BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENENLER İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ 11 ŞUBAT 2010, ATAKÖY Şubat 2010 Ertuğrul Eriş

İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK) Prof.Dr. Ahmet Özok Prof.Dr. Mahmut Paksoy Prof.Dr. Tülay Bozkurt Prof.Dr. Ertuğrul Eriş Doç.Dr. Bianca Kasier Yrd.Doç.Dr. Kadri Mirze Yrd.Doç.Dr. Güven Kıymaz Öğr. Gör. Mutlu Çomak Özbatır Öğr. Gör. Burak Kılanç Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENEN İKİ TEMEL ÇALIŞMA Bologna Kurumsal Raporu (Bu toplantı) Her yıl Mayıs ayında hazırlanıp, Yök’e gönderiliyor Kurumsal Değerlendirme Raporu (Ayrı toplantı) Her yılın başında hazırlanıp YÖK’e gönderiliyor NEDEN ÖNEMLİ? Türkiyedeki ve Avrupadaki (Dünyadaki) üniversiteler karşılaştılabilir olacak Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA KURUMSAL RAPORU İÇERİĞİ Öğrenci ve Öğretim Üyeleri sayısı(7*) Araştırma(3*) İstihdam edilebilirlik(5*) Kalite Güvencesi(10*) Diploma Eki ve Kredi sistemleri(21*) Yaşam Boyu Öğrenme(8*) Ortak Dereceler(5*) Hareketliliğin Özendirilmesi(25*) Öğrenci ve sosyal boyut(6*) * İstenen Ölçülebilir veri sayısı:sayı; E/H; seviye gibi Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

KALİTE GÜVENCESİ(10*) D. KALİTE GÜVENCESİ D.l. Kurumunuzda son bir yılda herhangi bir ''Sürekli Kalite Geliştirme Stratejisi'' hazırlandı rnı? D.2. Kurumunuzda Bologna Süreciyle uyumlu kalite iyileştirme/geliştirme çalışmaları başlatıldı rnı? D.3. Kalite iyileştirme çalışması başlatılmış bölümleri belirtiniz. D.4. Kalite iyileştirme çalışması başlatmayı planladığınız bölümleri belirtiniz. D.5. Kurumunuzda İç Kalite Güvence mekanizmaları mevcut mudur? D.6. İç Kalite Güvence mekanizmalarının örgütlenme yapısı, çalışması ve ne zamandan beri faal olduğu hakkında kısaca bilgi verinİz D. 7 .Kurumunuz dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden geçti mi? D.8. Kurumunuzun ne tür dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon süreçlerinden geçtiğini, süreçlerin başladığı yılı ve kurum isimlerini de belirtinİz. Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA KURUMSAL RAPORU HAZIRLANMA MEKANİZMASI Üniversitlerde Bologna EşgüdümKomisyonu (BEK) kuruldu Çalışma İlkeleri yayımlandı Yıllık planlar/stratejiler hazırlanacak İyileştirme mekanizmaları kurulacak 4 Temel Alanı var Diploma ve derecelerin tanınması Kalite Güvencesi Yeterlikler Çerçevesi Öğrenci katılımı ve sosyal boyut YÖK’te Bologna promotorları izliyor Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA SÜRECİYLE İLİŞKİ Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler; Temel olarak üç seviye:lisans, y.lisans, doktora Ortak Kredi sistemi: ECTS, Diploma Eki DS Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği (ERASMUS) Kalite güvencesi konusunda işbirliği Kalite güvenceli yönetim (ayrı bir bilgilendirme toplantısı) AB yeterlilikler çerçevesi(Bu toplantı) Akreditasyon mekanizmalarının kurulması ‘Avrupa Yüksek Öğretim Alanı’(EHEA) Yaşam boyu öğrenim (LLL) Öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlamak, ‘Avrupa Araştırma Alanı’ (ERA) ile ’(EHEA) arasında sinerji: Doktora çalışmaları. Sosyal boyut Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA SÜRECİNDEN AB SEVİYESİNDE ETKİLENME AB SEVİYESİNDE İZLENMELER Mekanizmalar BFUG (Bologna Follow Up Group) Bologna Promotorluğu Çıktılar Yıllık ulusal raporlar Trend raporları: Ülkelerin karşılaştırılması http://bologna.yok.gov.tr/index.php Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BOLOGNA SÜRECİNDEN ULUSAL SEVİYEDE ETKİLENME Mekanizmalar Yök tarafından Üniversitelerde Kurulan Bologna Eşgüdüm Komisyonu(BEK) Çıktılar Yıllık Bologna Raporları Üniversitelerin karşılaştırılması Yayımlanmadı Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

YÖK’ÜN YAPTIKLARI/YAPACAKLARI Bologna Promotorları ile tanıtım (2005) Üniversitelerde BEK’ler kuruldu(2008) Çalışma ilkeleri var Yeterlilikler çerçeveleri yayımlandı Önlisans, Lisans, Yükseklisans, doktora İzleyip, karşılaştırıyor Bologna Kurumsal Rapor Akademik Kurumsal Değerlendirme Raporu Alan yeterlikleri hazırlanacak Ulusal Akreditasyon birimi oluşturulacak Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

ÜST YÖNTİMLERDEN BEKLENTİLER Destekleme, alt yapı (Veri, toplama, işleme→otomasyon) Hedef verme(Takvim) İzleme BEK aracılığıyla Eylem Planı hazırlama Eğitim seminerleriyle bilgilendirme Çalışmaları değerlendirme, strateji geliştirme Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BÖLÜMLERDEN BEKLENTİLER Öğrenim programlarının yeterlilikler çerçevesine uygun olarak yeniden tasarlanması Ulusal/uluslararası akredite edilmesi Heryıl Mayıs ayında, yaptıklarına ilişkin bilgileri raporlama Bir öğrenim programı hazırlanması bu toplantıda özetlenecek Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

KAYNAKLAR BOLOGNA PROCESS http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/Bologna/ EUA http://www.eua.be/ ENQA http://www.enqa. EURASHE http://www.eurashe.eu ESIB http://www.esib.org UNESCO-CEPES http://www.cepes.ro YÖK http://bologna.yok.gov.tr Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D F L ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? Ders öğ. anket VAKIF ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirme araçları Dış Paydaşlar Hedefler için veri top ve değerlendirme AİLELER Ulusal/Global ARAŞT. KUR Şubat 2009 Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ 06.04.2017 YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ (QUALIFICATION FRAMEWORKS) QF-EHEA ve EQF-LLL Çıktı AVRUPA YETERLİLİK Ç AB Tanınma aracı, Recognition, “hazır” ULUSAL YETERLİLİK Ç YÖK müh – tıp –mim ABET(müh:a-k) QAA (UK), MÜDEK ALAN YETERLİLİĞİ YÖK? Dış paydaş, AB Toplum beklentisi PROGRAM ÇIKTILARI BÖLÜM Bloom taxonomy ölçülebilirlilik DERS/ MODÜL ÖĞRENİM ÇIKTILARI BÖLÜM Instructional Corporative PBL ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNT. ECTS BÖLÜM ÖLÇME DEĞERLENDİRME Oryantasyon,anketler BÖLÜM KALİTEYİ SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Uluslararası/Ulusal Akreditasyon BÖLÜM Şubat 2009 Ertuğrul Eriş 15

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D F L ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? Ders öğ. anket VAKIF ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirme araçları Dış Paydaşlar Hedefler için veri top ve değerlendirme AİLELER Ulusal/Global ARAŞT. KUR Şubat 2009 Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ 06.04.2017 TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ) TYUYÇ DÜZEYİ BİLGİ Kuramsal Uygulamalı BECERİLER Kavramsal/Bilişsel KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği Öğrenme Yetkinliği İletişim ve Sosyal Yetkinlik Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik 6 LİSANS _____ EQF-LLL: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey Ortaöğretimde kazanılan yeterliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç –gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek, - Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek. Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek, - Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek - Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilmek, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek. - Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek, - Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek, - Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level). - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak, - Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak. Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

ALAN YETERLİLİĞİ Ulusal Yeterliliklerden sonra, alan yeterliliği gerekiyor YÖK Tarafından henüz belirlenmedi Kullanılabilecekler ABET (ABD, Mühendislik için) QAA (UK, Hemen hemen bütün dallar) Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BLOOM’S TAXONOMY Anderson and Krathwohl (2001) Bloom, 1956 http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

Bloom’s / Anderson and Krathwohl TAXONOMY: NOUNS/VERBS Knowledge and understanding Intellectual skills Creating Evaluating Making critical judgments based on a sound knowledge base judge appraise evaluate rate compare revise assess estimate Analysing Creating ‘unique’ answers to problems compose plan propose design formulate arrange assemble collect construct create set up organize manage prepare Applying Solving open-ended problems distinguish analyse differentiate calculate experiment test contrast criticize diagram inspect debate question relate solve examine categorize Understanding Solving closed-ended problems interpret apply employ use demonstrate dramatize practise illustrate operate schedule sketch Remembiring Explaining important information translate restate discuss describe recognize explain express identify locate report review tell Recalling important information define repeat record list recall name underline Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D F L ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? Ders öğ. anket VAKIF ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirme araçları Dış Paydaşlar Hedefler için veri top ve değerlendirme AİLELER Ulusal/Global ARAŞT. KUR Şubat 2009 Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI 06.04.2017 ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI ULUSAL’I HENÜZ ÇIKMADI Apply knowledge of mathematics, science, and engineering Design and conduct experiments, analyze and interpret data Design a system, component, or process Function on multidisciplinary teams Identfy, formulate and solve engineering problem Communicate effectively Understand professional and ethical responsibility Understand impact of engineering solutions in a global/societal context Recognize need for and be able to engage in lifelong learning Know contemporary issues Use modern engineering techniques, skills, and tools Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSMENT MATRİX 06.04.2017 BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSMENT MATRİX Öğrenim çıktıları CHE 205 1 2 3 4 5 6 7 Sarı işaretli sözcükler Bloom’s taxonomy de verilen Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI 06.04.2017 PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:PROGRAM ASSESMENT MATRİX Öğrenim çıktıları 1 2 3 4 5 6 7 Reference: Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’ Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala, ‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’ Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI AB/Ulusal ve alan yeterlilikleri BÖLÜM Mezun Öğrenci DEVLET ÖĞRENCİ ORYANTASYON Yönetim, idare öğ anket P R M. H E D F L ÖZEL SEKTÖR Yeni Öğrenci Ç I K T L A R MEZUNLAR Öğ. anket Öğ. elem Öğrenci anketi MESLEK OD ?ÖĞRENİM PROGRAMI? Ders öğ. anket VAKIF ÖĞRENCİ, ÜRÜN İç Paydaşlar SİVİL TOP ÖR. İyileştirme araçları Dış Paydaşlar Hedefler için veri top ve değerlendirme AİLELER Ulusal/Global ARAŞT. KUR Şubat 2009 Ertuğrul Eriş SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

KAYNAKLAR http://bologna.yok.gov.tr/index.php http://www.yodek.org.tr/ Yeterlilikler http://www.yodek.org.tr/ http://www.abet.org/ Alan yeterlilikleri http://www.qaa.ac.uk/ http://www.abet.org/assessment.shtml Assesment http://ertugruleris.blogspot.com Bologna süreci Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003 Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001 Stephen Adams ‘Learning outcomes based higher education:The Scottish experience’, Bologna seminar: 21-22 Feb., 2008 D.Kennedy, A.Hyland, N. Ryan Writing and Using Learning outcomes: A practical guide. Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-1 Avrupaya eğitilmiş adam yetiştirme projesi midir? Standartlaşmış aynı kalıpta insan yetiştirme midir? Sanayinin istediği ticari anlayışta insan yetiştirme midir? Türkiye koşullarının hesaba katılmadığı programların tasarımı mıdır? Öğretim üyeleri bu işleri yapıyor zaten, ne gerek var? Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-2 Öğrenci öğretim üyesini değerlendirebilir mi, Türkiye koşullarında gerçekçi mi? Yapılmasa ne değişir/Yapılsa ne değişir? Ağırlıklı olarak kimi etkiler/Bizden önce yapılacaklar yapılmış mı? Kazanan/Kaybeden kim? Neden acele ediyoruz? Zaman içinde gelişir Tepeden inme, demokratik değil tabandan gelmeli Tehdit mi? Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

SONUÇ: KİM NE YAPABİLİR? BU SÜREÇTE ODAK ÖĞRENCİ Onlara mutlaka anlatılmalıdır: Oryantasyon Ders öğrenim çıktıları Program Öğrenim çıktıları ÖĞRETİM ELEMANLARI Kendi derslerini bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler kendilerini sürekli yenileyebilirler BÖLÜM BAŞKANLIKLARI Bölüm programını bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler; REKTÖRLÜKLER/DEKANLIKLAR Eğitim/öğretim, üniversitelerin üç temel görevinden en ağırlıklı olanı öncelikli olarak uygulamaya yardımcı olabilirler. Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

SONUÇ: NE ZAMAN BAŞLAMALI? İlgili kişi ve/veya birimler kendi yapabileceklerine geciktirmeden başlayabilirler, Kişilerin/Birimlerin yapabileceklerini, bağlı oldukları birimlerden önce yapması kayıp değildir, uyuma dönüştürülebilir Kişi/birimlerin yapabileceklerini herhangibir nedenle geciktirmeleri, bireysel /kurumsal/toplumsal kaybımıza dönüşecektir. Şubat 2009 Ertuğrul Eriş

TEŞEKKÜR EDERİM Şubat 2009 Ertuğrul Eriş