STRATEJİK PLANLAMA ve KURUMSAL YÖNETİM Osman ÜNAL Mart 2011
Kurumsal Yönetim Kurumsal Yönetim; Bir şirketin, hak sahipleri ve kamuoyunun menfaatlerine zarar vermeyecek şekilde, mali kaynaklarını ve insan kaynaklarını kendine çekmesini, verimli çalışmasını ve bu sayede de hissedarları için uzun dönemde ekonomik kazanç yaratarak istikrar sağlamasını mümkün kılan kanun, yönetmelik ve gönüllü özel sektör uygulamaları bileşimidir.
Kurumsal Yönetim Yönetim (management) hissedarlara değer yaratmak amacıyla şirketi yönetir. Yönetim Kurulu hissedarlar adına yönetimi gözetler. Etkin bir gözetim için yönetim kurulunun yönetimden bağımsız olması gerekir. Yönetim doğru ve gerçek mali tabloları üretmelidir.
Kurumsal Yönetim Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi bağımsız denetçinin seçimini sağlar. Bağımsız denetçi her türlü endişesini Yönetim Kuruluna iletmekle yükümlüdür. Denetçi tüm bu süreçte bağımsız kalmak zorundadır. Şirket yatırımcılarını sürekli bilgilendirmelidir. Şirket çalışanlarına adil olmalıdır. Şirket çevreye ve topluma duyarlı olmalıdır.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Hesap Verebilirlik Şeffaflık Eşitlik (Adillik) Sorumluluk
Kurumsal Yönetim İlkeleri Hesap Verebilirlik: Yönetim kurulu üyelerinin esas itibarıyla anonim şirket tüzel kişiliğine ve dolayısıyla pay sahiplerine karşı olan hesap verme zorunluluğudur. Şeffaflık: Ticari sır niteliğindeki ve henüz kamuya açıklanmamış bilgiler hariç olmak üzere, şirket ile ilgili finansal ve finansal olmayan bilgilerin, zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, yorumlanabilir, düşük maliyetle kolay erişilebilir bir şekilde kamuya duyurulması yaklaşımıdır.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Eşitlik (Adillik): Şirket yönetiminin tüm faaliyetlerinde, pay ve menfaat sahiplerine eşit davranmasını ve olası çıkar çatışmalarının önüne geçilmesini ifade eder. Sorumluluk: Şirket yönetiminin anonim şirket adına yaptığı tüm faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye ve şirket içi düzenlemelere uygunluğunu ve bunun denetlenmesini ifade eder.
Stratejik Planlama Tanımlar ve Kavramlar Stratejik Planlama Süreci Bilgi Toplama Yöntemleri Strateji Yönetimi Hedeflerin Yayılımı
Temel Kavramlar Strateji: Bugünden geleceğe bakış şeklinde tanımlanabilir. Mevcut durum fırsat ve tehditler, umut ve beklentiler ile birleştirilerek gelecekte erişilmek istenen sonuçları veya durumu ifade eder. EFQM Modeline göre Strateji; Bir kuruluşun misyon ve vizyonunu gerçekleştirmesi için izleyeceği yolu tanımlayan üst düzey plandır. Stratejik Planlama: Bir yönetim aracıdır. Bir organizasyonun ne olduğunu, ne yaptığını ve neden yaptığını şekillendiren ve ona bu konularda kılavuzluk yapan temel kararları ve eylemleri geleceğe odaklı olarak üreten sistemli çabadır. Stratejik Yönetim: İşletmeyi ileriye götürecek etkin stratejiler geliştirmeye, uygulamaya ve sonuçlarını değerlendirmeye yönelik sistematik faaliyetler bütünüdür.
Stratejik Planlama Nedir? Şu anda neredeyiz? Nerede olmayı istiyoruz? Gelişmemizi nasıl ölçebiliriz? Olmak istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz? Gelişmemize yönelik yol haritamızı nasıl saptayabiliriz ve denetleyebiliriz?
Başarılı Bir Stratejik Planın Özellikleri Yönetimin tam desteğinde ve çalışanların katılımı ile hazırlanmış planlama sürecinin sonucu olmalıdır. Paydaş beklentileri dikkate alınmış olunmalıdır. Periyodik gözden geçirmeleri içermelidir. Yenileşimi (inovasyonu) tetikleyen unsurları barındırmalıdır.
Hedef, Strateji ve Süreç İlişkisi
Stratejik Planlama Sürecinin Aşamaları Bilgi Toplama ve Analiz Etme Stratejik (temel) hedeflerin belirlenmesi Kaynak Planlamasının Yapılması Gözden Geçirme ve Yönetim Onayı Yayılımının Sağlanması Periyodik Gözden Geçirme ve Kontrol
Paydaşlardan Bilgi Toplama Tedarikçi/İşbirlikleri Gereksinimleri için Bilgi Toplama Yöntemleri Hissedar Gereksinimleri İçin Bilgi Toplama Yöntemleri Toplum Gereksinimleri İçin Bilgi Toplama Yöntemleri Çalışan Gereksinimleri İçin Bilgi Toplama Yöntemleri Müşteri Gereksinimleri İçin Bilgi Toplama Yöntemleri
Bilgi Toplama-Örnek Pazar/ Rekabet Bilgi Toplama Yöntemleri
Bilgi Toplama-Örnek Müşteri Gereksinimleri için Bilgi Toplama Yöntemleri
Strateji Yönetimi KURUMSAL STRATEJİ HEDEF BELİRLEME ÇALIŞTAYI Ekonomik, Siyasi, Sektörel Gelişmeler Marka İtibar Konumlandırma, Algılama Araştırmaları İş Sonuçları Değerlendirmeleri Paydaşlardan Toplanan Bilgiler (Anket, Görüşme ve Şikayetler) Görüşmeler vb.) Danışman Görüşleri Rakip Analizleri Yasalar Öğrenme Faaliyetleri KURUMSAL STRATEJİ Kurumsal Hedefler Değerler Politikalar İntranet İlan Panoları DURUM ANALİZİ KURUMSAL HEDEFLERİN BELİRLENMESİ Takım Hedeflerinin Oluşturulması (Yıllık Eylem Planlarının oluşturulması) PYS – Bireysel Performans Hedeflerinin Belirlenmesi STRATEJİ, POLİTİKA VE HEDEFLERİN DUYURULMASI HEDEFLERİN YAYILIMI -YGG -TAKIM Toplantıları -PYS Aksiyon Planları UYGULAMA GÖZDEN GEÇİRME HEDEF BELİRLEME ÇALIŞTAYI Denetim Sonuçları Hedef Paylaşım Toplantısı (Yılbaşı Toplantısı) Genel Bilgilendirme Toplantıları Takım Toplantıları
Hedef Yayılımının Amacı Kurum ana hedeflerinin tüm organizasyona tutarlı ve dengeli biçimde yayılımının yapılması Bölüm hedeflerinin kurumun ana hedeflerine hizmet edecek biçimde oluşturulması Organizasyonun tüm kademelerindeki bireylerin kurumun hedefleri hakkında bilgi sahibi olması Bireysel hedeflerin kurum hedeflerine hizmet edebilecek doğrultuda belirlenmesi ve bireylerin kurumun hangi hedeflerine katkı sağladıklarını görebilmesi Bireysel performans değerlendirme, gelişim planlama ve kariyer planlama faaliyetlerine temel oluşturması
Kurum Hedeflerinin Belirlenmesinde Çalıştay Yöntemi Önemli, hassas ve belirsiz konularda “kaliteli” kararlar alınabilmesi için; İlgili tüm tarafların temsilcilerinin Önceden belirlenmiş ve üzerinde uzlaşılmış kapsamda, Görüşlerini paylaşıp, yeni fikirler üreterek Karar aldıkları grup çalışmasıdır.
Hedef Değerlerin Belirlenmesi Geçmiş performans verileri Geleceği tahmin etmeye yönelik yapılan bilimsel araştırmaların sonuçları Hedefin müşterisinin görüşleri Üst yönetimin hedef değer belirleme için tanımlamış olduğu genel yönlendirme Bir üst hedef sahibinin belirlemiş olduğu hedef değer Hedefi yerine getirecek kişilerin yetkinlikleri
Kurumsal Performans Yönetimi Kurumsal Strateji Kurumsal Hedefler Eylemler Ölçülebilir, terminli, sahibi belli olan Süreç Sahipleri Süreç Performans Hedeflerini belirler Yönetim Onayı PYS (Bireysel) Hedef Takip Sistemi (Takımsal) Görev Takımları Faaliyet Raporları (Takımsal) SYS (Süreçsel) -Ana süreç sahibi, alt süreç süreç performansını değerlendirir -GM ana süreç performansını değerlendirir. Sürekli 3 ayda bir YGG
GENÇKAL Platformu (Genç Kalite Gönüllüleri) KalDer Yönetim Kurulu’nun desteği ile sosyal girişimci gençler tarafından kurulmuş bir Platform’dur. Türkiye’de gençlerin gözünden Kalite olgusunu tartışmak, bu konuda gençlerden başlayarak bilinç yaratmak ve A’dan Z’ye yaşamın her alanında kaliteyi arttırmak amaçlanmıştır. Üniversite ve iş hayatının ilk yılında olan gençler hedef kitledir. Şu ana kadar 3 aktivite yapılmıştır; Boğaziçi Üniversitesinde 150, Dokuz Eylül Üniversitesinde 60 ve Yıldız Teknik Üniversitesinde 250 öğrenci katılmıştır.
Teşekkürler