Öğrenci Merkezli öğretim ve Temel İlkeleri Konunun Başlıkları A) Giriş, B) Tarihçesi, C) Öğretim İlkeleri

Eğitim anlayışının değiştiği günümüzde, eğitim sistemlerinin değişimi de kaçınılmazdır. Ders kitaplarında sunulan bilgiyi ve onun aktarıcısı olan öğretmeni merkez alan eğitim anlayışları yerine; bilgiyi değişik kaynaklardan edinen ve sürekli gelişimin bir aracı olarak gören öğrenciyi merkeze alan eğitim anlayışı yerleşmektedir.

Bu bağlamda, çağımızda sosyal bilincin yükselmesi ile birlikte, insanlığın yüksek kültürel değerlerini gelecek nesillere aktarma işlevini yerine getiren eğitim anlayışı da değişim göstermiştir.

Geleneksel Eğitim Anlayışında: Eğitim: Bireylerin davranışında, kendi yaşantısı yolu ile ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir.

Okul: Önceden belirlenmiş eğitim amaçlarına uygun olarak, eğitmek istediği öğrencilere, yeni davranışlar kazandıracak yada istenmeyen davranışlarını kaldıracak yaşantılar hazırlayıp sunan bir sistemdir.

Bu anlayış artık eleştirilmektedir Eleştirinin İki Temel Nedeni: Birincisi, öncelikle ekonomik üretkenliğin artması ve toplumsal istikrar ile ilgilidir. İkinci ise bireysel özerkliğin artmasıdır.

Öğrenme Hakkı: Çağımızda, insanın en temel haklarından “yaşama hakkı”nın yanına “şartlanmama hakkı”nın geleceği üzerinde durulmaktadır.

Yeni Anlayışta Eğitim: “Eğitim,kişinin kendisini tanıması demektir. Çocuğun kendi imkanlarının, yeteneklerinin sınırları içinde gelişmesini sağlayacak amaçlı, bilinçli, planlı bir yaşantıdır.”

Öğrenci merkezli eğitim yeni bir kavram değildir. Öğrenci Merkezli Eğitimin Tarihçesi: Öğrenci merkezli eğitim yeni bir kavram değildir. John Dewey 1916’ da Demokrasi ve Eğitim adlı kitabında, bir laboratuar okulunu, soyut sınıfların değil, iş birliğine dayalı sosyal bir organizasyonun vurgulandığı bir eğitim planı olarak tanımlamıştır.

Dewey’in laboratuar okulu, alanı ve sıralaması kesin hatlarla tanımlanmış, müfredat programlarından çok, öğrencinin ihtiyaçları üzerine odaklanmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri’nin eğitim vizyonunun değişmesine neden olan Sanayi devrimi başlangıcına kadar bu öğrenci merkezli yaklaşım tüm okullarda yaygın bir şekilde uygulanmaktaydı.

1957’de Sputnik’in uzaya fırlatılması ile ABD, ekonomik ve teknolojik alanda, diğer ulusların gerisinde olduğunu gördü. Bu durum politikaların ve uygulamaların yeniden gözden geçirilmesine neden oldu. Böylece okullar, öğrenci merkezli kavramı ile yeniden tanıştı.

1990’larla birlikte sistem değişikliği talebi, geleneksel ilkeler ve uygulamaların sorgulanmasına yol açtı. Bunun sonucunda da öğrenci merkezli kavramı yeniden ilgi uyandırdı.

Bilgiye ulaşma yollarını bilen Bilgili İnsan Geçmişte Günümüzde Bilgiye ulaşma yollarını bilen Her şeyi bilen

Eğitim Anlayışı: Bilgiyi belleme yerine Öğrenmeyi Öğrenme olarak değişmiştir.

Bu Yeni Anlayışta, Öğrenme –Öğretme Süreci Öğretmenin Özellikleri: a) Öğretim Hizmetlerinde: 1. Öğretim etkinliklerinde bir konunun öğretiminden çok, bireyin kişilik gelişimini göz önünde bulundurur. 2. Öğretmen öğrenme sırasında öğrencilerin çevreye uyumda karşılaştıkları sorunlara da duyarlıdır.

3. Öğrenmeyi kolaylaştırıcı bir yardımcı, dost ya da herhangi bir gereksinme anında kendisine başvurulabilecek bir danışman gibi görünür. 4. Öğrencilerin bağımsız düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirmek amacıyla öğrenme-öğretme sürecinde özel bir iletişim biçimini benimser.

5. İletişim biçiminde öğrencilere, “Bu konuyla ilgili olarak ne düşünüyorsunuz?”, “Niçin böyle düşünüyorsunuz?, “Nasıl bu sonuca ulaştınız?” gibi sorular yöneltir. 6. Öğrencilere, “Evet”, “Hayır” yanıtı gerektiren sorular yöneltmekten özellikle kaçınır .

7. Çalışma grupları oluşturup, işbirliğine dayalı bir öğrenmenin gerçekleşmesi yönünde çaba gösterir. 8. Öğrencilerin bireysel farklılıklarına uygun seçenekler sunar.

9. Öğrencinin sorununu hemen çözmek yerine, sorunun bizzat öğrenci tarafından çözümlenmesi yönünde çaba gösterir. Hatanın bizzat öğrenci tarafından görülerek düzeltilmesine yardımcı olur. 10. Öğrenci başarısını değerlendirmede de test sonuçlarından daha çok,düzenli olarak gerçekleştirdiği gözlemlerinden yararlanır.

Kısacası, öğrenci merkezli öğretim ortamda öğretmenin öğretimdeki rolü, kesinlikle bilgi aktarmak değildir. Sınıfta bir öğrenme ortamı oluşturarak öğrenciyi, o ortamın etkin bir üyesi haline getirip öğrenmeyi kolaylaştırmaktır.

b) Öğretmenin Rehberlik Hizmetlerinde Rolleri Rehberlik, bir okulda öğrenci ile etkileşimde bulunan herkesin işbirliği ile gerçekleştirilebilecek bir hizmettir. Öğrenci ile en yakın etkileşimde bulunan kimseler olarak öğretmenlerin rehberlik çalışmalarında rolü büyüktür

a) Öğrenciyi Motive Etme: Öğretmenin kendini tanıtması ve öğrencilerini tanımaya çalışması, derse başlamadan önce, işleyeceği konuların kazandıracağı bilgi, beceri ve tutumları, bunların gelecekteki önemi ve yararları, yani dersin amaçları hakkında açıklama yapması sınıfta samimi bir atmosfer yaratılmasını sağlayabilir.

b) Öğrenciyi Tanıma Görevi: Öğretimin başarıyla yürütebilmesi için, her şeyden önce, öğretmenin öğrencilerini “öğrenen bir varlık” olarak kabullenmesi, ilgi ve yeteneklerini tanıması gerekir.

c) Bilgi Verme Görevi: Öğretmenler, okuttukları dersler ile ilgili üst eğitim programları, okullar ve meslekler hakkında bilgi vermelidir.

d) Özel Sorunları Olan Öğrencilerle İlgilenme: Öğrencilerin günlük kaygılarını, ufak tefek sorunlarını dinleyerek rahatlamalarına, gerginliklerini azaltmasına, yalnız olmadığını anlamasına yardımcı olmalıdır.

B) ÖĞRENCİ Öğrenci, öğrenme sürecinde, yeni bilgileri zihninde yapılandırırken, önceden edindiği bilgileri gözden geçirir. O konu hakkında neyi bilip bilmediğini belirler.

C) Derslerin Yürütülmesi Öğrenci merkezli öğretim ortamında öğrenciler, etken ve sorumludurlar. Grup içindedir ve grup dinamiğinin sağlanabilmesi için kendi paylarına düşen sorumluluklarını etkili biçimde yerine getirmeye özen gösterirler. Öğrendiklerini yeni ortamlarda kullanmak ve uygulamak için her tür fırsatı değerlendirirler.

Öğrenci Merkezli Eğitim Psikolojisinin On İki İlkesi: Öğrenme Sürecinin Doğası: Öğrenmeyi Öğrenmek esastır. 2. Öğrenme Sürecinin Amacı: Her Öğrenci Öğrenebilir 3. Bilginin Yapısı: Her Öğrenci Öğrenirken Eski ve Yeni Bilgiler Arasında Özgün Bağlantılar Kurar

4. Biliş Bilgisi: Düşünmeyi Öğrenmek Sorgulayıcı ve Keşfedici Düşünceyi Geliştirir. 5. Güdülemenin Öğrenmeye Etkileri: Başarabilme Duygusu İçsel Güdülenmeyi Sağlar 6. Öğrenme İçin İçsel Güdü: Öğrenme Olumsuz Deneyimlerle Engellendiğinde Zorlaşır

7. Güdü Artırıcı, öğrenmeyi Geliştiren ödevler: Merak, Keşfedicilik ve Karmaşık Düşünmeyi Harekete Geçiren Ödevler Öğrenciyi Daha Zorlarını Başarabilmeye Güdüler. 8. Öğrenmenin Gelişimsel Doğası: Her Öğrenci Farklı Zamanda Farklı Türde ve Farklı Hızda İlerleyerek Gelişir.

9. Sosyal ve Kültürel Çeşitlilik: Farklı Özelliklerdeki Öğrencilerin Birbirleri İle Etkileşimi Öğrenmeyi Kolaylaştırır 10. Olumlu ilişkiler: Öğrenciler Arasındaki Olumlu İlişkiler Öğrenmeyi Artırır

11. Bireysel Farklılıklar: Her Öğrenci Öğrenmeye Karşı Farklı Yetenek ve Eğilime Sahiptir 12. Bilişsel Süzgeçler: Her Öğrenci Yeni Bilgileri Kendi Kalıplarına Göre Kavrayıp Benzersiz Bir Anlam Yaratır

Öğrenci merkezli eğitim yaklaşımını esas alan yöntemler özetle şunlardır: Bu yöntemler şu amaçlar için kullanılmalıdır: 1. SORU-CEVAP YÖNTEMİ: Öğrencinin sorgulamayı, yanlışları peşinen kabul etmemeyi öğrenmesi için kullanılır.

2. TARTIŞMA YÖNTEMİ: Sınıfta demokratik ortamın oluşmasını sağlamak için kullanılmalıdır. 3. DENEY YÖNTEMİ: Öğrenci deney yaparken, işlem basamaklarına ve zamanlamayı uymayı öğrenmesi için kullanılmalıdır.

4. ARAŞTIRMA YÖNTEMİ: Öğrencilere bağımsız düşünme becerisi kazandırmak için kullanılmalıdır. 5. GÖSTERİ YÖNTEMİ: Öğrencide mükemmellik fikri geliştirmek için kullanılmalıdır.

6. GEZİ, GÖZLEM VE İNCELEME YÖNTEMİ: Varlıklar ve olaylar hakkındaki merakı artırmak ve Rapor tutmayı öğrenmek için kullanılmalıdır. 7. PSİKODRAMA YÖNTEMİ: Öğrencilerin, güzel davranışları daha çok benimseme becerilerini kazanmaları için kullanılmalıdır.

8. BULUŞ YÖNTEMİ: Öğrencinin zihinsel çabasını artırmak için kullanılmalıdır. 9. İRONİ YÖNTEMİ: Hayatın karşısına çıkardığı sürprizleri daha kolay kabullenmesini ve kötü olaylar karşısında daha dayanıklı olmasını sağlar.

İlginize teşekkür eder, saygılar sunarım.