Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I Bölüm – 5

Bölüm - 5 Osmanlı Devleti’nin Parçalanmasındaki Siyasi ve Askeri Olaylar Trablusgarp Savaşı, I.Balkan Savaşı, II.Balkan Savaşı, 1. Dünya Savaşı Bölüm Hedefi Bölümün hedefi, öncelikle Trablusgarp Savaşı nedenleri ve sonuçlarıyla işlenecektir. Sonrasında ise 1. ve 2. Balkan savaşları konu alınacak, sebepleri ve sonuçları dahilinde incelenecektir. Bölümün devamında 1. Dünya savaşı ayrıntılı olarak konu alınacaktır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Trablusgarp Savaşı *Trablusgarp Savaşı, 1911-12 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya arasında geçen bir savaştır. *Savaş'ın başlaması 1911 yılının Eylül ayında Trablus meselesi, İtalyan basınında yer almaya başadı. Yazılanlara göre Türkler, İtalyanlar'a adaletsizce davranmakla beraber, Almanlarla da çeşitli entrikalar çeviriyordu. *26 Eylül'de, silah ve cephane taşıyan bir Türk gemisi Trablus'a ulaştı. Bir gün sonra İtalyan yönetimi, Osmanlı'ya bir ültimatom vererek, 48 saat içinde Trablus'un İtalyan yönetimine bırakılmasını ve İtalya'ya yıllık vergi verilmesini talep etti. *29 Eylül'de İngiliz ve Fransız hükümetlerinin desteğini de arkasına alan İtalya, Osmanlı'ya savaş ilan etti. *Aynı gün İtalya'nın Adriyatik Denizi'ndeki bazı Türk gemilerini batırması üzerine, Avusturya bu bölgede savaşılmasını yasakladı. *30 Eylül'de Trablus şehri bombardımana tutuldu. Kenti eski silahlarla savunmaya çalışan 8000 kişilik Türk kuvveti dayanamadı ve 5 Ekim'de İtalyanlar şehri ele geçirdi. Bunun üzerine Türk kuvvetleri kıyıdan 15 km içeriye çekildiler. *18 Ekim'de Derne'yi, 20 Ekim'de de Bingazi'yi ele geçiren İtalyanlar, buralara asker çıkartmaya başladılar. *23 Ekim'de saldırıya geçen Türk ordusu, İtalyanları kuşatmış ve uzun süren savaştan sonra İtalyanlar canlarını zor kurtarmışlardı. 26 Ekim'de yapılan bir başka Türk saldırısı, İtalyan kuvvetlerinin büyük kayıp vermesine rağmen geri püskürtüldü. 5 Kasım'da İtalyan resmi gazetesi, Trablusgarp'ın İtalya tarafından ilhak edildiğini yayımlamışsa da bu henüz gerçekleşmemişti. Türk direnişi karşısında İtalyan kuvvetleri sahilden fazla uzaklaşamamışlardı. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Trablusgarp Savaşı *Enver Paşa, Mustafa Kemal, Fuat (Bulca), Nuri (Conker) ve Fethi (Okyar) gibi Türk subayları gizli yollarla Trablusgarp'a gelip buradaki kuvvetleri düzenleyerek, İtalyanlara rahat vermeyecek şekilde sürekli saldırılar başlattılar. *Enver Paşa, yaptığı bir gazete röportajında, ''"Buraya geldiğimde 900 çöl savaşçısı bulmuştum. Şimdi ise elimin altında 16,000 talimli asker var"'' diyerek durumu ortaya koymaktadır. Bu ordu, yapılan savaşlar sonucunda 2 makineli tüfek, 250 tüfek, 2 top, sayısız mermi ve 10 tane de katır ele geçirmiştir. *Yerel halkın pek desteklemediği Türk direnişinde sadece Sunusiye tarikatı şeyhi ve adamları destek vermişti. Ancak İtalyanların düşündüğünün aksine, buradaki Türk direnişi çok kuvvetli olmuş, Enver Paşa ve Mustafa Kemal gibi komutanların yönettiği ordular, sayıca çok üstün olan İtalyan kuvvetlerine karşı kahramanca savaşmışlardır. *Trablusgarp'taki Türk birlikleri başlıca üç komutanlığa ayrılmıştı: Trablus Komutanlığı: Kurmay Albay Neşet Bingazi Komutanlığı: Kurmay Binbaşı Enver Derne Komutanlığı: Kurmay Binbaşı Mustafa Kemal *Kasım 1911'de İtalyanlar Çanakkale Boğazı'na saldırmak için hazırlıklar yaptılar. Ancak Rusya ticari kaygılardan dolayı buna karşı çıktı. *Kasım ayında İtalyanlar, ekimde boşalttıkları bazı mevzileri tekrar ele geçirdiler. 19 Aralık'ta bir İtalyan kolu, imha olmaktan son anda kurtuldu. Ayrıca bu dönemlerde İtalyan basını Almanya, Avusturya ve Fransa'yı, İtalya'nın başarılarına engel oldukları iddiasıyla suçlamaya başlamıştı. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Trablusgarp Savaşı *Ocak 1912'de İtalyanlar'ın 100,000 askerine karşılık Bingazi'de 15,000, Trablus'ta da yaklaşık 10,000 Türk askeri savaşmaktaydı. Şubat ve martta İtalyanlar Bingazi'yi tamamen ele geçirdiler. Bunun yanında Beyrut limanındaki iki küçük Türk gemisini batırdılar. *Yemen'de Ocak 1911'de başlayan isyan nedeniyle daha savaş başlamadan önce Trablus'taki kuvvetlerin bir kısmı bu bölgeye kaydırılmıştı. *Ocak 1912'de İtalyan donanması Kızıldeniz'e girip, buradaki Türk gemilerinden bazılarını batırarak Hudeyde limanını bombalamaya başladı. İtalyanlar'ın bölgedeki varlığı, deniz ulaşımını aksattığı için Yemen isyanının bastırılmasını zorlaştırıyordu. *25 Mart 1912'de Osmanlı'nın koruyucusu görevini üstlenen ve İtalya'nın müttefiki olan Alman İmparatoru, arabuluculuk yapmak için İtalya Kralı'yla Venedik'te görüştü. Ancak bu görüşmeden bir sonuç çıkmadı. *18 Nisan'da İtalyan donanması Çanakkale Boğazı'nı bombalamaya başladı. Bunun üzerine Osmanlı hükümeti boğazları kapattı. Ancak bu hareketin uluslararası ticarete darbesi çok büyük oldu. Rusya'nın tahıl ihracatı milyonlarca dolarlık zarara uğrarken, İngiltere, Bulgaristan, Yunanistan ve Romanya gibi ülkelerin zararları da günlük 100,000 doları buluyordu. Karadeniz'e gidecek olan İngiliz gemileri, Süveyş Kanalı üzerinden Hindistan'a gitmek zorunda kaldılar. Ancak 10 Mayıs'ta Avrupa ülkelerinin baskılarından dolayı boğazlar tekrar ticarete açıldı. Savaşın Sonu 5 Mayıs'ta İtalyan kuvvetleri Rodos Adası'na çıkarma yaptılar ve 10 gün içerisinde Rodos'u, daha sonraki günlerde de Oniki Ada olarak bilinen adalar grubunu ele geçirdi. 8 Haziran'da Trablus'taki Türk kuvvetleri çöle püskürtüldü. Hazirandan ağustosa kadar süren çarpışmalar sonunda bütün batı sahil şeridi İtalyanların hakimiyetine geçti. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Trablusgarp Savaşı *12 Temmuz'da beş İtalyan savaş gemisi, Türk filosuna saldırmak için Çanakkale Boğazı'na girdi. Ancak boğazın girişine Kilitbahir civarında çelik kablolar çekildiği için İtalyanlar ilerleyemeden ağır ateş altında kaldılar ve geri çekildiler. Eylül’de Osmanlı ve İtalya arasında barış görüşmeleri başladı. İki taraf da savaşın bitmesini istemesine rağmen çatışmalar devam ediyordu. 22 Eylül'de güçlü bir Türk mevkii ele geçirildi. Binbaşı Enver komutasındaki Türk kuvvetleri bazı saldırılar yapsalar da, ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldılar. *8 Ekim'de Karadağ'ın Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etmesiyle Balkan Savaşları başlayınca, Osmanlı Devleti her ne pahasına olursa olsun İtalya'yla barışa razı oldu, çünkü Ege Denizi'ndeki İtalyan donanması, Makedonya'ya yardım gönderilmesini engelliyordu. Sonuçta İtalya'nın şartları kabul edildi ve 15 Ekim 1912'de İsviçre'nin Uşi (Ouchy) kentinde anlaşma imzalandı. * İmzalanan antlaşmaya göre; * Osmanlı Devleti Trablusgarp'taki kuvvetlerini çekecek ve burayı İtalya'ya bırakacak, * Osmanlı, Trablusgarp'taki Müslümanların haklarını koruyacak, * İtalya Oniki Ada'yı geçici olarak elinde tutacak; Osmanlı Devleti Balkan Savaşlarında bu adaları savunamayacaktı. Savaş sonunda Osmanlı İmparatorluğu, Kuzey Afrika'daki son topraklarını da kaybetmiş oluyordu. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Balkan Savaşları *Balkan Savaşları Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’daki dört devlete karşı yaptığı savaşlardır. *İngiltere, Rusya ile Talin'de gizli bir anlaşma yaparak, Rusya'yı İstanbul ve Boğazlar üzerinde serbest bıraktı. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki varlığına son vermek isteyen Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ, Rusya'nın aracılığıyla aralarında anlaşarak, Türkleri Balkanlardan atmak istediler. Trablusgarp Savaşı da onları cesaretlendirdi. Balkan Ulusları, Osmanlı Devleti'nden, Makedonya'da ıslahat yapmasını istediler. Bu istekleri reddedilince savaş ilan ettiler. *Birinci Balkan Savaşı (1912) Deneyimli subay ve askerlerin terhis edilmesi, parti çekişmeleri nedeniyle komutanlar arasındaki anlaşmazlıklar, silah, yiyecek, araç-gereç gibi konularda eksikliklerin olması, Osmanlı Ordusu'nun cephelerde yenilmesine neden oldu. *Bulgarlar, Çatalca'ya kadar gelerek, İstanbul'u tehdit etmeye başladılar. Sırp, Karadağ ve Yunanlılar, Makedonya'yı tamamen işgal ettiler. Durumdan yararlanan Arnavutluk, bağımsızlığını ilan etti. Yunanlılar, İmroz (Gökçeada) ve Bozcaada dışındaki adaları işgal etti. *Aralık 1912'de Balkan Yarımadası'nın yeni siyasal haritası belirlenmek üzere Londra Konferansı toplandı. *Konferans sonunda, Balkan Devletleriyle Osmanlı Devleti arasında Londra Antlaşması imzalandı. *Midye-Enez çizgisinin batısındaki bütün Balkan Toprakları kaybedildi. *Midye-Enez çizgisi, Osmanlı Devleti'yle Bulgaristan arasında sınır kabul edildi. *İmroz ve Bozcaada dışında kalan tüm Ege Adaları, Yunanistan'a verildi. Kuzey Afrika'daki son topraklarını da kaybetmiş oluyordu. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Balkan Savaşları *İkinci Balkan Savaşı (1913) Bulgaristan'ın daha fazla toprak almasını kabul etmeyen Yunanistan, Karadağ, Sırbistan ve 1. Balkan Savaşı'na katılmayan Romanya birleşerek, Bulgaristan'a karşı savaş açtılar. *Bulgarların üst üste yenilerek Doğu Trakya'daki birliklerini batıya kaydırmasından faydalanan Osmanlı Ordusu, Midye-Enez çizgisini aşarak, Edirne ve Kırklareri'ni geri aldı. *Bulgarların barış istemesi üzerine 1913'te İstanbul Antlaşması yapıldı. *Edirne, Kırklareli ve Dimetoka, Osmanlı Devleti'ne geri verildi. *Batı Trakya ve Dedeağaç, Bulgaristan'da kaldı. *Yunanistan'la ise Atina Antlaşması yapıldı. *Girit ve Ege Adaları, Yunanistan'a verildi. *Yunanistan'da kalan Türklerin durumu da düzenlendi. *Sırbistan ve Karadağ'ın, Osmanlı Devleti'yle sınırı kalmadığı için antlaşma imzalanmamıştır. *Batı Trakya, tüm Makedonya, Arnavutluk, Ege Adaları kaybedilmiş, Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki varlığı, Doğu Trakya ile sınırlandırılmıştır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

I. Dünya Savaşı Almanya’nın siyasi birliğini tamamlayıp ekonomik bir güç olması ve o zamanki dünya hakimi olan İngiltere ile rekabete girişmesi Avrupa’da siyasi bloklaşmalara neden olmuştur. Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya Üçlü İttifak’ı; İngiltere, Fransa ve Rusya Üçlü İtilaf’ı oluşturmuştur. 28 Haziran 1914 tarihinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun veliahdı Ferdinand’ın Princip adlı bir Sırp tarafından öldürülmesinin ardından Avusturya- Macaristan Sırbistan’a savaş açmış ve I. Dünya Savaşı başlamıştır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Osmanlı Devletinin Savaşa Girişi Osmanlı Devleti daha savaş çıkmadan İtilaf Devletleri ile ittifak görüşmeleri yapmış ancak, İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti’ni aralarında çoktan paylaştıkları için Osmanlı Devleti’nin tekliflerini reddetmiştir. Osmanlı Devleti’nin savaş girmeden silahlı ve tarafsız kalması silah ve teknoloji eksikliğinden dolayı mümkün olamamıştır. Bundan sonra savunma amaçlı 2 Ağustos 1914 tarihinde Almanya ile bir ittifak anlaşması yapmıştır. Akdeniz’de İngiliz donanmasından kaçan Goeben ve Breslau isimli iki Alman gemisi Osmanlı Devleti’ne sığınmış, Osmanlı devleti bunları satın aldığını ve isimlerini Yavuz ve Midilli olarak değiştirdiğini ilan etmiştir. Daha sonra bu gemilerin komutasına Alman Souchon gelmiş 29 Ekim 1914’te Karadeniz’deki Rus limanlarını bombalamış ve Osmanlı Devleti fiilen savaşa girmiştir. Bunun üzerine İtilaf Devletleri 5 Kasım 1914’te Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiş; Osmanlı Devleti de 11 Kasım’da bu devletlere savaş ilan etmiştir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

1. Dünya Savaşında Cepheler Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda savaştığı cepheleri şöyle sıralayabiliriz: Kafkas Cephesi Kanal Cephesi Çanakkale Cephesi Irak Cephesi Galiçya Cephesi Hicaz Cephesi Filistin Cephesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Kafkas Cephesi 1 Kasım 1914’te Rusların Doğu Bayezit’ten Osmanlı sınırlarına girmesiyle Kafkas Cephesi açılmıştır. 21 Aralık 1914’te Osmanlı ordusu Sarıkamış harekatına girişmiştir, ancak gerek mevsimin kış olması gerek ulaşım imkanlarının yetersizliğinden bu harekat başarısızlığa uğramıştır. Bunun üzerine Ruslar Doğu Anadolu’da 16 Şubat 1916’da Erzurum’u ve Muş’u, 3 Mart’ta Bitlis’i, 18 Nisan’da Trabzon’u, 15 Temmuz’da Bayburt’u ve 25 Temmuz’da Erzincan’ı işgal etmiştir. Daha sonra Miralay Mustafa Kemal komutasındaki 16. Kolordu 7 Ağustos’ta Muş’u, 8 Ağustos’ta Bitlis’i kurtarmıştır. 1917 yılında Rusya’da Bolşevik Devrimi’nin olmasıyla, Rusya Osmanlı Devleti ile 3 Mart 1918’de Brest-Litovsk Antlaşması’nı yaparak savaştan çekilmiştir. Bu anlaşma ile birlikte 93 Harbi’nde Ruslara bırakılan Kars, Ardahan ve Batum tekrar Osmanlı hakimiyetine girmiş, ayrıca Ruslar Doğu Anadolu’da işgal ettikleri yerlerden çekilmişlerdir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

1. Dünya Savaşı Yıllarında Ermeni Olayları 1915 yılı Ermeni olaylarının yaşandığı yıldır. Doğu Cephesinde Rusların ileri hareketi sırasında ayrılıkçı Ermeniler ayaklanmışlar ve Rus ordusunun ilerlemesine olanak sağlamışlardı. Van, Bitlis ve çevrelerindeki Ermeni ayaklanmaları sonrasında bu şehirler Rusların eline geçmiş bunun üzerine Osmanlı Hükümeti bir takım önlemler almak zorunda kalmıştır. Bu önlemler çerçevesinde 24 Nisan 1915 tarihinde Osmanlı Hükümeti serbestçe çalışan ayrılıkçı Ermeni komite merkezlerini kapatmış, komite reislerini ve tahrikçileri tutuklamıştır. Ayrıca Sevk ve İskan Kanunu olarak bilinen yasa çıkarılmıştır. 30 Mayıs 1915 tarihinde Meclis-i Vükela’ da kabul edilen kanun ile bölgede yaşayan Ermeniler zorunlu göçe tabi tutulmuşlar. O yıllarda güvenli olarak görülen Suriye ve Lübnan dolaylarına yerleştirilmişlerdir. Göç esnasında muhacirlerin her türlü güvenlikleri ve iaşeleri sağlanmaya çalışılmıştır. Fakat alınan tüm tedbirlere rağmen bir takım üzücü olaylar yaşanmış ve bir takım ölümler yaşanmıştır.

Kanal Cephesi Kanal Cephesi Almanların Avrupa’daki yükünü hafifletmek üzere Cemal Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri tarafından açılmıştır. Süveyş Kanalı’nın geçilerek Mısır’da bulunan İngiliz kuvvetlerine üstünlük kurmak hedeflenmiştir. Ancak bu cephede Almanlar tarafından desteklenen Osmanlı kuvvetleri bir varlık gösterememiştir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Çanakkale Cephesi İngilizler Almanya’nın yanında savaşa katılan Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul ile irtibatını keserek savaş dışında bırakmak için Çanakkale cephesini açmıştır. Ayrıca Türk Boğazlarının İngilizlerin eline geçmesiyle müttefikleri olan Çarlık Rusya’sına rahatlıkla yardım edilebilecektir. 3 Kasım 1915 tarihinde İtilaf güçleri Seddülbahir ve Kumkale mevkilerini bombalamalarıyla Çanakkale Cephesi açılmıştır. Bu cephede İtilaf kuvvetleri adına İngiliz ve Fransız birlikleri, Rum ve Yahudi gönüllüleri, Anzaklar, Sihler, Gurkanlar, Sudanlı zenciler, Senegalli ve Faslı askerler de mevcuttur. 18 Mart 1915’te İtilaf kuvvetlerinin 6 gemisi Osmanlı kuvvetleri tarafından batırılmıştır. Türk boğazlarını deniz yolu ile aşamayacağını anlayan İtilaf kuvvetleri 25 Nisan’da Saros’a, 26 Nisan’da Kumkale’ye ve 27 Nisan 1915’te Seddülbahir’e çıkarma yapmışlardı. Anafartalar Grup Kumandanı Miralay Mustafa Kemal’in kumandansındaki Osmanlı birlikleri düşmanı yenilgiye uğratmıştır. İtilaf kuvvetleri 10 Ocak 1916 tarihinde tamamen Çanakkale’den çekilmişlerdir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Irak Cephesi İngiltere Basra Körfezi’nden kuzey çıkıp Rus birlikleri ile birleşmek ve Osmanlı devletinin İran’a girip Hindistan yolunun güvenliğinin tehlikeye düşmesini engellemek için bu cepheyi açmıştır. İngilizler Basra’yı ele geçirmiştir. 29 Nisan 1916’da Kütülamara’da İngiliz kuvvetleri Halil Paşa komutasındaki Türk kuvvetleri tarafından yenilgiye uğratılmış ve İngiliz komutan Towsend esir edilmiştir. 1917 yılında tekrar ileri harekata geçen İngiliz kuvvetleri Bağdat’ı ele geçirmeyi başarmıştır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Galiçya Cephesi Romanya İtilaf kuvvetleri saflarında 1916 yılında savaşa girmesinden sonra Rusya’nın da desteğiyle Galiçya’yı işgal etmiştir. Bu bölgede, Osmanlı Devleti’nin müttefiki olan, Avusturya-Macaristan bir etkinlik kuramamıştır. Bu bölgede Avusturya’ya yardım için Almanlar ve Osmanlılar yardımcı birlikler göndermişlerdir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Hicaz Cephesi Birinci Dünya Savaşı başladıktan sonra Osmanlı Devleti İtilaf Devletleri toprakları içinde sömürülen bütün Müslümanları İtilaf Devletleri aleyhine kutsal savaşa davet etmiştir. Bunun İngiliz sömürgelerindeki Müslümanlara yayılmasını önlemek ve petrol kaynaklarını eline geçirmek isteyen İngilizler Araplara bağımsızlık vaat ederek Osmanlı Devleti aleyhine kışkırtmıştır. Bunun üzerine Mekke emiri Şerif Hüseyin Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiştir.İngiliz desteği sayesinde Araplar Hicaz ve Cidde’yi ele geçirmişlerdir. 1916 yılının Ekim ayında Şerif Hüseyin kendini Arap kralı ilan etmiş ve kışkırtıcısı İngiltere Hüseyin’i derhal tanımıştır. Arap isyancılar daha sonra Medine’yi ele geçirtmeye çalışmış ancak bütün elverişsiz şartlara rağmen Fahrettin Paşa Medine’yi savunmuştur ve burası ancak Mondros Mütarekesi ile İngilizlere teslim edilmiştir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Filistin Cephesi Kanal Harekatı’nın başarısızlığı ve Arap yarımadasında başlayan isyandan faydalanmak isteyen İngilizler Filistin ve Suriye üzerinden Anadolu’ya girip Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırakmak istemiştir. Savaşın son yıllarına gelindiğinde sömürgelerden gelen insan gücünün yardımıyla bu bölgelerde İngilizler Osmanlı devletine karşı üstünlük sağlamışlardır. 7 Kasım 1917’de Gazze, 9 Aralık 1917’de Kudüs İngilizlerin eline geçmiştir. Bölgede bulunan 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal Paşa Osmanlı birliklerini anavatan olan Anadolu’nun savunulması için hazırlamıştır. Bölgede ilerleyen İngiliz kuvvetleri 1 Ekim 1918’te Şam’ı ve 27 Ekim’de de Halep’i ele geçirmeyi başarmıştır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Bölüm Özeti *İtalya, 1871 yılında millî birliğini kurduktan sonra sömürge arayışına başladı. İtalya’nın hedefi Roma İmparatorluğu’nun sahip olduğu toprakları elde etmekti. Bu amaca ulaşmak için tıpkı Roma gibi Akdeniz egemenliğini sağlayabilmek için İtalya karşısındaki eski Kartaca toprakları olan Kuzey Afrika’daki Trablusgarb’ı  gözüne kestirdi. Buradaki İtalyanların haklarının korunmadığı gerekçesiyle Trablusgarb’ı resmen Osmanlı Devleti’nden istedi. Kabul edilmeyince Eylül  1911’de işgâl etti.  Osmanlı Devleti, Mustafa Kemal ve Enver Paşa komutasında çok az birlik gönderebildi.   Osmanlı Devleti, Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine İtalyanlarla Uşi Anlaşmasını imzalamak zorunda kaldı (Ekim 1912).   *Karadağ, Sırbistan, Yunanistan ve Bulgaristan kendi aralarındaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak Osmanlı Devleti’ne karşı Rusya’nın örgütlemesiyle savaş açtı. Osmanlı ordusu içindeki siyâsî bölünmelerin etkisiyle yakın zamana kadar kendine bağlı birer prenslik olan bu Balkan devletleriyle başa çıkamadı. Bulgarlar, İstanbul yakınlarındaki Yeşilköy’e kadar ilerledi. *1913 Mayısındaki Londra Barışı ile I. Balkan Savaşına son verildi. Midye-Enez hattının batısı Balkan devletlerine bırakıldı. *Osmanlı Devleti kaybettiği toprakları geri almak için II. Balkan Savaşı’nı başlattı. Bulgarlar geri püskürtülerek Edirne’ye kadar olan topraklarını kurtardı. * -I. Dünya Savaşı 1914-1918 yılları arasında sürmüştür. Osmanlı Devleti yalnız kendi topraklarında olmayan toplam 7 cephede savaşmıştı. Osmanlı devletini paylaşmak üzere İngiliz ve Fransızlarla anlaşan Rusya 1917 yılında savaştan çekilmiş, 1918 yılında Almanya’nın topyekun teslim olmasıyla Osmanlı Devleti barış istemiş ve Mondros Mütarekesi imzalanmıştır.    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I