DEVLET COĞRAFİ VERİ VE GÖRÜNTÜ MERKEZİ 7/04/2017 DEVLET COĞRAFİ VERİ VE GÖRÜNTÜ MERKEZİ

TAKDİM PLANI 1. Ülkemizde Uydu Görüntüsü Kullanımı 7/04/2017 TAKDİM PLANI 1. Ülkemizde Uydu Görüntüsü Kullanımı 2. Bilsat Araştırma Uydusu Projesi 3. Uydu Görüntüleri ile Hava Fotoğraflarının Karşılaştırılması 4. Devlet Coğrafi Veri ve Görüntü Merkezi 5. Katılımcıların Görüşleri

ÜLKEMİZDE UYDU GÖRÜNTÜSÜ KULLANIMI Orta çözünürlüklü uydu görüntüleri içerisinde yer alan Landsat-1 uydusu 1972 yılında uzaya gönderilmiş ve bunu, geçen 30 yıl içerisinde farklı çözünürlüklerde görüntüler sağlayan çok sayıda uydu takip etmiştir.

Harita Genel Komutanlığında; İlk kez 1989 yılında, 10 m. çözünürlüklü analog formdaki SPOT uydu görüntüleri kullanılarak 1:50.000 ölçekli topoğrafik harita üretimleri gerçekleştirilmiştir. Sonraki süreç içerisinde, sayısal formda SPOT uydu görüntüsü kullanımı yoğunlaşarak devam etmiştir.

Ayrıca; 1 m. çözünürlüklü pankromatik 4 m. çözünürlüklü çok bandlı IKONOS uydu görüntüleri kullanılarak büyük ölçekli ortofoto üretimleri de gerçekleştirilmektedir. zenginleştirilmiş (pan-sharpened)

Bunların dışında; Farklı amaçlarla ve kısıtlı miktarda Landsat-7 ETM görüntüleri de ivedi ihtiyaçlara çözüm oluşturabilmektedir.

Ülkemizde uydu görüntüleri; Hassas tarım teknikleri, Rekolte tahmini, Arazi kullanımı, Jeolojik analizler, Çevre izleme, Sismolojik çalışmalar gibi pek çok farklı alanda kullanılmaktadır.

Landsat-7 ETM tercih nedenleri; Görüntünün arazide kapladığı alan: 185 km x 185 km, Çözünürlüğü: 15 m.-60 m. (7 band) , Uygun fiyat.

Gölbaşı’nda kurulan Uydu Yer İstasyonunun faaliyete geçmesiyle birlikte, bazı belediyeler ile kamu kurumlarının coğrafi bilgi ihtiyaçlarının karşılanmasında, IKONOS uydu görüntülerinden yararlanıldığı da görülmektedir.

2. BİLSAT ARAŞTIRMA UYDUSU PROJESİ TÜBİTAK/ODTÜ-BİLTEN Enstitüsü tarafından geliştirilen ve Temmuz 2003’de Rusya’dan fırlatılması planlanan bir uzaktan algılama uydusudur. İngiltere’den teknoloji transferi ile gerçekleştirilmiştir.

Yörünge yüksekliği: 686 km. Ömrü: 15 yıl Çözünürlük: 27.6 m. (MS) - 12.6 m. (Pankromatik) Görüntünün kapsadığı alan: 56 km x 56 km (MS), 25 x 25 km (Pankromatik).

30º öne-arkaya, sağa-sola hareket ve stereo görüntüleme yeteneği de bulunmaktadır. Uydu üzerinde ayrıca ÇOBAN adı verilen ve tamamen Türkiye’de üretilen bir araştırma algılayıcısı da mevcuttur. 8 bandlı bu algılayıcı ile 120 m. çözünürlüğe sahip görüntüler alınabilecektir.

3. TİCARİ UYDU GÖRÜNTÜLERİ İLE HAVA FOTOĞRAFLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Yapılan araştırmalar; Yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinin kullanımının ulusal ve uluslararası resmi ve özel kuruluşlar tarafından desteklendiğini, Ancak bu verilerin günümüzde yersel ölçümler, klasik/sayısal haritalar ve hava fotoğrafları kadar yoğun bir şekilde kullanılmadığını göstermektedir.

Bunun en önemli nedeni olarak, uydu görüntüleri maliyetinin hava fotoğraflarına oranla daha yüksek olması gösterilmektedir.

Maliyete ek olarak; Uydu görüntülerinin işlenebilmesi için ilave yazılım ve bilgilere ihtiyaç duyulurken, Hava fotoğraflarında buna benzer ihtiyaçlara gerek bulunmamaktadır.

Önemli bir diğer sorun ise; Yeniden programlama ile uydu görüntü alım taleplerinin karşılanması için gereken sürenin uzun olmasıdır.

Sonuç olarak; Bir CBS’nin kurulması ve yaşatılması için gerekli olan hava fotoğrafı yada uydu görüntüsü gibi raster altlıkların, yurtiçi bölgelerde hava fotoğrafı, yurtdışı bölgelerde ise uydu görüntüleri ile karşılanmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

4. DEVLET COĞRAFİ VERİ VE GÖRÜNTÜ MERKEZİ Uydu görüntülerinin; 1 m.-30 m. çözünürlük, Farklı görüntü boyutları ve satış fiyatları, Değişik amaçlar ile çeşitli birimler tarafından kullanım, özellikleri nedeni ile ulusal bazda bir koordinasyon merkezinin oluşturulması zorunlu görülmektedir.

Bu ihtiyaç, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün 20 Haziran 2002 tarihinde Genelkurmay Başkanlığına gönderdiği yazıda da vurgulanmış ve;

Bilgisayar teknolojisi ve uydu görüntüleri kullanımına dayalı çalışmalarda maliyetin yüksek olması, Coğrafi Bilgi Sistemleri konusunda çalışmaları bulunan kuruluşlar arasındaki veri alışverişinin daha elverişli şartlarda gerçekleştirilmesi,

Ülkemizin sınırlı kaynakları göz önünde tutularak, mevcut verilerin maddi yük getirmeksizin diğer kuruluşlarca da kullanılabilmesi için işbirliğine gidilmesi gerektiği ifade edilerek, uzaktan algılama çalışmaları ile ilgili verilerin, ihtiyaç duyan kuruluşların kullanımına açılması talep edilmiştir.

Genelkurmay Başkanlığının konuya ilişkin görüşleri ise; Kamu kurum ve kuruluşlarının uydu görüntüsü ihtiyaçlarının temini konusunda “Ulusal Veri Merkezi” oluşturulmasının, Görüntülerin bu merkez aracılığı ile Türkiye Cumhuriyeti için lisanslanarak temin edilmesinin ve kamu kurumlarının kullanımına açılmasının,

Söz konusu çalışmaların Temsilci Kurum Başkanlığı Harita Genel Komutanlığınca yürütülen “Türkiye Ulusal Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Birliği (TUFUAB)” koordinesinde yürütülmesinin, uygun olacağı biçiminde ifade edilmiştir.

Bu kapsamda; 12 Aralık 2002 tarihinde, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü ve Harita Genel Komutanlığı personelinin katılımıyla bir toplantı yapılmıştır. Toplantı sonucunda; Devlet Coğrafi Veri ve Görüntü Merkezi’nin oluşturulması, Bu suretle; kamu adına bir kez lisanslanarak temin edilen görüntülerin, farklı kurum ve kuruluşların kullanımına sunulabilmesi,

Temin edilen görüntüler ile bir arşiv oluşturulması, Aynı bölgelere ilişkin farklı tarihli arşiv görüntüleri ile değişim belirleme çalışmalarına olanak sağlanması, Kaynak yetersizliği nedeniyle güçlükle gerçekleştirilen bilimsel ve araştırma amaçlı çalışmaların desteklenmesi, uygun bir yaklaşım tarzı olarak benimsenmiştir.

Bu kapsamda dikkate alınması gereken problemler; Söz konusu merkezin finansman sorunları, Görüntü temininde önceliklerin tespiti, Kurumların görüntülere erişmesinde izlenecek yöntem ve erişim öncelikleri, Görüntü kullanımıyla elde edilen coğrafi ürünlerin müşterek kullanıma açılabilmesi.

Harita Genel Komutanlığı, bu konunun önemine ve gerekliliğine inanmakta, katılımcıların desteğine ihtiyaç duymaktadır.

K-Q TSE-EN-ISO 9001 AQAP-110