Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi Emek Piyasasına Sağlayacağı Katkılar Düzenleme Getirilmesi Gerekliliği Özel İstihdam Büroları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Altuğ Yaka
Hoşgeldiniz Avrupa Komisyonu İstihdam Genel Müdürlüğü’nün Eurociett’in, UNI Europa’nın T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Türkiye İş Kurumu’nun Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu’nun Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonları’nın, İşçi Sendikaları’nın, Özel İstihdam Büroları Derneği Üyeleri’nin, Saygın temsilcileri ve Türkiye’nin önde gelen akademisyen, hukukçu ve ekonomistleri başta olmak üzere, Yuvarlak Masa Toplantımız’a katılan ve ilgili gösteren herkese hoşgeldiniz diyor ve teşekkür ediyorum.
Özel İstihdam Büroları Derneği Kuruluş Özel İstihdam Bürolarının; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 90. maddesine istinaden 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu ile Emek Piyasası’na girmesini takiben tarihinde kurulmuştur. Özel İstihdam Bürolarının; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 90. maddesine istinaden 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu ile Emek Piyasası’na girmesini takiben tarihinde kurulmuştur.Amaç Yeni düzene uyum sağlanabilmesinin kolaylaştırılması, Yeni düzene uyum sağlanabilmesinin kolaylaştırılması, Özel istihdam büroları faaliyetleri arasında uyum ve verimliliğin sağlanabilmesi, Özel istihdam büroları faaliyetleri arasında uyum ve verimliliğin sağlanabilmesi, Yeni düzene ilişkin tereddütlerin giderilebilmesi, Yeni düzene ilişkin tereddütlerin giderilebilmesi, Avrupa Birliği’ne uyumun sağlanabilmesi, Avrupa Birliği’ne uyumun sağlanabilmesi, Avrupa’da ve tüm Dünya’da uygulanan modellerin izlenerek güncel gelişmelerin takip edilmesi, Avrupa’da ve tüm Dünya’da uygulanan modellerin izlenerek güncel gelişmelerin takip edilmesi, Bu itibarla Özel İstihdam Büroları’nın Türkiye emek piyasasına verimli şekilde katkı sağlayabilmesinin yollarının açılmasıdır. Bu itibarla Özel İstihdam Büroları’nın Türkiye emek piyasasına verimli şekilde katkı sağlayabilmesinin yollarının açılmasıdır.Üyelerimiz Derneğimizin mevcut 17 üyesi bulunmaktadır. Derneğimizin mevcut 17 üyesi bulunmaktadır.
Özel İstihdam Büroları’na İlişkin Mevzuat 4857 sayılı İş Kanunu 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği Özel İstihdam Büroları Hakkında Tebliğ
Özel İstihdam Büroları’nın Faaliyet Alanları Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği Madde 5 Özel istihdam bürolarının faaliyetleri 1.Özel istihdam büroları, yurt içi ve yurt dışında iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyeti ile işgücü piyasası, istihdam ve insan kaynaklarına yönelik hizmetlerde bulunabilirler. Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarında iş ve işçi bulma faaliyetlerinde bulunamazlar. 2.Özel istihdam büroları, mesleki olarak geçici iş ilişkisi düzenleme faaliyetinde bulunamazlar. 3.Özel istihdam bürolarının yurt dışı işe yerleştirme faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
Özel İstihdam Büroları’nın Mesleki Olarak Geçici İş İlişkisi Düzenleme Faaliyetinde Bulunabilme İmkanı Verecek Düzenlemenin Getirilmesiyle; Esnek çalışma modellerinden biri olan bu çalışma türü, istihdam olanaklarının yaratılmasına ve geliştirilmesine olanak ve katkı sağlayacaktır. Esnek çalışma modellerinden biri olan bu çalışma türü, istihdam olanaklarının yaratılmasına ve geliştirilmesine olanak ve katkı sağlayacaktır. Emek piyasasından soyutlanmış kesimin sosyalleşmesi ve emek piyasasına dahil edilmesi sağlanacaktır. Emek piyasasından soyutlanmış kesimin sosyalleşmesi ve emek piyasasına dahil edilmesi sağlanacaktır. Emek sektöründe istihdam edilmede zorlanan kesimin önünü açacaktır. Emek sektöründe istihdam edilmede zorlanan kesimin önünü açacaktır. İş tecrübesi, mesleki gelişim ve mesleki çevreyi tanıma konusunda destek ve sürekli istihdama geçişte merdivenin ilk basamağı olacaktır. İş tecrübesi, mesleki gelişim ve mesleki çevreyi tanıma konusunda destek ve sürekli istihdama geçişte merdivenin ilk basamağı olacaktır. Kayıt dışı istihdam ile mücadele yolunda büyük bir adım olacaktır. Kayıt dışı istihdam ile mücadele yolunda büyük bir adım olacaktır. ILO Sözleşmesi ve ILO Sözleşmesi ve AB Direktifi’ne uyum sağlanacaktır. AB Direktifi’ne uyum sağlanacaktır.
İstihdam Yaratılmasına ve İstihdamın Geliştirilmesine Katkı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı hükümleri uyarınca feshe karşı katı koruma hükümleri getiren iş güvencesi sistemi nedeniyle, fesih sonrası birçok davayla karşı karşıya kalma ve tazminat ödeme tedirginliği nedeniyle işverenler yeni işçi istihdam etmeye çekinmektedir. Yeni işçi istihdamı yerine fazla mesai gibi yollara başvurmaktadır. Mesleki anlamda geçici iş ilişkisi ise bu tedirginlik olmaksızın işgücü istihdamına imkan verecek ve yüksek oranda fazla mesai yapılmasının önüne geçecektir. Menfaatler dengesi sağlanacaktır. İş Sözleşmesi’nin askıda kaldığı dönemlerde meydana gelen geçici işçi boşluklarının doldurulmasını sağlayacak ve bu sayede istihdam olanağı yaratacaktır. Mevsimlik iş ilişkisilerinde istihdam olanağı sağlayacaktır. Örnek olarak; Eurociett tarafından bağımsız danışmanlık firması olan BAIN Danışmanlık Firması’na yaptırılan bir araştırma uyarınca; Polonya’da 2002 yılında işsizlik oranı %20 iken; 2003 yılında esnek çalışma modellerine ilişkin kanunun yürürlüğe girmesinin ardından 2006 yılında işsizlik oranının %15’in altına düştüğü saptanmıştır. Polonya’da 2002 yılında işsizlik oranı %20 iken; 2003 yılında esnek çalışma modellerine ilişkin kanunun yürürlüğe girmesinin ardından 2006 yılında işsizlik oranının %15’in altına düştüğü saptanmıştır.
Emek Piyasasından Soyutlanmış Kesimin Emek Piyasasına Dahil Edilmesi Sağlanacaktır. Kadınların istihdamı 2009 istatistikleri uyarınca erkeklerin işgücüne katılım oranı %70,5 iken kadınların işgücüne katılım oranı %26’dır. Mesleki anlamda geçici iş ilişkisi ile kadınların işgücüne katılımı artırılabilecek ve kadınların emek piyasasında kendilerine yer bulmaları ve bu itibarla sosyalleşmeleri ve ekonomik olarak güçlenmeleri sağlanabilecektir. Özürlü istihdamı Özürlürlülere istihdam olanakları yaratılabilecektir. Böylece soyutlanmışlık hissi giderilerek hem ekonomide iş verimi hem de özürlülere istihdam sağlanabilecektir.
Emek Sektöründe İstihdam Edilmede Zorlanan Kesimin Önünü Açacaktır. Nitelikli olmayan işçi Niteliksiz işgücü için istihdam olanakları yaratılacaktır. Uzun süreli işsiz Sürekli istihdamda kendine yer bulamayan uzun süreli işsizlere geçici iş olanağı yaratılacak, kendisini mesleki bakımından geliştirmesi ve deneyim kazanarak sürekli iş bulabilmesinin önü açılacaktır. Yaşlı Kesim Sürekli istihdamda tercih edilmeyen yaşlı kesim için istihdam olanakları sağlanacaktır. Sürekli istihdamı tercih etmeyen işçi Sosyal ve/veya eğitim hayatı nedeniyle sürekli istihdamı tercih etmeyen ve istemeyen kesim için istihdam yaratılacaktır.
İş Tecrübesi, Mesleki Gelişim ve Mesleki Çevreyi Tanıma Konusunda Destek ve Sürekli İstihdama Geçişte Merdivenin İlk Basamağı Olacaktır. İş hayatına yeni atılanlar için; Gençlerde işsizlik oranı 2009 istatistikleri uyarınca %25’in üzerindedir. Gençlerde işsizlik oranı 2009 istatistikleri uyarınca %25’in üzerindedir. Türkiye’de istihdam edilebilmenin en önemli etkenlerinden biri olan tecrübeden yoksun olan bu kesim için tecrübe edinme imkanı sağlanacaktır. Bu vesile ile iş hayatına yeni atılan genç kesim tecrübe edinerek iş hayatını tanıyacak, mesleki gelişim sağlayacak ve kendine çevre edinerek sürekli istihdam için kendine yol çizebilecektir. Türkiye’de istihdam edilebilmenin en önemli etkenlerinden biri olan tecrübeden yoksun olan bu kesim için tecrübe edinme imkanı sağlanacaktır. Bu vesile ile iş hayatına yeni atılan genç kesim tecrübe edinerek iş hayatını tanıyacak, mesleki gelişim sağlayacak ve kendine çevre edinerek sürekli istihdam için kendine yol çizebilecektir. Uzun süreli işsizler için; İş tecrübesi edinme, mesleki gelişim ve eğitim bakımından basamak olacaktır. Sürekli istihdama geçiş için fırsat yaratacaktır. Mesleki yetersizlik bakımından; Kendini mesleki bakımdan yetersiz hisseden ve bu nedenle özgüven yoksunu işçiler için mesleki gelişim açısından bir araç olacaktır.
Kayıt Dışı İstihdam ile Mücadele Yolunda Büyük Bir Adım Olacaktır verilerine göre sivil işgücü ’dir. Kayıtdışı istihdam oranı %43’ün üzerindedir. Kayıtdışı istihdamın büyük bir sorun teşkil ettiği ülkemizde mesleki anlamda geçici iş ilişkisi bu sorun ile mücadelede büyük katkı sağlayacaktır. Eurociett tarafından bağımsız danışmanlık firması olan BAIN Danışmanlık Firması’na yaptırılan; 2005 tarihli araştırma uyarınca İtalya’da 1997 yılında esnek çalışma modellerinin hukuken kabul edilmesi ve ardından 2000 yılında kabul edilen ek düzenlemelerle kayıt dışı istihdam oranının %2 oranında azaldığı saptanmıştır tarihli araştırma uyarınca İtalya’da 1997 yılında esnek çalışma modellerinin hukuken kabul edilmesi ve ardından 2000 yılında kabul edilen ek düzenlemelerle kayıt dışı istihdam oranının %2 oranında azaldığı saptanmıştır.
ILO Sözleşmesi’ne Uyum Sağlanacaktır. ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ’NÜN 181 NO.LU ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI HAKKINDA SÖZLEŞMESİ 1997 Madde 1 İşbu Sözleşme’nin amaçları kapsamında Özel İstihdam Bürosu teriminin anlamı; emek piyasası hizmetlerinden; İstihdama ilişkin olarak gelen arz ve talepleri eşleştirerek ve fakat taraf olmadan iş ilişkisi kurulmasına aracılık etme, İşçileri, bundan böyle “kullanıcı işletme” olarak adlandırılacak olan özel veya tüzel kişiliğe haiz, işçilerin görevlendirilmesi ve görevlerini yerine getirmelerinin idaresi yetkisine sahip olacak üçüncü kişilerin istihdamına hazır etmek amacıyla istihdam etme, En etkili temsil gücüne sahip işçi ve işveren sendikalarıyla istişarede bulunmak kaydıyla yetkili otorite tarafından belirlenen iş bulma hizmetlerine ilişkin olarak, belirli arz ve talepleri eşleştirmeksizin, her türlü hizmeti verme hizmetlerinden bir veya birden fazlasına ilişkin ve kamu otoritelerinden bağımsız olarak hizmet sağlayan özel veya tüzel kişiyi ifade eder.
AB Direktifi’ne Uyum Sağlanacaktır AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEYİ’NİN GEÇİCİ İSTİHDAM BÜROLARI’NA İLİŞKİN 2008/104/EC SAYILI DİREKTİFİ 19 Kasım 2008 Madde 3 Tanımlar İşbu Direktif’in amaçları bakımından; Üye Devletler tarafından ulusal iş kanunu uyarınca işçi sıfatıyla korunan her kişiye “işçi” denir. Üye Devletler tarafından ulusal iş kanunu uyarınca işçi sıfatıyla korunan her kişiye “işçi” denir. Ulusal hukuk uyarınca; geçici istihdam bürosu işçileriyle, kullanıcı işletmenin yönetim ve idaresi altında geçici bir süre için çalıştırmak amacıyla iş sözleşmesi imzalamaya veya iş ilişkisi kurmaya yetkili her nevi özel veya tüzel kişiliğe “geçici istihdam bürosu” denir. Ulusal hukuk uyarınca; geçici istihdam bürosu işçileriyle, kullanıcı işletmenin yönetim ve idaresi altında geçici bir süre için çalıştırmak amacıyla iş sözleşmesi imzalamaya veya iş ilişkisi kurmaya yetkili her nevi özel veya tüzel kişiliğe “geçici istihdam bürosu” denir. Kullanıcı işletmenin yönetim ve idaresi altında geçici bir süre için çalışmak amacıyla geçici istihdam bürosuyla iş sözleşmesi imzalayan veya iş ilişkisi içine giren her işçiye “geçici istihdam işçisi” denir. Kullanıcı işletmenin yönetim ve idaresi altında geçici bir süre için çalışmak amacıyla geçici istihdam bürosuyla iş sözleşmesi imzalayan veya iş ilişkisi içine giren her işçiye “geçici istihdam işçisi” denir.
Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi’nin Doğru ve Sağlıklı Bir Düzenleme ile İş Hayatı’na Dahil Edilmesi Nasıl Sağlanabilir? İş Hukuku bakımından; İş Hukuku mevzuatında düzenleme yapılırken işçiyi koruma amacına işveren aleyhine olacak şekilde odaklanmak yerine işçi-işveren ilişkisindeki menfaatler dengesinin kurulması amacına yönelik olarak adım atılmalıdır. İş Hukuku mevzuatında düzenleme yapılırken işçiyi koruma amacına işveren aleyhine olacak şekilde odaklanmak yerine işçi-işveren ilişkisindeki menfaatler dengesinin kurulması amacına yönelik olarak adım atılmalıdır. İstihdam yaratma ve istihdamın geliştirilmesi ana amaç olmalıdır. İşçiyi koruma amacından sapmadan istihdamın yaratılabilmesi için esnek çalışma modellerine sağlıklı şekilde yer verilmelidir. İstihdam yaratma ve istihdamın geliştirilmesi ana amaç olmalıdır. İşçiyi koruma amacından sapmadan istihdamın yaratılabilmesi için esnek çalışma modellerine sağlıklı şekilde yer verilmelidir. Özel İstihdam Bürosu –İşveren –İşçi İlişkisi bakımından; Sağlıklı ve verimli bir düzenlemenin yapılabilmesi; mesleki anlamda geçici iş ilişkisi taraflarının arasındaki iletişimin kuvvetlenmesine dayanmaktadır. Sağlıklı ve verimli bir düzenlemenin yapılabilmesi; mesleki anlamda geçici iş ilişkisi taraflarının arasındaki iletişimin kuvvetlenmesine dayanmaktadır. Tarafların; karşılıklı olarak istek ve tereddütlerinin anlaşılabileceği bir ortam yaratılmalıdır. Tarafların; karşılıklı olarak istek ve tereddütlerinin anlaşılabileceği bir ortam yaratılmalıdır. Ortak çıkarlarda buluşma sağlanmalıdır. Ortak çıkarlarda buluşma sağlanmalıdır. İşçi kesimini temsilen işçi sendikaları konfederasyonu, işverenleri temsilen işveren sendikaları konfederasyonu ve özel istihdam bürolarını temsilen derneğimizin görüşmeleri sonucunda ortak bir bildirinin yayınlanması sağlanabilir. İşçi kesimini temsilen işçi sendikaları konfederasyonu, işverenleri temsilen işveren sendikaları konfederasyonu ve özel istihdam bürolarını temsilen derneğimizin görüşmeleri sonucunda ortak bir bildirinin yayınlanması sağlanabilir.
Türkiye İş Kurumu ile İlişkiler Mesleki anlamda geçici iş ilişkisi düzenlemesinin sağlıklı bir temele dayandırılabilmesi için Türkiye İş Kurumu’nun görüşlerinin önemi aşikardır. Türkiye İş Kurumu’na işçi – işveren – özel istihdam büroları taraflarının kendi görüşlerini yazılı olarak bildirmesi sağlanabilir. Sosyal taraflardan her birinin temsilcisinin katılımıyla bir toplantı düzenlenerek ortak çıkarlar üzerinde görüşme sağlanabilir.
Özel İstihdam Büroları Derneği Olarak; İşçinin korunması ilkesine ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen “Eşit Davranma İlkesi’ne önem verdiğimizi, Ekonomik olarak işveren karşısında güçsüz olan işçinin özellikle ücret ve çalışma şartları bakımından korunması gerekliliği bilinciyle hareket ederken bir yandan da rekabet ortamında yasal sınırlamalar ve engeller nedeniyle zorlanan işverenlerin de işçilerle eşit derecede korunma hakkına sahip olduklarını da düşündüğümüzü, İşsizlere iş bulmak ve işsizlerin işe yerleştirilmesinin işimiz ve görevimiz olduğunu ve bu doğrultuda işçilerin ve işsizlerin yanında olduğumuzu, İşveren ve işçi menfaatlerinin dengeli şekilde korunabilmesi için çalıştığımızı, İşçinin korunması ilkesi doğrultusunda güvenceli esneklik uygulamalarının sağlıklı olarak düzenlenebilmesi için işçi sendika ve konfederasyonlarıyla ve aynı doğrultuda işveren sendika ve konfederasyonlarıyla ve Türkiye İş Kurumu ve T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile görüşmeye her zaman açık olduğumuzu belirtmek isteriz.
Teşekkür Ederim Dinlediğiniz ve işbirliğiniz için teşekkür ederim. Özel İstihdam Büroları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Altuğ Yaka Her türlü soru ve önerileriniz için; Özel İstihdam Büroları Derneği Genel Sekreteri Av. Deniz Pekgenç