İş Çevreleri Altıncı Çerçeve Programından Ne Bekliyor? AB Altıncı Çerçeve Programı Türkiye Açılış Konferansı 25.Nisan.2003 Lütfi Kırdar Kongre Sarayı - İstanbul Prof.Dr.Ercan TEZER OSD Genel Sekreteri
Gelişme ve Yenilikçilik - Inovasyon lToplumların temel hedefi, bireylerin “Toplumsal Gönenç / Yüksek Yaşam Standardı” na kavuşmasıdır lBu amaca ulaşmak için her alanda “Rekabet Edebilirlik” şarttır l“Rekabet Edebilirlik” somut olarak, “Verimliliği Yükseltme” ya da “Inovasyonda Yetkinlik” becerisidir: 4 Ürün Kalitesini Yükseltme 4 Ürüne Ayırt Edici Özellikler Kazandırma 4 Üretimde Verimliliği Yükseltme
Yenilikçilik - Inovasyon lYeni fikrin temeli, “Araştırma ve Teknoloji Geliştirme” dir lBunun için, bilim ve teknoloji üretiminde “Yetkinliğin Geliştirilmesi” zorunludur lBu yetkinliğin yetersizliği, temel “Tehdit Unsuru” dur l“Inovasyon” Bir Yeni Fikrin, Yeni Veya Geliştirilmiş “Pazarlanabilir, Ürün - Hizmet - Üretim - Dağıtım Yöntemine” Dönüştürülmesi Sürecidir l“Inovasyon”, İle Bilim Ve Teknoloji “Ekonomik / Toplumsal Faydaya” Dönüşür
l2 Dünya Savaşı sonrasında kömür-çelik varlığının “Uluslarüstü Denetimi” lMarshal Yardım Planının ABD etkisini artırması karşısında, güçlü Avrupa Pazarı’nın kurulması “Ekonomik Güç” lÇift Kutuplu Dünyada Birleşik Avrupa’nın dengesi “Politik Güç” Neden Avrupa’da Birlik ? l1951 Paris Antlaşması: ”AKÇT” nun kuruluşu l1958 Roma Antlaşması: ”AET ve EURATOM” ile Ortak Pazar l1884 Çerçeve Programları’nın Başlaması l1986 Avrupa Tek Senedi Antlaşması: Güçlü örgütsel yapı ile “Ekonomik, Sosyal ve Politik” bütünleşme l1992 Maastricht Antlaşması: “Ekonomik Ve Parasal Birlik, Avrupa Vatandaşlığı, Adalet/İçişlerinde İşbirliği, Ortak Güvenlik/Dış Politika”
l1984 yılından beri “Araştırma Ve Teknoloji Geliştirme Alanında” “Çerçeve Programları” uygulanmaktadır, lTemel hedefler: 4Avrupa Topluluğu’nu ”ABD ve Japonya” ile rekabet edebilecek düzeye getirmek 4“Araştırma Ve Teknoloji Geliştirme” yetkinliğini, “Ekonomik ve Sosyal Gelişmeyi” de tetikleyecek şekilde güçlendirmek AB Çerçeve Programları
Ar-Ge Harcamalarında Fark Artıyor Japonya: 3.1 ABD: 2.7 AB-15 : 1.8 Toplam AR-GE harcamalarının GSYİH’ya oranı (%)
lAltıncı Çerçeve Programı, AT’nun 10 yıllık Ar-Ge felsefesini tanımlayan “Avrupa Araştırma Alanı’nın (ERA)” uygulama aracıdır lTemel amaçlar (Lizbon Zirvesi-2000): 4Yenilikçiliğin 4Rekabetçiliğin 4Sürdürülebilir ekonomik büyümenin 4Toplumsal uyumun 4İstihdamın geliştirilmesi için, “Bilgiye Dayalı Ekonomi ve Toplum Yaratılması” 6.ÇP / ERA
6.ÇP - Temel İlkeler lEn Yüksek Ekonomik/Toplumsal “Katma Değer” lÖncelikle alanların üzerinde yoğunlaşma “Tematik Öncelikler” lKOBİ ve Araştırıcı Dolaşımı’nın desteklenmesi lMükemmelliyetin Avrupa’ya yayılması “Mükemmeliyet Ağları” lKaynakların verimli kullanılması, etkin ve basit AR-GE yönetimi “Bütünleştirilmiş Projeler” lAday Ülkelerin sürece dahil edilmesi lDünya İle Entegrasyon - Bölgesel / Küresel Ortaklıklar
Altıncı Çerçeve Programı / Özet Block I: Bütünleşmiş Projeler ( m€) 47 Öncelikli Alanda: Büyük Proje Veya Mükemmelliyet Ağı, 4KOBİ’lere özgün projeler, 4Diğer Alanlarda Politika Güdümlü Veya B&T’deki Gelişmeler Doğrultusunda: Odak Proje Veya Araştırma Ağı. Block II: ERA Yapılandırma (2.830 m€) 4Araştırma Ve Yenilik Yeteneklerini Geliştirme, 4Araştırmacı Değişimi, Eğitimi, 4Araştırma Altyapısına Erişim Ve Geliştirme, 4Bilim Ve Toplum İlişkilerini Geliştirme. Block III: ERA Güçlendirme (420 m€) 4Araştırmaların (Ulusal, Bölgesel, Kurumsal) Koordinasyonu, 4Araştırma Ve Yenilik Politikalarının Uyumlu Geliştirilmesi.
BTYK’nun 24 Aralık 2001 tarihli Yedinci Toplantısında; “AB Altıncı Çerçeve Programının ülkemize sağlayacağı yararlar ve getireceği yasal ve mali yükümlülüklerin, TÜBİTAK koordinatörlüğünde, Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, YÖK, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, DPT ve Hazine Müsteşarlığı üst düzey yetkililerince incelenerek rapor edilmesine, bu konuda gerekli ilke kararlarının, üç ay içinde gerçekleştirilecek Sekizinci BTYK Toplantısında alınarak Hükümete sunulmasına” BTYK’nun 15 Nisan 2002 Tarihli Sekizinci Toplantısında: “Avrupa Birliği Araştırma ve Teknoloji Geliştirme Altıncı Çerçeve Programı’na katılım, ülkemizin bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirme yeteneğini arttırma, bu yeteneği toplumsal ve ekonomik faydaya dönüştürme ve bu yolla sürdürülebilir bir rekabet gücüne sahip olma hedefleri bağlamında ertelenemez nitelikte ve uzun dönemde elde edeceğimiz kazanımlar kısa dönemde katlanacağımız yükümlülüklerle kıyaslanamayacak ölçüde önemli görüldüğünden; AB Altıncı Çerçeve Programı’na başlangıçtan itibaren katılmak üzere, Avrupa Birliği Komisyonu nezdinde müzakerelere başlanmasına” karar verildi. Türkiye’nin 6. ÇP’na Katılımı: GELİŞMELER
“Avrupa Birliği Araştırma ve Teknoloji Geliştirme Altıncı Çerçeve Programı’na katılım, ülkemizin bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirme yeteneğini arttırma, bu yeteneği toplumsal ve ekonomik faydaya dönüştürme ve bu yolla sürdürülebilir bir rekabet gücüne sahip olma hedefleri bağlamında ertelenemez nitelikte ve uzun dönemde elde edeceğimiz kazanımlar kısa dönemde katlanacağımız yükümlülüklerle kıyaslanamayacak ölçüde önemli görüldüğünden; AB Altıncı Çerçeve Programı’na başlangıçtan itibaren katılmak üzere, Avrupa Birliği Komisyonu nezdinde müzakerelere başlanmasına” BTYK’nun Sekizinci Toplantısı: 15 Nisan 2002
6.ÇP’na Katılım İle Türkiye İçin Fırsatlar l6.ÇP’ nın Teknolojik Öncelik Ve Hedefleri, Türkiye İçin de Kritik Önemdedir lAraştırma ve Teknolojik Gelişme Yetkinliğini Arttırmak lAB İle Ar-Ge Entegrasyonu, Teknolojik Gelişmeye Dayalı Rekabet Gücünü Arttırmak lAraştırma Ve Teknolojik Gelişme Alanlarında Teknolojik Mükemmeliyet Kurumları Ağının İçerisinde Yer Almak lTürkiye’nin Uluslararası Standartlara Ve Rekabet Düzeyine Uygun Proje Hazırlama Ve Faaliyet İmkanını Arttırmak lTam Üyelik Sürecine Katkıda Bulunmak
Türkiye İçin Nasıl Bir Sanayileşme Olmalı ? lYüksek Katma Değer Yaratan lSürdürülebilir ve Gelişmeye Açık Rekabet Gücü Olan lDoğrudan ve Öncelikli Olarak Gelişmiş Pazarlara İhracatı Hedefleyen lAr-Ge ve Teknoloji Geliştirme Yeteneği Bulunan lYenilikçiliğe Endesklenmiş
MONTAJ YAN SANAYİİNİN GELİŞMESi KAPASİTE / TEKNOLOJİ YATIRIMLARI GÜNCEL MODEL//İHRACAT TAM ENTEGRASYON ÜRETİM MERKEZİ Ar-Ge, Tasarımda Yetkinlik FİKRİ VE SİNAİ MÜLKİYET Yılı Hedefi MÜKEMMELİYET MERKEZİ İthal İkamesi İhracat
Türkiye’deki Otomotiv Sanayiinde Gelecek lOtomotiv Sanayiinin Ulaştığı Noktada “Üretim ve Pazarlama” Alanlarında “Küresel Entegrasyon” Tamamlanmıştır lBu Alanlarda Karlılık Son Derece Sınırlıdır lSanayinin Sadece Bu Alanlarda Kalması, Aşırı Risklidir: 1. Küresel Üretimde “Alternatif Ülkeler/Merkezler” Giderek Artmaktadır 2. Yaşanan Krizler ve Uygulanan Yetersiz Politikalar “Rekabet Gücünü” Önemli Oranda Aşındırmaktadır: 4 İthalat Artmakta 4 İhracat Sınırlanmaktadır
Tehditler Fırsata Dönüştürülebilir l“Alternatif Ülke/Merkezlere” Karşı Rekabet Gücü Korunarak ve Geliştirilerek “Üretim Merkezi” İşlevi Sürdürülmelidir: 4 Kamu Politikaları ve Sektör Politikaları “Ortak Bir Stratejide” Bütünleşmelidir 4 “Daha Yüksek Katma Değer” Yaratmak Hedef Olarak Alınmalıdır lÜretimden Sağlanan Kaynaklarla, Daha Karlı Olan Yeni Alanlara Yönelmek Zorunludur
Tehditler Fırsata Dönüştürülebilir l“Ürün Tarifi, Tasarım ve Ar-Ge Yetkinliği” Geliştirilerek, “Mükemeliyet Merkezi” Olma Hedefine Yönelik Şirket Stratejileri Oluşturulmalıdır lBu Stratejiler, “Rekabet Öncesi (Sinerji Yaratan) Yatay ve Dikey İşbirlikleri” İle Güçlendirilmelidir: 4 Araç Üreten Şirketler Arasında Ortak Ar-Ge Projeleri 4 Üniversite-Sanayi İşbirlikleri 4 Ana ve Yardımcı Sanayide Stratejik İşbirlikleri 4Ortak Tasarım