Başbakanlık Proje Grubu Ankara 3 Şubat 2011
Mevzuat Merkezî yönetim bütçe kanununda; yılı ve izleyen iki yılın gelir ve gider tahminleri, varsa bütçe açığının veya fazlasının tutarı, açığın nasıl kapatılacağı veya fazlanın nasıl kullanılacağı, vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen vergi gelirleri, borçlanma ve garanti sınırları, bütçelerin uygulanmasında tanınacak yetkiler, bağlı cetveller, malî yıl içinde gelir ve giderlere yönelik olarak uygulanacak ve kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler yer alır. (5018 md. 15/2)
Merkezî yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulunun Mayıs ayının sonuna kadar toplanarak kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca hazırlanan orta vadeli programı kabul etmesiyle başlar. Orta vadeli program, aynı süre içinde Resmî Gazetede yayımlanır. (5018 md. 16/2)
Orta vadeli program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan orta vadeli malî plan, Haziran ayının on beşine kadar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanır ve Resmî Gazetede yayımlanır. (5018 md. 16/3)
Bütçe Süreci Orta Vadeli Program (Mayıs sonu) Orta Vadeli Mali Plan (15 Haziran) Bütçe Çağrısı ve Hazırlama Rehberi (Haziran sonu) Kurumların Bütçe Tekliflerini Maliye Bakanlığına/DPT Sunması. (Temmuz sonu) Maliye Bakanlığı/DPT ile Kurumların Bütçe Müzakereleri (Ağustos-Ekim) Bütçe Tasarısının TBMM’ye Sunulması(en geç 17 Ekim) Plan ve Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi (Kasım ) Genel Kurulda Görüşülmesi (Aralık) Bütçe Kanununun Resmi Gazetede Yayımlanması(en geç 31 Aralık)
Bütçe Kalemleri Giderler önceliklidir. Personel Gideri (enflasyon tahmini ve hükümet öncelikleri) Cari Giderler (enflasyon tahmini) Yatırım Giderleri (proje bazlı) Transfer Giderleri (enflasyon tahmini ve hükümet öncelikleri) Gelir tahmini yapılır. Yeniden Değerleme Oranı Yeni Vergiler ve Vergi Artışları (hükümet öncelikleri) Diğer Gelirler (2B, Özelleştirme vb.) Gider- Gelir farkı varsa borçlanma ile karşılanır.
Yorum(mali sistem) Harcama limitleri sayesinde Kurumlar 3 yıl için ne kadar ödenek alacakları önceden bilmekte ve harcama planlarını buna göre yapmaktadır. Harcama limitleri öngörülebilirliği ve kontrol edilmeyi sağlamaktadır. Kaynak israfını önlemektedir. Otomatik dengeleyici görevi görmektedir.
Yorum (Finlandiya ile karşılaştırma) Mali sistemimiz Finlandiya ile büyük oranda benzerlikler taşımaktadır. Meclisteki bütçe görüşmelerine vatandaşların/ STK’ların katılımı sağlanabilir. Mahalli idareler mali açıdan güçlendirilmelidir.
TEŞEKKÜRLER