Vergi Teşvikleri – Hesap Verebilirliğin Sağlanması Visa Paajanen/NAOF

2 Denetimin geçmişi Etkinlik denetim projesi (Sonbahar 2004) Projenin hedefleri : - etkinlik hakkında denetim bilgisi nasıl üretilecek ve Parlamento’ya ilgili denetim bilgisi nasıl sağlanacak

3 Denetimin İçeriği DENETİM SORUSU: - Vergi teşvikleri bağlamında hesap verebilirlik nasıl sağlanıyor? (şeffaflık konusu)

4 Bulgular: + birçok durumda vergi teşviklerinin etkisi doğrudan gelir aktarımından daha fazla. +vergi teşvikleri yasal önerilerinin hazırlanması daha iyi duruma geldi. + hazırlık aşamasındaki etkililik değerlendirmeleri gelişti. + bazı başka politika araçlarının araştırıldığı vergi teşvik yasası önerileri mevcut. İki farklı (vergi teşviki ve doğrudan destek) aracın aynı anda test edildiği örnekler de var. Hükümetin yıllık bütçe önerisiyle açık bir bağlantısı yok. - Gerçekleşen (ex post) etkililik değerlendirmeleri sistematik değil ve çok nadiren yapılıyor.

5 Bulgular: - Son altı yılda vergi teşvik miktarlarını gösteren raporlar azaldı  şeffaflık ve hesap verebilirliğin sağlanması zayıfladı. - Vergi teşvikleriyle harcama limitleriyle oynama teşebbüsleri var  harcama limitleri anlamını yitiriyor (vergi teşvik yasalarının sayısı belirgin şekilde artıyor ama miktarında çok az artış var.) - İlk baştaki sorun ortadan kalksa bile vergi teşvikleri uygulanmaya devam ediliyor. - Vergi teşviklerinin miktarını önceden tahmin etmek genellikle zordur. - Vergi teşviklerinin tahsisi genellikle zordur.

6 Bulgular: Vergi teşvikleri doğrudan destek ile aynı rolde kullanılıyor (enerji vergilerinin tarım alanında yeniden kullanılması) Orman vergileri: yanlış yönlendirici muhasebe yöntemleri Hanehalkının ev borçlarının faizinin azaltılması: ne tür kredilerin (kredilerin amaçları) bu indirimlerden yararlanacağını kontrol etmek zor.

7 Tavsiyeler: Hükümet Bütçesinde ve operasyonel ve finansal planlarda performans hedefleri sunulurken vergi teşvikleri daha iyi göz önünde bulundurulmalıdır. Vergi teşvik yasaları da bütçe yasaları gibi aynı kural ve ilkelere göre yürürlüğe konmalıdır. Vergi teşvikleri, bütçe hibeleriyle aynı sistemde kullanılmalıdır. Vergi teşvikleri her bütçe başlığı için tahsis edilmelidir. Operasyonların etkinliği ve performansı ve vergi teşviklerinin finansmanı bütçe hibeleri gibi değerlendirilmelidir.

8 Tavsiyeler: Maliyet-etkinlik ve operasyonel performansın yıllık değerlendirmesi Hükümetin harcama limitleri kararlarında vergi teşvikleri de dikkate alınmalıdır. Yeni vergi teşvikleri planlanırken hedefleri açıkça ifade edilmelidir. Vergi teşviklerini planlarken bunların etkileri diğer politika araçlarının etkileriyle karşılaştırılmalıdır. (örneğin doğrudan destek) “İyi Uygulama” Ev işlerinde işgücü maliyetlerinin düşürülmesini sınırlandırılması

9 Hesap verebilirlik süreci Denetim parlamentoda yapılıyordu (denetim komitesi ve finansal komite) Parlamentodaki genel oturumda parlamento, hükümetten şunları talep etti: 1. Vergi teşvikleri hakkında daha fazla bilgi 2. Hükümetin vergi teşviklerini bütçe sürecine nasıl alacağına karar verme Hükümet araştırma işi başlattı. Birçok yeni vergi teşviki bulundu ve teşvik miktarları önceden tahmin edilenden daha yüksekti. Hala daha bütçe tavanlarında vergi teşviklerinin nasıl hesaplanacağı tam bilinmiyor.

10 Raporun etkileri neden oldu? Parlamentonun karar almasıyla açık bir bağlantı Süreç esnasındaki ekonomik durum Vergi teşvikleriyle bütçe tavanlarını aşma konusunda beklentiler  Maliye Bakanlığı da konuya ilgi duydu.