ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ ORMANLARIMIZDA ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ 22 ARALIK 2010 ANTALYA

FONKSİYONLARINDAKİ GELİŞMELER ORMANIN FONKSİYONLARINDAKİ GELİŞMELER ODUN DEĞERİ ODUN DIŞI ÜRÜNLER DİĞER DEĞERLER Yakacak 1800 Yapacak Yakacak 1800-1950 Yapacak Yakacak-Enerji Bugün Yapacak Enerji hammaddesi Gelecek Yapacak

Ülkemiz ormanlarının yurt sathına dağılışı ve çeşitliliği ise ayrı bir önem arz etmektedir. Ormanlarımız içinde barındırdığı 8 milyon orman köylüsünün önemli bir bölümüne iş ve kazanç kapısı olduğu kadar orman ürünleriyle ekonominin ihtiyacını karşılayan temel kaynak durumundadır. Ülkemizin ihraç gücü olan ürünler arasında odun dışı orman ürünleri her geçen gün artan bir seyir izlemektedir. Defne yaprağından çiçek soğanlarına, her çeşit mantara kadar dışarıya satım yapılmaktadır. Bu yönde ülkemiz önemli bir potansiyele sahiptir.

Değerlendirilen ürün çeşidi artarak 112’ye ulamıştır. .

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ İHRACATI Orman Genel Müdürlüğünce son yıllarda başlatılan odun dışı orman ürünlerine yönelik çalışmalar , her yıl artarak meyvesini vermeye devam ediyor. Devlet İstatistik Kurumu 2009 verilerine göre 47.054 ton odun dışı orman ürünleri ihracatına karşılık yaklaşık olarak 160 milyon dolar ülke ekonomisine gelir sağlandı

YILLAR İTİBARİYLE DOLAR BAZINDA İHRACAT RAKAMLARI

BAZI ÜRÜNLERİN İHRACAT DURUMLARI DEFNE:Ülkemiz defnenin dünyadaki bir numaralı üretici ve tedarikçidir. Defneye talep artmaktadır. Dünya defne talebinin %90’nını ülkemiz karşılamaktadır KEKİK:Dünya talebinin neredeyse yarıdan fazlasını karşılamaktayız. Uluslar arası piyasalarda talep edilen bir üründür. Kekikte en önemli sorun erken üretim sorunudur.Erken üretim nedeniyle yeterli yağ ve gereken özelliklere ulaşmadığından kalite yönünden tercih edilmeyen yapıda olmaktadır.

ADAÇAYI:Yurt dışı talebi sürekli olarak artış trendi içersindedir ADAÇAYI:Yurt dışı talebi sürekli olarak artış trendi içersindedir. Gelecek yılların parlayacak yıldızlardan biridir. Bu yüzden entansif tarıma geçilmelidir. IHLAMUR:Başta Bulgaristan olmak üzere Balkan ülkeleri en büyük rakibimizdir. Önemli bir üründür. Kalite ve miktarın artırılması için üzerinde çalışmalar yapılması gerekir. TAVŞAN MEMESİ:Tıbbi olarak kullanılan bir bitkidir. Ülkemizde var olan ve aranılan türlerden birisidir. Henüz tespit edilmemiş bir çok yöre bulunmaktadır.

BİBERİYE:Tıbbi ve aromatik bir bitki olan biberiye de en çok talep edilen ürünler arasındadır. DOĞAL MANTARLAR:Mantarların yağ oranının yok denecek kadar az olması , bunun yanında insan vücudu için gerekli olan temel maddelerden protein , karbonhidrat, mineral ve vitamin bakımından zengin olması mantarları diyet ürünü olarak ön plana çıkarmıştır. Bu nedenle doğal mantarlara dış talep giderek artmaktadır

GELECEKTE BÜYÜK TALEP GELECEK ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ Adaçayı Kızılçam Kabuğu Lavanta Testere Dişli Aslan Pençesi Dereotu Melisa Ebegümeci Papatya

Bazı ürünlerin üretiminde son yıllarda önemli artışlar olmuştur. Yıl Defne Kekik Adaçayı 1989 yılında ; 1295 Ton 1035 Ton 280 Ton 2003 Yılında; 7808 Ton 3940 Ton 799 Ton 2008 Yılında; 11686 Ton 3863 Ton 1489 Ton

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİNDE UYGULAMALAR Ürünlerde planlamaya dayalı faydalanmanın yapılması ve kayıt dışı usulsüz yararlanmanın önlenmesi için orman idaresince alınan tarife tevzi masraf bedelleri son yıllarda hiç artırılmamış veya bazı ürünlerde düşürülmüştür. Her Bölgede ürün potansiyeline göre optimum değerlendirme yapılması için Üniversite, Araştırma kurumları, üretici, tedarikçi, ihracatçı kişi ve kuruluşlarla panel, toplantı ve eğitimler sürdürülmektedir. Orman zararlıları ile mücadelede kimyasal kullanımından kaçınılarak biyolojik mücadeleye ağırlık verilmekte, flora ve faunanın zarar görmemesi sağlanmaktadır.

Kaynakların korunması geliştirilmesi ve faydalanmanın devamlı ve doğru yapılabilmesi için saha, servet ve yayılış alanlarının bilinmesi önemlidir. Ülkemizin kaynak potansiyelinin belirlenmesi için mahalli birimlerimizce yapılan tespitler sonucu hazırlanan doküman internet ortamında ve basılı olarak yayınlanmıştır.

DEFNE YAYILIŞ ALANLARI

KUŞBURNU YAYILIŞ ALANLARI

KEKİK YAYILIŞ ALANLARI

BURSA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ÜRÜNLERİ

MUĞLA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ÜRÜNLERİ

Verimsiz ve bozuk sahaların rehabilitasyonunu sağlayacak eylem planları hazırlanarak uygulanmaya başlanmıştır.

ORMAN SERTİFİKASYONUNDA GLOBAL DURUM Orman Yönetim Sertifikasyonu Sertifikasyon Zinciri √ 355 milyon Ha sertifikalı orman (%9 ) √ 472 mil. M3 Endüstriyel odun (%26) √ 225 mil Ha PEFC (%63) √129 mil Ha FSC (%36)

SERTİFİKALI ORMAN ALAN 2004-2010

1999 kurulmuş. Merkezi Luxsemburg, PEFC 1999 kurulmuş. Merkezi Luxsemburg, Kar amacı olmayan bağımsız sivil örgüt, Sertifikasyonu direk kendi yapmaz, oluşturduğu teknik alt yapı ve üçüncü taraf akredite sertifikasyon kurumları aracılığıyla ulusal ve lokal sertifikasyon programlarını hazırlanmasını sağlar, onaylar, logo ve işaretlerini kullanımına izin verir. PEFC ÜYELERİ 23 onay almış, 33 ulusal sertifikasyon programı var, Ayrıca meslek, sanayi ve ticari kuruluş niteliğinde üyeleri de bulunmaktadır. 107 sertifikasyon kurumu oluşmuştur.

PEFC ÜYELİK VE PROSEDÜRÜ Ulusal Sertifikasyon Kurumunun kurulması. (Orman sahipleri ve sektör kuruluşları ile ilgili taraflardan en az 6 tarafın katılımından oluşur. Ülke mevzuatı ile PEFC gerekleri esas alınır. Ulusal sertifikasyon programının geliştirilmesi. (kriterlerin belirlenmesinde Pan Avrupa sürdürülebilir orman yönetmeliği kriterleri temel alınır. Ayrıca İLO, Biyolojik Çeşitlilik, Kyoto, Karbon Rezervi, CİTES, iş Emniyeti, İşçi Sağlığı. Ulusal sertifikasyon programının onayı. IAF üye ulusal akreditasyon (Türkak) kurumuna akredite olmuş bağımsız sertifikasyon kurumu bulunması.

FSC 1993 yılında kurulmuştur. Merkezi Bonn, Her türlü mülkiyet ve tipteki ormanların sertifikasyonunu, sertifikasyon kurumları aracılığı ile (ASI akredite olmuş) yapar. FSC ÜYELERİ 43 ülkede FSC Ulusal girişimi mevcuttur. Amacı FSC’nin bir çok faaliyetinin merkezden bölge, ülke ve lokal düzeye taşınmasıdır. 16 adet sertifikasyon kurumu oluşmuştur. FSC UYGULAMALARI 100 üzerinde ülkede orman alanı sertifikalandırılmıştır. Sertifikasyon zincirinde önde, Avrupa da yaygın.

FSC KURULUŞ YAPI Karar organı Genel Asamble FSC gereklerini yerine getirenler üye olabiliyor. İki bölüm mevcut; Ekonomi (Oy Hakkı %25) Çevre ve sosyal (Oy Hakkı %75) 5 adet Bölge ofisi var ( Afrika, Asya - Pasifik, Rusya, Avrupa, L. Amerika) FSC ÜYELİK VE PROSEDÜRÜ Ulusal sertifikasyon programı oluşturmadan müracaat mümkün. Akredite olmuş sertifikasyon kurumuna müracaat edilmesi (16 kurumdan biri) veya (17’inci) oluşturulması. Sertifikasyon kurumunun ön inceleme, denetleme, değerlendirme ve anlaşma yapılması. Sertifikasyon kararına esas bilginin raporlanması. Sonuç olumlu ise 5 yıllık sertifikasyon verilmesi.

FSC SERTİFİKASYON AŞAMALARI FSC’ye akredite kurumlarla irtibat Yaklaşık maliyet tespiti Sert. Kurumunun seçimi ve anlaşma Ön değerlendirme Ön değerlendirmede tespit edilen eksikliklerin giderilmesi Ana değerlendirme Ana değerlendirmenin olumlu sonuçlanması halinde sertifika

FSC SERTİFİKASYONU Değerlendirmelerde ortaya çıkan eksiklikler “Major ve minor” olmak üzere ikiye ayrılır Major eksiklik belgelendirmeyi engeller Minor eksiklikler belgelendirmeyi durdurmaz. Bunların giderilmesi için zaman verilir Belge ve logo kulanım hakkı 5 yıl için verilir Her yıl denetleme yapılır

ÖNEMLİ EKSİKLİKLER mevzuatın yeterince bilinmemesi Üst yönetimin FSC prensip ve kriterlerine uyum taahhüdü İş emniyeti ve işçi sağlığı tedbirleri Risk analizi ve kabul edilebilir limitler Sosyal etki ve Çevresel etki analizi Değişik ekosistemleri temsil eden meşcere koruma alanlarının tesisi Nesli tehdit ve tehlikede olan türler Orman yönetim planı özeti Düzenli izleme, danışma ve sonuçların paylaşımı

PİLOT ALANDA SERTİFİKASYON UYGULAMASI KANUN VE FSC PRENSİPLERİNE UYUM MÜLKİYET, KULLANIM HAKLARI VE SORUMLULUKLAR YERLİ HALKIN HAKLARI TOPLUM İLİŞKİLERİ VE İŞCİ HAKLARI ORMANLARDAN FAYDALANMA ÇEVRESEL ETKİ YÖNETİM PLANI İZLEME VE DEĞERLENDİRME YÜKSEK KORUMA DEĞERLİ ORMANLARININ BAKIMI PLANTASYONLAR 56 adet kriter, 216 adet gösterge

Yer : Aladağ orman bölge şefliği Alan : 7747 ha Sert. Programı : FSC FSC PRENSİPLERİ Yer : Aladağ orman bölge şefliği Alan : 7747 ha Sert. Programı : FSC Sertifik. Çeşidi : Orman yönetim sertifikasyonu Sert. standardı : Genel Standard Sert. Kurumu : SGS Afrika Sorumlu ofis : SGS Türkiye SGS supervise Gözetme Etüt Kontrol Servisleri A.Ş.

UNECE İLE YAPILAN İŞ BİRLİĞİ Ekonomi ve istatistik çalışma grubunun toplantılarına katılım (İlkbahar) Sonbahar Piyasa Toplantı ve hazırlıklarına katılım Ülkemiz piyasa raporunun hazırlanıp gönderilmesi Pazarlama uzmanlar grubu çalışma ve toplantılarına katılım UNECE-FAO-EUROSTAT-ITTO Ortak soru formlarının ilk baharda gönderilmesi Orman ve orman sanayi ürünlerinin üretim ve ticareti İki yıllık tahmin soru formlarının gönderilmesi Üretim, tüketim ve Dış ticaretin tahmini

İŞLETME VE PAZARLAMA DAİRESİ BAŞKANI TEŞEKKÜR EDERİM Erdem KAPLAN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞLETME VE PAZARLAMA DAİRESİ BAŞKANI