Düşük Maliyetli Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Sistemi Uygulaması Baha ŞEN, Ferhat ATASOY, Nesrin AYDIN

Giriş Uzaktan Eğitimin Tanımı Neden Uzaktan Eğitim? Uygulamada Kullanılan Yazılımlar ve Özellikleri Nelerdir? Sistemin Yapısı Sonuç Soru – Cevap

Uzaktan Eğitimin Tanımı Uzaktan eğitim için birçok tanım yapılmıştır. Genel olarak sistemin öne çıkan özelliklerini ve yapısını ifade eden tanım şöyledir: En basit anlamda uzaktan eğitim, fiziksel olarak ayrı mekanlarda olan öğretmen ve öğrencilerin, teknoloji (TV, video, bilgisayar, yazılı materyaller, vb.) yoluyla etkileşimde (öğretme-öğrenme etkinliğini gerçekleştirdikleri) bulundukları bir sistemdir(Halil İbrahim Yalın).

Neden Uzaktan Eğitim? Daha geniş kitlelere eğitim hizmeti götürmek. Eğitimde fırsat ve imkan eşitliği sağlamak. Farklı mekanlardaki uzmanlardan yararlanmak. İlgileri, yetenekleri, yaşları, işleri ve coğrafi koşullar nedeniyle okula gelemeyen öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak. Her bireye bir ölçüde dilediği hız ve yöntemle öğrenme imkanı sağlayarak geleneksel eğitimin sınırlıklarını gidermek.

Sonuç olarak ülkemiz şartları düşünüldüğünde; alanında uzman akademisyen başına düşen öğrenci sayısı hayli fazladır. Ek olarak ülkenin sosyo-ekonomik durumu düşünüldüğünde her öğrencinin kaliteli eğitim alabilmesi için uygun yere gitmesi her zaman mümkün olmayan bir durumdur. Bu durumda da eğitimde fırsat eşitliğinden söz edilmez ve ülkemiz şartları uzaktan eğitimin yapılması gerekliliğini açıkça ortaya koymaktadır.

Uygulamada Kullanılan Yazılımlar ve Özellikleri Nelerdir? İşletim Sistemi : CentOS 5.4 Öğrenim Yönetim Sistemi : Moodle Eş Zamanlı Görüşme Ortamı : OpenMeetings Medya Sunucu Yazılımı : Red5 Flash Media Server

CentOS(The Community ENTerprise Operating System) CentOS Red Hat firmasının dağıtımı olan Red Hat Enterprise Linux (RHEL) kaynak kodları üzerine kurulu, ve bu dağıtım ile uyumlu bir linux dağıtımıdır. Bağımsız bir grup tarafından geliştirilen işletim sisteminin isminin açılımı The Community ENTerprise Operating System biçimindedir. Masaüstü işletim sistemlerinden farklı olarak sanallaştırma, apache, mysql, postgresql, ftp, dns, ldap gibi sunucu yazılımları paket içeriğine dahildir.  

CentOS işletim sisteminin tercih edilmesindeki gerekçeler şunlardır: Açık kaynak olması, Ücretsiz olması, Stabil ve güvenli olması, Geniş paket kütüphanesi, 2014 yılına kadar destek verilmesi, Kullanıcı dostu grafik arayüze sahip olmasıdır.

Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Yönetim Sistemi Moodle Moodle Kasım 2009 istatistiklerine göre 209 farklı ülkeden 43,364 kayıtlı sitede 30,367,871 kullanıcı tarafından kullanılmaktadır.Yazılım daha önce yapılan karşılaştırmalara göre diğer yazılımlardan oldukça üstündür. Her geçen gün açık kaynak ya da ticari eklenti sayısı artmaktadır. Bunun yanı sıra yazılım da sürekli geliştirilmektedir.

Çalışmada tercih edilme sebepleri temel olarak şu şekildedir: Blok, etkinlik gibi eklentilerle özelleştirilebilir olması, Diğer içerik oluşturma araçlarını (Flash, Word, PowerPoint gibi) desteklemesi, Dinamik içerik yönetimi ile esnek öğrenim ortamı oluşturma, Türkçe dil desteği, Video konferans desteği, Raporlama, Forum yapısı,

Video Konferans Yazılımı OpenMeetings OpenMeetings tarayıcı üzerinden çalışan ve web ortamında video konferans yapılmasına olanak sağlayan ücretsiz yazılımdır. Kullanıcı web kamerasını ve/veya mikrofonunu kullanır. Beyaz tahta üzerinden doküman, hatta ekranı paylaşılabilir. Kullanımında, kullanıcı sayısında, sunucuya indirilmesi ve kurulumunda kısıtlama olmayan bir yazılımdır. Yazılım her geçen gün geliştirilmekte ve yeni özellikler eklenmektedir.

Yazılımın özellikleri şu şekildedir: Video/Ses aktarımı Herhangi bir katılımcının masaüstünü görebilme, Çoklu dil desteği ve yeni dil tanımlama desteği, Beyaz tahta uygulaması (yazma, düzenleme, sürükleyip bırakma, yeniden boyutlandırma) Belirli tipteki dosyaları yükleme imkanı, Sistem yönetimi, kullanıcı/kurum bazlı yönetim sistemi Özel ve genel toplantı odaları,

Red5 Medya Sunucu Red5, Flash Media Server(FMS) a alternatif olarak tamamen ücretsiz ve açık kaynak kodlu olarak dağıtılan bir media server yazılımıdır. Özellikle görüntü ve ses yayını yapmak için kullanılır. Bunların haricinde chat uygulamaları, online iletişim uygulamaları, online flash & shockwave oyunlar, eğitim materyalleri uygulamaları için kullanılır.

Avantajları şu şekilde sıralanabilir: Java platformuyla bağımlı çalışır. Dolayısı ile Microsoft ve Linux işletim sistemlerinde rahatça kullanılabilir. RMS, FMS veya MMS gibi arabirimlerin harcadığı kadar bellek harcamaz. Tamamen ÜCRETSİZDİR. Adobe Air, Flex, Flash vs. programlar sayesinde hızlı ve kesintisiz erişim sağlayan uygulamalar geliştirip yayınlayabilirsiniz. FFMPEG, Mencoder, Libvorbis gibi codecler ile entegre çalışır. Kurulumu, kaldırılması, kullanımı kolaydır.

Sistemin Yapısı

Giriş Ekranı

Denklem Editörü

Eş Zamanlı Ders Etkinliği

Videolu Ders Etkinliği (Red5)

Sonuç ve Tartışma Web tabanlı uzaktan eğitim sistemi, yazılım maliyeti olmaksızın gerçekleştirilmiştir. Kurulu sistem, Bilgisayar Mühendisliği Lisans ve Yüksek Lisans programları için yeterliyken, açılacak yeni bölümler için sadece OpenMeetings hizmeti veren sunucu sayısının arttırılması yeterli olacaktır. Sonuç olarak açık kaynak yazılımlar kullanılarak etkin şekilde kullanılan bir uzaktan eğitim sistemi kurulmuştur. Kapalı yazılımlardan daha esnek ve   Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından ihtiyaç sahiplerine kurs, ders, sunucuya sistem kurma ve bakım desteğini verebilecek durumdadır.

Teşekkürler…  21