Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRETİM YÖNTEM & TEKNİKLERİ -3- Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SUNU İÇERİĞİ 2- ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ * ÖRNEK OLAY * GÖSTERİP YAPTIRMA * PROBLEM ÇÖZME * PROJE * BİREYSEL ÇALIŞMA Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖRNEK OLAY * Gerçek hayatta yaşanmış ya da yaşanması muhtemel sorun niteliğindeki olaylara ya da durumlara öğrencilerin katılımı ile çözüm yolları aranmasıdır. * Öğrencilere bir konuyu kavratmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır. * Öğrenciler, olayı öğrenir, verileri analiz eder ve sorunu değerlendirirler. * Daha çok buluş yoluyla öğrenme yaklaşımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KULLANIMINDA DİKKAT EDİLİCEK HUSUSLAR; * Uygun bir problem durumu belirlenmelidir. * Görevlendirme çok iyi bir şekilde planlanmalı ve hazırlanmalıdır. * Örnek olaydaki temel problem ve ayrıntılar iyi tespit edilmiş olmalıdır. * Örnek olayla ilgili öğrencilere ön bilgiler verilmelidir (yazılı ya da görsel) * Olay sınıf önünde dramatize de edilebilir. * Grup tartışması için ilgili sorular önceden hazırlanmalı ve bunların ne zaman sorulacağı belirlenmelidir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK * Görüş birliği sağlanan öneriler tahtaya yazılmalıdır. * Olayların incelenmesinden çıkartılan ilke ve sonuçlardan benzer olaylarda nasıl yararlanılabileceği tartışılarak açıklığa kavuşturulmalıdır. * Ele alınacak örnek olay; - Dersin hedef- davranışları ve konularla ilişkili mi? - Gerçek mi? - Anlamlı mı? - Orijinal mi? - Kendi içerisinde mantıklı ve bütünlük taşıyor mu? - Öğrenme ilkelerine göre düzenlenmiş mi? Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÜSTÜNLÜKLERİ; * Öğrenci merkezli bir yöntemdir. * Öğrenciler belli bir sorunla ilgilendiği için güdüleri genelde yüksektir. * Öğrenciler bildiklerini ya da kavradıklarını gerçek bir duruma uygulama şansına sahip olurlar. * Bir problemi çözmeyi, analiz edip sonuca ulaşmayı öğrenirler. * Eleştirel düşünme ve karar verme becerileri gelişir. * Örnek olay yöntemi izlendiğinde katılımcıların çevrelerinde süre gelen olaylara duyarlılığı gelişebilir. * Tüm öğrencilerin tartışmalara katılması sağlanır. *Gruplarla da uygulanabileceği için birlikte çalışma imkanı sağlar. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SINIRLILIKLARI; * Uzun zaman alır. * Öğretmenin önceden iyi hazırlanmış olması gerekir. * Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. * Öğretmenin grup liderliği yapamayacağı durumlarda olayın ayrıntısını bilen bir lidere ihtiyaç duyulur. * İncelenmesi düşünülen bir olaya, örnek olay yazmak bazen güç olabilir. * Tartışmaları yönetmede ve değerlendirmede sorunlarla karşılaşılabilinir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK GÖSTERİP YAPTIRMA * Bir işlemin uygulanmasını, bir araç gerecin çalıştırılmasını önce gösterip açıklama sonra da öğrenciye alıştırma ve uygulama yaptırarak öğretme yoludur. Kullanımı; = Daha çok uygulama düzeyindeki davranışların ve psikomotor becerilerin kazandırılmasında = Öğrenciye ne yapılacağını söylemenin yetersiz kaldığı ayrıca nasıl yapılacağını da göstermenin gerekli olduğu durumlarda = Bir konuya ilişkin bilgilerin beceriye dönüştürülmesi için gerekli uygulamaların yapılması aşamasında Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK * Gösteri öğretmen, uygulama öğrenci merkezlidir. * Daha çok öğrencilerin psiko-motor becerileri kazanmasında önemlidir. * Öğrenciler becerileri yaparak yaşayarak öğrenirler. Bu yöntemi etkili kullanabilmek için: = Gösterinin adı = Gösterinin amacı / Gerekli araç-gereçler = Gösterilecek becerinin işlem basamakları = Öğrencilerin gösteri sonrası yapacağı etkinlikler yer almalıdır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÜSTÜNLÜKLERİ; * Etkin katılımla bilginin zihinde kalıcılığı artar. * Birden çok duyu organına hitap edilir. * Devinişsel alan kazanımları için en etkili yöntemdir. * Anında dönüt – düzeltme yapılmaya imkan kılar. * Öğrencinin öğrenme süresini kısaltır. * İlgi ve dikkat çekicidir. SINIRLILIKLARI; * Bazı durumlarda çok fazla planlama ve hazırlık gerektirebilir. * Anlama olmaksızın taklit etmeye dönüşebilir. * Ayrıntılı becerilerde adım adım gidilmezse eksiklik duygusuna neden olabilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK PROBLEM ÇÖZME * Öğrencilerin karar verme ve çözüm üretme yeteneklerini geliştirmek için kullanılan bir öğretim yöntemidir. * Amacı; öğrencilerin karar verme yetilerini geliştirmek ve hayat boyu kullanabilecekleri problem çözme yeteneği kazandırmaktır. * Problem çözme yönteminde analiz, genelleme ve sentez gibi üst düzey bilişsel fonksiyonlar kullanılır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Özü, John Dewey’in genel problem çözme yöntemindeki aşamalara dayanmaktadır: 1- Problemi hissetme ve onunla yüzleşme 2- Problem durumunu tanımlama ve sınırlandırma 3- Gerekiyorsa ilgili kaynakları tarayarak bilgi toplama 4- Problemle ilgili hipotezler kurma (çözüm yollarını geliştirme) 5- Problemin çözümü için yöntem geliştirme ve veriler-kanıtlar toplama 6- Veri ve kanıtları analiz ederek hipotezleri test etme. 7- Toplanan bilgilerin yorumlarından genellemelere gitme, sonuca varma, Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÜSTÜNLÜKLERİ; Karar verme yeteneğini geliştirir. Eleştirel düşünmeye yardımcı olur. Öğrenci aktif olarak katılır.Geniş ilgi ve merak uyandırır. İlgiyle güdülenme ve öğrenme sağlar. Algılama ve akılda tutma daha uzun süreli olur. Problem çözme sürecinin alışkanlık haline gelmesine yardımcı olur. Gözlemleme, rapor etme, karşılaştırma, bilgileri düzenleme, yorumlama, değerlendirme ve özetleme gibi yeteneklerin gelişmesine katkıda bulunur. Yaratıcı düşünceyi geliştirir.Öğrencilerin sorumluluklarını geliştirir. Demokratik tavır ve tutumları geliştirir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SINIRLILIKLARI; Öğretmen ve sınıf için uzun bir hazırlık çalışması gerektirir. Bütün çalışma birkaç öğrencinin omuzlarında kalabilir. Küçük gruplarda amacından sapabilir. Araç / gereç gerekli olursa, pahalı olabilir. Problem çözme süreci tam anlaşılmadığında sonuç fiyasko olabilir. Öğrencilerde her problemin çözümünün çok basit olduğu kanaati uyandırabilir. Gerekli verileri toplamak zor olabilir. Öğretmenin problem çözmenin her aşamasında gerekli rehberlik ve danışmanlığı sağlayacak yeteneklerinin olmasını gerektirir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK PROJE * Öğrencinin gerçek yaşam koşullarında veya ona yakın koşullarda gerçekleştirdiği zihinsel ve fiziksel bir etkinliktir. * Amacı öğrenciye birinci elden bir şeyin nasıl yapılacağını deneme fırsatı vermektir. * Öğrenci projenin amacını, yapılacak işlerin prosedürünü, kullanılacak malzemeleri ve karşılaşılacak olası zorlukları önceden planlar. Gerektiğinde öğretmeninden yardım alır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK AŞAMALARI; Projeye karar vermek Zaman akış şeması hazırlamak Proje çalışmalarını aşamalandırmak Değerlendirme ölçütünü belirlemek Projeye başlamak Öğrenme kaynaklarına inmek Projeyi tamamlayıp sunmak Projeyi değerlendirmek Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÜSTÜNLÜKLERİ; Pratik deneyim kazandırır. Gerçek yaşam koşulları altında sınamaya olanak verir. Motivasyonu artırır ve yeni ilgi alanlarının doğmasına sebep olur. Öğrenciler bazı konuların “ne” ve “niçin” ini daha iyi görebilirler. Öğrenciye başarma duygusunu tattırır. Öğrencilere kendi başlarına karar almayı öğretir. Hem yavaş öğrenen hem de zeki öğrenciler için kullanılabilir. Proje başarıyla tamamlandığında öğrencini kendine güveni artar. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SINIRLILIKLARI; Bir projeyi tamamlamak çok uzun zaman alabilir. Proje öğretmenin gözetimi dışında yapıldığında bir takım problemler çıkabilir. Öğrenci tüm zamanını projenin fiziksel yönünde harcayarak eğitsel yanını görmeyebilir. Gerekli gözetim ve denetimi sağlamak zor olabilir. Öğrenciye ilginç gelen proje konusu bulmada sıkıntı yaşanabilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK BİREYSEL ÇALIŞMA * Öğrenci kendi başına bir konuyu öğrenmek istediğinde veya kendi başına çalışma yapmak istediğinde kullanılan yöntemdir. * Öğrencinin bir konuyu yaparak, yaşayarak öğrenme yoludur (öğrenci merkezlidir). * Öğrenme öğrencinin ilgi, yetenek ve ihtiyaçlarına uygun olarak yapılır. Her öğrenci öğrenme durumunu kendine göre ayarlar. * Uygulama, analiz ve sentez düzeylerdeki davranışları kazandırmada kullanılır. * Öğrenciler bireysel çalışma yöntemiyle bilgiye ulaşır; bu süreçte iç ve dış disiplini kazanır (VDÇY öğretilmelidir) Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÜSTÜNLÜKLERİ; * Öğrenci konuyu kendi öğrenme hızı ve düzeyine göre öğrenir. * Öğrencide sorumluluk duygusunu ve sistemli çalışma alışkanlığını geliştirir. * Öğrenci yaparak-yaşayarak ve araştırma inceleme yolu ile öğrenir. * Öğrenci hedef belirleme ve öz düzenleme yeteneğini geliştirir. SINIRLILIKLARI; * Sınıf ortamında kullanmaya uygun değildir. * Pahalı bir yöntemdir. * Öğrenciyi tanımak uzun zaman alabilir. * Öğrencinin sosyalleşmesi gerçekleşmez. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
KPSS’DE ÇIKMIŞ SORULAR Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Bir Türkçe öğretmeni sınıfta 5 - 6 kişilik gruplar oluşturmuştur. 2008 Bir Türkçe öğretmeni sınıfta 5 - 6 kişilik gruplar oluşturmuştur. Gruplara, • televizyonda Türkçenin kullanılması, • gazete ve dergilerde Türkçenin kullanılması, • öykülerde Türkçenin kullanılması ve • akranlarının Türkçeyi kullanmaları konularını vermiştir. Öğrencilerden sorunu belirlemelerini, veri toplamalarını, verileri değerlendirmelerini ve rapor yazıp sunmalarını istemiştir. Bu öğretmenin uyguladığı yaklaşım, yöntem ya da teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Çoklu zekâya dayalı öğrenme B) Örnek olay incelemesi C) Grup tartışması D) Proje tabanlı öğrenme E) Kaynak kişiden yararlanma
Bir Türkçe öğretmeni sınıfta 5 - 6 kişilik gruplar oluşturmuştur. 2008 Bir Türkçe öğretmeni sınıfta 5 - 6 kişilik gruplar oluşturmuştur. Gruplara, • televizyonda Türkçenin kullanılması, • gazete ve dergilerde Türkçenin kullanılması, • öykülerde Türkçenin kullanılması ve • akranlarının Türkçeyi kullanmaları konularını vermiştir. Öğrencilerden sorunu belirlemelerini, veri toplamalarını, verileri değerlendirmelerini ve rapor yazıp sunmalarını istemiştir. Bu öğretmenin uyguladığı yaklaşım, yöntem ya da teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Çoklu zekâya dayalı öğrenme B) Örnek olay incelemesi C) Grup tartışması D) Proje tabanlı öğrenme E) Kaynak kişiden yararlanma
Dersinde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı 2009 Dersinde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı planlayan Ali Öğretmen, öğrencileri küçük gruplara ayırmış ve öğrencilerin ilgisini çekebilecek bir problem durumu vermiştir. Grupların, verilen metinde geçen olumsuzlukları tartışarak belirlemelerini, çözüm yolları önermelerini ve olmasını önerdikleri biçimde metni yeniden yazmalarını istemiştir. Bu öğretmenin küçük gruplarda uyguladığı yöntem, teknik ya da yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Problem oluşturma B) Senaryo yazma C) Örnek olay inceleme D) Tartışma E) Görüş geliştirme
Dersinde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı 2009 Dersinde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı planlayan Ali Öğretmen, öğrencileri küçük gruplara ayırmış ve öğrencilerin ilgisini çekebilecek bir problem durumu vermiştir. Grupların, verilen metinde geçen olumsuzlukları tartışarak belirlemelerini, çözüm yolları önermelerini ve olmasını önerdikleri biçimde metni yeniden yazmalarını istemiştir. Bu öğretmenin küçük gruplarda uyguladığı yöntem, teknik ya da yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Problem oluşturma B) Senaryo yazma C) Örnek olay inceleme D) Tartışma E) Görüş geliştirme
2009 İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersi, “Üretim, Dağıtım ve Tüketim” ünitesinde geçen, a) “Yaşadığı bölgedeki ekonomik faaliyetlere ilişkin meslekleri belirler.” ve girişimcilik ara disipliniyle ilişkilendirilen b) “Yaşadığı bölge içinde ekonomik dayanışmayı fark eder.” kazanımları hangi hedef alanındadır ve bu kazanımlar hangi strateji ve yöntem, teknik ya da yaklaşımla öğretilmelidir? Yöntem, teknik Hedef alanı Strateji ya da yaklaşım A) a) Bilişsel Araştırma Proje tabanlı öğrenme b) Duyuşsal B) a) Duyuşsal Buluş Anlatım ve tartışma b)Bilişsel C) a) Bilişsel Sunuş Gösteri ve grup çalışması D) a) Bilişsel Araştırma Rol oynama ve öyküleştirme b) Psikomotor E) a) Duyuşsal Buluş Benzetim ve eğitsel gezi b) Bilişsel
2009 İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler dersi, “Üretim, Dağıtım ve Tüketim” ünitesinde geçen, a) “Yaşadığı bölgedeki ekonomik faaliyetlere ilişkin meslekleri belirler.” ve girişimcilik ara disipliniyle ilişkilendirilen b) “Yaşadığı bölge içinde ekonomik dayanışmayı fark eder.” kazanımları hangi hedef alanındadır ve bu kazanımlar hangi strateji ve yöntem, teknik ya da yaklaşımla öğretilmelidir? Yöntem, teknik Hedef alanı Strateji ya da yaklaşım A) a) Bilişsel Araştırma Proje tabanlı öğrenme b) Duyuşsal B) a) Duyuşsal Buluş Anlatım ve tartışma b)Bilişsel C) a) Bilişsel Sunuş Gösteri ve grup çalışması D) a) Bilişsel Araştırma Rol oynama ve öyküleştirme b) Psikomotor E) a) Duyuşsal Buluş Benzetim ve eğitsel gezi b) Bilişsel
Arzu Öğretmen öğrencilere konu alanının yanı sıra 2009 Arzu Öğretmen öğrencilere konu alanının yanı sıra • bilimsel süreç becerilerini kullanma • araştırma, keşfetme • gerçek yaşam durumlarını test etme • ortaya çıkan ürünleri sunma becerilerini de kazandırmayı amaçlamaktadır. Buna göre, Arzu Öğretmen aşağıdaki yöntem, teknik ya da yaklaşımlardan hangisini kullanırsa amacına en çok hizmet etmiş olur? A) Probleme dayalı öğrenme B) Benzetim C) Proje tabanlı öğrenme D) Yaratıcı drama E) Örnek olay
Arzu Öğretmen öğrencilere konu alanının yanı sıra 2009 Arzu Öğretmen öğrencilere konu alanının yanı sıra • bilimsel süreç becerilerini kullanma • araştırma, keşfetme • gerçek yaşam durumlarını test etme • ortaya çıkan ürünleri sunma becerilerini de kazandırmayı amaçlamaktadır. Buna göre, Arzu Öğretmen aşağıdaki yöntem, teknik ya da yaklaşımlardan hangisini kullanırsa amacına en çok hizmet etmiş olur? A) Probleme dayalı öğrenme B) Benzetim C) Proje tabanlı öğrenme D) Yaratıcı drama E) Örnek olay
Öğretmenin, belirlediği bu kazanımları gerçekleştirebilmesi 2009 Öğretmen, ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “Yeryüzü Şekilleri” konusunda, öğrencilerin öğretim sürecine etkin olarak katılabilmelerini ve gerçeğe yakın ürünler ortaya çıkarmalarını sağlamak için kabartma harita yaptırmayı planlamaktadır. Öğretmenin, belirlediği bu kazanımları gerçekleştirebilmesi için hangi yöntem, teknik ya da stratejiyi kullanması yerinde olur? A) Mikroöğretim B) Deneysel çalışma C) Yapılandırılmış grid D) Yaratıcı drama E) Gösterip yaptırma
Öğretmenin, belirlediği bu kazanımları gerçekleştirebilmesi 2009 Öğretmen, ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “Yeryüzü Şekilleri” konusunda, öğrencilerin öğretim sürecine etkin olarak katılabilmelerini ve gerçeğe yakın ürünler ortaya çıkarmalarını sağlamak için kabartma harita yaptırmayı planlamaktadır. Öğretmenin, belirlediği bu kazanımları gerçekleştirebilmesi için hangi yöntem, teknik ya da stratejiyi kullanması yerinde olur? A) Mikroöğretim B) Deneysel çalışma C) Yapılandırılmış grid D) Yaratıcı drama E) Gösterip yaptırma