SUNUM II VEDAT KAHYALAR O S B Ü K BÖLGE MÜDÜRLERİ KOMİSYONU ÜYESİ ve ADANA HACI SABANCI OSB BÖLGE MÜDÜRÜ Sait ÇOKAL/ADANA HACI SABANCI OSB Elektrik İşletme Mühendisi

BÖLÜM I “ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK” UYGULAMALARINDAN DOĞAN SORUNLAR BÖLÜM I (Resmi Gazete : 29 Aralık 2006 – 26391)

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 1. Yönetmeliğin Madde 15 ”…..OSB elektrik enerjisi teminine ilişkin maliyetleri içerir ve katılımcılara doğrudan yansıtılır” ifadesinden anlaşılan ; OSB abonelerine uygulayacağı Elektrik Satış Tarifesini belirlerken aldığı Tarife Grubu (1,2,3,4,5) üzerinden olmak kaydıyla değişik tarifelerden (Çift Terim, Tek Terim Sanayi, Ticarethane,Diğer1,Diğer2 vs.) tarifelerinden enerji satabilmelidir. Her tarife tipine de ayrı dağıtım bedeli uygulanabilmelidir. Aksi taktirde ; Ek6 (Tarife usül ve esaslarına) aykırı olacak, Sanayi Sicil Kanununa aykırı olacak, Eşit taraflar arasında ayrım gözetmeme ilkesine aykırı, Belediye Gelirleri Kanununa aykırı olacaktır.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 2.ETV, TRT Payı, Enerji Fonu gibi vergilerin matrahı: “Aktif Enerji Bedeli + Dağıtım Bedeli + İletim Sistemi Kullanma Bedeli + Perakende Satış Hizmet Bedeli+ Sözleşme Gücü Bedeli + Güç Aşımı Bedeli” kalemlerinden oluşmaktadır. TEDAŞ tarafından OSB’ ye kesilecek fatura ile OSB’nin abonelere kestiği faturalardaki ETV, TRT Payı ve Enerji Fonu arasında artı fark oluşacaktır, OSB yerine TEDAŞ bu vergileri ilgili kurumlara beyan ederek ödeyeceği için OSB vergi ve fon adı altında topladığı bu bedellerin tamamını ödememiş olacaktır. Bu da her hangi bir inceleme anında cezai müeyyide gerektirecektir. TEDAŞ’ OSB ye kestiği faturada vergi ve fonları kesmeyerek, OSB abonelerine keseceği faturada bu fon ve vergileri göstererek ilgili kurumlara beyan etmesi ile ilgili olarak Yönetmelikte düzenleme yapılması gerekmektedir. (Aksi taktirde TRT Gelirleri Kanunu 2/b ve 4/c maddesine aykırı olacaktır.)

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 3. Yönetmeliğin GEÇİCİ MADDE3- (1) OSB’ler, katılımcıları ile yapmış oldukları sözleşmeleri, OSB’lerin lisansını aldığı tarihten itibaren 180 gün içerisinde ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yeniden düzenler.” ibaresi yer almaktadır. OSB’lerin aboneleri ile yapacağı sözleşmenin standart bir metni var mı? OSB’nin aboneleri ile daha önceki yaptığı sözleşme TEDAŞ’ın yaptığı bağlantı ve abonelik sözleşmelerine uygun ise, yinede bu sözleşmeleri yenilemek gerekecek mi? (Her sözleşmenin bir Damga Vergisi olacağı için aboneye ek maliyet getirecektir.)

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 4. Bölge içi her türlü bakım-onarım, yatırım, kayıp kaçak, tahsilat sorumluluğunu üstlenmiş olan OSB’ler için Elektrik Piyasası Tarifelerinde OSB’lere özgü bir abone tipi oluşturulması gereklidir. Aksi takdirde ek tarifelerden elektrik satın alınmasına rağmen dağıtım bedeli ve diğer yasal ilavelerle OSB üyelerine OSB dışındaki sanayicilerden daha yüksek bedellerle enerji satılması sonucu çıkacaktır. Bu durum OSB yatırımcısı aleyhine haksız rekabet doğuracaktır.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 5. TEDAŞ’ ın “Nakit Güvence bedellerini güncelleyerek iade etmesi” uygulamasının OSB’ler tarafından da yapılması OSB bütçelerinin eksi bakiye vermesine sebep olacaktır. OSB’lerin aldığı güvence bedellerini “Kayıtlı Değeri” üzerinden iade edileceği Yönetmelikte belirtilmelidir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 6. OSB Uygulama Yönetmeliğinde “Katılımcı” ve “Abone” tanımları ayrı ayrı yapılmış olmasına rağmen, Elektrik Yönetmeliğinde “Abone” tanımı yapılmayıp farklı bir Katılımcı tanımı yapılmıştır. Uygulamada büyük karışıklığa sebep olan bu durumun giderilerek, OSB’leri ilgilendiren her iki Yönetmelikte aynı tanımların yapılması gereklidir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 7. OSB’ lere şirket kurma şartı aranmaksızın onaylı sınırları dışında da üretim lisansı alarak elektrik üretme olanağı sağlanmalıdır.

BÖLÜM II “ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK” UYGULAMALARINDAN DOĞAN SORUNLAR BÖLÜM II (Resmi Gazete : 29 Aralık 2006 – 26391)

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 1. Yönetmeliğin 8/o bendinde “Dağıtım faaliyeti ile ilgili yasal defter ve kayıtlarını, üstlenmiş olduğu diğer faaliyetlerden ayrı olarak tutmak, hesapları arasında çapraz sübvansiyon yapmamak.” hükmü yer almaktadır. Özellikle ilk yatırım yıllarında ve genişleme alanı yatırımlarında çapraz sübvansiyon yolu kapalı tutulursa elektrik yatırımı kaynakları nasıl temin edilecektir? OSB’ler arsa satışlarından veya diğer faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri ya da kurucu ortakların ortaya koyduğu yatırım kaynaklarını nasıl kullanacaklar? Bu yolun kapalı olması yatırımların gecikmesine, hatta hiç gerçekleşememesine, enerjisiz sanayi parsellerinin yatırımcı beklemesine sebep olacaktır. OSB Dağıtım Bedelinin hesaplanması yöntemindeki gider kalemlerinde OSB idari personelinin (Bölge Müdürü, muhasebe birimi gibi elektrik işlemlerinde yoğunluğu olan) maaş ve diğer giderlerinin ne kadarının yansıtılacağının belirlenmesi gerekmektedir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 2. Elektrik faturalarında TRT Payı olarak ödenen %2’lik Pay’ın kaldırılması veya %1’nin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı fonuna % 1’inin de OSBÜK’ e ödenmesi hususunun düzenleme yapılması.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 3 . Belediye Mücavir Alanında yer alan OSB’lerden Belediyelere ödenen %1’lik Enerji Tüketim Vergisinin OSB’de kalması veya bu verginin OSB Katılımcılarından alınmaması gerekmektedir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 4. OSB’lerin abonelerine kestikleri faturalarının şekli tek tip olarak belirlenip OSB’lere bildirilecek mi? Yoksa her OSB kendine göre fatura mı formatımı geliştirecek? TEDAŞ’ ın OSB’ ye kestiği faturada görülen, iletim, dağıtım, PSH bedelini OSB’ler abonelerine kestikleri faturalarda ayrı ayrı gösterecekler mi? Yoksa birleştirilmiş tarife uygulanıp sadece OSB için EPDK’ nın onayladığı dağıtım bedelini mi ayrı gösterilecek? OSB elektrik faturasında görünmek kaydı ile kesme-bağlama bedelini ekleyebilirler mi?

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 5. Özellikle küçük işletmelerden oluşan ve binlerce abonesi olan OSB’lerin aidat tahakkuk ve tahsilatlarının ayrı bir kalem halinde görünmek şartı ile elektrik faturasına eklenerek yapılması zaman ve kırtasiye tasarrufu açısından ÇOK ÖNEMLİDİR. Bu konuya Yönetmelikte düzenleme getirilmesi beklenmektedir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 6. Enerji nakil hatlarını kendileri yapmış olan OSB’lerin, TEDAŞ’ ın söz konusu hatların mülkiyetinin TEDAŞ’ a ait olduğunu iddia etmesi sebebi ile OSB’ye daha yüksek tarifeden elektrik satışı yapmasının yönetmelik değişikliği ile önlenmelidir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 7. Kooperatiflerin birleşmesi ile oluşan OSB’lerin kapsamında bulunan ve serbest tüketici belgesi alarak tek noktadan ölçüm yapılan kooperatifler, OSB’den aldıkları elektriği kooperatif üyelerine satabilirler mi? Satamazlar görüşü hakim ise satabilmeleri için gerekli düzenleme yapılmalıdır.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 8. Enerji müsaadesini veren OSB’lere abonelerinin elektrik projelerini onama, elektrik tesislerinin geçici ve kesin kabullerinin yapma yetkisi verilmelidir.

9. Yönetmelik Madde 24’e aşağıdaki hükümler ilave edilmelidir. OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 9. Yönetmelik Madde 24’e aşağıdaki hükümler ilave edilmelidir. Madde 24-(1) OSB dağıtım tesisi projeleri , Bakanlıklar tarafından yayımlanan mevzuat hükümlerine uygun olarak hazırlanır. Bakanlıkça bu işleri yapacak yeterli sayı ve düzeyde teknik elemanı ve ekipmanı bulunmak kaydıyla yetkilendirilen OSB tarafından uygulanır. Tesislerin kabul işlemleri de Bakanlık yada Bakanlıkça yetkilendirilen (yukarıdaki aynı şartları taşıyan) OSB tarafından yapılır. (2) Katılımcının proje onayı ile geçici ve kesin kabul işlemleri, Bakanlık ve Bakanlıkça bu işleri yapacak yeterli sayı ve düzeyde teknik elemanı ve ekipmanı bulunmak kaydıyla yetkilendirilen (OSB) tarafından yapılır.

10. Yönetmelik “Tanımlar ve Kısaltmalar” maddesine ; OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 10. Yönetmelik “Tanımlar ve Kısaltmalar” maddesine ; Kurulu Gücü; Projesine uygun kullanım yerindeki kurulu, makine, cihaz ve elektrikli aletler ile bu yerlerin aydınlatılması, ısıtılmasına yarayacak her türlü elektrikli cihazların üzerinde yazılı olan güçlerin toplamıdır. Sözleşme Gücü: Müşterinin talebi üzerine çekeceği kabule dilen ve sözleşmesinde çekilmesi ve verilmesi konusunda belli hükümler konulmuş bulunan güç miktarıdır. Aktif Güç: Elektrik akımı ile aynı anda fazda iş gören ve kW birimi ile ölçülen gücü gösterir. Aktif Enerji: Aktif gücün zamanla çarpımından elde edilen ve kWh birimi ile ölçülen enerjiyi gösterir. Tarife: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyatları, hükümleri ve şartlar içeren düzenlemeleri kapsar. Tüketici: Elektriği kendi ihtiyacı için alan serbest ve serbest olmayan tüketicileri kapsar. ibarelerinin eklenmesi gereklidir.

Bu konuya açıklama getirilmelidir. OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 11. Yönetmelikte, reaktif bedellerinin hangi şartlarda katılımcılara yansıtılıp yansıtılmayacağına dair bir açıklama yoktur. Bu konuya açıklama getirilmelidir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 12. Dağıtım Lisansı Bedeli olan 25.000,- YTL yeni kurulan OSB’ler için ödeme güçlüğü doğurmaktadır. Söz konusu bedelin düşürülmesi veya taksitler halinde tahsil edilmesi gerekmektedir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 13. OSB’ler tarafından tesis edilerek TEDAŞ’ a devir edilen ve daha sonra “Onaylı Sınır” dışında kalan ve yalnızca OSB’ yi besleyen hatların mülkiyetleri OSB’ lere devir edilmelidir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 14. a-OSB’lerin gelecekte öz sermayesi ile üretim tesisi kurabilmeleri için bu günden elektrik gelirlerinden özel bir fon ayırarak birikim yapması gereklidir. Aksi halde, OSB’ler hiçbir zaman Üretim Tesisi kuramaz veya yüksek faizlerle borçlanmak zorunda kalırlar. b-Üretim Tesisi kuran OSB’lere kwh bazında mahsuplaşma hakkı tanınmalıdır ve böylece küçük güçlerde üretim yapması teşvik edilmiş olur.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 15. Kapasite yönünden sakınca olmayan yerlerde TEİAŞ’a ait 154/33 kV trafoların OSB’lere uygun bedeller tahsis edilerek OSB’lerin İLETİM MÜŞTERİSİ olmaları sağlanmalıdır.

Temsilcileri sorunlarını ve çözüm önerilerini özetleyeceklerdir. OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 16. AYRICA Özel sorunları sebebiyle toplantıya katılmak isteyen; Mersin Tarsus OSB, Adana Hacı Sabancı OSB, OSTİM OSB, Amasya OSB, Temsilcileri sorunlarını ve çözüm önerilerini özetleyeceklerdir.

OSB’LERİN ELEKTRİK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK İLE İLGİLİ ÖNERİLER 17. Daha detay konuları ve çeşitli tavsiyeleri kapsaması sebebiyle burada yansıtamadığımız diğer görüşler, ayrıca yetkililere arz edilerek çözüm yolları aranacaktır.

TEŞEKKÜR EDERİZ. OSB ÜST KURULUŞU