Güz Dönemi Ders: BTÖ 716-Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı Ders Sorumlusu: Doç. Dr. Hakan TÜZÜN Hazırlayan: Hatice ÇIRALI Kaynak: Rouse III, R. (2005). Game design: Theory and practice (2 nd ed.). Wordware Publishing. 1

Bilgisayar oyunlarında hikaye anlatımına gerek var mıdır? - Yoktur. 2

Bilgisayar oyunlarının hikaye anlatımına ihtiyacı yoktur, fakat hikaye oyuna ustalıkla yerleştirilmişse oyunu daha da güçlü kılacaktır. 3

4 5. Hedef 4. Oyun Hikayeleri 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 2. Hikaye Anlatma Yolları 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi İÇERİK:

2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Tasarımcının Hikayesi Bir çok oyun geliştirici, oyunun hikayesini film ve romanlarda olduğu gibi önceden belirlenen bir dizi dramatik olaylara benzer şekilde tasarlamaktadırlar. Bu olaylar statik ve değişmezdir, oyun dünyasında oyuncunun eylemleri dikkate alınmaz. Hikaye genellikle oyun bölümleri arasında oyunculara iletilir. 5

6 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Tasarımcının Hikayesi Hikayenin sonu başarı ya da başarısızlıktır. Başarı, oyuncunun tüm bölümlerdeki önceden belirlenen tüm hedefleri tamamlamasıdır. Başarısızlık, düşmanları tarafından yenilgiye uğradığında görülmektedir. Bazı oyunlar, hikayenin konusunda/akışında dallanmaya izin verir. Ama her bir dal önceden tasarımcı tarafından belirlenmiştir. 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi

7 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyuncunun Hikayesi Bir oyunda her bir oyuncu her seferinde kendine özgü yeni bir hikaye oluşturur. Her düzey, oyuncuya bu düzeyi nasıl kazandığı ya da kaybettiğine ilişkin küçük hikayeler sunar. Oyuncunun kararı oyunda önemlidir. Başarı ya da başarısızlık oyuncu tarafından belirlenir. Oyuncuların oyun hakkında konuşurken arkadaşlarına anlattığı hikayedir. Başkalarına ilginç gelmese de oyuncu onu oynarken yaşadığı için onun için oldukça ilginçtir. 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi

8 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Tasarımcının hikayesinin olmasının avantajları; Oyunda ilginç karakterler, durumlar, geleneksel hikaye anlatım araçları bulunur. Oyuna anlam katabilir ve oyuncunun göstereceği performans ile de ilişkilendirilebilir. 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi

9 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi İdeal Hikaye Oyuncunun hikayesi Tasarımcının hikayesi

10 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef 1. Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi İdeal Etkileşimli bir hikayeye örnek: Dungeons & Dragons Oyuncular, bir video ekranından ziyade bir masanın etrafında toplanırlar. Oyuncular hep birlikte, zindanları, savaş oklarını, muzip cüceleri ve zihin okuyucuları keşfeden şakacı büyücüler ve bodur savaşçılar gibi cesur ve kurnaz ana karakterlerin hikayelerini anlatmak için el yapımı haritalar, minyatür heykeller gibi düşük teknolojili araçları kullanırlar. Zar torbaları ve büyük kural kitapları oyunun süre giden düzensiz biçimli hikayesinin sonucunu belirler.

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları Oyun DışıOyun İçi Dış Materyaller

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Bilgisayarda oyun çalışırken fakat gerçek anlamda oyuncu oyun oynamazken uygulanan hikaye anlatım yöntemidir. Oyuncunun, karakteri üzerindeki kontrolünü kaybettiği zaman herhangi bir görüntünün devreye girmesi (cut-scene) veya oyuncuya görevinin bildirilmesi şeklinde uygulanır. Popüler olmasının nedenlerinden biri diğer iletişim ortamlarındaki hikaye anlatımına benzemesidir. 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Oyun mekaniğinin dışında hikaye anlatımı için kullanılabilecek farklı yöntemler vardır: Kesilmiş Sahne (Cut-Scene) Metin Ses Görüntüler 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Kesilmiş Sahne Öykünün oyuncu ile iletişim kurması amacıyla kullanılan sinema tekniklerini içermektedir. 2 ya da 3 boyutlu ortamlarda, kesinti veya kamerayı bir taraftan öbür tarafa çevirme süresinde(180 derece kuralı) uygulanır. Örnek oyun: Tekken 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Metin: Bir çok oyunda hikaye anlatılırken ya da oyunculara görevleri verilirken kullanılır. Metin bütün ekranı doldurabilir ya da kayarak devam edebilir. Ses: Oyunculara konuşarak direktifler verilir. Genellikle hareketli görüntü yaratmak için bütçe bulunmadığında veya oyuncular harita, evrak dosyası, nesnelerin listesi gibi şeylere bakarken kullanılır. 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Görüntüler: Oyunculara hikayenin bazı bölümlerini içeren basit görüntüler sunulur. Genellikle metinle karışık olarak kullanılır, bazen çizgi roman teknikleri de kullanılmaktadır. Örnek oyun: Max Payne 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun Dışı Hikaye Anlatımında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Kullanılan yöntemler oyunun akıcılığını bozmamalı. Kesilmiş sahne sayısı en az düzeyde tutulmalı. Kullanılan yöntem oyun mekaniği ile uyum sağlamalı. Diğer ortamlara göre daha az kullanıcı dostu gibi göründükleri unutulmamalı. 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun İçi Oyuncuların oyunu oynarken meydana gelen herhangi bir hikaye anlatımıdır. Oyun dünyasının ayarları, oyuncu davranışları, oyuncu konuşmaları… Farklı yöntemler: Metin Düzey ayarları Diyalog NPC Davranışları 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun İçi Metin: Oyun dünyasına metin yerleştirilmesi yolu ile oyuncuyla iletişim kurulabilir. Örnek: Yönlendirmeler, duvar yazıları, uyarı tabelaları, notlar... Örnek oyun: Marathon Düzey ayarları: Hikaye anlatıp anlatılmadığına bakılmaksızın hemen hemen bütün oyunlarda kullanılan bir tekniktir. Örnek oyun: Centipede, Monopoly 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun İçi Diyalog: Tasarımcının hikaye anlatımında kullandığı oyuncu olmayan karakterler (NPC) ile diyalog yöntemi bir diğer etkili yöntemdir. Diyalog etkileşimli ya da etkileşimsiz olarak kurulabilir. Örnek oyun: The Suffering NPC (Non-player Character) Davranışları: NPC’ler sadece oyuncu ile etkileşim kurmamalı, hikaye anlatım çizgisine geri dönüşlerle harekete geçmelidir. Örnek oyun: Damage Incorporated 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Oyun İçi Hikaye Anlatımındaki Avantajları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler: Oyun içinde hikaye anlatımı gösterme, oyun dışında kullanılan yöntemlerde anlatım olarak düşünülebilir. Oyuncu oyunu oynarken hikayenin bazı bölümlerini, bazı karakterlerle konuşmayı kaçırabilir veya bazı yazıları okumayabilir. 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef Dış Materyaller Sınırlı kapasite ve klavuzlar: 1980’li yıllarda disk kapasitesi sınırlı olduğundan dolayı oyunun hikayesini içeren kılavuz, oyunla birlikte oyuncuya verilmiştir. Bazı tasarımcılar da oyunun geçmiş hikayesini, hangi düzeyde başlayıp hangi düzeye geldiklerini oyuncularla paylaşmak için kılavuzları kullanmıştır. Paragraf kitabı: Bütün oyun anlatılmaktadır. Örnek oyun: Wasteland 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları

23 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 5. Hedef 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Ek iş olarak yazarların oyun projelerinde çalışması, Oyuncuların daha önce belirlenen bir yol üzerinde oynamaya zorlanması, Oyuncuların farklı yollar keşfetmesine izin verilmesi, Alternatif durumlar sunulmaması. Oyuncu karakterlerinin güçlü olması istenmesi. 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları

24 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 5. Hedef 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Doğrusal olmamalı Oyunda çok fazla karakter olmamalı Oyun kesilmiş sahnelerle sık sık bölünmemeli Hikaye sık sık tekrarlanmamalı Oyuncunun oyun oynamak istediği unutulmamalı. Hikaye anlatımında arka plan detayları abartılmamalı Hikaye en küçük detaylarına kadar verilmemeli Küçük ipuçları verilerek spekülasyonlara açık olmalı Oyuncular ne olduğu konusunda kendi yorumlarını yapmalı Hikaye anlatımı, oyunu doğrusallıktan uzaklaştırmak açısından anahtar rol oynamaktadır. 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri

25 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 5. Hedef 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Hikayenin doğrusal olmaması oyuncuya bazı konularda özgürlük sağlar. Oyunun hikayesi oyuncuya istediği düzeyden başlamasına izin vermelidir. Oyunun zorluk düzeyinin giderek artması ve 3 aşamada olması önerilmektedir. Hikayenin dallanması içeriği ve maliyeti arttırsa da popülaritesini de artıracaktır. Hikaye, teknoloji ve oyun mekaniği ile birlikte uyumlu olmalıdır. 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri

26 2. Hikaye Anlatma Yolları 2. Hikaye Anlatma Yolları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 3. Doğrusal Yazma Tuzakları 4. Oyun Hikayeleri 4. Oyun Hikayeleri 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi 1.Tasarımcının Hikayesine karşı Oyuncunun Hikayesi Oyun mekaniğinin hedefi başarının değişik şekillerine ulaşmada farklı oyuncu stratejilerinin kullanılmasına izin vermesi, oyuncunun deneyimlerini ve keşiflerini ödüllendirmesi ve oyuncunun kendi seçimlerini yapmasına izin vermesidir. Bütün bu faktörler oyuncu oyun oynarken, sadece kendisine özgü hikayesini ustalıkla oluşturmasına yardım etmelidir. Eğer oyununuzda önceden belirlenmiş hikayeyi anlatmak istiyorsanız, oyuncunun kendisini sadece ona ait bir hikayedeymiş gibi hissetmesini sağlamalısınız. 5. Hedef

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER 27