Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal COĞRAFİ VERİ PORTALI ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal CBS NEDİR? COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ (CBS / GIS) Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), İngilizce Geographical Information Systems (GIS) ifadesinin Türkçe’ye çevrilmiş hali olup, kullanıcıların çok farklı disiplinlerden olması nedeniyle, bu kavram da değişik şekillerde tanımlanmaktadır. “Coğrafi Bilgi Sistemleri; konuma dayalı gözlemlerle elde edilen grafik ve grafik-olmayan bilgilerin toplanması, saklanması, işlenmesi ve kullanıcıya sunulması işlevlerini bütünlük içerisinde gerçekleştiren bir bilgi sistemidir.”

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal CBS NEDİR? İnsanlar Yazılım Veri Yöntemler Donanım CBS

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal CBS NEDİR? COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİNİN GENEL İŞLEVLERİ Sonuç! Haritalar Grafikler Raporlar Sağlık Verisi Coğrafya ile ilişkili Veri Katmanları Yol Verisi Binalar ve Tesisler İl, İlçe, Mahalle, vb.. Konumsal İlişkilerin Görselleştirilmesi ve Anlamlı Hale Getirilmesi

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal CBS NEDİR? VERİ TOPLAMA VERİ DEPOLAMA VERİ YÖNETİMİ Tablosal Veriler Harita/görüntü Detaylar Kurallar Alan Harita Çizgi Nokta GIS Server Network Kompleks ilişkiler Ölçü GPS On Line Servis Sinyal Analiz RDBMS Görüntü Sorgulama ve Raporlama Diğer veri

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal INSPIRE İLKELERİ INSPIRE girişimi, mekansal bilginin erişimi ve kullanımı için aşağıdaki ilkeleri temel alan Avrupa Mekansal Veri Altyapısı’nın oluşturulmasını tetikleyerek mevcut şartları geliştirmeyi hedef alır:   Veri bir kere toplanmalı ve en yararlı olabileceği seviyede tutulmalıdır. Avrupa’dan farklı kaynaklardan elde edilen ve farklı görünen mekansal bilginin birleştirilmesi sağlanmalı ve bu bilgi birçok kullanıcı ve uygulama ile paylaşılmalıdır. Tek bir seviyede toplanmış verinin tüm diğer seviyeler arasında da paylaşılması sağlanmalıdır, örneğin detaylı araştırmalar için detaylı bilgi, stratejik amaçlar için genel bilgi olarak. Tüm seviyelerde iyi yönetim için ihtiyaç duyulan coğrafi bilgi fazla olmalıdır ve gerçek kullanım amaçlarını kısıtlamayacak şartlarda geniş ölçüde kullanılabilir olmalıdır. Hangi coğrafi bilginin kullanılabilir olduğu, belirli bir kullanım için ihtiyaçları karşıladığı ve hangi şartlarda temin edilip kullanılabileceği gibi bilgilere kolay erişilebilmelidir. Coğrafi veri farklı durumlara göre görüntüleneceği ve kullanıcı-dostu bir yolla seçileceği için kolay anlaşılır ve kullanılır şekilde hazırlanmalıdır. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTALIN AMACI Fiziksel olarak farklı ortamlarda bulunan coğrafi verilerinin ve coğrafi veriye ait metaveri bilgilerinin INSPIRE, ISO ve diğer standartlara uygun olarak, ortak bir altyapı üzerinden kullanıcılara sunulmasıdır. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal NE SAĞLAR ? Veri kullanıcıları ile konumsal verinin üretildiği ve servislerle sunulduğu sorumlu kurumların eşgüdümlü olarak çalışmalarını ve böylelikle zaman kaybını ve verinin tekrarlı üretimini engeller. Veriyi üretenlerin, verinin en güncel sürümünün kullanıcılarla veri bütünlüğünü koruyarak paylaşımını sağlar. Mevcut veri ve konumsal  hizmetlere sağlanan veri arama teknolojileri ile erişimini sağlar Kullanıcıların kendi konumsal veri ve servislerine ait veri tanımlamalarını etkin ve kolay kullanımlı araçlar ile yönetmelerini sağlar. GeoPORTAL Görüntü Keşif Geoportal İndirme Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

FARKI NEDİR? GeoPortal WEB SERVİSLERİNE TEK TEK ERİŞİM WEB SERVİSLERİNE GEOPORTAL İLE ERİŞİM Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL NEDİR? COĞRAFİ VERİ; Yeryüzü üzerindeki doğal ve yapay detaylara ilişkin, belli bir referans sistemindeki konum koordinatları ile ifade edilen mekansal(grafik) veriler ve bunlara ait tanımsal(öznitelik) verilerden oluşur. COĞRAFİ VERİ INSPIRE VERİ MODELİ METAVERİ (METADATA) METAveri; Veri katmanlarına ait oluşturan kişi bilgisi, projeksiyon, koordinat sistemi, ölçek, format gibi verilerden oluşan veri hakkındaki bilgidir. InspIre veri modeli; GEOPORTAL Inspire direktifleri ile yayımlanmış olan metaveri ve coğrafi veri modelini içermektedir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL NEDİR? Geoportal; coğrafi veri altyapısının INSPIRE direktifi ile uyumlu olarak oluşturulması ve kurumlar arası işbirliğinin kolaylaştırılması yönünde, modern bir Coğrafi Bilgi Sistemi üzerinde konumsal veri altyapısı sunmaktadır. Bu altyapı ile; • INSPIRE-uyumlu verinin yönetilmesi ve sunulması • Mevcut verinin INSPIRE- uyumlu veriye dönüştürülmesi • INSPIRE-uyumlu görüntüleme ve indirme servisleri • INSPIRE-uyumlu metadata oluşturulması ve bulunması • INSPIRE-uyumlu konumsal veri ve servislerin kullanılması sağlanmaktadır. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL ETKİLEŞİMİ Bulma GeoPortal veri GIS Server GeoPortal Metadata Kayıt Arama Tüketiciler Üreticiler Görüntüleme/erişim Üretme GeoPortal veri Kullanma GeoPortal veri Veri Erişimi GIS Desktop Other GIS GIS Desktop Other GIS Browser Open APIs Veri Erişimi Veri sağlayıcılar Sunma GeoPortal veri OGC Servisleri Inspire Servisleri Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL SİSTEM MİMARİSİ Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL SİSTEM MİMARİSİ Genel Kullanıcılar Servis Sağlayıcıları Veri Sahibi GIS İşlemleri Web Uygulamaları CBS İşlemleri Profesyonel Kullanıcılar Hedef INSPIRE VeriModeli Kurumiçi Veri Modeli INSPIRE Modele Dönüşüm Masaüstü CBS Mobil Uygulamalar INSPIRE Görüntü Servisleri INSPIRE İndirme Servisleri INSPIRE Dönüşüm Servisleri Web Uygulamaları Coğrafi Veritabanı Tarafından Desteklenen Web Siteleri Standart Servisler Avrupa Komitesi Raporlama Görevleri Desteklenen Sitelerden Raporlama Verilerin Uyumlaştırılması Web Uygulamaları Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

GEOPORTAL ÇALIŞMA YÖNTEMİ Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Paydaş Kurum Uygulamaları ve Veri Üretimi Dönüşüm ve Veri İndirme Modülleri Harita Görüntüleme Modülü Metada Yayınlama, Düzenleme, Arama, Yönetme Modülleri GeoPortal Inspire VT CBS Uygulamaları Veri Üretimi ve Servisler Intranet, Internet Kullanıcılar Paydaş Kurum Servisleri (WMS,WFS,WCS) Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Dönüşüm ve entegrasyon

ÇOB Geoportal INSPIRE Çözüm Modeli Yönetim Güvenliği Geoportal Modülü GIS Servisleri INSPIRE Servisleri WMS WFS WCS Catalog CSW/INSPIRE Birleşme Merkezi EC LDAP Harita Görüntüleyici Harita Kullanıcıları Katalog Oracle RDBMS GDB Yetkilendirme için Güvenlik Katmanı Güvenlik Yöneticisi Merkez Kullanıcı Havuzundan Yetkilendirme Ekran Uzaktan Kontrol Servisleri GIS INSPIRE Arama Hizmetleri Harici Uygulamaların İnternet Yoluyla Güvenli Servislere Erişimi INSPIRE Arama Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Geoportal Web Uygulaması Metadata Arama Metadata Düzenleme Metadata Yönetimi Coğrafi Veri Kataloğu (Geokatalog) Coğrafi Veri Indirme Harita Görüntüleyici Güvenlik Yönetimi Kullanıcı Yönetimi Servis İzleme Veri Üretim ve Entegrasyon FME INSPIRE için FME çözümü Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Metadata Arama Sisteme kayıtlı olan mekansal veri setleri ve mekansal veri servisleri içerisinde; Coğrafi alan Veri kategorisi (idari alanlar, vb. ) Veri döküman türü (dataset,harita servisi) Coğrafi özellik (nehir,orman vb. ) Anahtar kelimeler ile arama yapılabilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Metadata Düzenleme Geoportal üzerinden servis, veri ve verisetlerinize; metadata düzenleme aracı ile içeriğe karşılık gelen INSPIRE / ISO standartlarına uygun metadatalar oluşturabilir. Daha önceden oluşturulmuş metadataların ISO/INSPIRE metadata standartlarına uygunluğunu doğrulatabilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Metadata Yönetimi Sisteme kayıtlı tüm metadata kayıtlarına, gelişmiş sorgu parametreleri ile erişerek, metadata içeriğinin; Doğruluğu Standartlara uygunluğu Kalitesi Sahipliği (oluşturan kişi bilgisi) Bilgilerini görüntüleyebilir, gerektiğinde güncellenebilir ya da silinebilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Coğrafi Veri Kataloğu (Geokatalog) ISO 19115 ve ISO 19119 metadata standardında belirtilen konu başlıklarına, Metadataların temsil ettiği veri döküman türlerine, Yöneticiler tarafından oluşturulan özel kriterlere, göre arama yapılabilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Coğrafi Veri İndirme INSPIRE veri indirme ve dönüştürme servis standartlarında belirtilen özellikler ve kurallar çerçevesinde, dönüşüm vb. gerekli coğrafi işlemleri yaparak; sistemde bulunan vektör ve raster tipindeki verileri, .dxf, .gdb, .shp vb. yaygın coğrafi veri formatlarında, lokalde bulunan bilgisayara indirilmesini sağlar. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Harita Görüntüleme Sistemde sunulan coğrafi harita servislerinin dışında, WMS standartlarında yayınlanan herhangi bir coğrafi harita servisi interaktif harita üzerine eklenebilir. Uygulamaya eklenen servislere ait veriler Google, Bing Maps ve Esri altlık haritaları üzerinde görüntülenerek, karşılaştırma vb. analizler yapılabilir. Uygulama üzerindeki ölçüm,tanımlama, vb. temel haritacılık araçları yardımıyla gelişmiş haritacılık analizleri yapabilir Anahtar kelime ve coğrafi filtre tanımlanarak, metadata araması yapılabilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Kullanıcı Yönetimi Mail, telefon, vb. İletişim bilgilerini belirterek, kayıtlı kullanıcı rolünde sisteme otomatik kaydınızı yapabilirsiniz. Sisteme kayıtlı tüm kullanıcılara ait telefon, mail, vb. İletişim bilgilerini görüntüleyebilir Kullanıcıları, sistem içerisinde farklı yetkilerle tanımlanmış olan 3 ana rol ( kullanıcı, servis sağlayıcı, yönetici ) ile eşleştirebilirsiniz Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ Güvenlik Yönetimi Sistemde tanımlı veri servislerine ve iç yada dış bağlantı adreslerine (URL ) kişi – rol - grup bazlı gelişmiş erişim kurallar tanımlayarak, sistem kaynaklarının yetkisiz kişilerce kullanılmasını engelleyebilirsiniz. Servisler üzerine zaman kısıtı tanımlayarak servisin erişilebilirliğini belirli saatler arasında yalnızca istenilen kullanıcılara açabilirsiniz. Servisler üzerinde coğrafi kısıtlamalar tanımlayarak kullanıcıların tanımlanan alan dışındaki verilere erişmesini düzenleyebilirsiniz. Yayınlanan harita servisleri üzerine kurumun logosunu ekleyerek veri üzerinde telif hakkınızın korunmasını sağlayabilirsiniz. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GEOPORTAL BİLEŞENLERİ İzleme Servisi Sistemde kullanılan servislerin Kapasite Erişilebilirlik Performans yönünden durumlarını çevrimiçi olarak izleyebilir. Geçmiş döneme yönelik servis izleme raporlarını oluşturabilirsiniz. Servislerde yaşanabilecek olası çökme vb. durumlarda, yetkililere sistem tarafından e-posta gönderilir. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal VERİ MODELİNDE İZLENEN YÖNTEM Inspire veri matrisi ile ÇOB birimleri veri matrisinin eşleştirilmesi Inspire Veri Matrisine eklenmesi istenen alanların eklenmesi Inspire Veri Modeli ÇOB Veri Modeli Eşleme ÇOB Veri Matrisi Inspire Veri Matrisi Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal TASARIM ÇALIŞMALARI İÇİN OLUŞTURULAN INSPİRE TEMALARI VERİ EŞLEŞTİRME MATRİSİ Hiç eşleniği bulunamayan   İnspire tarafından Korunan Alanlar teması içerisinde yer alan ProtectSide katmanı ve bu katmana ait fieldlar Eşleniği bulunan ProtectSide Eşlenen alan Mevcut ÇOB verileri geometry inspireID legalFoundationDate legalFoundationDocument siteDesignation siteName siteProtectionClassification siteIdentifier spatialResolution siteDescription qualityAndImportance vulnerability ownership documentation legalExpiryDate dataSource officialsiteArea siteLength fundingSource siteManagementPlan natura2000Respondent protectedEntity presentHabitat timePeriod beginLifespanVersion endLifespanVersion milliParklar Alan Ad Yüzölçümü AnaKaynakDeğeri domain İlan Tarihi SınırRevizyonTarihi Plan Var/Yok SorumlulukAlanıRef tabiatParkı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal FME ARACI İLE VERİ DÖNÜŞÜMÜ FME (Feature Manipulation Engine) Detay Manipülasyon Motoru Inspire Veri Modeli Diğer Kurum Veri Modelleri Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal FARKLI ORTAMLARLA UYUMLULUK Güncel Veri Kurumiçi Veri Modeli Dönüşüm Taşınabilir veritabanı formatı Güncel Veri FME SERVER INSPIRE Birleştirme Merkezi Dönüşüm Servisi INSPIRE VeriModeli Saklanan verimodeli INSPIRE VeriModeli Yayınlanan Veritabanı Kurumiçi Veri Modeli Dönüşüm INSPIRE VeriModeli Saklanan veri Modeli INSPIRE VeriModeli Yayınlanan Veritabanı INSPIRE Veri Servisleri Veri Bakım Paylaşılmış Veritabanı Erişim Servisleri Paylaşılmış Veritabanı Veri Bakım Paylaşılmış Veritabanı Veri Bakım Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Meta Data Meta Data Meta Data TAKBİS Çevre ve Orman Bak. Meta Data Tarım Bak. MTA GIS Portal Meta Data Http://www.mta.gov.tr/xservis Http://www.mta.gov.tr/xservis Http://www.takbis.gov.tr/xservis Http://www.takbis.gov.tr/xservis Http://www.cevreorman.gov.tr/xservis Http://www.cevreorman.gov.tr/xservis Http://www.tarim.gov.tr/xservis Http://www.tarim.gov.tr/xservis Http://www.diger.gov.tr/xservis Http://www.diger.gov.tr/xservis Http://www.digersistemsiz.com.tr/xservis Http://www.digersistemsiz.com.tr/xservis MetaData Kataloğu Uygulama/Analiz Sonucu Çıkan Ürün Arama Sonucu Bulunan Servis Adresleri Meta Data Diğer sistemsiz... Meta Data Diğer... Lokal Veriler Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal Türkiye Kurumsal Servis Hattı TARIM BAKANLIĞI KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ (INSPIRE) Modül Modül Modül Modül Servisler Servisler Servisler Servisler Servisler T Ü R K İ Y E K u r u m s a l S e r v i s H a t t ı Servisler Servisler Servisler Servisler Modül Modül Modül Modül SAĞLIK BAKANLIĞI MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BELEDİYELER DİĞER KAMU KURUMLARI Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal Avrupa Birliği Servis Hattı BELÇİKA ALMANYA FRANSA I N S P I R E İSPANYA İTALYA TÜRKİYE Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal Avrupa Birliği Servis Hattı European Commission User aplication Service changing: Search display, Access, e-buisness,... Clients Middleware Servers EUROSTAT data TURKISH Regional Geo-spatial data FRENCH Regional Content Repositories Metadata update Belgium Geo-processing service Direct data access Metadata search and retrieval for data And services ITALIAN MetaData Catalouge FRENCH MetaData TURKISH MetaData Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal SONUÇ Günümüzde bilginin koordineli üretimi, güncellenmesi, paylaşımı ve kullanımı, önemli bir gereksinim olmuştur. Veri kaynaklarının farklı ortamlarda yer alması, aynı verinin farklı formatlarda ya da öznitelik bilgisinde tutulması ise kaynaklara erişimi herkes için sorun haline getirmektedir. Bu problem doğrultusunda, geoportal mimarisi önemli bir çözüm getirerek, verinin erişebilirliğini ve paylaşımını kolaylaştıracaktır. http://geoportal.cob.gov.tr http://www.geodata.gov.tr Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı GeoPortal GIS SUMMIT 2011 Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı