T.C. ELAZIĞ VALİLİĞİ Milli Eğitim Müdürlüğü FEN VE TEKNOLOJİ DERSİNDE BAŞARIYI ARTTIRMA VE SINAV BECERİLERİ KAZANDIRMA ÇALIŞMALARI Elazığ-Ekim 2009

ELAZIĞ’IN BAŞARISI İÇİN EL ELE

TÜRKİYE’DE SBS FEN VE TEKNOLOJİ İSTATİSTİKLERİ

ELAZIĞ’IN SBS İLE İLGİLİ RAKAMLARI 6. SINIFLARDA İlimiz Elazığ 56. 7. SINIFLARDA İlimiz Elazığ 48. 8. SINIFLARDA İlimiz Elazığ 57. olmuştur

SBS FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ SORU ANALİZİ

6.SINIF 2008 VE 2009 YILLARI KARŞILAŞTIRMALI SBS FEN VE TEKNOLOJİ SORU ANALİZİ

7.SINIF 2008 VE 2009 YILLARI KARŞILAŞTIRMALI SBS FEN VE TEKNOLOJİ SORU ANALİZİ

8.SINIF 2008 VE 2009 YILLARI KARŞILAŞTIRMALI SBS FEN VE TEKNOLOJİ SORU ANALİZİ

6.SINIF SBS’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ Sorulan soruların tamamı müfredatta yer alan konulardan çıkmıştır Kazanımlara uygunluk söz konusudur. Deney- yorumlama-sentez soruları ağırlıklıdır. Yapılandırmacı öğrenmenin yansıması söz konusudur. Sebep-sonuç ilişkisi söz konusudur.

6.SINIF SBS’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bilgiyi günlük yaşantıya bağdaştırmaya dayanan sorular mevcuttur. Soruların büyük bir kısmı öğrenci çalışma kitabı ve ders kitabındaki etkinliklerle örtüşmektedir.

6.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

6.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

SONUÇLARI BERABER DEĞERLENDİRELİM

Görüldüğü üzere toplam 16 sorunun 13 tanesi çalışma kitabı ve ders kitabında yer alan etkinliklerle ilişkilendirilmiştir. Soruların tamamı müfredattan çıkmıştır. Sorularda etkinlik temelli bir anlayış söz konusudur. Bu sonuç Fen ve Teknoloji dersinin etkinliklerle işlenmesinin önemini ortaya koyuyor. SBS’nin anahtarı çalışma ve ders kitabındaki etkinliklerin öğrencilere yapılandırıcı bir şekilde kazandırılmasıdır.

7.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

7.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

Örnek sorular

ÇALIŞMA KİTABI SAYFA 140 6. ETKİNLİK

Görüldüğü gibi 6. sınıflardaki çıkarılan sonuç 7 Görüldüğü gibi 6. sınıflardaki çıkarılan sonuç 7. sınıflar içinde geçerlidir.

8.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

8.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ SINAVININ ETKİNLİKLERE GÖRE BENZERLİK DEĞERLENDİRİLMESİ

Görüldüğü gibi 20 sorunun 13 tanesi ders ve çalışma kitabındaki etkinliklerle ilişkilendirilmiştir. Kalan sorular ise ders kitabındaki metinler içerisinde yer almaktadır. Soruların tamamı müfredatta yer alan yerlerden sorulmuştur. Deney, yorumlama ve okuduğunu anlama tarzındadır.

Örnek sorular Bu sorunun cevabı ders kitabı sayfa 21’de ve çalışma kitabı 13. etkinlikte yer almaktadır.

Bu sorunun cevabı öğrenci çalışma kitabı sayfa 42’de yer almaktadır.

Bu sorunun cevabı sayfa 135’de bulunan 1. etkinlikle tamamen aynıdır Bu sorunun cevabı sayfa 135’de bulunan 1. etkinlikle tamamen aynıdır. Çalışma kitabı 9. etkinlikle de ilişkilidir.

Bu sorunun cevabı ders kitabı sayfa 214 2. etkinlikte yer almaktadır.

Bu sorunun cevabı ders kitabı sayfa 197’de bulunmaktadır.

2009 SBS SORULARI Müfredata uygun sorulmuştur. Yapılandırıcı yaklaşıma uygundur. Ezberden çok yapılandırılmış, hayatla ilişki kurulmuş bilgiler öne çıkmıştır. Çıkan soruların büyük bir kısmı ders ve çalışma kitabındaki etkinliklerle örtüşmüştür.

2009 SBS SORULARI Etkinliklerle birlikte sebep-sonuç ilişkisi ortaya çıkmaktadır. Görsellik vardır. Sınırlandırmalara uyulmuştur. Kazanımlarla örtüşmektedir. Soruların dili yalın ve anlaşılır. Bir ya da iki tane eleyici-seçici soruya yer verilmiştir.

Fen’de yüzde 70.2 oranında bir başarısızlık söz konusudur.

Mordi (1991), öğrencilerin fen bilimlerine karsı tutumlarını sosyo-ekonomik durum, öğrencilerin özellikleri, okulun özellikleri ve öğrenme ve öğretim yaklaşımları yönünden incelemiştir. Analiz sonuçlarına göre; sosyo-ekonomik durum %1, öğrenci özellikleri %16, okulun özellikleri %11 ve öğrenme ve öğretim yaklaşımları %41 oranında öğrencilerin fen bilimlerine karsı tutumlarını olumlu yönde etkilediğini saptamıştır

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİNDE GERÇEKTEN SORUN NEREDE? 1-Yapılandırıcı yaklaşıma uygun ders işlenmemesi, eski klasik yöntemlerin kullanılması 2-Öğretmen kılavuz kitabının yeterince takip edilmemesi, kılavuz kitaptaki öğrenci merkezli öğrenme adımları yerine öğretmen merkezli anlatım.

3-Öğretmenin derse önceden hazırlık yapmaması, kılavuz kitabı okumaması 4-Öğrencinin ders öncesi yeterli hazırlık yapmadan gelmesi 5-Öğretmenin yapılandırıcı yaklaşımın olduğu yeni programı tam benimsememesi, eski kalıplardan çıkmakta zorlanması

6-Ölçme değerlendirmede SBS tarzı sorulara fazla yer verilmemesi. 7-Ölçme değerlendirmede geri dönütün tespit edilerek gerekli konuların tekrar edilmemesi 8-Öğrencilerin Fen ve Teknoloji Öğretmenini ve Fen ve Teknoloji dersini sevmemesi

9-Öğrencilerin bu dersi nasıl çalışacaklarını bilmemesi 10-Öğrencilerin Fen ve Teknoloji dersinden zor olduğu gerekçesiyle ürkmesi, korkması ve özgüven eksikliği. Başarabileceklerine inanmamaları, endişeli olmaları 11-Öğrencilerin SBS tarzındaki soru çözme kabiliyetlerinin zayıflığı 12-SBS na gereken önemin verilmemesi, öğrencilerin SBS ile ilgili yeterli bilgi sahibi olmamaları.

13-Fen ve Teknoloji dersinin hayatla ilişkilendirilmemesi, hayata aktarılamaması. Formüllerde boğulan bir ders haline getirilmesi 14-Velilerin ilgisizliği, öğrencilerini çalışmaya motive edememeleri. Öğrencilerin çalışma azmi ve alışkanlığına sahip olmamaları

15-Öğrencilere SBS tarzında bol soru çözümlerinin yaptırılmaması 16-Bilgilerin soyut kavramdan somut kavramlarda algılanması için yeterince ders materyali hazırlanmaması 17-Laboratuarın yeterince kullanılmaması 18-SBS nın anahtarlarından biri olan, Çalışma kitabına gereken önemin verilmemesi

19-Geleneksel sınıflar yerine yapılandırıcı sınıflar oluşturulamaması 20-Geleneksel zeka anlayışından çıkıp çoklu zeka(niteliksel anlayış) anlayışının tam benimsenememesi 21-Öğrencilerin problem çözme yöntemi ile problem çözme yeterliliklerinin geliştirilememesi

22-Alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin etkin kullanılmaması 23-Gereksiz bilgi yüklemek, ezbercilik. 24-Öğrencilerin amaca değil, başarısızlıklarına odaklanmaları 25-Öğrencilerin kısa vadeli ve uzun vadeli hedef ve amaçlarının olmaması 26-Öğrencilerin hedeflerine ulaşmalarını engelleyecek bir problemle karşılaştıklarında hemen vazgeçmeleri 27-Bilgi, anlayış düzeyine uygun olmayan kaynaklardan çalışmak

28-Fen dersinde öğrenilmesi gereken bilgilerden biri olarak sunulmakta ve sadece verilenler bilgi düzeyinde kalmakta. 29-Sınıfların kalabalıklığı 30-Eğitim teknolojileri eksikliği 31-BSB(bilimsel süreç becerileri) tam uygulanmaması

BAŞARIYI ARTTIRMAK İÇİN Dersi öğrencilere sevdirmeliyiz

1996’da yapılan bir araştırmaya göre, 190 öğrenciyle yapılan nitel ve nicel çalışma sonucunda, Fen Bilgisi 12 ders arasından en sevilen 5. ders olmasına rağmen; en sevilmeyen 3 ders arasında ilk sırayı almıştır. Böylelikle Fen Bilgisi dersi, “sevilen-nefret edilen” bir ders olarak tanımlanmıştır

Öğretmen kılavuz kitaplarını iyi okuyup, titizlikle uygulamalıyız Öğretmen kılavuz kitaplarını iyi okuyup, titizlikle uygulamalıyız. Kitaplar, öğretimde öğretmenin gücünü daha iyi kullanmasına ve daha sistematik sunmasına imkân verir; ancak öğretmen, derste kitabın tutsağı olmaması gerektiğini bilmelidir.

Öğrencilerin ön öğrenmeleri kontrol edilmelidir. Kavram öğrenmede en önemli faktörlerden birisi de öğrencilerin geçmiş yaşamlarında oluşturdukları ön bilgilerdir.

Ders işlenişi esnasında görsellere ağırlık vermeliyiz: Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda elde edilen bilgilere göre, bir bilginin öğrenilmesinde daha çok duyu organına hitap edilmesi çok önemlidir. Yani ne kadar çok duyu organına hitap edilirse bilginin aktarılması o kadar kolay olur. Zaten fen ve teknoloji dersi bu uygulamanın yapılabilmesi için oldukça uygundur.

Çalışma kitaplarına ve etkinliklere ağırlık vererek dersi öğrenci merkezli hale getirmeliyiz: Daha önceki tespitimizde etkinlikler ile SBS sınavı ilişkilendirilmişti. Bu nedenle çalışma kitaplarındaki etkinliklere ağırlık verilmesi gerekmektedir. Yapılandırmacı eğitim yaklaşımını daha çok dikkate alarak öğrencileri dersin merkezine getirmemiz, gerekirse yapılacak deneyleri ve gözlemleri öğrencilere yaptırmamız gerekmektedir. Çalışma kitaplarındaki etkinlikleri mümkün olduğu kadar sınıf ortamında yapmalıyız. Yetişmeyenleri ise mutlaka ev ödevi olarak vermeliyiz.

Öğrenciler arasında tatlı bir rekabet ortamı sağlama: Eğitimde rekabet kimi zaman öğrenciler arası iletişimi ve arkadaşlığı zedelerken, dozu iyi ayarlanıp iyi bir uygulama sağlandığında başarıyı olumlu etkileyen bir faktör olarak öne çıkar.

SBS TARZI ÖRNEK SORULAR

SBS TARZI ÖRNEK SORULAR

SBS TARZI ÖRNEK SORULAR

SBS TARZI ÖRNEK SORULAR

Yıl içerisinde yazılı haricinde değerlendirmeler yapma: Öğrencileri derse sürekli hazır tutabilmek ve öğrendiklerini unutmamalarını sağlamak için SBS soru tarzıyla hazırlanmış test ve deneme sınavı etkinliklerine mümkün olduğu kadar ağırlık verilmelidir

Velilerle iş birliği içinde olma: Bilindiği üzere başarılı bir eğitim öğretim çalışmasında öğrenci ve öğretmenin önemi ne kadar büyükse velinin de önemi bir o kadar fazladır. Bu sebepten ders başarısını mümkün olduğu kadar üst seviyelere çıkarmak istiyorsak velilerle sürekli temas halinde olmalıyız.

Rehberlik servisiyle iş birliği içinde olmalıyız

Yapılandırıcı öğrenme kuramına uygun ders işlemeliyiz Yapılandırıcı öğrenme kuramına uygun ders işlemeliyiz. Eski klasik yöntemlerin bizim önümüze engel olmasına izin vermemeliyiz.

YAPILANDIRICI YAKLAŞIM Öğrenmeyi etkileyen en önemli etken öğrencinin mevcut bilgi birikimidir, yeni öğrenilen bilgiler bunlar üzerine inşa edilir. Bu düşünceye göre öğrenci yeni kazandığı bilgileri daha önceden sahip olduğu bilgilerle karşılaştırarak yorumlar ve anlamlı hale getirerek zihnine yerleştirir.

Yapılandırmacı sınıf

Öğrenci merkezli olmalıyız

Her öğrencinin kolaylıkla öğrenebildiği bir yol mutlaka vardır ve yine her öğrencinin, ne kadar çok öğrenme zorluğu çekse de mutlaka yetenekli olduğu bir beceri alanı vardır.

Çok çalışmak değil, etkili çalışmak hedefe daha erken ulaştıracaktır Çok çalışmak değil, etkili çalışmak hedefe daha erken ulaştıracaktır. Öğrencilerimizi etkili çalışma konusunda bilinçlendirmeliyiz ve harekete geçirmeliyiz. Öğrenmeyi öğrenmeleri konusunda bilinçlendirmeliyiz.Öğrencilerimizi meraklandırmaya sevk etmeliyiz.

Çoklu zeka kuramına uygun hareket etmeliyiz Çoklu zeka anlayışında zeka çoğulcu, geliştirilebilir ve gerçek yaşam faaliyetlerini dikkate alan bir yetenek olarak kabul edilmektedir.

PROBLEM ÇÖZME YETERLİLİKLERİNİ GELİŞTİRMELİYİZ. PROBLEM BİR OLAYIN MEVCUT BİLGİ BİRİKİMİYLE O ANDA AÇIKLANAMAMASIDIR. Problem çöze becerilerini geliştirmek için 6 basamak takip edilmelidir. 1-Problemi tanımlama 2-Geçici hipotezler oluşturma 3-Probleme çözüm yolu oluşturma 4-Veri toplama 5-Sonuç çıkartma 6-Sonuçları test etme

Test tekniğine dayalı sınavlarda başarısızlığın nedeni nedir? Test tekniğine dayalı sınavlarda başarısızlığın nedeni genellikle bilgi eksikliğinden değil, sorulara yaklaşım tarzından veya soru sitiline aşina olmamaktan kaynaklanır. Test tecrübesi sınav sonucunu etkileyen en önemli etkenlerdendir. Test çözme tekniğini iyi bilmek istenen sonucun alınmasını büyük oranda sağlayacaktır.

Sınavlarda tecrübenin önemi Sınavdan önce çözülen yüzlerce hatta binlerce sorunun oluşturduğu bilgi birikimi adayın sınavda başarılı olmasını sağlar. Çünkü çözülen her soru gerçek sınav öncesi adaya tecrübe kazandıracaktır. Aday bu bilgi birikimiyle sorulara nasıl yaklaşacağını ve soruları nasıl çözeceğini, hangi yolları kullanacağını, ne kadar süre ayıracağını ve nelere dikkat edeceğini öğrenir.

Fen ve Teknoloji Dersini hayata aktaralım.

Öğrenciler genel olarak hem derste hem de SBS’da Fizik konularında zorluk çekmektedirler. Fizikle ilgili konuları formüllerle soyutlaştırmak yerine deneylerle, modellerle somutlaştıralım.

“Deney” bilimsel süreç becerilerinden biridir “Deney” bilimsel süreç becerilerinden biridir. Sadece onun değil diğer becerilerinin de üzerinde durulması gerekir. “Deney” kavramların doğru olduğunu göstermeye çalıştığımız bir beceri değil kavramları test ettiğimiz bir beceridir.

Bilimsel Süreç Becerileri Kazandırmalıyız!..(BSB) Bilim adamları gözlem yaparlar,sınıflandırma yaparlar, ölçerler, sonuç çıkarmaya çalışırlar, denenceler ileri sürerler ve deneyler yaparlar. Bilim adamları bu yolla bilgi edinmeyi öğrenmişlerse, onların yaptıklarının basit ilk şekilleri de ilköğretim yıllarında öğrenilmeye başlanabilir. Ama buradan herkesi bilim adamı yapmaya çalışmak gibi bir sonuç çıkarılmamalıdır. Aksine buradan çıkarılacak sonuç, bilimi anlayabilmenin, dünyaya bilim adamı gibi bakıp onunla bilim adamı gibi uğraşmaya bağlı olduğudur.

1) BİLGİ PATLAMASI:Bilginin yanı sıra “bilginin elde ediliş yöntemleri”nin de öğrencilere kazandırılmasına yöneliktir. 2) PROBLEM ÇÖZME:Bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi öğrencilere problem çözme, eleştirel düşünme, karar verme, cevaplar bulma ve meraklarını giderme olanağı verir.

3) ZİHİNSEL GELİŞİME KATKI 4) ÖĞRENMENİN KALICILIĞI:Bilimsel süreç becerilerinin öğrenciler tarafından kullanılması öğrenmenin kalıcılığını artırır. Çünkü yaparak yaşayarak öğrenme daha kalıcı olur.

BAŞARIYI ARTTIRMAK İÇİN DERS MATERYALLERİNDEN FAYDALANMALIYIZ Örnek: Benim Damarlarım Elimizdekiler:Beyaz karton, kırmızı ve mavi iplikler, kırmızı kağıt, kalem, makas,yapıştırıcı Nasıl Yapabiliriz? Elimizdeki beyaz kartona büyük bir insan modeli çiziniz. Daha sonra bu şekli makasla kesiniz. Kırmızı ve mavi iplikleri damarlar, kırmızı kağıdı kalp yerine kullanarak , çizdiğiniz insan modeli üzerine yapıştırınız. Geliştirdiğiniz modeli arkadaşınızın modeli ile karşılaştırınız. Neler Biliyorum? 1-Sizce damarlar tüm vücudumuzu dolaşmalımıdır? 2-Vücudumuzdaki tüm damarlar kalp ile ilişkili midir? 3-Modelinizdeki mavi ve kırmızı damarlar birbirleri ile bağlantılımıdır? Neden?

Örnek: DOKTORCULUK OYNAYALIM Elimizdekiler: Y şeklinde boru, 1 metre uzunluğunda plastik hortum, huniş, cetvel, maket bıçağı, kronometre Nasıl Yapabiliriz? Elimizdeki hortumdan 35 cm’lik iki parça, 10 cm’lik bir parça kesin. Size verilen Y borusunu kullanarak daha önce çizdiğiniz şekle uygun steteskop modelini oluşturunuz…. ………. Neler gözlemlediniz?

Fen Bilgisi derslerini eğlenceli hâle getirebilmek için, dersle ilgili çeşitli materyaller (dergi, video, poster, VCD) sınıf ortamına getirilebilir.

Başarı güdüsü düşük öğrencilere orta düzeyde işler vererek, çok zor olmayan sorular sorarak başarının tadına varmalarını sağlamalıdır. Böylece öğrencilerin basarı güdüleri yükselerek ders başarıları ve o derse karsı tutumlarının da artması sağlanmış olur

ÖĞRENCİLERE HATIRLAMA İÇİN TEKRARLAR YAPTIRALIM

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ