Mali Müşavirlik Mesleği ve Sınavları Arş. Gör. Talha ELMALI

Mesleğin Unvanları iki kısma ayrılır; MALİ MÜŞAVİRLİK Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik mesleği 3568 sayılı meslek kanunu ile düzenlenmiştir. Mesleğin Unvanları iki kısma ayrılır; # Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) # Yeminli Mali Müşavir (YMM) 3568 sayılı meslek yasasının amacı, işletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak ve yüksek mesleki standartları gerçekleştirmek üzere Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik mesleğini, hizmetlerini ve mesleki kuruluşları düzenlemek.

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir kimdir?: İşletmelerin ekonomik, mali ve hukuki durumları ile vergiye ilişkin işlemlerini muhasebe kurallarına, gerçeklere ve kanunlara uygunluk açısından inceleyerek görüşünü ilgililere bildiren, bu alanlarda danışmanlık ve bilirkişilik hizmetleri de verebilen ve bu işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yerine getiren kişidir. Yani kısaca «Üst düzey denetleyici muhasebecilik pozisyonudur.» denilebilir.

Nasıl Mali Müşavir olunur? 3568 sayılı Kanunun 4. maddesinde meslek mensubu olabilmenin genel şartları şunlardır; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak, Kamu haklarından mahrum bulunmamak, Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak. Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmış olmamak. Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.

Nasıl Mali Müşavir Olunur? 3568 sayılı Yasanın 5. maddesine göre Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olabilmenin özel şartları şunlardır: Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan veya denkliği Yükseköğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yükseköğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmak veya diğer yükseköğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmakla beraber bu fıkrada belirtilen bilim dallarından lisansüstü seviyesinde diploma almış olmak. Staja başlama sınavında başarılı olarak bir SMMM veya YMM yanında en az üç yıl staj yapmış olmak, SMMM Yeterlilik Sınavını kazanmış olmak, SMMM Ruhsatını almış olmak.

Mali Müşavirlik Sınavları Mali Müşavirlik Staja Başlama Sınavı: Genel Kültür / Genel Yetenek (Türkçe, Matematik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi), Muhasebe, Maliye, Ekonomi ve Hukuk derslerinden oluşmaktadır. Staja başlayan aday, bu stajın geçerlilik kazanabilmesi için staja başlama sınavını geçmesi gerekir. Staj süresi kesintisiz olmak üzere üç yıldır. Mali Müşavirlik Yeterlilik Sınavı: Mali Müşavirlik yeterlilik sınavı yılda 3 kez olmak üzere klasik tarzda yapılır. Üç yıl stajını bitiren SMMM adayı, 7 dersten (Finansal Muhasebe, Finansal Tablolar ve Analizi, Maliyet Muhasebesi, Muhasebe Denetimi, Vergi Mevzuatı ve Uygulaması, Hukuk, Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Meslek Hukuku) yazılı sınava girer. Stajyer, stajın bitimindeki ilk sınava girmek zorundadır. Toplam sınav hakkı 5’tir. Not ortalamasının 7 ders için 60 olması ve her dersin sınav notunun en az 50 olması gerekir.

SMMM Mesleğinin Gerektirdiği Özellikler: Sayılarla akıl yürütebilme yeteneğine sahip olmak, Ayrıntılara dikkat edebilme gücüne sahip olmak, Düzenli, sorumlu, planlı ve sabırlı olmak.

Yeminli Mali Müşavir Kimdir?: Yeminli Mali Müşavirler; mali tabloların ve beyannamelerin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ve muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına uygun şekilde incelendiğini tasdik ederler. Yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yeminli mali müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutamazlar, muhasebe bürosu açamazlar ve muhasebe bürolarına ortak olamazlar. Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edebilecekleri belgeler arasında; Veraset ve İntikal Vergisi, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve Damga Resmi Kanunu ile ilgili belgeler, KDV Beyannameleri, vb.

Nasıl Yeminli Mali Müşavir Olunur? En az 10 yıl Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik mesleğini yapmış olmak şartını sağlamış, Yeminli Mali Müşavirlik Sınavı’nda başarılı olmuş ve Yeminli Mali Müşavir Ruhsatı alarak mesleğe kabul edilmiş olan kişiler Asliye Ticaret Mahkemesinde yemin ettikten sonra Yeminli Mali Müşavir unvanına sahip olurlar. Ancak; Vergi inceleme yetkisi alanlar ile Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu Yönetimi gibi dallarda Profesörlük unvanı almış olanlar için sınav koşulu aranmaz.