ENDOMETRİOZİS OVER CA İLİŞKİSİ DR MELAHAT ATASEVER Giresun Üniversitesi Tıp Fak. KHD ABD

Endometriozis nasıl hastalık? Benign bir hastalık, FAKAT malign tümörlerle benzer şekilde kontrolsüz büyüme neo-anjiyogenez, apopitoz, over ca benzer bir mutasyon profili gösterebilir Lokal invazyon , rekkurens östrojen bağımlı gelişim uzak yayılım Nejat .Endometriosis and Ovarian Cancer. Fertil Seril 2008 Ann N Y Acad Sci. 2011 Figueira PG1, Abrão MS, Krikun G, Taylor HS

Tüm Over Kanserlerin- %90 Epitelyal Over kanserini oluşturur Seröz - % 60-70 Müsinöz -% 5 Endometrioid -%9-11 Berrak hücredir -% 12-13   Tüm Seroz Over kanserlerin -% 90-95 HG -% 5-10 LG Mok SC, Kwong J., Welch WR ve diğerleri. Disease Markers .  2007;  McCluggage, W.G Pathology. 2011

EPİTELYAL OVER CA Morfolojik histolojik ve genetik mutasyonlara bağlı olarak   yeni bir paradigma

Hastaların daha iyi teşhis ve tedavi edilmesi için EOC'lerin hücre kökenini ve patogenezini anlamak gerekir   Over kanser riski ve endometriozis arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için  Cochrane Library'de PubMed,1973-2018 tarayıp İnvaziv over kanseri ve endometriozis arasında bir ilişki inceledim

1925'te Dr. Sampson, E-OC arasında olası bir korelasyon bildirdi 1927’de Endometriyozda karsinomatöz gelişimin teşhisi için aşağıdaki kriterleri önerdi Aynı Over içinde karsinom ve endometriyozis birikte olması Benzer histolojik modellerin olması Başka yerlerde ikinci bir malign tümörün ekarte edilmesi. 1953'te Scott Benign endometriyozisden kansere geçişi histolojik olarak kanıtlanmış olmalı SampsonJA. AmJ Pathol1925 OBSTET.GYNECOL.1953.Mmalignat changes in endometriosis

Endometriozis ve Over Kanseri ortak Özelikler Progressif büyüme Doku hasarı kontrolsüz hücre proliferasyonu İnvaziv ve Rekurrens Estrojen bağımlı gelişim Lokal ve Uzak Metastaz Nejat .Endometriosis and Ovarian Canser. Fertil andSeril 2008 Vlahos NF Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2010

Endometriozis ve Over Ca ortak Risk Faktörler Erken menarş Geç menopoz Düşük parite Aile öyküsü Düzenli ve kısa siklus aralığı Nulliparite

ENDOMETRİOZİS VE OVER KANSERİ ARASINDA İLİŞKİ Patogenez Atipik endometriozis ve over kanseri arasında doğrudan bir ilişki ilk olarak 1988 yılında La Grenade ve Silverberg tarafından gösterilmiştir Atipik endometriozis - (hiperplazi+sitoloji) benign endometriozisten kansere geçiş olarak kabul edilmiş, yaklaşık %4 malig. transformasyonu artırmaktadır Hum Pathol. 1988 Gynecol Oncol. 2006

Endometriomaların yaklaşık % 8'inde atipik endometriozu içerdiği rapor edilmiştir

PATOLOJİK VE İMMUNOKİMYASAL ÇALIŞMALARDA ENDOMETRİOZ - ATİPİK ENDOMETRİOZİS GÖZLENMEKTE

LG Endometrioid tm & Clear cell Tm komşuluğunda yer alan “Endometriosis” ve “Atipik endometriosis” odaklarında Aynı genetik mutasyonlar saptanmıştır: “ B-catenin geni%40• PTEN %20 • PIK3CA (%20) • (Clear cell’de daha yüksek: ARID1A %50) Endometrioid ca: ARID1A%30 Fertil Steril. 2016 Jan;Lee. Mandai M, Int J Clin Oncol. 2009; Ogawa S, Kaku TGynecol Oncol. 2000; Ballouk F, Am J Clin Pathol. 1994

 13 226 kontrol ve invaziv over kanseri olan 791 kadın dahil edildi. HiSTOLOJİK tipler arasındaki ilişki. Endometriozisli 818 -%20 CCC, %-13 EMOC, %6 Müsinöz,…..

1000 hastadan patolojik raporlar değerlendirildi.  Olguların prevalansı ve kadın özellikleri analiz edildi.  EOC-% 2 Endometrioid EMOC -% 60, CCC -% 20 % 10 seröz % 10 müsinöz adenokarsinom  Sadece %15 postmenopozal, ileri evre endometriozis (evre III veya IV)  Oncol Lett. 2018 Mayıs,

Zhonghua Fu Chan Ke Za Zhi. 2018 Mar.Lin Q

değişiklikler ile ilişkisi Güncel moleküler çalışmalar endometrioma>-atipik endometriozis>–EACO geçiş adım adım Oksidatif stres Kronik İnflamasyon Hiperöstrojenizm Spesifik moleküler değişiklikler ile ilişkisi   Giovanni G.2015

Endometriozis ve inflamasyon 1863'te Rudolf Virchow inflamasyon ile kanser arasında bir bağlantı kurdu. Endometriozisdeki pelvik sıvıda, artmış makrofaj ve inflamatuar sitokin düzeylerine sahiptir. TNF-α, IL-1β, IL-6 IL-8 IL-10 EOC gelişimini desteklemektedir. Preoperatif serum IL-6, IL-10 ve IL-8 analizi over tümörlerinin ayırıcı tanısını geliştirebilir. Szlosarek ve ark.  Mol. Cancer Ther. 2006, Nowak M1, Endocrinol Lett.2011 Clendenenetal.CancerEpidemBiomarPrev2011 Sitokinlerin ve kemotokinlerin gelişimi büyümesi ve ilerlemesi

ENDOMETRİOZİS OVER CA İLİŞKİSİ Endometriozise bağlı over kanseri karsinogenezde iki yola sahiptir: 1.Östrojen bağımlı endometrioid morfolojili 2.Östrojenden bağımsız, berrak hücre morfolojili (oksidatif strese bağlı karsinogeneze sahiptir Kurman RJ Int J Surg Patho.2010 SomiglianaE.Gynecol Oncol.2006

Endometriozisin kansere dönüşümü tek bir yolağı takip eden bir süreç değildir  Son araştırmalar, EOC'de endometriozis mekanizmalarını esas olarak üç şekilde: 1. östrojene bağımlı bir yol. Düşük progesteron ve yüksek östrojen durumunda endometriozisin EOC'ye daha kolay. Ness ,Am J Obstet Gynecol. 2003 2.yol, hepatosit nükleer faktör-1β (HNF-1β) ve ARID1A  gibi endometriozis dokularındaki genetik mutasyonlardır . Kato N, Mod Pathol. 2006 Cancer Causes Control. 2014 3. Endometriozis dokularında kronik inflamasyon, serbest demir kaynaklı oksidatif stres de EOC ile ilişkili. Huang Z,Int J Kanser. 2015

20 vaka-kontrol ve 15 kohort çalışmasın 1990-2016

EAOC ile EAOC olmayan grup arasında progresyonsuz sağ kalım ve genel sağ kalım arasında herhangi bir fark bulunmadı EAOC -non EAOC progresyonsuz sag kalım fark yok EAOC -non EAOC genel sagkalım fark var

Endometriozis birden çok organlarda ve bölgede görülse de, malignite çoğunlıkla bir endometrioma nedeniyle overde sınırlı. . Genel popülasyondaki kadınların% 3'ü yaşam boyu over ca geliştirmesine rağmen Endometriozisli kadınlarda over ca gelişimi % 2'den azdır Over Ca’da endometriozis bildirimi %4 Lancet. 2017 Dec M.Kvaskoff. genel popülasyondaki bir kadın olarak, göğüs (% 12), akciğer (% 6) ve bağırsak (% 4) kanserleri riskleriniz hala yumurtalık kanseri gelişme riskinizden daha yüksektir.

RİSK FAKTÖRLERİ Uzun Süreli Endometriozis Hikayesi (10 yıl üzeri). Postmenopozal Endometriozis Olguları (45 yaş üzeri). Endometriozis ile ilişkili infertilite ve/veya infertilite tedavisi alanlar Ovarian endometriomalar (9 cm ve üzeri)-%65 Nezhat F, Fertil Steril 2014; Kobayashi H, J Obstet Gynecol Reprod Biol, 2008 insidansi

SONUÇ Endometriozisle ilişkili en sık over ca tipleri Clear-Cell,EC Endometriozisten over ca mekanizmaları İnflamasyon,hiperöstrponijizm,oksidatif stres,spesifikomoleküler genomik değişiklikler En önemli prekürsör lezyon %60-80 Atipik endometriozis

Endometriozis ve Over Ca riskini düşürenler Tüp ligasyonu – CCC + EMOC %50 azaltır Garavaglia E. Med Hipotezleri. 2018 OK kullanımı(≥10 yıl),%20 -30 azaltır Yüksek parite Emzirme American Journal of Obstetrics & Gynecology 2015.Farr.R NEZHAT. Lancet. 2008 Oxford, UK. Cibula D, Hum Reprod Update. 2011 Wang.C , Int J Environ Res Public Health. 2016 Garavaglia E Med Hypotheses. 2018 Jan

Endometriozis ve Over kanseri kohort çalışması Kohort ve Vaka –Kontrol Çalışmalarının Çoğunda RR değeri <2 Endometriozdan kaynaklanan CCC ve EC erken yaşta ve evrede teşhis edilir. Bununla birlikte, endometriozdan kaynaklanan kanser önemli bir prognostik faktör değil. J Gynecol Oncol. 2018 Mar. Paik ES, Kim

Yönetim FERTİLİTE BEKLENTİSİ VARSA Kist duvarıile birlikte kompleks rezeksyon ve hormon supresyon replasman tedavi FERTİLİTE BEKLENTİSİ YOKSA Kompleks rezeksyon hormon supresyon replasman tedavi ve bilateral salpenjektomi Nezat F.İnt. J.Gynecol Canser2014

SONUÇ OLARAK Endometriozisle ilişkili over ca profilaksisi için rutin cerrahi önerilmemeli, KOK uygundur Endometriozis ve yumurtalık kanseri  arasındaki ilişkiyi kurmak için daha fazla araştırma gereklidir  Matalliotakis M. Oncol.Lett.2018

TEŞEKKÜRLER