Öğretim Yazılımı Tasarımı Rehberi

Pedagojik Konular

1.1 Genel Bilgisayar Uygun mu? Yöntem Uygun mu? Uygulama yapmayı teşvik ediyor musunuz? Ders süresi yeterli mi? Öğrenme seviyesi uygun mu? Ders öğrenciye uyarlanabilir mi?

1.2 Motivasyon 1.2.1 Motivasyon içsel mi? 1.2.2 Bilgisayar korkusu minimize edilmiş mi? 1.2.3 Teşvik seviyesi uygun mu? 1.2.4 Merak uyandırıyor mu ve güvenlik sağlanıyor mu? 1.2.5 Rekabet ortamı yaratılıyor mu? 1.2.6 Motivasyon diğer öğretimsel faktörlerle dengeleniyor mu?

1.3 Etkileşim 1.3.1 Etkileşim sıklığı uygun mu? 1.3.2 Anlama güçlendirilmiş mi? 1.3.3 Hafıza güçlendirilmiş mi? 1.3.4 Transfer güçlendirilmiş mi? 1.3.5 Çeşitli etkileşimler sağlanıyor mu? 1.3.6 Öğrenci yazılım veya içerik hakkındaki yorumlarını bırakabiliyor mu?

1.4 Araçlar (Media) 1.4.1 Kullanılacak araçlar önemli ve ilgili mi? 1.4.2 Ayrıntı seviyesi uygun mu? 1.4.3 Araçlar istenilen öğrenme hedeflerini yaratacak nitelikte mi? 1.4.4 Öğrenci görüntü üzerinde oynayabiliyorsa, bir görüntüyü daha ayrıntılı görme imkanına sahip olmalıdır. 1.4.5 Video türü görüntüler istenildiği zaman açılıp kapatılabiliyor mu? 1.4.6 İşitsel dosyalar istenildiği zaman açılıp kapatılabiliyor mu?

1.5 Kontrol 1.5.1 Kullanıcı ne zaman ilerleyebileceğine karar verebiliyor mu? 1.5.2 Kullanıcı istediği görüntüyü tekrar izleyebiliyor mu? 1.5.3 Kontrol seviyesi kullanıcıların seviyesine uygun mu? 1.5.4 Kontrol seviyesi öğrenme hedeflerine uygun mu? 1.5.5 Uygulamayı geçici olarak durdurmak ve istenilen yere işaret (bookmark) koymak mümkün mü? 1.5.6 Yönlendirmeler bulunuyor mu?

Konu İçeriği

2.1 Amaçlar, Hedefler ve Öğrenci 2.1.1 Hedeflenen kullanıcı tanımlandı mı? 2.1.2 Yazılım, ön gereksinimleri açıkça ortaya koyuyor mu? 2.1.3 Amaç ve hedefler gösterildi mi? 2.1.4 Amaç ve hedefler öğrencilerin anlayacağı kelimeler ve okuma seviyesi kullanılarak yazılmış mı?

2.2 Bilgi 2.2.1 Bilgi hedeflerlerle ilişkili mi? 2.2.2 Bilgi kesin mi? 2.2.3 Bilgi tam mı? 2.2.4 Ayrıntı seviyesi uygun mu? 2.2.5 Gerçekçilik seviyesi uygun mu? 2.2.6 Kişisel fikirler kolaylıkla ayırt edilebiliyor mu? 2.2.7 İçeriğin ne zaman yazıldığı belirtiliyor mu? 2.2.8 İçeriğin en son ne zaman ve hangi sıklıkla güncellendiği belirtiliyor mu? 2.2.9 Kullanılan içeriğin kullanım hakları yasal yollardan alındı mı?

2.3 İçerik Vurgulama 2.3.1 Hedeflerle en çok ilişkili içerik daha fazla vurgulanıyor mu? Hedef temelli içeriğe yoğunlaşılmalı 2.3.2 Daha zor konular daha çok vurgulanıyor mu?

2.4 Düzenleme ve Sıralama 2.4.1 Sunum sıralaması uygun mu? 2.4.2 Düzenlemenin anlaşılması öğrenciler için uygun mu?

Dil ve Biçim (Format)

3.1 Okuma Seviyesi 3.1.1 Kullanıcı için uygun mu? 3.1.2 İçeriğe uygun mu? 3.1.3 Tüm uygulamada okuma seviyesi tutarlı mı?

3.2 Kültürel Taraflılık 3.2.1 Kültürel taraflılığı yansıtan bir dilden sakınılmış mı?

3.3 Teknik Terimler 3.3.1 Teknik terimler konuyla ilgili mi? 3.3.2 Teknik terimler sağlıklı bir şekilde tanımlanmış mı? 3.3.3 Kısaltmalar düzgün olarak kullanılmış mı? 3.3.4 Uygulama kullanıcılara teknik terimlerin nasıl telaffuz edileceği konusunda işitsel bir yardım sağlıyor mu?

3.4 Biçim 3.4.1 Sayfa yerleşimi bilgisayar ekranı ve kolay takip için uygun mu? 3.4.2 Cümle ve paragraf biçimleri tutarlı mı? 3.4.3 Kelimeyi bölmek için (-) işareti kullanılıyor mu? 3.4.4 Kenar boşlukları uygun mu?

3.5 Heceleme, Sözdizimi, İşaretleme 3.5.1 Bilgiler doğru olarak yazılmış mı? 3.5.2 Tutarlı mı?

Görüntü Özellikleri

4.1 Ekran Görüntüleri 4.1.1 Ekran görüntüleri yeterince düzenli mi? Ekrana çok fazla nesne-bilgi yığılmamalı 4.1.2 Ekran görüntüsü estetik mi? 4.1.3 Dikkatleri önemli bilgiye çekiyor mu? 4.1.4 Bilgi uygun ve anlaşılır ölçülerde mi sunuluyor? Örneğin en fazla 7 (+-2) madde imi kullanarak bilgi sunulmalı

4.2 Sunum Biçimleri 4.2.1 Metin uygun bir biçimde kullanılıyor mu? Metinsel bilgi çoklu ortam nesneleriyle aynı veya onlara göre daha fazla etkinlik sağlıyorsa mutlaka tercih edilmelidir. 4.2.2 Çoklu ortam araçları uygun bir biçimde kullanılıyor mu? 4.2.3 Renkler uygun bir biçimde kullanılıyor mu?

4.3 Metin Özellikleri 4.3.1 Bir ekranda metin yığını var mı? 4.3.2 Yazı tipleri okumaya uygun mu? Düşük çözünürlüklerde sans serif türü metinler daha uygundur.

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.4.1 Kullanıcı istenmeyen hatalar yapmaktan korunuyor mu? Online bir sınav alan bir kullanıcı istemeden sınavı sona erdirebilir (örneğin: hatalı bir yere tıklayarak) 4.4.2 Uygulama kullanıcıya toplam ne kadar büyüklükte / uzunlukta sayfa veya bilgiyle uğraşacağını söylemeli. 4.4.3 Uygulama kullanılmadan geçen süreyi gösteriyor mu ve kullanıcı ne kadar ilerleyebileceğini belirleyebiliyor mu?

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.4.4 Uygulama kullanıcının ne kadar ilerlediği konusunda bir dönüt sağlıyor mu? 4.4.5 Yönlendirme / akış araçları tutarlı ve standart mı? Kullanıcı her sayfada farklı bir yönlendirme düğmesi veya aynı düğmenin farklı konumlarda olduğu ekranlarla karşılaşmamalı 4.4.6 Menüler yeterince anlaşılır ve açık etiketler içeriyor mu?

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.4.7 Menü seçimlerinin nasıl yapılacağı yeterince açık mı? 4.4.8 Hatalı menü seçimlerinde yanlışın nasıl düzeltileceği konusunda açık bilgi var mı? 4.4.9 Arayüz yeterince tutarlı mı?

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.9.10 Yönlendirme araçlarının işlevsel durumları yeterince açık mı? Örneğin işlevi sona ermiş bir düğme işlevsiz (disable) duruma getirilmelidir. 4.4.11 Tamamlanan bölümler işaretlenebiliyor mu? Kullanıcı tamamladığı bölümleri işaretleyebilmelidir. Örneğin, web sayfalarında ziyaret edilen sayfaların düğmesinin farklı renkte görünmesi gibi.

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.4.12 Kullanıcı programın içinden doğru referans gösterilen diğer program veya web sitelerine erişebiliyor mu? 4.4.13 Yönlendirme yolu geçmişi program içerisinde bulunuyor mu? Internet tarayıcıların History bölümleri gibi.

4.4 Kullanıcı Kontrolleri ve Menüleri 4.4.14 Kullanıcı tüm uygulama içerisinde o anda nerede olduğunu belirleyebiliyor mu? Örneğin bir adres çubuğu veya içerik tablosu üzerinde bu bilgi verilebilir. 4.4.15 Kullanıcı program akışını birden fazla yolla kontrol edebiliyor mu? 4.4.16 Kullanıcı programı istediği bir noktada sonlandırabiliyor mu? 4.4.17 Kullanıcıya özel ayarlar kaydedilebiliyor mu?