© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi Diyalog Usulünün Uygulaması Glenn Fletcher Achilles Information Ltd “YENİ KAMU İHALE USULLERİ VE ARAÇLARI” Ankara, 5-6 Şuybat 2008
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Konular l Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l Hangi ihaleler için kullanılıyor? l Şu ana kadar neler öğrenildi?
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l Açık usul ve belirli istekliler arası usulün uygulanamayacağı, karmaşık ihaleler için tasarlanan yeni bir usuldür l Rekabete çağrı yapılarak yürütülen pazarlık usulünün yerine geçer (İngiltere’de, yenilik ve risk transferi gerektiren “kamu özel ortaklıkları” ihalelerine kullanılmıştır)
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l İhale mevzuatı, prosedürlerde ve kararlarda ayrımcılık yapmama ve şeffaflık ilkelerinin öneminin altını çizmektedir l Dolayısıyla pazarlığa şüpheyle yaklaşır ve pazarlık usulüne nadiren başvurulur (Birleşik Krallık’ta gerçekleştirilen ve Resmi Gazete’de yayınlanan ihalelerin %10’undan az)
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l Büyük ihalelerin bir çoğu idare ve tedarikçi arasında belli bir derecede diyalog olmasını gerektirir l Dolayısıyla idareler belki de açık usul ve belirli istekliler arasında ihale usulü kapsamında, pazarlık usulünü uygun olmayan bir şekilde kullanıyorlardı veya (yanlış bir şekilde) pazarlık ediyorlardı
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l Yeni prosedür, bu tür karmaşık ihalelerde belli bir dereceye kadar pazarlık yapmaya izin verecek şekilde tasarlanmıştır… l …bir yandan da, idarenin gizliliğinin uygun bir şekilde sınırlandırıldığı ihale aşaması devam ettirilmiştir… l …ayrımcılık yapılmaması ilkesi amaçlanmıştır l Bu usul, Birleşik Krallıkta ve diğer yerlerde bir süre kullanılan ‘en iyi ve son teklif yaklaşımına” çok benzemektedir
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Rekabetçi diyalog usulü ne zaman kullanılmalı? l İdarenin hedeflerine ulaşmak için gereken teknik araçları objektif olarak tanımlayamadığı durumlarda (örn. Karmaşık bilgi sistemleri) l Veya projenin yasal/mali oluşumunu objektif olarak belirleyemediği durumlarda (örn. tasarla, yap, işlet projelerinde) l VE idarenin, açık usul ve belirli istekliler arasındaki usulün, ihalenin verilmesini sağlayamayacağını düşündüğü durumlarda
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Hangi ihaleler için kullanılıyor? l Büyük bilgi sistemleri ihalelerinde (veri tabanları, arka ofis bilgisayar sistemleri, network hizmetleri) l Kamu özel ortaklığı ihaleleri (tedarikçi yeniliği gerektiğinde ve riskin tedarikçiye transfer edildiği durumlarda) (hapishaneler, hastaneler, okullar, kentsel yeniden kalkınma programları)
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Hangi ihaleler için kullanılıyor? – Ocak 2008 istatistikleri, Resmi Gazete veri tabanından l döneminde yayınlanan toplam ilanın 1717’si rekabetçi diyalog ihale ilanı l 2008’de henüz rekabetçi diyalog ihale ilanı yayınlanmamıştır l Seçilen ülkelerde ihale ilanı istatistikleri ( ) •Fransa 670 •Birleşik Krallık 658 •Almanya 61 •İtalya 3 •İrlanda 44 •Danimarka 21 •Hollanda 33
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Hangi ihaleler için kullanılıyor? – ihalelerden örnekler l Tıp alanında lisans programlarına öğrencilerin seçimi için giriş sınavları l Kentsel Dönüşüm işleri l Tıbbi bilgi sistemleri l Çevresel etki danışmanlık hizmetleri l Sigorta hizmetleri l Birleşik Krallık Donanmasına filo tankerleri l Otoban tasarımı ve inşası
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Şu ana kadar neler öğrenildi? l Bu usul, idareler ve tedarikçiler tarafından iyi bilinmemektedir. •Dolayısıyla, herkesin süreci anlaması için gerekli dikkat gösterilmelidir. l Usulün hâla uygulamada net olmayan bazı yönleri vardır •Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan yönlendirici belge şu an için hala taslak aşamasındadır •Avrupa mahkemelerinde benzer davalar görülmemiştir
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Şu ana kadar neler öğrenildi? l Bu usul kullanıldığında, ihale süreci uzun sürmektedir (1-2 yıl, o kadar olağan dışı değil) •Bu durum, ilgili projelerin (çok büyük olma) özelliğini kısmen yansıtmaktadır l Teklif hazırlama maliyetleri yüksek olabilmektedir •Bazı tedarikçiler, bu usuldeki maliyetlerin, pazarlık usulüne göre daha yüksek olduğunu düşünmektedir
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Şu ana kadar neler öğrenildi? l Süreç, idarelerin yoğun zaman ve kaynak ayırmasını gerektiriyor l Genellikle gerekli teknik kaynak idarede mevcut bulunmuyor •Gerekli danışmanlığın alınması, masraf/gecikmelere neden oluyor l Sürecin başarıyla sonuçlanmasını sağlamak için başlangıçta çok dikkatli planlama yapmak şart
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Şu ana kadar neler öğrenildi? l Bu usul, büyük ve risk değeri yüksek projeler için uygundur l İdare ve tedarikçilerin kaynaklara yapacağı masrafların, tarafların elde edeceği fayda/kârla orantısız olmadığı durumlarda uygundur l İdarelerin gerçek ihtiyaçlarını yetersiz bir şekilde tespit etmeleri durumunda karşılaşılacak zararların telafisi zordur
© OECD A joint initiative of the OECD and the European Union, principally financed by the EU Sonuçlar l Rekabetçi diyalog, idarelerde büyük ilgi uyandırmıştır l Bu usul bugüne kadar çok az tecrübe edilmiştir ancak genellikle rekabete çağrı yapılarak yürütülen pazarlık usulünün yerine kullanılır l İdareler, bu usulün tercih edilmesinin nispeten kolay bir şekilde gerekçelendirilebildiğini memnuniyetle karşılamıştır l Usulün başarılı bir şekilde uygulanması için dikkatli planlama yapmak ve yeterli seviyede kaynak tahsis etmek gerekmektedir.