ÜST EKSTREMİTE ARTER VE SİNİR YARALANMALARI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015.

... konulu sunumlar: "ÜST EKSTREMİTE ARTER VE SİNİR YARALANMALARI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015."— Sunum transkripti:

1 ÜST EKSTREMİTE ARTER VE SİNİR YARALANMALARI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

2 Arteriyel Yaralanmalar

3 Üst Ekstremite Yaralanmaları
Vücuttaki damar yaralanmaları arasında 2. sırada Alt ekstremiteye göre daha fazla oranda (%70-75) nörolojik ve kas/iskelet sistemi yaralanmaları ile birlikte gözlenir Nadiren ciddi kanamaya ve mortaliteye yol açar ancak iskemik sonuçları alt ekstremiteye oranla daha fazla

4 Üst Ekstremite Yaralanmaları
Derin brakiyal arterden distalde olan arteriyel yaralamalarda kollateral dolaşım nedeniyle iskemik bulgular silik olabilir

5 Torasik çıkımdaki yaralanmalar da üst ekstremite iskemisine yol açabilmekle birlikte bu bölgedeki açık yaralanmalar daha çok kanama ve kardiyojenik şok ile ortaya çıkar

6 Ortopedik yaralanmalar ve arterler
Klavilula kırığı Omuz dislokasyonu Suprakondiler humerus k. Dirsek dislokasyonu El bilek dislokasyonu Colles kırığı Subklaviyan arter Aksiller arter Brakiyal arter Radiyal /ulnar arter Radiyal arter Arteriyel yaralanma her zaman laserasyon yada transeksiyon şeklinde olmayabilir. Sıklıkla intimal fleb ve traksiyona bağlı intimal hasar da arteriel oklüzyona neden olabilir

7 Üst Ekstremite Yaralanmaları
Semptom ve Bulgular Nabızda zayıflama / kaybolma Motor / duyu arazı Kanama / hematom Bazen trombüs üzerinden de nabız dalgası yayılabileceğinden kollar arasında mmHg den fazla basınç farkı önemli Erken dönemde bulgu olmasa da olası geç oklüzyonlar için kas/iskelet ve sinir hasarı olan olgularda dolaşımı yakın izlemeye devam etmek gereklidir

8 Üst Ekstremite Yaralanmaları
Tanı; Çoklu yaralanma / saçma yaralanması ise damar hasarı/hasarlarının kesin yerini saptamak için anjiyografi gereklidir Arter yaralanması süphesi var ancak bulgular müphem ise anjiyografi faydalıdır (%10-20 yaralanma bulunur) Proksimal yaralanmalarda BT anjiyografi iyi sonuçlar verir (vasküler ve çevre yapılar)

9 Üst Ekstremite Yaralanmaları
İzlem ve Sonuçlar; Onarımı takip eden ilk 6-8 saat reokluzyonlar açısından önemli Fraksiyone heparinler Elevasyon, kompartman sendromu izlemi Çoğunda sinir yaralanması birlikte olduğundan ekstremite kurtulma oranları %95 olsa da sinir onarımı da yapılan olguların %65 inde ciddi fonksiyon kaybı gözlenir Amputasyon değerlendirmesi (MESS Skoru)

10 SİNİR YARALANMALARI

11 PROBLEM Sinir yaralanmaları sonucu motor kayıp ve/veya duyu kaybı gelişir

12 SIKLIK Travma geçiren populasyonda %2(Kanada %2-3,Avusturya %2) görülmüş

13 ETYOLOJİ TRAVMA AKUT KOMPRESYON Sonucu gözlenir

14 PATOFİZYOLOJİ Yaralanma sonucu aksonal dejenerasyon ve ya demiyelinizasyon gözlenir Duyu ve motor kaybı gelişir.