PROJE & PROBLEM TABANLI ÖĞRENME

Cevap Aranan Sorular NEDIR? NEDEN? NASIL?

Proje Nedir?

Proje Nedir? Orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik planlardır . Herhangi bir planın analiz edilebilen ve değerlendirilebilen en küçük bağımsız birimleridir. Mevcut alternatifler arasından seçilen, en uygun şekilde formüle edilmiş planlamalardır. Önceden belirlenmiş spesifik amaçlara belirli bir zaman diliminde optimum bir şekilde ulaşmak üzere kaynakların nasıl ve ne şekilde kullanılacağını gösteren planlamadır.

PROJE tasarı tasarı geliştirme, hayal etme, planlama demektir

Proje tabanlı öğrenim nedir?

Proje tabanlı öğrenim nedir? Fen ve Sosyal derslerinde öğrenci merkezli eğitim yapılmaması öğrencileri ezbere yönlendirmekte ve onların derslere karşı negatif tutum geliştirmelerine neden olmaktadır. Öğrencilerin ezberden uzaklaştırılması, etkili bir öğretim yapılması için öğretmenlerin derslerinde mümkün olduğu kadar çok metot ve teknik kullanması gerekir. Ancak bu şekilde öğrencilerde derslere karşı pozitif tutum geliştirilebilir ve anlamlı bir öğretim yapılabilir. Proje tabanlı öğrenim, öğrencileri çekici problemlerle uğraşmaya ve bunun sonunda orijinal ürünler oluşturmaya yönlendiren bir öğretim modelidir. (www.meb.gov.tr)

Proje Tabanlı Öğrenme Nedir? Proje çalışması bir problemin bireysel veya grupla çözülme sürecidir. Proje çalışması sırasında bir ürün ortaya çıkar. Bu ürünün hazırlanması sırasındaki süreç proje tabanlı öğretimdir. Proje yaklaşımı öğrencilerin araştırıcı yanlarını ortaya çıkararak onların problem çözme becerilerini arttırır.

Dayandığı Görüş Yapılandırmacı Görüş (Constructivism)

Neden Proje Tabanlı Öğrenme ?

ÇÜNKÜ Bilim ve teknoloji hızla gelişiyor bilgiler hızla yenileniyor ve değişiyor 15

öğrenci fiziksel, biyolojik, psikolojik ve teknolojik dünya hakkında deneyim yaşama, varsa sorularına cevap bulma girişimiyle aktif katılım ve aktif öğrenme gerçekleştirir.

Eğitimin Amacı öğrencilere (statik, durağan) bilgiyi aktarmaktan çok onlara bilgiye ulaşma yollarını öğretmek olmalı

Bu model, geleneksel bir sınıftan dönüşümü gerçekleştiriyor ÇÜNKÜ! Önceden cevabı belirlenmemiş bir problem, araştırma var Hata ve değişimi hoşgörüyle karşılayan bir ortam var Öğrenciler bir programa bağlı kalarak kararlarını veriyorlar Öğrenciler, bir çözüme ulaşmak için BİR DIZI işlem tasarlıyorlar Öğrenciler, aktiviteleri etkilemek ve biçimlendirmek şansına sahipler Değerlendirme sürekli olarak yapılıyor Sonunda bir ürün tasarlanıyor ve kalitesi değerlendiriliyor ve sunuluyor

Ve En Önemlisi talimatları izlemekten öğrenim aktivitelerine; Bu model talimatları izlemekten öğrenim aktivitelerine; ezberlemekten ve tekrar etmekten, keşfetmeye, tümleştirmeye ve sunmaya; dinleyip tepki vermekten iletişim kurmaya ve sorumluluk almaya; gerçeklerin, terimlerin ve içeriğin oluşturduğu bilgiden,; işlemleri anlamaya teoriden, teorinin uygulamalarına; öğretmene bağlı olmaktan pratikte güçlü olmaya geçiştir. (Intel, 2003)

Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı Öğrenme Odaklı bir süreçtir. (Öğretme Değil)

Proje tabanlı öğrenmenin karakteristik özellikleri Öğrenenler öğrenme görevlerini belirleyebilirler. Öğrenenler çözüm sürecini kendileri tasarlarlar. Öğrenenler çözüm için bilgileri toplamak ve düzenlemekle yükümlüdürler. Öğrenenler düzenli olarak yaptıklarını arkadaşları ve öğretmenleriyle paylaşırlar. Sınıf ortamı değişim ve hataları gözardı edebilecek şekilde oluşturulmuştur. Süreç değerlendirme için önemlidir (Global SchoolNet Foundation, 2000).

Proje Tabanlı Öğrenme Proje tabanlı öğrenme; öğrencilerin veri analizi, problem çözme, karar verme vb. özelliklerini de içeren üst düzey bilişsel becerilerini geliştirir Fiziksel ve sosyal çevrelerine karşı sorumluluk duygularının artmasını sağlar (Dori ve Tal, 2000).

PROJE TABANLI ÖGRENME

NASIL?

Proje Aşamaları Proje konusuna karar vermek Zaman kullanımı ve süreç şeması hazırlamak Proje basamaklarını hazırlamak Değerlendirme kriter ve ölçütlerini belirlemek Projeye ilk adımı atmak Öğrenme kaynaklarını tanımlamak ve ulaşmak Projeyi sürecini planlamak ve kullanmak Projeyi değerlendirmek

Proje tabanlı öğrenme süreci . Soru-Sorun aşaması: gerçek yaşamla ilgili bir konu seçilerek çalışmaya, önemli ve dikkat çekici bir soruyla başlanmalıdır. Bu sorunun öğrenciler için önemli ve anlamlı olduğundan emin olunmalı Planlama aşaması: öğrencilerin soruyu cevaplarken hangi hedeflere ulaşacağı önceden belirlenmelidir. Öğrencilerin konuyu belirleme, planlama ve projeyi yapılandırma sürecine katılımları sağlanmalıdır. Bu süreçte öğretmen ve öğrenciler araştırmayı destekleyici etkinlikleri beyin fırtınasıyla belirlemelidir. Programlama aşaması: Öğretmen ve öğrenciler proje ile ilgili zaman çizelgesi yapmalı ve kriterler belirlemelidir. Proje içeriği öğrencilerin seviyesine uygun olarak belirlenmelidir. Yönlendirme aşaması: Öğretmen, proje sürecini kolaylaştırmalı, sürece rehberlik etmelidir. Değerlendirme aşaması: Değerlendirme otantik (özgün) olmalı, kullanılan değerlendirme araçları çeşitlendirilmeli, öz değerlendirme araçları (rubrikler) kullanmalıdır. Değerlendirme aşaması: Bireysel ve grup olarak yansımalara zaman ayrılmalı, duygular ve deneyimler paylaşılmalı, iyi işleyen noktalar, yapılması gereken değişiklikler tartışılmalıdır. Yeni araştırmalar ve projelere zemin hazırlayacak fikirler paylaşılmalıdır.

Sınıf İçi Proje Çalışmaları Proje konu/larını belirleme ve ekip oluşturma (Projeyi tanımlama: amaçlar, içerik, proje ekibinin görev tanımları, süreç çizelgesi) Araştırma yapma (Okul kitaplığı, diğer öğrenme kaynakları, teknoloji kullanımı, proje üyelerinin ekiple çalışmaları, soruna çözüm önermeleri, öğretmenden dönüt alma) Raporu yazma (editörlük ve gözden geçirme) Raporu sunma (sunu için hazırlık yapma, teknolojiyi kullanma) Raporu değerlendirme

Projede Ele Alınan Sorunun Çözüm Yolları Sorunu okuyup anlama Beyin fırtınası yapma Sorunu tanımlama, tartışma, görevlendirme Öğrenme kaynaklarını inceleme , okuma, araştırma, hazırlık yapma Yapılan çalışmaları gözden geçirme, rapor hazırlama, rapora son şeklini verme Raporu sunma Raporu değerlendirme

Proje Tabanlı Öğrenmede Kullanılan Strateji Ve Yöntemler İşbirliğine dayalı öğrenme Problem çözme becerileri Araştırma yoluyla öğrenme stratejisi Yapılandırmacılık Probleme dayalı öğrenme Çoklu zeka kuramı

Proje Tabanlı Öğrenmede Değerlendirme Yöntemleri (Tal, Dori ve Lazarowitz, 2000) 30

Çalışma Uygulayan Öğretmen Kriterler Problemi tanımlama Hipotezleri ortaya koyma Olası yolları tartışma Bir yol belirleme

Seçki Dosyası (Portfolio) Uygulayan Öğretmen ve uzmanlar Kriterler Konuyla ilgili kavramları belirleme Sağlıklı veri toplama Problem çözme ve karar vermede Sistematik düşünme Yansıtıcı düşünme Kavramsallaştırma

Seçki Dosyası (Portfolio) Uygulayan Uzmanlar Kriterler Ürün dizaynı Sunum dizaynı Pazarlama ve reklam Takımın sözel sunumu

Kendini Değerlendirme Uygulayan Öğrenciler Kriterler Takım toplantılarına katılma Takım üyelerini dinleme Grupça çalışabilme Takım içindeki girişkenlik Projede katıldığı görev sayısı Takım etkinliklerine katılım Projenin okul yaşantısına etkisi Grup içindeki sosyal durumu ve Öğretmenle iletişimi

Probleme Dayalı Öğrenme & Proje Tabanlı Öğrenme Proje tabanlı öğrenme ve probleme dayalı öğrenme zaman zaman birbiriyle karıştırılmaktadır. Aslında probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı öğrenmenin farklılıkları kadar benzer yönleri de vardır.

Probleme dayalı öğrenme süreci öğrencinin çözmek istediği ve eğitim kurumunun öğrenim amaç ve hedefleri doğrultusunda hazırlanmış bir problemle başlar. Problemler bir senaryo veya örnek olay şeklindedir. Problemi çözebilmek için gerekli bilgi, beceri ve tutumların öğrenci tarafından fark edilmesi ve kazanılması hedeflenir. Öğrenciler konuyla ilgili ön bilgilerini organize ederler, yeni sorular eklerler ve bilgiye ihtiyaç duydukları alanları belirlerler. Öğrenciler bilgi toplamak için plan yaparlar. Gerekli araştırmaları yaptıktan sonra yeni bilgilerini özetleyerek birbirleriyle paylaşırlar. Öğrenciler araştırmalarıyla elde ettikleri sonuçlarını sunarlar, ancak bu proje tabanlı öğrenmedeki gibi sonuç ürünü şeklinde değildir. Bu öğrenme modelinde problem çözmek bir amaç değil araçtır; öğrencilerin, problem takımlarını çözerken birtakım bilgilere ulaşmaları üzerinde durulur.

Her ikisi de Yapılandırmacı görüşe (constructivism) dayanmaktadır. 37

Öğrencilerin grup içinde iş birliği yaparak çalışmalarını gerektirir. Her iki öğrenme yaklaşımı da öğrencilerin öğrenmelerini zenginleştiren gerçek yaşam problemleriyle uğraşmalarını amaçlar ve öğrencilere gerçek yaşamlarında karşılaşmaları olası, çözülmesi için birden fazla yaklaşım gerektiren açık uçlu sorular verilir. Bu iki yaklaşım da öğrenci merkezlidir ve öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur. Öğretmen, öğrenme sürecinde yönlendirici, kolaylaştırıcı bir role sahiptir. Öğrenciler her iki yaklaşımda da iş birliğine dayalı gruplar hâlinde ve geniş bir zaman sürecinde, çok çeşitli bilgi kaynaklarından faydalanarak çalışırlar. Her iki yaklaşım da genellikle otantik, performansa dayalı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanır 38

Öğretmen, öğrenme sürecinde yönlendirici, kolaylaştırıcı bir role sahiptir. Öğrenciler her iki yaklaşımda da iş birliğine dayalı gruplar hâlinde ve geniş bir zaman sürecinde, çok çeşitli bilgi kaynaklarından faydalanarak çalışırlar. Her iki yaklaşım da genellikle otantik, performansa dayalı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanır. 39

Okulda öğrenilenlerle günlük yaşam arasında Disiplinler arası çalışma gerektirir. Örneğin fen ve matematik kavramlarının bütünleştirilmesine olanak sağlar (Lewis ve ark., 2002). Okulda öğrenilenlerle günlük yaşam arasında bağlantı kurulabilmesini kolaylaştırır. Öğrenciler, çalıştıkları bir projeyi başarılı bir şekilde sonlandırıp bir ürün ortaya koyarlar. Bu durum da, öğrenmenin özünü teşkil eder (Bickel, 1994). 40

Farkları Proje tabanlı öğrenme, ilköğretimin her seviyesinde ve disiplinlerarası buluşma için oldukça uygundur. (Hayat Bilgisi, Türkçe) Probleme dayalı öğrenme ise ilköğretim düzeyine uygun olmakla birlikte, bilginin ve disiplinlerin altyapısının çalışma ilkelerinin olgunlaşması ve spesifikleşmesi sonrası (Matematik-Fen Bilgisi-Sosyal Bilgiler gibi), ve mesleklere hazırlık eğitimi verilmesi anlamında uygundur.

Tartışma – Öğrenciler için FAYDALAR Öğrenci- merkezli yaklaşım Öğrenciler tarafından daha faydalı ve öğretici bulunmuştur. Daha fazla bilgi almayı desteklemektedir. Öğrenciler kendi becerileri konusunda daha fazla bilgiye sahiptir. Yaşam boyu öğrenme RİSKLER Daha önceki öğrenme deneyimleri uygun olmayabilir Zaman gerektirici, diğer dersler üzerinde olumsuz etkisi olabilir. Öğrencilerde klasik yöntemde edinilen güvenlik duygusu, problem tabanlı öğrenmenin karmaşıklığı nedeni ile ortadan kalkabilir. Grup dinamikleri sonucu başarısızlıklar Daha az bilgi içeriği

Tartışma – Öğretenler için FAYDALAR Dersi takip eden öğrenci sayısının artması Öğrencileri daha iyi tanıma Öğrencilerin ders için daha fazla zaman ayırması Disiplinler-arası çalışma RİSKLER Öğrenciler için uygun problem yaratma Ders hazırlığı için daha fazla zamana ihtiyaç bulunması Öğrencilerin sorularını çözebilme bilgisi Grup dinamiğinde ortaya çıkabilecek krizleri yönetme Değerlendirme sırasında, neyin ve nasıl değerlendirileceği

Tartışma – Yöneticiler için FAYDALAR Öğrenmenin önceliklendirilmesi Öğrencinin hatırlamasını desteklemek Kurumun eğitime verdiği önemin kanıtlanması Yaratıcı ve yenilikçi yaklaşım RİSKLER Klasik yöntem ile verilen dersler için yeni yaklaşım Daha fazla öğreten ihtiyacı ve bu kişilerin ayırdıkları zamanın artması Öğretenlerin eğitimi ve geliştirilmesi Laboratuar ve kütüphane altyapılarının geliştirilmesi Yöntemin verimliliği hakkında somut kanıtların eksikliği

Öğretmenlerin karşı karşıya geldikleri zorluklar nelerdir? Proje tabanlı öğrenmeyi sınıfa getiren öğretmenler, başarılı olmak için yeni öğretim stratejileri benimsemek zorunda kalabilirler. Öğretmenin bir rehber ya da kolaylaştırıcı rolü üstlenmesi, çoğu eğitimciye öğretilen bir tarz değildir.

Teşekkürler 46