DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ ve BİLİM SUNU Düşünüyorum o halde varım. Dekart
DÜŞÜNELİM ! Yeni öğrendiniz ama başkalarının da bilmesi gereken bir bilgiyi kimseye söyleyemediğinizde ya da söylemeniz yasaklandığında neler hissedersiniz? Duygularınızı anlatınız? Bilim ve düşünce alanında yapılan ve buluşları nasıl öğreniriz? Bu yenilikler bizlere duyurulmazsa sonuçları neler olabilir? Açıklayınız.
Bu fikirler sayesinde günümüz uygarlığına erişilmiştir. «İnsanı diğer varlıklardan ayırt eden özellik , düşünme ve düşündüklerini ifade etme gücüne sahip olmasıdır.» ARİSTO Çeşitli aletleri icat eden insanlar, doğaya hükmetmeye başlamış ve yeni fikirler üretmişlerdir. Bu fikirler sayesinde günümüz uygarlığına erişilmiştir. Ancak bu yenilikler yöneticilerin çıkarlarına uygun olmayınca yasaklar gelmeye başlamıştır.
Özellikle Orta Çağ’da Avrupa’da ki bilim insanları ve düşünürler benzer sorunları en çok yaşayanlardandır. Bu çağda Katolik Kilisesi dini, siyasi ve ekonomik gücü elinde bulunduruyordu. Bilimsel ve akılcı düşünceyi reddederek kişisel görüşleri yasaklamıştı. Tanrı adına günahları bağışlama yetkilerini kendilerinde görüyorlardı.
Kendilerine karşı çıkanları dinden çıkarılarak yine papazlar tarafından kurulan ENGİZİSYON mahkemelerinde yargılıyorlardı. Yargılama sonucunda pek çok bilim ve düşünür sadece düşüncelerini söylediği için cezalandırılmıştır.
« Ne gördüğüm hakikati gizlemekten hoşlanırım, ne de bunu açıkça ifade etmekten korkarım. Aydınlık ve karanlık arasındaki, bilim ve cehalet arasındaki savaşa her zaman katıldım. Bundan dolayı her yerde zorlukla karşılaştım…» Bruno’nun mahkemeye çıkarken söylediği sözlerin ana fikri nedir? Bilim insanlarının özgür olmadığı durumlarda neler olabilir?
Galile, kendi yaptığı teleskop ile dünyanın ve yıldızların hareketlerini gözlemlemiş. Gezegenler ve dünyanın döndüğünü ispatlamıştı. Galile bu keşiflerini açıklayınca kilisenin isteği ile tutuklandı. Kitapları ve araştırmaları yasaklandı. Fikirlerine ısrar ettiğini taktirde ölüm cezası alacağı söylendi.
Galile’nin engizisyon mahkemesinde yargılanması Galile, mahkeme çıkışında söylediği» Ben ne dersem diyeyim o dönmeye devam ediyor.» sözleri uzun süre bilim çevresinin dilinden düşmemiştir. Galile’yi dünya dönüyor dediği için yargılayanlar, günümüzde olsalardı neler hissederdi.? Örnek veriniz?
Orta Çağ, Avrupa için baskı ve korku dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemde din adamları ve soylular he alanda söz sahibiydi. Bilimsel çalışmalar, felsefe, sanat, siyaset ve ekonomide KATOLiK kilisenin sözünden çıkmak ve görüşlerini eleştirmek mümkün değildi. Aynı dönemde İslam dünyasında, Çin ve Hindistan’da böyle engeller yoktu. Düşüncelerin özgürce ifade edildiği bu bölgelerde bilimsel çalışmalar da gelişmiştir.
Avrupa’da baskılar düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtlayamamış, dinsel hoşgörü artmış ve özgür düşünce gelişmiştir. Rönesans Dönemi ve Reform hareketleri yaşanmış. Geçmişten alınan dersler sayesinde düşünceleri ifade etme özgürlüğü, günümüz yönetim sistemi olan demokrasinin ön şartı olmuştur.
Atatürk, » Öğretmenler, Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.» sözü ile neyin önemini vurgulamıştır? Açıklayınız.
BİLGİMİZİ ÖLÇELİM Avrupa’da Rönesans ve Reform hareketleriyle başlayan süreç skolastik düşüncelerin yıkılmasına, okulların kiliseden alınarak laik eğitim sisteminin kurulmasına, yeni mezheplerin yaygınlaşmasına ortam hazırlamıştır. Bu gelişmelerin Avrupa’da aşağıdakilerden hangisine katkıda bulunduğu savunulamaz? A- Coğrafi Keşiflerin yapılmasına B-İnanç özgürlüğünün gelişmesine C-Batılıların bilim ve teknik alanlarında hızla ilerlemesine D- Avrupa’da değer yargısının değişmesine
Anayasamızın 27. maddesi; »Herkesin bilim ve sanat serbestçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araştırma hakkına sahiptir.» Anayasamızda böyle bir maddenin yer almasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olamaz? A- Bilim insanlarının özgürce çalışabilmesi B- Bilginin kontrol altında tutulması C- Bilimsel çalışmaların engellenmemesi D- Bilim ve sanat alanında dünya uygarlıkları ile rekabet edilmesi
Yeni Çağ’da Avrupa’da yaşanan gelişmelerden Rönesans ve Reform hareketleri düşüncenin önündeki engellerin kalkmasını sağlamış. Bu durum aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulamaz? A- Kilise ve din adamlarının eleştirilmelerine B- Bilim ve sanat alanında yeni tarz eserlerin ortaya konulması C- Din adamlarının otoritesini artırması D- Bilim ve Teknik alanındaki gelişmelerin hızlanmasına
AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU–YANLIŞ OLARAK DEĞERLENDİRİNİZ. SORULAR D Y Matbaanın icat edilmesiyle bilgi ve düşüncelerin yayılması Kolaylaşmıştır. Cam ilk kez Yunanlılar tarafından kullanılmıştır. Yazı ilk kez Anadolu uygarlıkları tarafından kullanılmıştır. Barut ilk kez Çinliler tarafından kullanılmıştır. Osmanlı Devleti’nde ilk matbaada basılan ile eser Vankulu Lügatı adlı sözlüktür. Buluşların ortaya çıkmasında insanların karşılaşılan sorunlara çözüm arayışları etkili olmuştur.