeri hekimliği hizmeti verebilmesi Yönergenin 34.madde ğ bendindeki TSM hekiminin görevlerinden TSM adına işyeri hekimliği yapabilir maddesi.

TTB Davası 22.11.2010 son TSM yönergesi ile ilgili olarak dava açtı. Yönergenin 5. maddesi nüfusa bakılmaksızın her ilçede bir TSM kurulması 8. maddede sayılan işlerin yapılabilmesi için yeni düzenlenen kadrodaki hekim sayısının yetersizliği

Son Yönerge ile TSM Görevleri a)  İdari ve mali işler b) Kayıt ve istatistik c)  Plan ve program yapma ç) Üniversitelerle işbirliği d) İzleme ve değerlendirme e)  Bulaşıcı hastalıkların kontrolü f)        Bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolü g)  Üreme sağlığı hizmetleri ğ) Ulusal programlar h)  h) Adli tıp hizmetleri ı) Acil sağlık hizmetleri i) Kaza ve yaralanmalardan korunma hizmetleri j) Görüntüleme ve laboratuvar hizmetleri k) Çevre sağlığı hizmetleri l) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri m) Afet hizmetleri n) Sağlığın geliştirilmesi ve teşviki o) Sağlık eğitimi hizmetleri ö) Toplu yaşam alanları ve okul sağlığı hizmetleri p) Sosyal hizmet çalışmaları r) Diğer görevler

Yürütmenin durdurulması istemi nedenleri TSM’lerine tanımlanan görevlerin çokluğu ve ülkemizin mevcut halk sağlığı sorunları gözetilmeksizin topluma yönelik olarak koruyucu sağlık hizmeti sunmakla görevli TSM’lerin azaltılmasına yönelik olarak yapılan ve amaç yönünden hukuka aykırı bulunduğundan iptali istenen düzenlemeler, halk sağlığının korunması ve geliştirilmesine yönelik büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Sağlık hizmetlerinin niteliği gereği ertelenemez oluşu da gözetildiğinde, yönerge hükümlerinin uygulanmasıyla ortaya çıkabilecek zararların telafisine olanak bulunmamaktadır.

9-14.06.2008 TSM Çalıştayı TSM nüfus tabanlı olmalı, Eş tabanlı nüfusa göre TSM açılmalı, gerekirse az nüfuslu, birbirine yakın ilçe TSM’leri birleştirilmeli, Devlet hastanelerine entegre TSM olmamalı, TSM’lerde hasta bakılmamalı, reçete yazılmamalı TSM; yeni mezun, sistem küskünü, AH’ne puanı yetmeyen ve işyeri hekimliği yapan hekimlerin yeri olmaktan kurtarılmalı.

TSM’ler Şimdi Her ilçede bir TSM, TSM nüfusu standart değil (alt ve üst sınır yok) Devlet hastanesi olan ilçelerde TSM hastaneye entegre ve hekimler hastane hekimi Standartlara uygun TSM hekimi henüz üretilemedi………..

TSM’ler Şimdi Okul aşısı hekimsiz ekipler tarafından yapılıyor. Tsm’den birinde reçete yazılamıyor.(Esk. Merk) Geçici görevlerde değişiklik yok. Her zaman var ve psikolojik baskı devam ediyor. Düşük nüfuslu AH yerine geçici görevle gidildiğinde daha az ek ödeme alınıyor. Denetlemeler (eczane, özel tanıya bağlı sağlık kuruluşları, AH’leri ve ASM’leri) hekimli ekipler tarafından yapılıyor.

Çevre Sağlığı Hizmetleri Çevre sağlığı hizmetleri sağlık ocağına göre daha az personel ile daha fazla nüfusa hizmet vermeye çalışmaktadır. Örn: 250 bin nüfus ve 4 ÇST ile Günlük 6 baki klor Aylık 50 yerden ikili su numunesi Yılda 2 kez 300 yerden ikili su numunesi

Çevre Sağlığı Hizmetleri Deterjancıların, oyuncakçıların denetimi, Sigara denetimi Uçucu madde yapan ve satan yerlerin denetimi Okul kantin, su ve tuvaletlerin denetimi.

???? Temmuz 2010’dan itibaren AH’leri aylık çalışma verilerini TSM’ye göndermiyor, AH’lerinden veri istemek suç .

Ancak TSM’lerde birlikte çalışma ve tartışma var. Ortak üretim ve yardımlaşma sağlık ocağı geleneğini devam ettiriyor. TSM ‘lerin işlevsizleştirilmesi gerginliği artırıyor. Angarya işler (ETF gezmek, Telefonla bebek ve gebe izlem kontrolü) can sıkıcı.

Kimler TSM’de Sağlık ocaklarını benimseyenler ve doğru bir model olarak kabul edenler Sağlıkta özelleştirme ve dönüşüm programına karşı olanlar Başka bir yerde çalışmak istemeyenler ya da çalışamayanlar. Sözleşmesini fesheden AH ve ASE’ler

TSM’ye İdarenin bakışı Yatılan ve iş yapmayan yerler olarak görüyor. Sürekli dağıtma söylentisi çıkarıyor ve çoğu kez dağıtıyor, dayanışmayı bölüyor. Hekimleri yalnız çalışacakları acil ve 112’lere veriyor. Müdürlük kadroları ve sorumlu hekimlik gibi idari kadrolar kendi çevrelerine ya da sorgulamadan kararlara uyanlara dağıtılıyor.

VSD Hekim dışı sağlık personeli yeterli, Tek hekim çalışıyor, Çalışmalara müdürlük desteği tam, TSM’lerle koordinasyonda sıkıntı yok, Özlük haklarında AH’liği ile kıyaslanacak iyileştirmeler isteniyor.

AÇSAP Hekim dışı sağlık personeli yeterli, Tek hekim çalışıyor, Çocuk polikliniği artık yok, Hasta sayısı eski oranına döndü, Eğitimlere devam ediliyor, ancak AH’ler eğitim alsa da RİA takmıyor, Hekim ve personel daha insaflı maaş ve ek ödeme istiyor.