PROJE RAPORU NASIL HAZIRLANMALIDIR? Prof. Dr. Ülkü Çömelekoğlu Mersin Üniversitesi Öğretim Üyesi

Proje Raporu Yaptığınız proje çalışmasının en önemli aşamalarından birini onunla ilgili olarak yazacağınız proje raporu oluşturur. Proje raporunda gereksiz uzatmalar ve tekrarlar olmamalıdır. Raporunuzun olabildiğince kısa ve öz olması gerekir.

Proje Raporu Çalışmalarınız ile ilgili ne fazla ne de eksik bir şey yazmamaya gayret ediniz ve gerek yazım gerekse içerik olarak raporunuzun hazırlanmasına çok özen gösteriniz. Yaptığınız çalışmanın raporunuz aracılığı ile değerlendirileceğini her zaman aklınızda bulundurunuz.

Proje Raporu Proje raporu bilimsel bir çalışmanın ürünüdür. Bu rapor bir problemi ortaya koyarak, problemin çözümü için gerekli ve geçerli verilerin neler olduğunu ileri sürüp tartışabilir problemi ortaya koyduktan sonra onun çözümü için izlenen yolu ve elde edilen verilerin değerlendirilmesi ile ulaşılan sonuçları ortaya çıkartabilir.

Proje Raporu Rapor başka araştırmacıların ulaştıkları sonuçlar ile ilgili fikirleri de içerebilir. Proje raporu başkaları tarafından ulaşılan sonuçların geçerliliğini, çelişkilerini ve başarısızlıklarını ortaya koyup yapılması gereken yeni çalışmaları önerebilir.

Proje Raporu Proje raporunu aşağıdaki sıralamaya göre yazınız. Proje adı Projenin amacı Giriş Yöntem Sonuçlar ve tartışma Kaynaklar

Proje Adı Projeye tek bir cümle şeklinde kısa ve öz, okuyana proje çalışması hakkında fikir verecek bir ad verilmelidir Proje adı araştırmayı yer, kişi ve amaç açısından tanımlamalıdır Genelleme açısından uygun olmalı (Örn: Bir ilkokulda yapılıp, tüm ile genelleme yapılmamalı) Projenin içeriğini yansıtmalıdır. Aynı zamanda en temel anahtar kelimeleri içermelidir

Projenin Amacı Bu kısımda proje çalışması ile neyin amaçlandığı bir veya birkaç cümle ile açıklanır. Uygun ise amaçlar maddeler halinde sıralanır.

Giriş Giriş bölümünde yapılan proje çalışmasının konusu ile ilgili başkalarının yaptığı çalışmalardan söz edilmelidir Projenin diğer benzer çalışmalardan ayrılan yönleri belirtilmelidir Benzer çalışmalardan nasıl yararlanıldığı ve çalışmanızın neleri hedeflediği açıklanmalıdır

Giriş Araştırma sorusunun açık bir biçimde ortaya konulduğu bölümdür. Bu bölümde aşağıdaki sorular cevabını bulmalıdır. Mevcut literatürde bu alanda şu ana kadar hangi çalışmalar yapılmıştır? Çalışılması planlanan alandaki hangi unsurlar (yani mevcut literatürdeki hangi eksiklik veya eksiklikler) bu çalışmanın yapılmasını gerekli kılmıştır?  

Giriş Araştırma sorusu nedir? Bu proje neden önemlidir? Bundan önceki çalışmalara bir katkısı var mıdır?

Giriş Bu bölümde okuyucunun çalışmanın sonuçlarını anlayacak düzeyde temel bilgilenmesi sağlanmalı Seçilecek kaynaklar içinde kitaplar olmalı Giriş bir derlemeye dönüştürülmemeli Giriş bölümünde geniş zaman kullanılmalı Diğer çalışmaların sonuçları “bildirilmiştir, rapor edilmiştir” şeklinde verilmelidir. Makalenin uzmanlık alanı dışındaki kişiler tarafından da okunabileceği için kullanılacak kısaltmalar ve özel terimler ilk kullanıldığı yerde açıklanmalıdır

Giriş Girişe araştırma konusunun tanımı ile başlanabilir (kaynak: text booklar) Tarihsel değeri olan bilgiler varsa çok kısa aktarılır Olayın kısaca kişi-yer-zaman dağılımları Türkiye ve dünya için, sorunun boyutları yapılmış çalışma sonuçlarından da yararlanarak sayısal/oransal olarak aktarılır

Yöntem Bu kısımda çalışmada izlenilen yol, gözlemler ve çalışmanın kapsamı yazılmalı Deneysel çalışmalarda deney düzeneği, verilerin nasıl toplandığı açıkça anlatılmalıdır Deney düzeneğindeki önemli ölçüm cihazlarının ne olduğu, ölçüm aralığı, duyarlılığı vb. özellikleri verilmeli Kimyasal ve biyolojik malzemenin temel özellikleri belirtilmelidir

Yöntem Örneğin bir voltmetre kullanılıyorsa Bunun ölçme aralığı 2-220 V, 3,5 basamak göstergeli, iç impedansı 10 Mohm olan bir voltmetre olarak belirtilmesi ya da optik özellikleri incelenen bir cam levhanın 25 mmx10 mmx1 mm boyutlarında, görünür bölgedeki ışığı geçiren bir cam plaka şeklinde tanımlanması gibi

Yöntem Deneylerin nerede, kimler tarafından yapıldığı, ne kadar sürdüğü belirtilmeli Deneylerin kaç kez hangi koşullar altında tekrarlandığı gibi bilgilerin açık ve öz olarak verilmesi gerekir. Veri çizelgeleri, grafikler, yapılan analiz ve hesaplamalar bu bölümde verilmelidir

Yöntem Araştırmayı yinelemek isteyenler için, açık ve net bir rehber olmalı, tekrarlanabilir olmalı Kim, nerede, ne zaman, nasıl sorularını yanıtlamalı di’li geçmiş zaman kullanılmalı “yapıldı, edildi, ölçüldü, gözlendi” Ayrıntılara girmeden istatistiksel analizlerin isimleri belirtilmeli

Sonuçlar ve Tartışma Proje raporunun en önemli kısmı bu bölümdür Proje çalışması ile elde edilen sonuçlar bu kısımda yazılmalıdır Bu sonuçlar sayısal değerler, bazı matematiksel eşitlikler veya sözlü ifadeler olabilir. Sayısal sonuçlar çizelge ya da grafik şeklinde verilmelidir Analiz ve hesaplamalar gösterilmelidir

Sonuçlar ve Tartışma Araştırmadan elde edilen istatistik analiz sonuçlarının önemli olup olmadıkları belirtilmeli Tanımlayıcı istatistikler (parametrelerin) bulunmalı (Ort, ortanca, standart sapma, en düşük değer, en yüksek değer) Hız, oran gibi ölçütler bulunmalı tablo ve grafikler yapılmalıdır

Sonuçlar ve Tartışma Geçerlilik sınırlarını belirterek sonuçlar tartışılmalı Sonuçları olumsuz olarak etkileyen nedenler varsa açıklanmalı Bu kısmı yazmadan önce mutlaka çalışmanın amacı tekrar gözden geçirilerek amaca ne kadar ulaşıldığı belirtilmeli Konuyla ilgili öneriler bu kısımda yazılmalı

Sonuçlar ve Tartışma Bulgular verilirken – di’li geçmiş zaman kullanılmalı Bulguları süslemesiz, kısa ve net olarak anlatmanın en iyi yolu tablo/grafik ve çizelgelerdir Metin kısımları tabloların tekrarı olmamalıdır

Sonuçlar ve Tartışma Araştırmacı açısından bulgular ne ifade eder? Çalışmanın amacı ile bulguların ne kadar uyumludur? Bulgularda yer almayan verileri içermemeli. Benzer çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırıldığında farklılıklar var mı? Varsa nasıl açıklanabilir? Elde edilen sonuçların pratik ve teorik yararlarının neler olabileceği tartışılır

Teşekkür Öncelikle teknik yardım alınan kişi veya kuruma teşekkür edilir (Kişilerin hangi konuda yardım ettikleri belirtilmelidir) İkinci olarak ise genellikle dışarıdan alınan herhangi proje desteği / maddi katkılara teşekkür edilir Teşekkürde kullanılan dil basit ve nazik olmalı, abartıdan kaçınılmalıdır

Kaynaklar Bu kısımda proje çalışması ile ilgili olarak başvurulan yazılı kaynaklar kullanılmalıdır Kaynaklar harf sırasına uygun olmalı Kaynaklar yazar adına göre dizilmeli Bir tez veya bir kitap kaynak olarak gösterildiğinde tezin veya kitabın adının altı çizilmelidir Bir makale kaynak olarak gösterildiğinde makalenin çıktığı derginin adının altı çizilmelidir

Kaynaklar Böke, H., (1987), Ankara’daki Hava Kirliliğinin Travertenleri Üzerine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara. Stuiver, M., (1982), A high-precision calibration of the AD radiocarbon timescale, Radiocarbon 24, sayfa 1-26.

Kaynak gösterme biçimleri Metinde geçtiği sıraya göre numaralandırma Metin içinde isim ve yıl Alfabetik olarak listelenip numaralandırılarak

Kaynak gösterme biçimleri Güncelliği mümkünse beş yıl kadar olmalı Araştırma özetleri kaynak olarak kullanılmamalı Asılları mutlaka yazarın elinde olmalıdır. Başka makalelerin kaynakları, kaynak olarak alınmamalıdır Sayısı çok fazla olmamalı, yazı derlemeye dönüşür Kaynak olarak kullanılan Dergi, Tez, Kitap adının altı çizilmelidir

Kaynak gösterme biçimleri Temel kitap İçin Maçon, C. R., Manuselis, J.R.G. (1995), Textbook of Diagnostic Microbiology, WB Saunders, Philadelphia, 1134 pp Dergi için Şahinler, N. (2000), Arı ürünleri ve insan sağlığı açısından önemi, MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1-2) sayfa139-148.

Kaynak gösterme biçimleri Kitap için Akdin, İ., Çakmak, M., (2006), İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, MEB yayınları, Ankara. Sayfa: 123-130.

Kaynak gösterme biçimleri Elektronik kaynaklar Moulder, J.E. (1999), Electromagnetic Fields and Human Health, Electromagnetic Technology (Electronic Journal), 6(3), sayfa 17-28. Erişim adresi: http//www.mcw.edu.gcrc/cop/cell-phone-health-FAQ/toc.html The history of vaccines. www.who.int/vaccines-diseases/history/history.html, Erişim tarihi: Mayıs 2003.