İNSAN ANATOMİSİ

İnsan anatomisi (anatomia humana),insan vücudunun normal şekil,büyüklük ve yapısı ile gelişimini inceleyen en eski temel medikal bir bilim dalıdır.Anatomi terimi etimolojik olarak Grek orijinli olup ana=artı.artan biçimde,tomia =kesmek.açmak parçalara ayırmak terimlerinden oluşmuştur.Latince kökenli dissectio terimi de anatomi ile aynı anlamı taşımakla beraber,dissectio günümüzde anatomi öğretiminin vazgeçilmez yöntemi olan kadavra uyğulamasını belirtmek amacı ile Kullanılır.

Butun bılım dallarında olduğu gibi anatominin de uzun bir tarihsel gelişim zinciri vardır.Bu gelişmede sayısız bilim adamlarının katkıları olmakla beraber dünyada bügünkü anlama modern anatominin kurucusu olarak A. Vesalius (1514-1564)kabul edilir.1543 yılında henüz 28 yaşında “De Humani Corporis Fabrica”adlı eseri ile büyük yankılar yaratan Veselius,kendisinden sonra bu konuda çalışanlara ışık tutmuş örnek teşkıl etmiştir. Günümüzde ANATOMİ +Necro anatomy(ölü anatomisi ) +Living anatomy( canlı insan anatomisi) ve İlk defa 1925 yılında Raffini tarafından ortaya konan bu modern anatomi anlayışı Fonksiyonel anatomi

Teknolojik gelişmelere paralel olarak insanlığın ve hekimliğin hizmetine sunulan *Ultrason cihazları, *bilgisayarli tomografi-CT *Pozitron emission tomografi –PET ve *Nükleer manyetik rezonans görüntüleme-MRI

Büyük Alman hekimi Prof. dr Büyük Alman hekimi Prof.dr.Tiedmann bu gerçekleri şu veciz sözlari ile çok guzel vurgulamıştır “Anatomi bilgisinden yoksuz doktorlar köstebeye benzerlar.Belirsizliklar içinde karanlıkta –çalışan elleri ile birçok mezarlar yaratırlar.“

Anatomi çeşitlari İnsan vücudunu incelemede kullanılan GEREÇ,lere gore üç tip anatomi vardır 1-Makroskopik anatomi 2-Makro-mikroskopik anatomi 3-Mikroskopik anatomi 4Ultra mikroskopik anatomi İnsan oluşum ,gelişim ve evrimi dikkate alınarak iki anatomi grubu tanımlanmiştır 1-ONTOGENETİK ANATOMİ (Gr:onthos=birey varlık Genesıs=gelişim) I-Embriyoloji: Ovum, un bir spermatozoon tarafından döllanmesi ile ortaya çıkan zigot aşamasından insan yavrusunun doğumuna kadar. II-Nepioanatomi (Gr:nepion =Küçük çocuk ) III-Adult anatomi (Lat:adultus=yetişkin) IV-Geroanatomi(Gr: geros= yaşli insan) 2-FİLOGENETİK ANATOMİ (Evrimsel gelişim anatomisi) belli bir canli grubunun (hayvan,insan)ilkel şeklinden bugünkü yapısına erişinceye kadar geçirdiği tarihsel aşama-türün evrimi,Filogenez olarak adlandırılır.

Oğretim yontemine gore iki yaklaşım doğmuştur: 1-Sistematik anatomi(sistemik anatomi,anatomia systemica) Sistemik anatomi,de İNSAN VÜCUDU aşağıdaki sistemlere ayrılarak incelenir Systema LOCOMOTORIUM-Hareket sistemi Systema DIGESTORIUM-Sindirim sistemi Systema RESPIRATORIUM-Solunum sistemi Systema URO-GENITARIUM-ıdrar ve üreme sistemi Systema VASORIUM-Dolaşım sistemi Systema NEVROSUM-Sinir sistemi Systema ENDOCRİNAE-Endokrin sistemı Organa SENSUUM-Duyu organları 2-Topografik Anatomi(regional anatomi) İnsan vücudunun öğretimizdeki ikinci yöntem sentezci bir bakış açısına sahip olan topografik (Gr.topos=yer, bölge. Graphia =çizim,tasvir.,tarif)yontemdir. Bu anlayışla insan vücudu bir çok bölgelere ayrılır.Bölgelerdeki oluşumlar hangi sisteme ait olursa olsunlar kat kat (deri. Deri altı, kas, kemikler vb)incelenirler.

İnsan VücudununBölumleri ve Genel Anatomi Terimleri Partes corporis humani et nomina generalia İnsan vücudu (corpos humanum)dort temel bölüme ayrılarak incelenir I-Caput(baş) II-Collum/Cervix(boyun) III-Truncus(gövde):gövdenin de kendi içinde 4 alt bolgesi vardır a.Thorax(göğüs) b.Abdomen(karın) c.Pelvis(legen) d.Dorsum(sırt) IV-Membra/Extremitas(extremiteler,tarafler):Alt ve üst olmak üzere iki çift ekstremite mevcuttur

a.Membrum superius/extremitas superior(üsttaraf) Sağ sol her bir üsttarafın da alt bölümü vardır. Omos(omuz)ve cingulum pectoralis(üsttaraf kavşağı) Axilla Brachium(kol) Cubitus(dirsek) Antebrachium(önkol) Manus (el) Carpus,metacarpus,palma et dorsum manus. Digiti manus. b.Membrum inferius/extremitas inferior(alttaraf) Sağ sol herbir alttarafin da alt bölümü verdır Cingulum pelvicum(alttaraf kavşağı) Coxa(kalça) Femur(Uyluk) Genu(diz) Crus(bacak) Pes (ayak):Tarsus,calx,metatarsus ,planta et dorsum pedis,digiti pedis.

Nomina Generalia İLİŞKİ TERMİNLERİ Anterior Posterior Superior Inferior Medialis Intermedius:(L: iki nesne arasında olan anlamındadır) Medius ,media,medıum: (L-medius =orta sıfatından,ortadaki) Frontalis: (l-frons=alın,dan yapılmış sıfat olan Apicalis(L-tepe»apex» ile ilgili anlamındadır Basilaris:(Gr-baslios L –basis=temel veya taban ile ilgili

KARŞILAŞTIRMA TERİMLERİ Proximalis =en yakın Distalis =uzaklık Superficialis =yuzeyel anlamındadır Profundus =derinde olan anlamındadır Centralis=merkez,merkeze ait Peripheralıs =çevre İnternus=içeride Externus = dışa ait İpsilateralis =(L: ipse= aynı Contralateralis= contra : zit,aksi

BOYUT BELİRTEN TERİMLER Magnus =L: büyük Megalos=Gr:büyük Parvus =L:küçük Major=L: daha büyük Maxımus =L en büyük Minor = daha küçük Minimus = en küçük Brevis = L: kısa anlamındadır Longus = L. Uzun anlamındadır

Gule gule