Sağlık Bilimleri Fakültesi ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü
ÖĞRENME ÜRÜNLERİ
Somut Düzey ve Tanıma Düzeyinde Kavram Öğretimi Çocuklar somut ve tanıma düzeyindeki birçok kavramı informal öğrenme yaşantıları yoluyla okula başlamadan önce öğrenirler. Bununla birlikte, bazı kavramların somut ve tanıma düzeyinde öğrenilmesi ilköğretim ve ortaöğretim yıllarında da sürer. Örneğin ikinci dil öğrenirken yeni sözcükler ve birleşik sözcükleri tanıma bu yıllarda gerçekleşir.
Herhangi bir yaştaki öğrencinin kavramı somut ve tanıma düzeyinde öğrenmesine yardım eden öğretim ilkeleri aşağıda verilmiştir; Kavramın gerçek maddesi ya da resmi ya da diğer temsilcileri sınıfa getirmelidir Öğrencilere maddenin adı verilmeli, madde ile adı arasında ilişki kurmaları sağlanmalıdır.
Öğrencinin maddeyi tanıyıp tanımadığını belirlemek üzere madde daha sonra tekrar gösterilmelidir. Maddenin doğru tanınmasından ve adlandırılmasından hemen sonra bilgilendirici dönüt verilmelidir.
Sınıflamanın Başlangıç Düzeyinde Kavram Öğretimi İlkokula gelmeden önce çocuklar çevrelerinde somut örneği olan birçok kavramı sınıflama düzeyini öğrenmiştir. Sınıflamanın başlangıç düzeyinde kavram öğretmede kullanılan ilkeler 6 aşamada açıklanmıştır.
Öğrencilere kavramın en az iki farklı örneği ile örnek olmayan kesin bir ya da iki nesne verilir. Öğrencilerin örneklerle kavramın adını ilişkilendirmelerine yardım edilir. Öğrencilerin kavramın özelliklerini, özellikle de aynı düzlemde bulunan kavramlar varsa kavramı diğerlerinden ayıran bir ya da iki kritik özelliği ifadelendirmelerine yardım edilir.
Öğrencilere kavramı tanımalarına yardım edilir. Öğrencilere kavramın yeni örneklerini ve örnek olmayanları verilerek onları, kavramı farklı durumlarda tanımaya ve sınıflamaya yönlendirilir. Öğrencilere bilgilendirici dönüt verilmelidir.
Gelişmiş Sınıflama Ve Soyut Düzeyde Kavram Öğretimi Çok dikkatli düzenlenmiş bazı deneysel araştırmalarda çocukların 10-12 yaşlarda (dört ve beşinci sınıflarda) soyut düzeyde kavram öğrenebildikleri gözlenmiştir. Ancak henüz bu yaşlarda her koşulda soyut düzeyde kavram öğrenmeye hazır olmadıklarında ortaya çıkmıştır.
Ağaç örnekleri: Değişik boy, biçim ve grupta gerçek ağaçlar ya da fotoğrafları, resimleri gibi. Ağaca örnek olmayanlar: Değişik boy biçim ve grupta gerçek otlar çalılar ya da resimleri, fotoğrafları gibi.
İlkeler – Genellemeler - Akademik Kurallar Ve Öğretimi Kavramlar, öğrencilere öğrendiklerini basitleştiren gruplar oluşturmada yardım etmektedir. Kavramlar arasındaki ilişkileri açıklama da kullanılan diğer araçlarda, ilkeler, genellemeler ve kurallardır.
İlkeler İlkeler her durumda geçerli olarak kabul edilen kavramlar arasındaki ilişkilerdir. İlke ve yasa terimleri çoğunlukla birbirinin yerine kullanılan iki sözcüktür. İlke örneği olarak şunlar verilebilir: Mıknatısın benzer kutupları birbirini iter, zıt kutuplar birbirini çeker. Objenin gücü arttıkça, hızı artar. Birey, içsel olarak dengelenme için çaba harcar.
Genellemeler Genellemeler de ilkeler gibi büyük miktarlardaki bilgiyi özetler. Ancak genellemeler, ilkelere göre daha az kesinlik gösteren, olasılık taşıyan ifadelerdir.
Aşağıda genelleme örnekleri verilmiştir: Halk ekonomik nedenlerle göç eder. Ekosistemin dengesi bu sistemdeki vahşi yaşamın çeşitliliği ile ilişkilidir.
Akademik kurallar Aşağıda akademik kural örnekleri verilmiştir: Cümlenin yüklemi, öznesi ile uyumlu olmalıdır. Bir isim çoğul yapılırken, sözcüğün sonuncu hecesinde bulunan ünlü harf kalın sesli ise sözcüğü 'lar' eki, ince sesli ise 'ler' eki takılır. İlkeler ve genellemeler doğal dünyadaki gözlem sonuçlarını betimlerken; akademik kurallar, insanlar tarafından göreceli olarak belirlenirler.
Sonuç olarak: Gerek kavram öğretme, gerekse ilke, genelleme ve kural öğretmede öğrencilere anlamlı örnekler sunulmalı; bu örneklerle kavram, ilke, genelleme ve kurallar somutlaştırılmalıdır. Öğrencilerin, benzer örnekler üstünde çalışmaları için ek örnekler sağlanmalı, öğrenmelerinin doğruluğu ya da yanlışlığı hakkında açıklayıcı dönüt verilmelidir.