ÖĞRETİM PROGRAMINI TANITMA SEMİNERİ DERS İŞLEME SÜRECİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

HERHANGİ BİR KONU İŞLENİRKEN; Öğrencilerin içinde bulundukları şartlar ve imkânlar dikkate alınmalıdır. Öğrencinin bilgiyi kendisinin inşa etmesine fırsat tanınmalıdır. Bir ders içinde tek bir metot kullanılmayıp farklı metotlardan faydalanılabilir. İmkânlar ölçüsünde görsel materyal kullanılmalıdır.

Konu, kazanımına uygun verilmelidir.

Kazanım anlatımla verilebileceği gibi, soruyla, etkinlikle veya resimle de verilebilir. Konunun sınırları iyi belirlenmelidir. Konunun sınırları dışına çıkılmamalıdır. (Örnek Hz. Yusuf.) Öğrenciler konuya motive edilmelidir. Bunun için konuya; bir soru veya dikkat çekici bir bilgi, ayet veya hadisle başlanmalıdır. Konu içerisinde geçen kavramların anlamları net bir şekilde verilmelidir.

Konuyla ilgili mutlaka bir veya birkaç ayet verilmelidir Konuyla ilgili mutlaka bir veya birkaç ayet verilmelidir. (Ayetler verilirken doğrudan konuyla ilgili kısmı anlaşılır bir şekilde verilmelidir. Çokça ayet vermek yerine az ayet vererek kalıcı bilgiler edinilmesi sağlanmalıdır.) Konuyla ilgili hadis verilmelidir. Konunun daha iyi anlaşılması ve somut hale getirilmesi için öncelikle Peygamberimizin hayatından ve günlük hayattan örnekler verilmelidir. (Verilen örneklerin yaşanmış veya yaşanabilir olmalarına dikkat edilmelidir.)

Örnek seçiminde yakından uzağa, somuttan soyuta bir yol takip edilmelidir. Konuyla ilgili mutlaka etkinlik verilmelidir. (Etkinliklerin doğrudan konuyla alakalı, anlaşılabilir ve öğrencinin seviyesine uygun verilmelidir.) Etkinlik seçiminde ders kitabı sadece bir örnektir. Benzerleri öğretmen tarafından yaptırılabilir. Ders içi değerlendirme yapılmalıdır. Bu değerlendirme bir veya birkaç soruyla olabileceği gibi bir etkinlik yaptırarak da gerçekleştirilebilir.

Kitapta yer alan materyaller işlenirken seçici davranılmalıdır. Bir sonraki derse hazırlık mahiyetinde hazırlık çalışması veya evde yapılabilecek nitelikte etkinlik verilmelidir. Ders dışı etkinliklerin öğrencinin tek başına yapabileceği veya velinin rehberliğinde gerçekleştirebileceği nitelikte olması gerekir. Ünite değerlendirmeleri, bütün üniteyi kapsayacak nitelikte çeşitli soru türlerinden oluşmalıdır. (Bulmaca, açık uçlu, çoktan seçmeli, boşluk doldurma, doğru yanlış, eşleştirme vb.)

BİR DERS İŞLENİŞİ ÖRNEĞİ I. Genel Bilgiler II. Konuya Hazırlık III. Konunun İşlenişi IV. Değerlendirme V. Sonraki Konuya Hazırlık

I. Genel Bilgiler DERS : DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ SINIF : 5 YAKLAŞIK SÜRE : Bir ders saati ÖĞRENME ALANI : İNANÇ ÜNİTE KONU : ALLAH İNANCI : 2. Evrende Bir Düzen Vardır. KAZANIMLAR : Evrendeki düzenden hareketle yaratıcının varlığını kavrar. TEMEL BECERİLER : Araştırma, mekân, zaman ve kronolojiyi algılamama, eleştirel düşünme YÖNTEM VE TEKNİKLER Örnek olay ,Tartışma , Beyin Fırtınası, MATERYALLER : Ders kitabı, Kur’an-ı Kerim Meali, Projeksiyon cihazı, Çalışma kâğıtları

II. DERSE HAZIRLIK Hâlim Ne Olurdu? Aşağıdaki fıkrayı yansıtınız ve öğrencilere bir kere okutunuz. Hâlim Ne Olurdu? Nasrettin Hoca bir gün köyden şehre giderken yorulmuş tarlanın kenarındaki ceviz ağacının altında dinleneyim demiş. Şöyle bir etrafına bakınıp ağacın altına uzanmış ve derin düşüncelere dalmış. - Ey Allah'ım gücüne sual olmaz amma, incecik kabak sapında kocaman kabak var, koskocaman ağaçta küçücük ceviz var, bu nasıl iş?, deyip uykuya dalmış ki tam bu sırada ağaçtan bir ceviz, hocanın kafasına düşüvermiş. Hoca acı ve şaşkınlıkla uyanmış, sağına soluna baktıktan sonra cevizin ağaçtan düştüğünü anlamış. Bunun üzerine şöyle demiş: - Ya Rabbi sen en iyisini bilirsin. Şimdi bu ağaçtan başıma düşen ceviz değil de kabak olsaydı benim hâlim ne olurdu?

Fıkra okunduktan sonra derse şu sorularla devam edilebilir: III. DERSİN İŞLENİŞİ Fıkra okunduktan sonra derse şu sorularla devam edilebilir: Bu metin size neleri düşündürüyor? Nasrettin Hoca gibi sizin de çevrenizde tabiatın düzeniyle ilgili ilginizi çeken gözlemleriniz oldu mu?

Nasrettin Hoca gibi siz de gözlemlediğiniz olaylarda nesneleri olmasını istediğiniz yerlerine koyun ve sonucun ne getireceğini tartışın. Örneğin; Sürekli yaz mevsimi olsaydı ne olurdu? Yer çekimi olmasaydı ne olurdu? Güneş dünyamıza şu andakinden daha yakın olsaydı?

Yapılan bu tartışmadan öğrencilerinizin aşağıdaki yargıları çıkarmalarını sağlayınız: Tabiatta bir düzen vardır. “Yedi kat göğü birbiriyle tam uyum içinde yaratan odur. Rahman’ın yaratmasında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bak: Herhangi bir kusur görebilir misin?” (Mülk suresi, 3. ayet.)

Tabiatta hiçbir varlık gereksiz değildir. “Muhakkak göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip sürelerinin uzayıp kısalmasında düşünen insanlar için elbette birçok dersler vardır.” (Âl-i İmran suresi, 190. ayet.) Tabiattaki olaylarda tesadüfe yer yoktur. “Allah her şeyin yaratıcısıdır, O, her şeyin yöneticisidir.” (Zümer suresi, 62. ayet.) Bütün bunları düzenleyen tek bir güç vardır. “Eğer yerde ve gökte Allah'tan başka tanrılar bulunsaydı, yer ve gök, (bunların düzeni) kesinlikle bozulup gitmişti…” (Enbiya suresi, 22. ayet.)

Evrende görünen ve görünmeyen sayısız varlık vardır Evrende görünen ve görünmeyen sayısız varlık vardır. Evrendeki bütün varlıkları yaratan ve onları düzene koyan Allah’tır. Allah insandan evreni incelemesini, ondaki uyum ve düzen üzerinde düşünmesini istemiştir. Vücudumuzda organlarımız birbirleriyle uyumlu ve düzenli olarak çalışır. Solunum, sindirim gibi sistemlerimizin düzenli çalışması sonucunda sağlıklı olarak yaşarız. Canlıların, yaşaması için gerekli olan her şey dünyada vardır. Örneğin, canlılar yaşayabilmek için atmosfere, nefes alabilmek için de oksijene ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle oksijen tüketip karbondioksit açığa çıkarırlar. Bitkiler ise besin üretmek için karbondioksit kullanıp oksijen üretirler. Böylece atmosferde oksijen ve karbondioksit dengesi kurulur.

Allah, her canlıyı kendine uygun ortamda yaratmıştır Allah, her canlıyı kendine uygun ortamda yaratmıştır. Örneğin, deniz ve göllerdeki tuz, suda yaşayan canlıların yaşamlarına uygundur. Güneş, ay, yıldızlar ve gezegenler yaratıldığı günden beri düzenli bir şekilde hareket etmektedir. Dünyanın kemdi ekseni etrafında dönüşünden gece ve gündüz, güneşin etrafında dönüşünden ise mevsimler oluşur. Böylece düzenli bir şekilde gece ile gündüz ve mevsimler birbiri ardınca gelir. Bütün bunların üzerinde düşündüğümüzde evrendeki bu uyum ve düzeni sağlayan büyük bir gücün var olduğunu anlarız. Her şeyin belli bir plan dâhilinde ve belli bir ölçü içinde Allah tarafından yaratıldığını biliriz.

IV. DEĞERLENDİRME 1. Evrendeki sayısız varlığın milyonlarca yıldır bir düzen içinde devam etmesi nelere işaret etmektedir? 2. Evrende mükemmel bir düzenin olması aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? A) Her şeyi tek olan Allah’ın yaratması B) Allah’ın her şeyi bilmesi C) Allah’ın her canlının rızkını vermesi D) Allah’ın her şeyi görmesi 3. “Eğer yerde ve gökte …………….. başka tanrılar bulunsaydı, yer ve gök, (bunların düzeni) kesinlikle bozulup gitmişti…” (Enbiya suresi, 22. ayet.) 4. Allah her şeyin ……………………dır.

ÇALIŞMA KAĞIDI Tabiatta bir düzen vardır. Çünkü… Tabiatta hiçbir varlık gereksiz değildir. Çünkü… Tabiattaki olaylarda tesadüfe yer yoktur. Çünkü… Bütün bunları düzenleyen bir güç vardır. Çünkü…

V. Sonraki Konuya Hazırlık (Sonraki konu: Allah vardır ve birdir) BEN ALLAH'I BİLİRİM Ben Allah'ı yağan karla Bilirim. Açan gülle, doğan günle, Baharla bilirim. Ben Allah'ı uçan kuşla Yemyeşil yaz mevsimiyle Ve karlı kışla bilirim. Ben Allah'ı yıldızlarla Aylarla, güneşlerle, Çoklarla ve azlarla bilirim. Ben Allah'ı sevgilerle, saygılarla Yüreğime yaşam veren Duygularla bilirim. Ahmet Efe Yukarıdaki şiirden anladıklarınızı yazarak geliniz.