© Copyright – Her hakkı saklıdır. İzinsiz kopya edilemez. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ “HİÇ BİR ÖĞRENME-ÖĞRETME YÖNTEMİ TEK BAŞINA TÜM EĞİTİM DURUMLARINA UYGUN DEĞİLDİR" Hazırlayan: Diyaeddin AY Eğtimci Yazar Psikolojik Danışman diyaeddin@hotmail.com © Copyright – Her hakkı saklıdır. İzinsiz kopya edilemez.

ÖĞRETİM STRATEJİLERİ diyaeddin@hotmail.com

1) TAM ÖĞRENME MODELİ Her öğrencinin en üst düzeyde öğrenmesine olanak sağlar. Her öğrenciye gereken süre sağlanarak, ağır öğrenen öğrencilerin bile öğrenimine olanak sağlar. Bu öğrenim modelinde önce öğrencilerin belirlenen hedef ve davranışları kavrayabilecek durumda olup olmadıkları test yapılarak belirlenir. Eksik olan davranışlar için tamamlama öğretimi yapılır. diyaeddin@hotmail.com

2) BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME Öğrenilecek konuya karşı merak uyandırılarak belli seviyede belirsizlik oluşturmaktır. Buluş yoluyla öğrenme, öğrencinin kendisinin üretmesi veya bilgiye ulaşması esasına dayanır. Öğretmenin görevi, gerekli öğrenme ortamını sağlamak suretiyle öğrenciye yardım etmek, öğrenme etkinlikleri sırasında öğrencileri yönlendirmek, ihtiyaç duydukları anda onlara yardım etmektir. diyaeddin@hotmail.com

3) SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRENME Öğretmen konuya giriş yapar ve arkasından öğrencilerin fikirlerini, örneklerini, tepkilerini açıklar ve tartışırlar bu durum ders süresince devam eder. Öğrencilerin konuyu anlayıp anlamadıkları sık ve kısa cevaplı sorular gibi yollarla kontrol edilir. diyaeddin@hotmail.com

Kubaşık öğrenme işbirliğine dayalı bir öğrenme şeklidir. 4) KUBAŞIK ÖĞRENME Kubaşık öğrenme işbirliğine dayalı bir öğrenme şeklidir. Öğrenciler cinsiyet, yetenek, kişilik vb. özelikleri açısından farklı şekillerden seçilerek, ortalama 4’er kişilik guruplara ayrılır. Öğretmen bu kümelere yardımcı olarak öğrencilerin anlamlı bir öğrenme gerçekleştirmesini sağlar. Ünite sonunda başarılı olan kümelere başarı belgesi verilerek ödüllendirme yapılır. Yeni bir küme için farklı öğrencilerin seçilmesine dikkat edilir. diyaeddin@hotmail.com

5) ARAŞTIRMA – İNCELEME YOLUYLA ÖĞRENME Öğrencilerin konuyla ilgili problemi çözmek için araştırma etkinliklerini sürdürüp başarıya ulaşmasını sağlar. Öğretmen , öğrencilerin düşünmelerine rehberlik ederek, yaşamlarında problemleri nasıl çözmeleri gerektiği konusunda yardımcı olur. diyaeddin@hotmail.com

ÖĞRETİMDE METOT VE TEKNİKLER diyaeddin@hotmail.com

Bilgilerin, becerilerin ve davranışların öğretilmesi ve kazandırılması için kullanılan usullere, yollara veya tekniklere öğretim metodu denilmektedir. diyaeddin@hotmail.com

Nasıl Öğreniyor ve Öğrendiklerimizi Nasıl Akılda Tutuyoruz? Duyu Organlarımız Öğrendiklerimiz Görme %83 Duyma %11 Koklama %3.5 Dokunma %1.5 Tatma %1 diyaeddin@hotmail.com

Görüp / İşittiklerimiz Söyleyip / Yaptıklarımız Öğrenme Yöntemleri Hatırlama Kullanma Okuduklarımız %10 İşittiklerimiz %20 Gördüklerimiz %30 Görüp / İşittiklerimiz %50 Söylediklerimiz %70 Söyleyip / Yaptıklarımız %90 diyaeddin@hotmail.com

Öğretim Ortamlarının Etkinliğinin Araştırılmasında Temel Alınan İlkeler SOMUT SOYUT Kelimeler Diyagramlar Haritalar Resimler Slaytlar İşitsel araçlar Filmler Modeller Nesneler Yaşantı SOMUT diyaeddin@hotmail.com

Anlatma Yöntemi Anlatma yöntemi, öğretmen merkezli bir öğretme yöntemi olup, daha çok öğretmenin bilgiyi öğrenenlere aktarması sürecini içermektedir. Anlatma yöntemi sözlü anlatıma ağırlık verdiği için anlatmayı gerektiren her türlü derste kullanılır, özellikle de sosyal bilgiler derslerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. diyaeddin@hotmail.com

Kullanımı Bu yöntem, derse giriş yaparken, konuyu özetlerken ya da bir konuyla ilgili bilgi aktarırken kullanılır. Daha çok sunuş yoluyla öğretme yaklaşımında ve bilgi düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Tartışma Yöntemi Tartışma bir konu üzerinde öğrencileri düşünmeye yöneltmek, iyi anlaşılamayan noktaları açıklamak ve verilen bilgileri pekiştirmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem daha çok bir konunun kavranması aşamasında karşılıklı görüşler ortaya konulurken, bir problemin çözüm yollarını ararken ve değerlendirme çalışmaları yaparken kullanılır. Buluş yoluyla öğretim yaklaşımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Örnek Olay Yöntemi Örnek olay yöntemi, gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. Bu yöntem öğrencilere bir konuyu yada bir beceriyi kazandırmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacı ile yaptırılır. Bu yöntemde daha çok buluş yoluyla öğretme yaklaşımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Gösterip Yaptırma Yöntemi Bu yöntem, bir konuya ilişkin bilgilerin açıklanması ve bu bilgilerin beceriye dönüştürülmesi için gerekli uygulamaların yapılması aşamasında kullanılır. Gösterip yaptırma yöntemi, bir işlemin uygulanmasını, bir araç gerecin çalıştırılmasını önce gösterip açıklama sonra da öğrenciye alıştırma ve uygulama yaptırarak öğretme yoludur. Bu yöntem daha çok uygulama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Problem Çözme Yöntemi Problem çözme, istenilen hedefe varabilmek için etkili ve yararlı olan araç ve davranışları türlü olanaklar arasından seçme ve kullanmadır. Daha çok araştırma yoluyla öğretme yaklaşımında, bilişsel alanın uygulama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında ve duyuşsal alanın analiz ve sentez özelliklerini geliştirmede kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Bireysel Çalışma Yöntemi Bireysel çalışma bir öğrencinim bir konuyu yaparak yaşayarak öğrenme yoludur. Bu yöntem, bir öğrencinin bir konuyu kendi başına öğrenmek istediği veya kendi başına çalışmak istediği zaman kullanılır. Araştırma ve tam öğrenme yoluyla öğretme yaklaşımlarında, ayrıca uygulama, analiz ve sentez düzeyindeki davranışları kazandırmada kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

ÖĞRETİM TEKNİKLERİ diyaeddin@hotmail.com

Teknik, bir öğretme yöntemini uygulamaya koyma biçimi, ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin bütünü olarak tanımlanabilir. diyaeddin@hotmail.com

A. Grupla Öğretim Teknikleri Yaygın Olarak Uygulanan Teknikler A. Grupla Öğretim Teknikleri Beyin Fırtınası (Brain Storming) Gösteri (Demonstration) Drama ve rol yapma(Drama and Role-play) Soru cevap ( Queston and Ansver) Benzetim (Simulation) İkili ve Grup Çahsmalan (Pair-Work and Group Work) Mikro Öğretim (Micro Teaching) Eğitsel Oyunlar (Educational Games) Grupla öğretim teknikleri, özellikle öğretmenlerin sınıf içinde kullandıktan tekniklerdir. diyaeddin@hotmail.com

B. Bireysel Öğretim Teknikleri Bireyselleştirilmiş öğretim (Individualized Instruction) Programlı öğretim (Programmed Instruction) Bilgisayar Destekli Öğretim (Computer-Assisted Instruction) Bu teknikler daha çok öğrencilerin sınıf dışı öğrenmelerinde yararlı olacak tekniklerdir. diyaeddin@hotmail.com

1. Beyin Fırtınası Beyin fırtınası bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir tekniktir. diyaeddin@hotmail.com

Gösteri Gösteri, izleyici grubun önünde bir işin nasıl yapılacağını göstermek ya da genel ilkeleri açıklamak için başvurulan bir tekniktir. diyaeddin@hotmail.com

Tüm gösterilerin öğretmen tarafından yapılması zorunluluğu yoktur Tüm gösterilerin öğretmen tarafından yapılması zorunluluğu yoktur. Gerektiğinde öğrenciler, bunu kendi aralarında da yapabilirler. Bu sayede kendi yeteneklerini geliştirme ve başkalarıyla iletişim kurma olanağını bulabilirler. diyaeddin@hotmail.com

3. Soru - Cevap Sınıf içi uygulamalarda en yaygın bir şekilde kullanılan tekniktir. Bu teknik, öğrencilere düşünme ve konuşma alışkanlıklarını kazandırma bakımından oldukça önemlidir ve her dersin öğretiminde kullanılır. diyaeddin@hotmail.com

Soruları öğretmen sorabileceği gibi öğrencilerin öğretmene ya da öğrencilerin birbirlerine soru sormalarına olanak sağlanmalıdır. diyaeddin@hotmail.com

4. Rol Yapma Rol yapma öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan bir öğretme tekniğidir. Rol yapma sosyodrama olarak da adlandırılır. Diğer bir tanımla öğrencilere, insan ilişkileri konusunda daha çok bilgi, çok bilgi beceri anlayış kazandırmayı öngören ve oyun (drama) tekniklerinden yararlanma temeline dayalı deneysel bir eğitim tekniğidir. diyaeddin@hotmail.com

5. Drama Drama tekniği ile öğrenciler hangi durumlarda nasıl davranmaları gerektiğini öğrenirler. Problem çözme ve iletişim kurma yeteneğini geliştirir. diyaeddin@hotmail.com

Drama Tekniğinin Yararları Etkili ve dikkatli dinleme yeteneğini geliştirir. Kişinin kendine olan güvenini arttırır. Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı arttırır. Akıcı konuşmayı geliştirir. Dile hakimiyeti ve iyi ifade yeteneğini geliştirir. Bilgilerin etkin kullanımını sağlayarak onları pekiştirir. diyaeddin@hotmail.com

6. Benzetim Benzetim, sınıf içinde öğrencilerin bir olayı gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde eğitici çalışma yapmalarına olanak sağlayan bir öğretim tekniğidir. diyaeddin@hotmail.com

6. İkili Grup Çalışması Sınıftaki öğrenci sayısına göre en az iki ve en çok sekiz ile on kişinin bir araya gelerek aynı konu üzerinde ortak amaçlarla yaptıkları çalışmaya grup çalışması denir. Bu tekniğe, ikili çalışma ve soru-cevap tekniğini uygularken yer verilebilir. diyaeddin@hotmail.com

7. Mikro Öğretim Bu teknik, yabancı dilin nasıl öğretileceği konusunda aday öğretmenleri yetiştirmek için öğretmen yetiştiren kurumlarda, özel sektör ve kamu kurumlarında hizmet içi eğitim çalışmalarında kullanılmaktadır. Mikro öğretim, yüz yüze eğitimin gerçekleştirilmesi için sınıf içinde uygulanan bir tekniktir. diyaeddin@hotmail.com

8. Eğitsel Oyunlar Eğitsel oyunlar, öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve daha rahat bir ortamda tekrar edilmesini sağlayan etkinliklerdir. Eğitsel oyunlar özellikle öğrenmeye yönelik olmalı ve bir amaç için sınıf içinde uygulanmalıdır. diyaeddin@hotmail.com

B. Bireysel Öğretim Teknikleri Bireyselleştirilmiş öğretim (Individualized Instruction) Özel ders alan bir öğrencinin sınıftaki öğrencilerden daha başarılı olduğu varsayılırsa, öğretimin de bireysel öğretime dönüştürülmesi olası görülmektedir. Ancak, her öğrenci için özel ders verecek öğretmen bulmak olanaksız olacağından, sınıf içinde kullanılan teknikleri değiştirerek bireysel öğretime geçiş yapmak daha akılcı bir yaklaşım olarak görünmektedir. diyaeddin@hotmail.com

Dönüşümlü Günlük Çalışmalar Bu çalışmalarda her öğrenci kendini yetersiz bulduğu konularda daha iyi yetiştirmek için düzenlenen sınıf içi öğretim etkinliklerine katılır. diyaeddin@hotmail.com

Beceri Geliştirme Çalışmaları Sınıf içinde beş küme oluşturulur. Bu kümelerden dördü sözgelimi ana dil ya da yabancı dil öğretiminde temel beceriler olarak bilinen Dinleme, Konuşma, Okuma ve Yazma becerilerini geliştirme amacına, beşinci küme de öğrencileri yönlendirmeye dönük olarak çalışır. diyaeddin@hotmail.com

Planlı Grup Çalışmaları Öğrenciler, bir akademik yılda ya da sömestride kazanmaları gereken becerileri belli bir plan ve sıra içinde grup çalışmalarına katılarak tamamlarlar, örneğin, birinci grupta bir öğrenci altı haftalık dinlediğini anlama becerisini geliştirici programa katıldıktan sonra ikinci gruba geçip orada yine beş ya da altı haftalık olarak planlanmış konuşma becerisini geliştirme programına devam eder. diyaeddin@hotmail.com

Düzey Geliştirme Çalışmaları Bilindiği gibi yabancı dil öğretiminde başlangıç, orta ve ileri olmak üzere üç düzey vardır, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerini saptamak ve uygun programlara yönlendirmek için dört temel beceriyi de ölçen bir yeterlilik testi (pro-ficiency test) verilir. Bu testteki basan durumlarına göre öğrenciler sınıflandırılıp uygun programlardan başlamaları sağlanır. diyaeddin@hotmail.com

Programlı Öğretim (Programmed Instruction) Programlı öğretim, ünlü psikolog Skinner'in pekiştirme ilkeleri esas alınarak ortaya atılmış bir öğretim tekniğidir. Programlı öğretim temelde öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en aza indirilmesi gibi iki önemli yenilik getirmektedir. diyaeddin@hotmail.com

Bilgisayar Destekli Öğretim (Computer-Assisted Instruction) Bilgisayar, her alanda olduğu gibi eğitim sektöründe de kullanılmakta ve okul programlarında bilgisayar eğitimi adıyla yerini almaktadır. Bilgisayarlar öğretme yöntem ve tekniklerinde de etkisini göstermiş ve son on yıldır bilgisayar destekli öğretim uygulamalarına başlanmıştır. diyaeddin@hotmail.com

Bilgisayar Destekli Eğitimin Kullanım Alanları Alıştırma ve tekrar, Bire bir öğretim , Problem çözme , Benzetim, programları olmak üzere dört çeşittir. diyaeddin@hotmail.com

Alıştırma ve Tekrar Programları Bilgisayarların en yaygın uygulamalarından biri alıştırma ve tekrar programlan ile islenmiş konularla ilgili araştırma ve tekrar yaptırmasıdır. diyaeddin@hotmail.com

Bire Bir Öğretim Programları Bilindiği üzere en ideal öğrenme, bir öğretmenin bir öğrenci ile çalışmasıyla gerçekleşendir. Mevcut durumda böyle bir eğitim sistemini gerçekleştirmek imkansız görülmektedir. Ancak bilgisayarın okullarda kullanılması bire bir öğretimi belli bir ölçüde sağlamaktadır. diyaeddin@hotmail.com

Problem Çözmeye Yönelik Programlar Eğitimin en önemli görevlerinden biri öğrencilerde karşılaştıkları problemleri çözme becerisini geliştirmektir. Ancak problem çözümünün öğretilmesi kadar problemi çözmek için gerekli bilginin de öğretilmesi gerekmektedir. diyaeddin@hotmail.com

Benzetim Programları Benzetim, gerçek hayattaki olayların kontrollü bir şekilde temsil edilmesi olarak tanımlanabilir. Benzetim programlan, öğretimi zenginleştiren, öğrencileri gerçek hayata hazırlayan ve bu işlevi yerine getirirken bilgi ve becerileri görerek ve yaparak kazanılmasını sağlayan programlardır. Benzetim programlan sayesinde, Tehlikeli olan deneyler, Gerekli araç ve gereçlerin kontrollü ortamlarda bulunmayan deneyler, Zor tekrarlanabilen deneyler, Pahalı olan deneyler, eğitim ortamına getirilmektedir. diyaeddin@hotmail.com

Hedef - Yöntem İlişkisi Çizelge: Hedef - Yöntem İlişkisi HEDEF BİLİŞSEL ALAN STRATEJİ YAKLAŞIM YÖNTEM TEKNİK Bilgi Sunuş Anlatma Gösteri Beyin Fırtınası Kavrama Buluş Tartışma Örnek Olay Soru - Cevap Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Araştırma Tam Öğrenme Gösterip Yaptırma Problem Çözme Proje Benzetim Drama Rol Yapma İkili ve Grup Çalışması diyaeddin@hotmail.com

PROGRAMI İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER Diyaeddin AY Eğitimci Yazar Psikolojik Danışman diyaeddin@hotmail.com