ÇATIŞMA ve UZLAŞABİLMEK

HAYATIMIZI NASIL GÜZELLEŞTİREBİLİRİZ ?

AMAÇLAR Çatışmayı Bilme Çatışma Sebeplerini Bilme Çatışmayı Çözme Yöntemlerini Tanıma Empatiyi Bilme Ben Dilini Fark Etme

İÇİNDEKİLER Çatışma nedir? Çatışma nedenleri nelerdir? Çatışma çözümünde tepki biçimleri nelerdir? Yıkıcı tepki (kazan-kaybet) Kaçınma Tepkisi (kaybet-kazan) Yapıcı-barışçıl tepki (kazan-kazan) Kazan -Kazan yöntemindeki 6 basamak Kaynaklar Teşekkür

ÇATIŞMA NEDİR? İletişimde birinin davranışları diğerinin ihtiyaçlarına ters düşüyor, onu engelliyor ya da değerleri birbirine uymuyorsa, bu kişiler arasında çıkan sürtüşmeye “çatışma” denir.

ÇATIŞMA NEDİR? Dolayısıyla çatışma bir ya da birden fazla kişinin herhangi bir konu üzerinde anlaşmazlığa düşmesidir. Çatışma durumunda kişilerin istek ve amaçları birbirine uyuşmamaktadır.

ÇATIŞMA NEDİR? Çatışma durumu olmaması gereken bir durum değildir. Çatışmalar normaldir. Çatışma (anlaşmazlık) günlük yaşamın doğal bir parçasıdır.

NEDEN ÇATIŞMA OLUŞUR? Herkesin inançlarının, ihtiyaçlarının, önceliklerinin, yapmak istediği şeylerin, beklentilerinin farklı olması Ergenlik dönemine geçiş

NEDEN ÇATIŞMA OLUŞUR? Kişilerin ihtiyaçlarının zaman içinde değişimi Taşınma Mevsim değişiklikleri v.s

ÇATIŞMA OLMALIMI? Önemli olan çatışma durumunun yaşanması değil, onu nasıl çözdüğünüzdür. Çatışma durumunun kendisi olumlu ya da olumsuz değildir, çatışma durumuna verilen tepkiler olumlu ya da olumsuzdur. Çatışmalar ilişkiyi güçlendirir ya da zayıflatır.

Çatışma Çözümündeki Tepki Biçimleri

Yıkıcı Tepki (kazan-kaybet) Sadece kendi isteğinize odaklanmış diğer kişinin isteklerini gereksinimlerini, hedeflerini ve değerlerini göz ardı etmiş ve sadece kendi çıkarlarınız doğrultusunda hareket etmiş olursunuz. Bu da sadece sizin kazanmanızı sağlayarak diğer tarafın kaybetmesine sebep olur, ya da her iki taraf da bir çözüme kavuşamaz.

Kaçınma Tepkisi (kaybet- kazan) Kendi isteklerinizi önemsemeyip sadece arkadaşınızın isteğine önem veriyorsanız bunun sonucunda sizin istekleriniz geri plana itilmiş olur. Dolayısıyla da sadece karşı tarafın gereksinimleri karşılanmış oluyor ve bu tepkiyi verdiğinizde siz kaybeden taraf olursunuz .

Yapıcı-Barışçıl Tepki(kazan-kazan) Anlaşmazlık yaşadığınız kişiyle konuşup çözüm yolu bulmaya çalışıyorsanız kazan-kazan yöntemini uyguluyorsunuz demektir. Bu yöntemde çatışma yaşayan kişiler sorunlarını konuşarak, ortak bir çözüm yolu buldukları için iki tarafın da kazandığı bir yöntemdir.

KAZAN KAZAN YÖNTEMİ Tanımlaması Çözüm Önerileri Oluşturma Değerlendirme Uygun Çözümü Seçme Karar Verme Takip Etme

1. TANIMLAMA Bu basamağın en temel amacı tarafların ihtiyaçlarının net olarak ortaya koymasıdır. Bu nedenle öncellikle ben dilini kullanmak önemlidir. Etkin dinleme yöntemini kullanarak karşınızdaki kişinin ihtiyaçlarını da belirlemesine yardımcı olun.

ETKİLİ DİNLEME Sağlıklı insan ilişkilerinin temeli, çok basit gibi gözüken ama çok ihmal edilen etkin dinlemenin doğru olarak uygulanmasıdır. Etkin bir şekilde dinlemek şu anlama gelir: 1.Sözcükleri duymak 2. Mesajı anlamak 3. Eyleme geçirmek.

ETKİLİ DİNLEME Etkili dinleme, sadece söylenilenleri duymak değil, aynı zamanda bu söylenenleri önemli bulmak, kavramak ve değerlendirmektir.

Empatiyle Dinlemek Genellikle “Önce anlamaya çalış” ilkesinden çok, önce anlaşılmak isteriz. Çoğu insan karşısındakini anlamak değil, yanıtlamak amacıyla dinler

Empatiyle Dinlemek Çoğumuz, kendi öz yaşam öykümüzle ve haklı olduğumuz düşüncesiyle dolu oluruz. Empatiyle dinlemenin özü, karşınızdakiyle aynı fikirde olmanız değildir. Onu tam anlamıyla, derinlemesine, hem duygusal, hem de zihinsel açıdan anlamanızdır.

Empatiyle Dinlemek Empatiyle dinlemekten kastedilen, anlama niyetiyle dinlemektir. Doğru yargıya varmanın anahtarı anlayıştır. Önyargılı bir insan hiçbir zaman tam olarak anlayamaz.

Empatiyle Dinlemek Önce anlamaya çalışmak, yaşamın bütün alanlarında belirgin olan doğru, geniş kapsamlı, ortak paydalı bir ilkedir. Ama en güçlü olduğu alan, insanlar arası ilişkilerdir

Sonra Anlaşılmaya Çalışın Olgunluk cesaret ve saygı arasındaki denge olarak tanımlanabilir. Anlamaya çalışmak saygı, anlaşılma isteği ise cesaret ister.

“SEN” DİLİ YERİNE BEN DİLİ MESAJI   “ben” dili kişinin o anda karşılaştığı  durum veya davranış karşısında kişisel tepkisini duygu ve düşüncelerle açıklayan bir ifade tarzıdır.

ÖRNEKLER “ Çok kabasın her zaman sözümü kesiyorsun.”(SEN DİLİ ) “ Bir şey söylemeye başlayıp da  bir türlü sonunu getiremediğim zaman çok rahatsız oluyorum”(BEN DİLİ)

2. ÇÖZÜM ÖNERİLERİ OLUŞTURMA Karşılıklı ihtiyaçlara yönelik çözüm önerilerinin üretildiği basamaktır. İki taraf da kabul edilebilir seçenekler sunar. Bu seçenekleri iki tarafın da öncelikle kendi başına oluşturması önemlidir.

3. DEĞERLENDİRME Bu basamakta taraflar dürüst olmalı ve kendilerine uymayan çözümleri söylemelidir "Ben bununla mutlu olmam." veya "Şu bana adil değilmiş gibi geliyor." gibi. Genel olarak elenen çözümlerden sonra 1-2 tane çözüm önerisi kalır.

4. UYGUN ÇÖZÜMÜ SEÇME Tüm basamaklar izlendikten sonra en iyi çözüm önerisi zaten kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Buradaki önemli nokta tarafların bu çözüme ikna olmuş olmaları ve çözümün karşılıklı ihtiyaçları en iyi karşılayan çözüm olmasıdır.

5. KARAR VERME Anlaşmaya varılan kararın nasıl uygulanacağına bu basamakta karar verilir. "Ne zaman başlıyoruz?", "Kim neyi yapacak?" Uygulamada çıkabilecek sorunları önceden düşünmekte ve önlem almakta fayda var. Böylece birlikte bulduğunuz çözümün başarısızlığa uğrama şansı çok azalır.

6. TAKİP ETME Sorunun uygulanmasının alacağı zaman da düşünülerek bir hafta, iki hafta veya belki de bir ay sonrası için bir tarih belirlenir. “Sorun çözülmüş mü? Taraflar çözümden memnun mu?” soruları tartışılır.

KAZANIMLAR Çatışmayı ve sebeplerini bilirler Empati kurabilirler Ben dilini kullanabilirler Çatışma çözme yöntemlerini bilirler Kazan- kazan yöntemi ile çatışmayı çözerler Yaratıcılık, yenilenme ve entelektüel bakış kazanırlar Eleştirel düşünme ve problem çözme becerisi kazanırlar Dürüst ve etik davranışlar sergilerler

KAYNAKLAR http://www.erpakademi.com/2009/12/08/etkin-dinleme-nedir/ http://www.aktuelpsikoloji.com/haber.php?haber_id=311 http://www.nuveforum.net/1121-strateji/50448-catisma-nedir-cozumlenir/

Unutmayın ,mutlu bir hayat geçirmek bizim elimizde. TEŞEKKÜRLER