SAĞLIK VE GÜVENLİK

Tarihsel süreç  1921 > İlk tedbirler  1923 > 30 önerge  1924 > 394 sayılı hafta sonu yasası  1926 > Borçlar kanunu  1930 > Kamu sağlığı yasası

Tarihsel süreç  1936 > İlk sistematik düzenleme  1946 > Sosyal güvenlik konulu ilk normlar  1950 > 174. Madde  1963 > Güvenlik müfettişleri  1971 > Madde (detaylı normlar)

Yürürlükteki hükümler  22 Mayıs 2003 tarih 4857 sayılı İş Kanunu  77 ila 90 arası 13 adet madde, iş sağlığını ve güvenliğini ele almaktadır

Yürürlükteki hükümler Belli başlı hükümler:  Gerekli teçhizatların yanı sıra işverenler, işyerindeki sağlığı ve güvenliği temin etmeye yönelik bilumum tedbirleri almakla yükümlüdür; çalışanlar, işyeri sağlığı ve güvenliği ile ilgili normlara uymakla mükelleftir

Yürürlükteki hükümler Belli başlı hükümler:  Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sağlık ve güvenlik konulu yönetmelikleri yürürlüğe sokmakla mükelleftir.

Yürürlükteki hükümler Belli başlı hükümler:  Baş gösteren tehlike türüne bağlı olarak çalışma, tehlike giderilinceye kadar kısmen veya tamamen durdurulur; aksi taktirde işyeri kapatılır.

Yürürlükteki hükümler Belli başlı hükümler:  Asgari 6 aylık kıdeme sahip asgari 50 kişinin çalıştığı işletmelerde işveren, bir sağlık ve güvenlik komitesi kurmakla mükelleftir.

Yürürlükteki Mevzuat Belli başlı hükümler:  Asgari 50 çalışanı bulunan işverenler, bir veya birden fazla hekimi işe almakla, çalışan sayısına ve iş türünün tehlike sınıfına bağlı olarak da işyerinde bir revir teşkil etmekle mükelleftir.

Yürürlükteki hükümler  İnşaat sektöründe sağlık ve güvenlik  Amyant kullanımını öngören görevlerde sağlık ve güvenlik  Gürültü ve titreşimler  Kişisel korunma teçhizatları ile kullanımları  Yıpratıcı ve tehlikeli işler

Kamu makamları İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM)  Kanun normlarının uygulanması  Ulusal politikaların geliştirilmesi  Kurumlar ile koordinasyon  Denetim ve takip  Çalışanların ve işletmelerin değerlendirilmesi

Kamu makamları İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM)  Kişisel korunma teçhizatlarına ait prosedür ve prensipler  Araştırma ve analiz  Yayınlar, belgeler, istatistikler  Gerekli tedbirlerin alınması  Laboratuvarların yönetilmesi, denetlenmesi ve donatılması

Kamu makamları İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü (İŞGÜM)  Gerekli standartların belirlenmesi  Standart ve ilkelerin güncellenmesi  Programların geliştirilmesi ve katılım  Teknik içerikli yayınlar

Kamu makamları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM)  Sorunların çözümlenmesi  Çalışanların iş sağlığı ve güvenliğinin korunması  Sakin bir iş ortamının temin edilmesi  Sosyal güvenliğinin temin edilmesi  Devletin ve sosyal tarafların sorumlulukları

Kamu makamları İş Denetleme Komitesi  Normların uygulanmasının denetlenmesi  Mevzuat araştırmalarının yapılması  Denetimlere ait istatistikler

Kamu makamları TSI  İş Sağlığı ve Güvenliği Sisteminin devreye alınması  İş sağlığı ve güvenliğinin uygulanması ve sürekli olarak iyileştirilmesi  Çalışanlara ait risklerin ortadan kaldırılması veya asgariye indirilmesi

Kamu makamları İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (İSGİP)  İş sağlığı ve güvenliği sisteminin KOBİ’lerde uygulanması  İş sağlığı ve güvenliği konusunda uzman ve profesyonellerin formasyonu  İş sağlığı ve güvenliği kampanyaları ile farkındalığın geliştirilmesi

İşçi sendikaları Sendikaların sorumlulukları:  İşçi sağlığı ve iş güvenliği konularında araştırmalar yapmak  Önceki araştırma verileri toplamak  Bilimsel yöntemler ile yayınlanmış verileri değerlendirmek

İşçi sendikaları İş sağlığı ve güvenliği ile maliyet/fayda analizi  Formasyon  Mesai saatlerinin dağılımı  İşyerinde yemek yeme  Sağlık  Tazminatlar  İş sağlığı ve güvenliği komiteleri

İşçi sendikaları Sendikalara yönelik ilave fırsatlar  İşyeri temsilcileri  İş sağlığı ve güvenliği komiteleri  İş sağlığı ve güvenliği çalışma komiteleri

İşçi sendikaları İş sağlığı ve güvenliği konularında sendikal etkinliğinin güçlendirilmesi  Formasyon faaliyetlerinde iş sağlığı ve güvenliği  Organizasyon kursları; bilimsel merkezler  İş sağlığı ve güvenliği: sendika için önemli bir araç  İş sağlığı ve güvenliği laboratuvarı  Uygun şekilde hazırlıklı sendikalar  İş sağlığı ve güvenliği Milli Komitesi

YOL-İŞ  Formasyon faaliyetleri  Sosyal diyalog  Broşürler  YOL-İŞ dergisi ve internet sitesi  Danışmanlık hizmetleri  Projeler  Konferanslar, çalıştaylar, seminerler

İşveren dernekleri Bazı eksiklikler:  Muhalefetvari yaklaşım  İş sağlığı ve güvenliği konusunda siyaset önerileri eksikliği  Yöntem ve malzeme eksiklikleri  Sadece bireysel haklar konusunda bilgilendirme  Bütünlük ve süreklilik açısından eksik araştırmalar

İstatistikler (2008)  adet iş kazası  Bu kazalar sonucu 866 işçi hayatını kaybetmiştir

İstatistikler (2007)  Toplamda iş kazası  7.143’ü inşaat sektöründe; bunlarda:  428 işçi sakat kalmıştır  5 işçi bir meslek hastalığına yakalanmıştır

İstatistikler ( )  Toplamda iş kazası.  meslek hastalığı vakası  işçi bahse konu kazalar ve/veya hastalıklar sonucu hayatını kaybetmiştir  iş günü kaybı

İstatistikler (Ocak – Haziran 2009)  670 işçi, iş kazaları sonucunda hayatını kaybetmiştir  579 işçi sakat kalmıştır

 Her gün 200 iş kazası meydana gelmektedir  Her gün 7 işçi, iş kazaları sonucunda sakat kalmaktadır  Her gün 3 işçi, iş kazaları nedeni ile hayatını kaybetmektedir

Sektör bazında iş kazaları (2008)

Sektör bazında ölümcül iş kazaları (2008)

İnşaat sektöründeki iş kazalarının nedenleri (2008)

İnşaat sektöründe kazalar ( )

İnşaat sektöründe ölümcül iş kazaları ( )

İnşaat sektörü iş kazaları – Şehirlere göre dağılımları (2008)

BELLİ BAŞLI SORUNLAR  İnşaat sektöründe iş mevsimlik olup devamlılık arz etmemektedir.  Çalışma şartları şantiyelere göre değişmektedir.  Çalışma ve doğurduğu sonuçlar son derece dinamiktir  Görevler çok çeşitli ve farklıdır  Birden fazla işveren veya taşeron ile iş ilişkisi mevcuttur.

BELLİ BAŞLI SORUNLAR  Genelde şantiyeler geniş ve dağınık durumdadır  Genelde uygun ısı şartlarının temini imkansızdır  Mesai saatleri genelde aşırı uzun ve/veya düzensizdir  İşçiler sürekli olarak değişmektedir, sirkülasyon fazladır  İşçilerin çoğu vasıfsızdır

BELLİ BAŞLI RİSKLER  Yukarıdan düşme  Hareket halindeki makinelerin sebep olduğu kazalar  Elektrik çarpmaları  Kazma faaliyetleri sırasındaki kazalar

BELLİ BAŞLI RİSKLER  Malzeme düşmesi  Ağır malzemelerin taşınmasından kaynaklanan iskelet hasarları  Tehlikeli malzemelere maruz kalma  Yüksek gürültü nedeni ile işitme kaybı

DENETİM RAPORU  Yıl 2007  Partner; YOL-İŞ, İNTES, Çalışma Bakanlığı  Kapsam: inşaat sektöründeki 2860 işletme

KAYITLAR VE BELGELER Sağlık ve güvenlik projesi  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2537  Oran: %88,70 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, Maddeler: 5-7, EK-II

KAYITLAR VE BELGELER Bildirimler  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2309  Oran: %80,70 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, Maddeler: 5-c, EK-III

KAYITLAR VE BELGELER Kişisel veriler  Uygun olmayan işyeri sayısı: 1905  Oran: %66,60 Referans norm: İş Kanunu, Madde 75

KAYITLAR VE BELGELER Doktor raporları  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2660  Oran: %99,28 Referans norm: İş Kanunun 86. maddesi ile yıpratıcı ve tehlikeli işler yönetmeliğinin 5. maddesi

KAYITLAR VE BELGELER Kaldırıcı makinelerin kontrolü  Uygun olmayan işyeri sayısı: 1579  Oran: %55,20 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV, Bölüm I, Madde 75

KAYITLAR VE BELGELER Formasyon  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2175  Oran: %76,04 Referans norm: İş Kanunu 77. madde, İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitilmeleri hususunda usul ve ilkeleri belirleyen yönetmeliğin 4, 5, 8, 10 ve 17. maddeleri

ÇALIŞMA ALANLARI Servis yolları – Tehlikeli alanlar  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2175  Oran: %76,40 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Madde 10

ÇALIŞMA ALANLARI İlk yardım  Uygun olmayan işyeri sayısı: 1409  Oran: %50,00 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Madde 13

ÇALIŞMA ALANLARI Malzeme düşmesi  Uygun olmayan işyeri sağlığı: 1690  Oran: %59,09 Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/B, Kısım II, Madde 4

ÇALIŞMA ALANLARI Yüksek yerlerde çalışma  Uygun olmayan işyeri sayısı: 2381  Oran: 83,25 % Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/B, Kısım II, Madde 5; Çalışma teçhizatlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği, EK II, Madde 4.1

ÇALIŞMA ALANLARI Özel riskler  Uygun olmayan işyeri sayısı: 1712  Oran: %58,86 Referans normlar: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Kısım II, Madde 6

Teşekkürler!