TÜRKİYE’DE SAĞLIK HİZMETLERİNİN ÖRGÜTLENMESİ Prof. Dr. Uğur KOLTUKSUZ

TÜRKİYE’DE SAĞLIK HİZMETLERİNİN ÖRGÜTLENMESİ Tarihçe Osmanlı’da Cumhuriyet dönemi Sağlık Bakanlığı Örgütlenmesi 663 sayılı kanun hükmünde kararname öncesi 663 sayılı kanun hükmünde kararname sonrası Üniversite Hastaneleri Özel Hastaneler

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Osmanlı devletinde kamusal hizmetler vakıflar aracılığıyla idare edilirdi. Kurumsal yapı hizmetlerinden biri olan sağlık hizmetleri de vakıflar aracılığı ile yürütülmüştür. Selçuklu döneminden kalan hastaneler varlıklarını sürdürürlerken Osmanlı başkent ve payitaht şehirlerinde bunlara yenileri eklenmiştir. Birçok Anadolu şehrinde hastaneler (Darüş-şifa, Darüs-sıhha) mevcuttur ve sağlık hizmeti vermektedir.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Osmanlı’da merkezi sağlık örgütlenmesi 1826’dan sonra başlamıştır, Modern tıp anlayışına ilk tıp mektebi (Mekteb-i Tıbbiye Nezareti) 1827’de açılmış 1839’da faaliyete başlamasıyla geçilmiştir, 1826 öncesinde Selçuklu zamanına ait darüşşifalarda sağlık hizmet verilmekte, Selçuklardan miras kalan kurumlara göre halka sağlık hizmeti sunulmaktaydı.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Merkezde hekimbaşılar, taşrada ise Darüşşifa denilen hastaneler dikkat çekmektedir, Seretıbba-i Sultani denilen ve halkın hekimbaşı olarak adlandırdığı hekim, sarayın ve tüm ülkenin sağlık işlerinden de sorumlu olup bugünkü sağlık bakanı ile eşdeğerdi, Osmanlılar, Selçuklulardan devraldıkları darüşşifaları vakfiyeleri ile birlikte kabul ederek işletmişler, kendileri taht şehirleri (Edirne-Bursa- İstanbul) dışında pek az hastane kurmuşlardır. Kurulan Başlıca Hastaneler; Amasya Darüşşifası (1308) Manisa Bimarhanesi (1539) Mekke Darüşşifası (1556) Sultanahmed Darüşşifası (1617) Bursa Darüşşifası (1399) Edirne Darüşşifası (1485) Edirne Cüzzamhanesi (1451)

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Ülkenin her tarafında bulunan darüşşifa, bimarhane, darüssıhha gibi isimlerle anılan hastanelerin giderleri ve personel ücretleri vakıflarca karşılanmıştır, Hastaneler yalnız yatan hastalara mahsus değildi, ayaktan tedavi de yapılırdı. Her hastanın tedavisi yapılır, fakir olduğunu beyan edenlere bedava ilaç verilirdi, Osmanlıların tam teşkilatlı ilk hastanesi 1399 yılında Bursa’da Yıldırım Beyazıd tarafından kurulmuştur.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri 1826 öncesi dönemde Osmanlılar kendilerinden önce yaşamış islami kültüre bağlı kalmış ve kalan mirasla halkın sağlık hizmetini karşılamıştır, Saray dışında devletin her yerindeki sağlık işlerini de hekimbaşı yürütürdü, Osmanlı Devleti sınırları içindeki bütün sağlık müesseseleri hekimbaşıya bağlı olduğundan, hastahanelerde, darüşşifâlarda ve bimarhânelerde görevli tabiblerin, cerrahların, kehhallerin ve eczacıların tayini, ordu tabiblerinin belirlenmesi hekimbaşı tarafından yapılırdı, Ayrıca tabiblerin ve cerrahların, özellikle İstanbul'da, özel muayenehane açmaları hekimbaşının iznine bağlıydı.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Hekimbaşı saray içindeki ve dışındaki tıp eğitim ve öğretimi ile de doğrudan ilgiliydi, Hekimbaşı ayrıca İstanbul'daki müslim ve gayr-i müslim tabib, cerrah, kehhal ve attarları, cerrahbaşı ve kehhalbaşı ile birlikte teftiş ve imtihan eder, icazeti olmayan, ehliyetsiz ve yetersiz olanların dükkanlarını kapattırır ve meslekten men ederdi, Ehil olanlara da hekimbaşının mührünü taşıyan bir çalışma izin belgesi verirdi.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri 1837'de Bab-ı Seraskeri Harbiye Nezareti'nde Sıhhiye Dairesinin kurulmasıyla hekimbaşının yetkileri kısıtlandı. 1850'de Tıbbiye Nezaretinin ihdası ve hekimbaşının sağlık teşkilatı üzerindeki yetkilerinin kaldırılması üzerine hekimbaşılık, 1923'de saltanatın kaldırılmasına kadar, saray doktorluğuna inhisar kılındı. Günümüze kadar elde edilen bilgilere göre 44 hekim hekimbaşılık görevini yürütmüş, bunların bazıları iki veya üç kere hekimbaşı olmuştur.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Osmanlı sağlık teşkilatlanmasının modern tıp anlayışına yönelmesi 1827'de açılan ve 1839'da tam anlamıyla modern niteliğe bürünen Askeri Tıp Okulu ile birlikte olur. Yine l866'de açılan Sivil Tıp Okulu’nun da aynı şekilde tıbbın modernleşmesinde çok önemli katkıları olmuştur.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri 1861 yılında “Tababeti Belediye İcrasına Dair Nizamname” ile yıllarca mesleki ehliyet ve nitelikleri belirsiz olarak çalışanlar, belli bir denetim altına alınmış ve en azından elindeki imkanları devletin bilmesi anlamında ve teşkilatlanma yönünde ilk adım atılmıştır, “Tababeti Belediye İcrasına Dair Nizamname” Mektebi Tıbbiye-i Şahane'den (Askeri Tıp Okulu) veya ecnebi mektep tıbbiyesinden ellerinde diploması olmayan kimseler fen tababeti veya başka fen dalında mesleğini icra edemeyecektir.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Devlet, kasaba ve şehirler olarak tüm taşraya hitap edecek şekilde hekim görevlendirerek sağlık alanında bir hizmet atağını gerçekleştirmek için sivil Tıp Okulu açılır, 1866'da açılıp, 1867’de Türkçe olarak eğitime başlanmasından sonra Mektebi Tıbbiye-i Mülkiye ilk mezunlarını 1874'de verir.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Mektebi Tıbbiye-i Mülkiye daha ilk mezunlarını vermeden önce, 1871'de, bir nizamname aracılığıyla taşraya hekim tayin işini ve bu hekimlerin görevlendirilme biçimini belirler, "Memleket Tabibi" adı altında görevlendirilecek olan bu hekimler aracılığıyla ülkemizde sağlık teşkilatlanmasının ilk adımı atılır.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Adı “İdare-i Umumiye-i Tıbbiye Nizamnamesi” olan bu yönetmeliğe göre devlet "Memleket Tabibi" adı altında il ve ilçelerde hekim görevlendirecektir, Memleket tabiplerinden beklenen yalnızca tedavi edici hizmet değil, aynı zamanda bir halk sağlığı ya da koruyucu sağlık hizmet anlayışıdır, Hatta denebilir ki hekim tayininde asıl amaç koruyucu hekimliktir, tedavi edici hekimlik devlet için ikincil bir hizmettir.

Osmanlı’da sağlık hizmetleri Yaklaşık 40 yıl sonra Devletin sağlık alanında ülke çapında örgütlenmesi ve taşra-kırsal kesime hizmet götürmesi maksadıyla “Vilayeti İdare-i Sıhhiye Nizamnamesi” adını taşıyan yeni bir nizamname yürürlüğe girer, 1913 yılındaki bu nizamname memleket tabipliğini ya da genel ifade ile sağlık teşkilatlanmasını daha iyi organize etmeyi hedefler, Bu nizamname ile "Memleket Tabipliği" unvanı yerine "Hükümet Tabipliği" adı kullanılmaktadır, İl merkezinde "Sağlık Müdürlüğü" ilçe ve kasabalardaki sağlık sorunları için "Sıhhiye Meclisleri" kurulmuştur.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri Sağlık Bakanlığı 3 Mayıs 1920 tarihinde, 3 sayılı “Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti Yasası” ile kurulmuştur, 3 Mayıs 1920’ de yapılan ilk Bakanlar Kurulu toplantısına Dr. Adnan ADIVAR ilk Sağlık Bakanı olarak katılmıştır.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri Kuruluş Yılları ve Dr. Refik SAYDAM Dönemi 10 Mart 1921’ de bakanlıktan ayrılan Dr. Adnan ADIVAR’ın yerine Dr. Refik SAYDAM bakan olmuştur, Refik SAYDAM döneminde koruyucu ve tedavi edici hekimlik hizmetlerinin birbirinden ayrı ele alınması ilkesi benimsenmiştir, Bu dönemde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nın esas görevinin koruyucu hekimlik olduğu kabul edilmiş ve örgütlenme buna göre yapılmış, genel bütçe olanakları bu yöne aktarılmıştır.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri Yerel yönetimler hastane açmaya özendirilmiş, bu idarelere örnek olmak üzere Ankara, İstanbul, Adana, Sivas, Erzurum ve Diyarbakır gibi büyük illerde Bakanlığa bağlı Numune Hastaneleri açılmıştır, Her ilçede hükümet tabipliği kurulmuş, o gün için sağlık sorunu olan sıtma, verem, trahom, cüzzam gibi bulaşıcı hastalıklarla mücadele için dikey programlar başlatılmıştır.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1924 yılında İstanbul ve Sivas’ ta sağlık memurları okulları ile 1925’ te İstanbul’ da Kızılay Hemşirelik Okulu açılmış, tüm sağlık personelinin atama ve terfileri Sağlık Bakanlığı’nın yetkisine verilerek, sağlık personelinin yönetimi tek elde ve merkezde toplanmıştır, 1928 yılında 1912 sayılı “Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Yasa” çıkartılarak sağlık personelinin yetki ve sorumlulukları belirlenmiştir.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1930 yılında çıkarılan 1593 sayılı “Umumi Hıfzıssıhha Yasası” ile sağlık hizmetlerinin politikasının esasları belirlenmiştir, 1936 yılında ise 3017 sayılı “Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Teşkilat ve Memurin Yasası” çıkarılmış sağlık örgütünün temel çatısı kurulmuştur.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1938 Sonrası ve Dr. Behçet UZ Dönemi 1938 sonrası dönemde Türkiye, savaşın getirdiği sıkıntıları yaşamıştır. Bu dönemde sıtma, tifüs ve çiçek salgınları olmuştur, 1945 yılında “Olağanüstü Sıtma Savaş Yasası” çıkarılması zorunlu görülmüştür. Aynı yıl önemli bir gelişme de Sosyal Sigortalar Kurumu’nun kurulmasıdır, Bu kuruma sigortalı işçiler için sağlık örgütü kurma, işletme ve sağlık personeli atama yetkisi verilmiştir.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1946-50 yılları arasında bakanlık yapan Dr. Behçet UZ tarafından hazırlanan 1. On Yıllık Milli Sağlık Planı, 1946 yılında toplanan 9. Milli Tıp Kongresi’ne sunulmuştur. Bu plana göre ülke 7 sağlık bölgesine ayrılacak ve her bölgenin örgütlenmesi kendine yeterli hale getirilecekti, Bu bölgelerde, her 40 köy için 10 yataklı bir sağlık merkezi kurulacak ve merkezlerde iki hekim, bir ebe, bir sağlık memuru, bir ziyaretçi hemşire bulunacaktı, Her 10 köy için bir ebe ve bir sağlık memuru öngörülmüştü. Bu merkezler koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerini birlikte yürüteceklerdi.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1954 yılında, 6134 sayılı yasa ile il özel İdarelerine, belediyelere ve vakıflara bağlı hastaneler Sağlık Bakanlığı’na bağlanarak hastane hizmetleri tek elde toplanmış (SSK ve Üniversite hastaneleri hariç), tamamen merkezi hükümetin görev ve sorumluluğu haline getirilmiştir. Bu dönemde özel sektörün geliştirilmesi düşüncesi ağırlık kazanmış ve bu sektör sağlık yatırımları için özendirilmiştir. Uluslararası kuruluşlarla, özellikle Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF ile işbirliğine önem verilmiş, bu kuruluşlardan ana- çocuk sağlığı ve tüberkülozla savaş gibi koruyucu sağlık hizmetlerine destek sağlanmıştır.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri 1961’ den Sonra Olan Gelişmeler Bu dönemde tedavi edici hizmetler, koruyucu hizmetleri tamamlayan bir öğe olarak görülmüş; hastanecilik hizmetleri ikinci plana itilerek evde ve ayakta tedaviyi sağlayan, küçük topluluklara kadar yayılan bir sağlık örgütünün kurulması öngörülmüştür, 1961 yılında Sağlık Bakanlığı müsteşarı Dr. Nusret FİŞEK’in önderliğinde hazırlanan 224 sayılı “Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkındaki Yasa” kabul edilmiştir.

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri Uygulanmasına 1963 yılında Muş’ ta başlanan sosyalleştirilmiş sağlık hizmetlerinin, 1977 yılında tüm illere yaygınlaştırılması amaçlanmıştı, Bu yasa ancak 1 Ocak 1984 tarihinden itibaren Türkiye genelinde uygulanmaya başlanmıştır, Yasanın kabul ettiği başlıca ilkeler: Eşit hizmet Sürekli hizmet Entegre hizmet Kademeli hizmet Öncelikli hizmet Katılımlı hizmet Ekip hizmeti Denetlenen hizmet Uygun hizmet Nüfusa göre hizmet

Cumhuriyet Döneminde Sağlık Hizmetleri Yasaya göre sağlık hizmetleri il içinde bir bütündür ve sağlık hizmetlerinin ildeki amiri validir, Sağlık müdürü, vali adına hizmeti yürütür. İl içindeki bütün sağlık kuruluşları, sağlık müdürlüğüne bağlıdır. İl içinde örgütlenme iki basamaklı bir model olarak kurulmuştur, Birinci basamak evde ve ayakta bakım hizmetleri ile koruyucu hizmetlerin sunulduğu aile sağlığı merkezleridir, İkinci basamak ise aile sağlığı merkezlerinden sevk edilen hastaların bakılacağı hastanelerdir.

2 Kasım 2011 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı: 28103 (Mükerrer) BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARININ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME Karar Sayısı: KHK/663 Sağlık Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının yeniden yapılandırılması; 6/4/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 11.10.2011 tarihinde kararlaştırılmıştır

Sağlık sisteminin unsurları Politika ve Strateji TBMM Sağlık Bakanlığı DPT Finansman Sosyal Güvenlik Kurumu Özel Sigortalar Diğer Hizmet Sunum Organizasyonu Kamu kesimi Özel sektör Vakıf, dernek Tedarikçiler İlaç üreticileri Tıbbi malzeme Eczaneler Hizmetler Birinci Basamak İkinci Basamak Üçüncü basamak

Yönetim (Politika ve Strateji Geliştirme) Ülkenin genel sağlık politika ve stratejilerini geliştiren organ ve kuruluşlardır Yönetim öğesi temel olarak, sağlık sisteminin planlanması sağlıkla ilgili yasal düzenlemelerin yapılmasından sorumludur.

Finansman (Ekonomik destek): Sağlık hizmeti sunumunun finansmanı ile ilgili olan kuruluşları kapsamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu Özel sağlık sigorta kuruluşları

Hizmet sunum organizasyonu (Programlar) Hizmet üretim ve sunumuyla ilgili tüm kurum ve kuruluşları içermektedir. Kamu Özel Vakıf-dernek

Tedarikçiler (Kaynak Sağlayan Kurumlar) Sağlık hizmetlerinin üretim ve sunumu için gerekli kaynakları sağlayan kuruluşlardır. Tıbbi malzeme, ilaç. (Tıbbi cihaz üreten veya ithal eden ve satan)

Hizmet sunumu Birey ve toplumun sağlık düzeyini korumak ve yükseltmek için sunulan tüm sağlık hizmetleridir Koruyucu sağlık hizmetleri, Birinci, ikinci ve üçüncü basamak tedavi hizmetleri, Rehabilitasyon hizmetleri, Sağlığın geliştirilmesi hizmetleridir.

Türkiye’de mevcut örgütlenme

Sağlık Bakanlığı’nın görevleri Türkiye’de sağlık hizmetlerinin planlanması organizasyonu yönlendirilmesi denetlenmesi Sağlık hizmetinin üretimi ve sunumu aşamasında kamu ve özel sektöre ait kurumların faaliyetlerinin denetlenmesi kurumlar arası eşgüdümün sağlanması

SB Merkez örgütlenmesi 663 öncesi X

SB Taşra Örgütlenmesi İl düzeyinde sağlık hizmetlerinden birinci derecede sorumlu yöneticiler: Vali Sağlık Müdürü Bakanlığın taşra teşkilâtı illerde kurulan il sağlık müdürlükleri ilçelerde kurulan ilçe sağlık müdürlükleri (ihtiyaca göre) İl sağlık müdürleri Bakanlığın ildeki temsilcisi ve valinin sağlık müşaviridir

SB Taşra Örgütlenmesi

İlçe Teşkilatının Yapısı İlçe düzeyinde sağlık hizmetlerinden birinci derecede sorumlu yöneticiler: Kaymakam: İlçede sağlık hizmetlerin yürütülmesinden, eşgüdümünden ve geliştirilmesinden birinci derecede sorumlu kişidir Sağlık Grup Başkanı: Sağlık grup başkanı, ilçenin en üst düzeyde sağlık yöneticisidir. En az beş yıl hizmeti olan (tercihen halk sağlığı uzmanı) ve ikinci bir görevi bulunmayan tabipler arasından atanır.

SB Merkez örgütlenmesi 663 Sonrası X Sağlık Kurumları Yönetimi

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu MADDE 29- (1) Bakanlığa bağlı bir kurum Bakanlık politika ve hedeflerine uygun olarak İkinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerini vermek üzere hastanelerin, ağız ve diş sağlığı merkezlerinin ve benzeri sağlık kuruluşlarının açılması, işletilmesi, faaliyetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetlenmesi Bu hastanelerde her türlü koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin verilmesini sağlamakla görevli

Kamu Hastaneleri Birliklerinin kuruluşu MADDE 30- (1) Kurum tarafından, kaynakların etkili ve verimli kullanılması amacıyla Kuruma bağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları, il düzeyinde Kamu Hastaneleri Birlikleri kurularak işletilir. Hizmetin büyüklüğü göz önünde bulundurulmak suretiyle aynı ilde birden fazla birlik kurulabilir ve bir ilde Birlik kapsamı dışında sağlık kurumu bırakılamaz. Birden fazla Birlik kurulan illerdeki ve belli bölgelerdeki birliklerden biri koordinatör olarak görevlendirilebilir. (2) Birlik teşkilatı, genel sekreterlik ve hastane yöneticiliklerinden oluşur. (3) Genel sekreterlik birliğin en üst karar ve yürütme organıdır. Genel sekreterlik bünyesinde tıbbî hizmetler, idarî hizmetler ve malî hizmetler başkanlıkları kurulur. (4) Birliğe bağlı hastaneler hastane yöneticisi tarafından yönetilir. Hastane yöneticisine bağlı olarak başhekimlik, idarî ve malî işler ile sağlık bakım hizmetleri müdürlükleri kurulur. Kurum tarafından, birliklerin ve hastanelerin büyüklükleri dikkate alınarak belirlenen hallerde, birlik ve hastanelerdeki yönetim görevleri tek kişiye verilebilir, hastanedeki müdürlüklerin sayısı dörde kadar artırılabilir ve bu durumda görev dağılımları yeniden belirlenir. (5) Kurumca tespit edilen norm ve standardı aşmamak kaydıyla genel sekreter tarafından belirlenen sayıda başhekim yardımcılıkları ve müdür yardımcılıkları oluşturulur .

Üniversite Hastaneleri Üniversite Hastaneleri Rektörlüğe bağlı olarak 2547 sayılı Yasa’nın 7/d maddesine göre kurulur Üniversite Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nin/Merkezi’nin yönetimi ile ilgili organların tespiti, çalışmaların düzenlenmesi ve hizmetlerin yürütülmesinde Üniversite Hastanesi’ne ilişkin işletme yönetmeliği uygulanır.

Üniversite Hastaneleri Hastane Yönetim Kurulu: Rektör Başkanlığında aşağıda belirtilen üyelerden oluşur: Rektör, Tıp Fakültesi Dekanı, Merkez Müdürü (Başhekim), Döner Sermaye İşletme Müdürü veya Döner Sermayeden sorumlu merkez müdürü yardımcısı, Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı, Cerrahi Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı, Temel Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı, Cerrahi Tıp Bilimleri öğretim üyelerinin kendi aralarından seçeceği bir öğretim üyesi, Dahili Tıp Bilimleri öğretim üyelerinin kendi aralarından seçeceği bir öğretim üyesi, Temel Tıp Bilimleri öğretim üyelerinin kendi aralarından seçeceği  bir öğretim üyesi.

Üniversite Hastaneleri Araştırma Merkezi Müdürü (başhekim) tarafından yönetilir, Merkez Müdürü (başhekim), Merkezin çalışma alanı ile ilgili Tıp Fakültesinde tam gün çalışan profesör ve doçentler arasından Rektör tarafından üç yıl süre ile görevlendirilir.  Süresi biten Merkez Müdürü yeniden görevlendirilebilir, Merkez Müdürü, çalışmalarında kendisine yardımcı olmak üzere Üniversitede tam gün çalışan öğretim üyeleri arasından en çok altı kişiyi müdür yardımcısı (başhekim yardımcısı) olarak görevlendirilmek üzere Rektörün onayına sunar. 

Üniversite Hastaneleri  Merkezde ve Merkeze bağlı olarak çalışan sağlık hizmetleri ile ilgili ünitelerde bulunan servis, poliklinik veya laboratuvar birimleri ile Merkezin idari işlerinde görevli diğer idari birimler, yürüttükleri hizmetler açısından Merkez Müdürüne karşı sorumludur.

Üniversite Hastaneleri Anabilim dallarına ait servis ve polikliniklerin çalışma düzeni ve işleyişinden anabilim dalı başkanları sorumludur. Anabilim dalı başkanları bu işleyişten aynı zamanda Merkez Müdürüne karşı sorumludur. Merkez laboratuvarları koordinatörü ve laboratuvar sorumluları ile anabilim dallarına bağlı üniteler dışındaki ünitelerin sorumluları, Merkez Müdürünün önerisiyle Rektör tarafından iki yıllığına görevlendirilir. Merkez laboratuvarları koordinatörü, laboratuvar sorumluları ve ünite sorumluları, Merkez Müdürüne karşı sorumludur.

Özel Hastaneler Genel hastaneler Özel dal hastaneleridir Faaliyet alanlarına Hizmet birimlerine Yatak kapasitelerine Teknolojik donanımlarına Hizmet verilen uzmanlık dallarının nitelik ve sayısı

Özel Hastaneler Genel Hastaneler: Aşağıdaki şartları taşımak kaydıyla yirmi dört saat süreyle düzenli ve sürekli olarak ayakta ve yatarak muayene, teşhis ve tedavi hizmeti sunulan özel hastanelerdir. Bu Yönetmelik ile asgari olarak öngörülen bina, hizmet ve personel standartlarını haiz olmak, En az üç cerrahi uzmanlık dalı olmak üzere altı  klinik uzmanlık dalında kadrolu uzman tabip çalıştırmak, Yoğun bakım ve gözlem yatakları hariç en az yirmi beş hasta yatağı olmak, Hasta kabul ve tedavi ettiği uzmanlık dallarının gerektirdiği klinikler, yoğun bakım üniteleri ile radyoloji, biyokimya veya mikrobiyoloji laboratuvarlarını bünyesinde bulundurmak, Acil ünitesi bulundurmak.

Özel Hastaneler Dal Hastaneleri: Belirli bir yaş ve cins grubu hastalar ile belirli bir hastalığa tutulanlara veya bir organ ve organ grubu hastalarına yönelik hizmet veren özel hastanelerdir. Dal hastanelerinin, yirmi dört saat süreyle sürekli ve düzenli olarak ayakta ve yatarak muayene, teşhis ve tedavi hizmeti vermeleri ve aşağıdaki şartları taşımaları zorunludur: Hastanenin ana faaliyeti ile ilgili uzmanlık dalında kadrolu en az dört uzman tabip çalıştırmak, Hastanenin ana faaliyeti ile ilgili varsa diğer uzmanlık dallarında kadrolu en az bir uzman  tabip çalıştırmak, Yoğun bakım var ise bunlar ve gözlem yatakları haricinde, en az yirmi beş hasta yatağı olmak, Hasta kabul ve tedavi ettiği uzmanlık dallarının gerektirdiği klinikleri, üniteleri ve laboratuvarı bünyesinde bulundurmak, Acil ünitesi bulundurmak, Bu Yönetmelikle standartları belirlenmeyen dal hastanelerinin acil üniteleri ile olması gerekiyor ise yoğun bakım üniteleri, radyoloji ve laboratuvar hizmetlerinin taşıması gereken asgari standartlar Bakanlıkça tebliğ ile düzenlenir.

TEŞEKKÜRLER