YÖNETİM NEDİR? Belirli birtakım amaçlara ulaşmak için başta insan olmak üzere, parasal kaynakları, araç-gereçleri, hammaddeleri ve zaman faktörünü birbiriyle uyumlu ve etkin kullanmaya olanak verecek kararlar alma ve bunları uygulatma süreçlerinin toplamı.

Klasik yaklaşımlara göre ,yönetim, “başkalarını sevk ve idare etme” anlamında kullanılır iken Çağdaş yaklaşımlarında yönetim, “İşgörenler yardımıyla iş yapabilme bilimi ve sanatı” anlamında kullanılır.

Yönetim en kısa tanımıyla, örgütsel amaçlara ulaşabilmek için üretim faktörlerinin(Planlama, örgütleme, yönlendirme ve kontrol ) uyumlu bir şekilde koordine edilmesi ve yönlendirilmesidir. Bir yönetim etkinliğinin olabilmesi için, beş temel unsurun bulunması gerekir: Amaçlar, Etkinlikler, Kaynaklar (emek-sermaye-doğa-bilgi) Koordinasyon ve yönlendirme, Müteşebbis, yönetici

Yönetim Süreci Çarkı/Çemberi Kontrol (Denetim) (Biter) Amaç saptama (Başlar) Koordinasyon (Eşgüdüm) Politika Tayini Plan, program ve Proje Hazırlama Kumanda (Yönelme-İcra) Örgütlendirme Ar, s.12

YÖNETİMİN TARİHÇESİ Yönetime ilk önemli katkı, M.Ö 5000 yılında Sümerler tarafından yazılı kayıtların tutulmasıyla yapılmıştır. Mısırlıların yönetimin planlama, örgütleme ve kontrol gereksinimlerini anlamış olmaları (MÖ 4000), yerinden yönetim, yönetimde dürüstlük ve halka iyi davranma ilkesi (M.Ö 2700), yazılı dilekçeyle başvurma ve danışman kullanma (M.Ö 2000)uygulamaları günümüz yönetiminin temel özellikleridir.

Farabi; El Medinetü’l-Fazıla (900) adlı kitabında liderlerin özellikleri, yerel yönetim-çevre ilişkileri üzerinde durmuş, Nizamü’l-Mülk ünlü Siyasetname’sinde şikayet kapısının halka açık olması, astların çalışma ve davranışlarının denetlenmesi gerektiğini belirtmiş, lider-grup ilişkilerini, statünün önemini, karar vermede iyi bir iletişim sisteminin rolünü ve danışmanın gereğini vurgulamıştır.

Osmanlı imparatorluğu yönetiminde önemli yeri olan “Enderun ”u yönetici de yetiştiren bir okul ve Tanzimat Fermanı’nın bazı hükümlerini “Yönetimi Geliştirme Amacı Güden bir Belge”olarak kabul edebiliriz. -1859’da Mülkiye Mektebi kuruldu. -1953’de Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsi(TODAİE) kuruldu ve kamu yönetimi eğitimine başladı. -1955-1957 SBF oluşturuldu. -1957’de AİTİA(Gazi Ün.)kuruldu. -İstanbul Ün.Yönetim Bilimi hukuk ağırlıklı uzun süre okutuldu.

YÖNETİCİ Başkaları vasıtasıyla amaçlara ulaşmaya çalışan kişi. Yönetime ilişkin kararlar veren kişidir. Yönetici; bir insan grubunu, önceden saptanan amaçlara yöneltip ulaştırmak ve planları gerçekleştirmek üzere, kumanda,koordine ve kontrol eden kişidir.

YÖNETİM DÜZEYLERİ HİYERARŞİK YAPIDAKİ KONUMLARINA GÖRE YÖNETİCİLER Alt Kademe Yöneticiler (İlk kademe amirleri) İşgören ya da astları yönlendirir.ustabaşı, şef v.b…. Orta Kademe Yöneticiler: Müdürler,Bölüm müdürleri, daire müdürleri v.b… Üst Kademe veya Yüksek (Tepe ) Yöneticiler: Karar vericiler. Genel Müdür, Yönetim Kurulu v.b.

YÖNETİM DÜZEYLERİ ÜNVANLAR SORUMLULUKLAR DÜZEYLER Üst yönetim Uzun vadeli plan ve politikaları geliştirme Yürütmeye ilişkin stratejik değerleme YK Başkanı Genel Müdür Genel Md. Yrd. Finans Müdürü Pazarlama Müdürü Muhasebe Müdürü Üretim Müdürü İdari Büro Yöneticisi İnsan Kaynakları Yöneticisi Planlama ve örgütlemede üst yönetime yardım etme Ara dönem planları yapma Bölüm politikalarını belirleme Faaliyet planlarını saptama ve yürütme Orta yönetim Alt yönetim (Denetim yada faaliyet yönetimi) Büro Şefleri Muhasebe Şefleri Kelime İşlem Kayıtlar Postalama Çoğaltma Ayrıntılı kontrol planları yapma Günlük faaliyetlerde çalışanlara liderlik etme Denetleme Personelin görevlerini belirleme

YÖNETİCİ TİPLERİ Otokratik Yönetici Yönetilenleri dikkate almaz.Yönetimde ceza ve korku öğesi vardır.Verim önce yükselir sonra düşer. Liberal Yönetici Yönetilenlere değer verirler. Onları çalışmalarında serbest bırakırlar.Örgütün amacının ve hizmetinin sorun yaratılmadan gerçekleşmesi değer taşır. Verim önceleri yükselir fakat zamanla verimin yükselişinde düşmeler yaşanır.

Demokrat Yöneticiler Yönetilenlere değer ve önem verirler. Yönetilenler yönetimin merkezine gelmiştir. Yönetimde amaç kadar insan öğesi önemlidir. Yönetilenler yönetim kararlarına katılırlar. Uzman görüş ve raporlarından yararlanılır. Yönetici, bilimsel verilere dayanarak, koordinasyon ve fikir alışverişi yapılan toplantılar sonucunda karar verir. Verim yükselir.

YÖNETİMİN KAYNAKLARI Beşeri Kaynak: O hizmet için gereken yer ve zamanda, gerekli nitelik ve nicelikte personel (insan, insan gücü) Parasal Kaynak: Yönetim için gereken yer ve zamanda, yeter miktarda para (ödenek) Maddi Kaynak: Bina, alan, makina, araç, gereç, kırtasiye..vb. Hukuki Kaynak: Hizmetin ya da bir projenin gerçekleştirilmesi için yetki veren anayasa, yasalar, tüzükler, yönetmelikler, genelgeler vb. mevzuattır. “ Zaman”ı yönetimin bir tür kaynağı sayan yazarlar da vardır.