Nüfus: 38,2 milyon Yüzölçümü: km. kare GSMH: $ 475 milyar (UPF 2005) İhracat: $ 89,3 milyar (2005) İhracat 2005/ İhracat 2004 : 21,1% POLONYA

Ülkelere göre Polonya’da yabancı yatırımların oranı

Enflasyon:

Polonya’daki KOBİ’leri gelişmesi

Mesleki açıdan faal, yani çalışanların grubunu oluşturanlar

Mesleki açıdan faal olmayanlar

Polonya’da işsizlik oranı

Polonya’daki işsizliğin en önemli özellikleri: İşsizliğin şiddetinde bölgeden bölgeye büyük farklılıkların olması. Örneğin Warminsko-Mazurskie İli’nde işsizlik oranı %27, 2 iken, Malopolskie İli’nde %13,6 şeklinde gerçekleşmiştir. Aynı gösterge ilçeler için birkaç katı daha yüksektir. İşsizlik genç insanları vurmaktadır Eylül ayı sonunda, yaş arası işsiz insan sayısı, kayıt altına alınmış işsizlerin tümünün %27,9’unu oluşturuyordu. İşsizler arasında çoğunluk düşük eğitim seviyesindeki insanlardadır yılı Eylül ayı sonunda, işsiz insanların en kalabalık grubunu, temel mesleki eğitime sahip insanlar oluşturmaktaydı. Bu grup, iş ve işçi bulma kurumunda kayıtlı işsizlerin toplam sayısının %32,3’üydü. Orta okul ya da daha düşük eiğitim seviyesindeki insanlar ise, bu rakamın %32,2’sini oluşturmaktaydılar. Uzun süreli işsizlik. Yine 2005 yılı Eylül ayı sonuna göre, işsizler arasında başı, kayıtlı işsizlerin %51,6’sıyla, 12 aydan daha uzun bir süredir iş aramakta olanlar çekiyordu. Köylerde oturan işsizlerin büyük oranı yılı Eylül sonunda köylerde oturan işsizlerin toplam sayısı, 1154 kişiydi. Toplam işsizlerin %41,8’ini oluşturuyorlardı (Polonya’da kırsal kesimde oturanların sayısı, nüfusun %28’ini oluşturmaktadır). Burada verilen bu göstergeler, köylerdeki gizli işsizliği değerlendirme kapsamına almamaktadır. Köylerde gizli işsizliğin, 0,8 ila 1,2 milyon kişi arasında bir rakam olduğu düşünülmektedir.Köylerde oturan işsizlerin büyük oranı yılı Eylül sonunda köylerde oturan işsizlerin toplam sayısı, 1154 kişiydi. Toplam işsizlerin %41,8’ini oluşturuyorlardı (Polonya’da kırsal kesimde oturanların sayısı, nüfusun %28’ini oluşturmaktadır). Burada verilen bu göstergeler, köylerdeki gizli işsizliği değerlendirme kapsamına almamaktadır. Köylerde gizli işsizliğin, 0,8 ila 1,2 milyon kişi arasında bir rakam olduğu düşünülmektedir.

Y a ş g r u p l a r ı OrantılıistihdamOrantılıistihdam

Polonya’da işsizliğe yol açan temel sebepler: İş yerlerinin ve sektörlerin yeniden yapılandırılmasıİş yerlerinin ve sektörlerin yeniden yapılandırılması Özelleştirme neticesinde sosyal koruma paketlerinin sona ermesiÖzelleştirme neticesinde sosyal koruma paketlerinin sona ermesi 1999 – 2001 yılları arasındaki ekonomik gelişmesinin yavaşlanmasından kaynaklanan yeni iş yerleri kurulmasında azalma faktörü1999 – 2001 yılları arasındaki ekonomik gelişmesinin yavaşlanmasından kaynaklanan yeni iş yerleri kurulmasında azalma faktörü 1999 yılında sağlık ve sigorta alanında yapılan reform neticesinde,,kayıt dışı,, ekonomiden gelen işsizlerin sayısında artışa yol açmıştır1999 yılında sağlık ve sigorta alanında yapılan reform neticesinde,,kayıt dışı,, ekonomiden gelen işsizlerin sayısında artışa yol açmıştır Demografik artış dalgasının iş piyasasına girişiDemografik artış dalgasının iş piyasasına girişi İş yerlerinin ve sektörlerin yeniden yapılandırılmasıİş yerlerinin ve sektörlerin yeniden yapılandırılması Özelleştirme neticesinde sosyal koruma paketlerinin sona ermesiÖzelleştirme neticesinde sosyal koruma paketlerinin sona ermesi 1999 – 2001 yılları arasındaki ekonomik gelişmesinin yavaşlanmasından kaynaklanan yeni iş yerleri kurulmasında azalma faktörü1999 – 2001 yılları arasındaki ekonomik gelişmesinin yavaşlanmasından kaynaklanan yeni iş yerleri kurulmasında azalma faktörü 1999 yılında sağlık ve sigorta alanında yapılan reform neticesinde,,kayıt dışı,, ekonomiden gelen işsizlerin sayısında artışa yol açmıştır1999 yılında sağlık ve sigorta alanında yapılan reform neticesinde,,kayıt dışı,, ekonomiden gelen işsizlerin sayısında artışa yol açmıştır Demografik artış dalgasının iş piyasasına girişiDemografik artış dalgasının iş piyasasına girişi

TOPLUM GÖZÜYLE İŞSİZLİK İnsanlar neden işsiz kalıyorlar ? Bunun sebeplerini sıralayabilirsiniz ? EVETHAYIR KESİN YORUM YOK PİYASADA YENİ İŞ YOK 97%2%1% BİTİRDİKLERİ OKUL VE GÖRDÜKLERİ EĞİTİM İÇİN İŞ PİYASASINDA TALEP YOK 68%26%6% ''KAYIT DIŞI'' PİYASADA İŞ DAHA KAZANÇLI 43%47%10% İŞİN GEREKTİRDİĞİ KABİLİYET VE YENETEKLERE SAHİP DEĞİLLER 38%54%9% AİLE TARAFINDAN YETERİNCE YARDIM GÖRMEKTEDİRLER 31%56%13% SOSYAL YARDIM VE İŞ SİGORTASINDAN ALINAN MALÎ DESTEK YETERLİ 24%68%8% İŞ BULMAYA ÇALIŞMIYORLAR 19%74%7% İŞİ NASIL BULACAKLARINI BİLMİYORLAR 18%73%8% SÜREKLİ İŞ SAHİBİ OLMAMALARINA RAĞMEN İYİ BİR HAYAT SÜRDÜRÜYORLAR 9%83%8%

İŞSİZLİĞİN TEK BİR İLACI VAR MI ? KÖY İLE ŞEHİR ARASINDAKİ İŞSİZLİK ORANI DEĞİŞİR Mİ ? NE YAPMAYI DÜŞÜNÜYORUZ ? ACABA AB ÜYELİĞİMİZ VERDİĞİMİZ SAVAŞTA YARDIMCI OLUYOR MU ?

İş piyasasında istihdam

EĞİTİME GÖRE ORANTILI İŞSİZLİK

İŞSİZLİK ORANI (köy/şehir – yaşa göre)

Köyde gelir kaynakları

YILLARA GÖRE TARIM’ın GSMH’daki PAYI

İş gücünün serbest dolaşımı - beş kategori AB ülkesi bulunmaktadır: 1. Hudutlarını açmayanlar(Almaya, Belçika, Danimarka) 2. Hudutlarının açmayabilecek olanlar (Fransa, İtalya, Yunanistan) 3. Hudutlarını açmaya hazır olanlar(Finlandiya) 4. Hudutlarını açabilmeye hazır olanlar (İspanya, Portekiz) 5. Hudutlarını açmış olanlar (İngiltere, İrlanda, İsveç, Slovakya, Çek C., Macaristan, 3 Baltık ülkesi) İş gücünün serbest dolaşımı - beş kategori AB ülkesi bulunmaktadır: 1. Hudutlarını açmayanlar(Almaya, Belçika, Danimarka) 2. Hudutlarının açmayabilecek olanlar (Fransa, İtalya, Yunanistan) 3. Hudutlarını açmaya hazır olanlar(Finlandiya) 4. Hudutlarını açabilmeye hazır olanlar (İspanya, Portekiz) 5. Hudutlarını açmış olanlar (İngiltere, İrlanda, İsveç, Slovakya, Çek C., Macaristan, 3 Baltık ülkesi)

TOPLULUK FONLARI Sektörel Eylem Planı İktisadi rekabet gücünün artışı Sektörel Eylem Planı İnsan kaynaklarının gelişmesi Sektörel Eylem Planı Tarım gıda üretim sektörünün yeniden yapılandırması ve kırsal bölgelerin modernizasyonu Sektörel Eylem Planı Balıkçılık ve balık işletmeleri Sektörel Eylem Planı Taşımacılık ve deniz ekonomisi ÜLKE ÇAPINDAKİ ENTEGRE PROGRAM Bölgesel Kalkınma Entegre Eylem Programı Milli Kalkınma Planı Milli Kalkınma Planı’nda sektörlere göre faaliyetler Milli Kalkınma Planı’nda sektörlere göre faaliyetler Topluluk Fonları Milli Kalkına Planı İktisadi rekabet gücünün artışı İnsan kaynaklarının gelişmesi Tarım gıda üretimi sektörünün yeniden yapılandırılması ve kırsal alanların modernizasyonu Balıkçılık ve balık işletmeleri Taşımacılık ve deniz ekonomisi Bölgesel Kalkınma Entegre Programı

POLONYA KÖYÜNDEKİ İNSANLAR 15 yaşı üstü ekonomik faliyette bulunanların oranı köyde - şehire nazaran - daha büyüktür. İstihdam oranı da köyde daha büyük. Bunun nedeni; çiftliklerde çalışanların 'mesleki açıdan faal bir grup' sayılmalarıdır. Polonya'da 2004 yılında tarımda 2094 mln. kişi çalıştı. Şehirlerde sözleşmeli olarak çalışanların sayısı köydekilere nazaran da değişiktir: Şehirlerde sözleşmeli olarak %84 - Polonya köyünde bu oran ancak %55. Ama kendi kurdukları işten sağlanan gelir kaynağına göre, şehirde ancak % - köyde ise %27. Köyümüzde işsizlik oranı daha da düşük; 17% - ki şehirlerde bu oran daha da büyüyor. Ortak nokta: Hem köyde hem de şehirde en yüksek işsizlik oranı genç insanlarda görülüyor. AB nezdinde Polonya'da tarımda çalışan grup - yaş bakımından - daha gençtir: 34 yaşındakiler çalışan grubun %17’sini teşkil eder; AB’de işbu yaş kategorisi ancak %9’u bulmaktadır. Gizli işsizlik de var ve vesile ile Polonya'da tarımda gelir kaynağını sağlayanların oranı %18, bu oran AB’de ancak %5.

Mln. Euro olarak tarıma malî katkılar

1. Balıkçılık (AB fonlarından) 2. Taşımacılık (AB fonlarından) 3. Tarım (AB fonlarından) 4. Rekabet (AB fonlarından) 5. İnsan kaynakları (AB fonlarından) 6. Bölgelerin gelişmesi için entegre eylem planı (AB fonlarından) 7. Teknik yardım (A. Komisyonu fonları) 8. E Eşitlik Programı (A. Komisyonu fonları) 9. Hudut ve komşuluk işbirliği projeleri (A. Komisyonu fonları) 10. TOPLAM 2004 – 2006 YILLARI İÇİN YAPISAL FONLAR VE AVRUPA KOMİSYONU FONLARI İÇİN POLONYA ÇAPINDA GENEL TALEP VE FAYDALANMA CETVELİ

YENİ İŞ EDİNDİRME HAZIRLIK FAALİYETLERİ

SEKTÖREL EYLEM PROGRAMI (SEP) - İNSAN KAYNAKLARININ GELİŞMESİ FAALİYET NO FAALİYET KATEGORİSİ 1. ÖNCELİK. İŞ PİYASASINA YÖNELİK AKTİV FAALİYETLER VE MESLEKÎ / TOPLUMSAL ENTEGRASYON 1.1.İŞ PİYASASININ ARAÇ VE ENSTRÜMANLARIN GELİŞTİRİLMESİ 1.2.GENÇLER İÇİN PERSPEKTİV YARATILMASI 1.3.SÜREKLİ İŞSİZLİĞE KARŞI VE ASGARİYE İNDİRİLMESİNE YÖNELİK FAALİYETLER 1.4.ÖZÜRLÜ VATANDAŞLARIN MESLEKÎ VE TOPLUMSAL ENTEGRASYONU 1.5.ÖZEL RİSK TOPLUM GRUPLARINA YÖNELİK FAALİYETLER 1.6.KADINLARIN MESLEKÎ ENTEGRASYONU VE YENİDEN ENTEGRASYONU 2.ÖNCELİK: BİLGİ TOPLUMUN GELİŞMESİ 2.1. EĞİTİMDEN FAYDALANABİLECEK TOPLUM GRUPLARININ GENİŞLETİLMESİ – SÜREKLİ VE SÜRDÜREBİLİR EĞİTİMİN PROMOSYONU 2.2. İŞ PİYASASINDAKİ İŞGÜCÜ VE KALİTESİ TALEPLERİNE GÖRE EĞİTİMİN DÜZENLENMESİ VE MÜKEMMELEŞTİRİLMESİ 2.3. MODERN EKONOMİDE ÇALIŞAN PERSONELİN GELİŞMESİ 2.4. İCRA YETENEKLERİNE YÖNELİK DESTEKLEME 3. ÖNCELİK – TEKNİK YARDIM 3. ÖNCELİK – TEKNİK YARDIM 3.1. SEKTÖREL EYLEM PROGRAMI İCRASINA DESTEK 3.2. SEKTÖREL EYLEM PROGRAMI PROMOSYONU 3.3. BİLGİSAYAR ALIMI

Avrupa Sosyal Fonu Avrupa Birliği Fonları: EFS (Avrupa Sosyal Fonu) bütçesinden finanse edilen projeler arasında aşağıdaki konularla ilgili olarak devlet yardımı verilmektedir:  iş piyasası kurumlarının geliştirilmesi  toplumdan kaynaklanan bir takım engellemelere karşı faaliyet yürütülmesi  kadınların meslek yaşamına dahil edilmeleri Burada projeler, İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Hareket Planı kapsamında yer alan ve aşağıda sıralanan üç Sektörel Eylem Planı çerçevesinde gerçekleştirilmektedirler. Eylem Planı İş piyasası kurum ve araçlarının geliştirilmeleri ve modernizasyonları Eylem Planı Özellikle risk alındaki grupların desteklenmesi suretiyle faal toplumsal siyasetin promosyonu Eylem Planı Kadınların mesleğe kazandırılmaları – yeniden kazandırılmaları

İşsizleri yeniden kazandırma programları İşsizler, aşağıda sıralanan, 20 Nisan 2004 tarihli İstihdamın Teşviki ve İş Piyasası Kurumları Kanunu (Resmi Gazete Sayı 99, müteakip değişiklikleriyle Kalem 1001) ile öngörülen, mesleki açıdan faal hale getirme araçlarından yararlanabilirler: Mesleki açıdan faal hale getirme yardımı Devletin yarattığı iş alanlarında çalışma Kamu yararına çalışma İş yerinde mesleki hazırlık ve staj Eğitim için verilen krediler Kamu işlerinde çalışma Eğitim Vatandaşların kendi işlerini kurmalarının desteklenmesi Yol ve konaklama masraflarının karşılanması Yukarıda sıralanan mesleki açıdan faal hale getirme araçlarının finasmanına, Çalışma Fonu planında, 2006 yılı için toplam milyon Zloti ayrılması öngörülmüştür. Ayrılan bu bütçe çerçevesinde yaklaşık 710 bin kişinin, meslek açıdan faal hale getirmenin çeşit araçları kapsamına alınması öngörülmektedir.

İşbu programın finasman kaynağı, Polonya ile Kalkınma ve Gelişme Uluslararası Bankası arasında 2000 yılında imzalanmış kredi sözleşmesi çerçevesinde sağlanmaktadır. Banka tarafından sağlanan kredi 118, 8 mln EURO. Programın süresi 2005 yılında sona ermiştir. KIRSAL BÖLGELERİ FAALİYETLENDİRME PROGRAMI (PAOW)

Sektörel eylem Planı - Balıkçılık ve balık işletmeleri programı Sektörel eylem Planı - Balıkçılık ve balık işletmeleri programı İşbu program 2004 yılında faaliyete girmiştir. Finansman kaynağının çoğunu AB Fonları sağlamaktadır. Meblağ olarak toplam 373 mln EURO ayrılmıştır: AB tarafından 202 mln EURO, Polonya tarafından 80 mln. EURO kaynak sağlanmalıdır. Geri kalan 92 mln EURO tutarı özel kaynaklar, yani bu finansmanı temin etmek için başvuranlar sağlamak zorundadır.

KIRSAL BÖLGELERİ GELİŞTİRME PLANI (PROW) Faaliyete 2004’te girip 2006’ya kadar yürürlükte kalacaktır. Finansman kaynağının çoğu AB fonlarından sağlanacak – toplam mln. EURO. Polonya bütçesinden 726 mln EURO sağlanamalı. İşbu programda direkt sübvansiyon yapılmaktadır.

DİREKT YARDIM - SÜBVANSİYON Direkt sübvansiyon en tanınmış yardım enstrümanlarından biridir. Bu mekanizma sayesinde çiftçinin gelirini arttırmak için – tarım ürünlerinin fiyatlarının yükseltilmesi yerine – kendisine belirli miktarda direkt finansman sağlanmaktadır. Polonya’da 2004 yılı sonunda bu program yürürlüğe girmiştir. Polonya çiftiçisi - eski AB çiftçilerine aktarılan yardımın - ancak %25-sini almaktadır. Buna ek olarak Kırsal Bölgeleri Geliştirme Programından ek finansman kaynağı sağlandığı için, toplam olarak Polonya çiftiçisi %55 direkt sübvansiyon almaktadır Polonya’da 2004 yılı sonunda bu program yürürlüğe girmiştir. Polonya çiftiçisi - eski AB çiftçilerine aktarılan yardımın - ancak %25-sini almaktadır. Buna ek olarak Kırsal Bölgeleri Geliştirme Programından ek finansman kaynağı sağlandığı için, toplam olarak Polonya çiftiçisi %55 direkt sübvansiyon almaktadır. Direkt sübvansiyon en tanınmış yardım enstrümanlarından biridir. Bu mekanizma sayesinde çiftçinin gelirini arttırmak için – tarım ürünlerinin fiyatlarının yükseltilmesi yerine – kendisine belirli miktarda direkt finansman sağlanmaktadır. Polonya’da 2004 yılı sonunda bu program yürürlüğe girmiştir. Polonya çiftiçisi - eski AB çiftçilerine aktarılan yardımın - ancak %25-sini almaktadır. Buna ek olarak Kırsal Bölgeleri Geliştirme Programından ek finansman kaynağı sağlandığı için, toplam olarak Polonya çiftiçisi %55 direkt sübvansiyon almaktadır Polonya’da 2004 yılı sonunda bu program yürürlüğe girmiştir. Polonya çiftiçisi - eski AB çiftçilerine aktarılan yardımın - ancak %25-sini almaktadır. Buna ek olarak Kırsal Bölgeleri Geliştirme Programından ek finansman kaynağı sağlandığı için, toplam olarak Polonya çiftiçisi %55 direkt sübvansiyon almaktadır.