Yoksulluk ve Yerel Yönetimlerde Kadınlara Götürülen Hizmetler

... konulu sunumlar: "Yoksulluk ve Yerel Yönetimlerde Kadınlara Götürülen Hizmetler"— Sunum transkripti:

1 Yoksulluk ve Yerel Yönetimlerde Kadınlara Götürülen Hizmetler
Kahraman EROĞLU Sosyal Hizmet Uzmanı Kahraman EROĞLU

2 “Kadının yoksulu olmaz Kadın bizatihi bir varlıktır.”
Mustafa Kemal Atatürk Kahraman EROĞLU

3 T.C. Anayasası Madde 10: Herkes dil, din, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Kahraman EROĞLU

4 Yoksulluk; çalışma, politika, kültür ve kişisel gelişme de yeterli aktivitelerden yoksun olma halidir. Ekonomik (parasal) eksiklik bu durumun bir yüzüdür. Bir başka tanımlamada; kendisini veya bakmak zorunda olduğu kişilerin geçimini kendi olanakları ile yerel ölçülere göre hiç ya da yeterli derecede sağlayamama durumudur. Yoksulluk; kendisini veya bakmak zorunda olduğu kişilerin geçimini kendi kaynakları veya yakın akrabalarının desteği ile elde edememe halidir. Türkiye’de kent yoksulluğunu, köyden kente göç olgusu içinde değerlendirmek gerekmektedir. Kahraman EROĞLU

5 Yoksulluğa bağlı olarak
Geçimlik etkinliklere yönelme, gıda üretmek, yakacak toplamak, sosyal dayanışma örgütleri kurmak. Tasarruf yapmak, öğün sayısını azaltmak, daha ucuz mal ve hizmetleri satın alma, çocukları okula göndermeme, çocukları çalıştırma. Hanenin büyüklüğünü ve bileşimini değiştirmek ölçek ekonomilerinden yararlanma (birden fazla ailenin birlikte oturması) Ailede daha fazla bireyin iş gücüne katılması (kadınların-çocukların) Kahraman EROĞLU

6 Göç ve kentleşme nedeniyle geleneksel yardımlaşma ve dayanışma ağının zayıflaması, yeni kentsel ve sivil toplum dayanışma ağı oluşturamamasıyla yoksulluğun etkilerinin vurucu hale gelmesi bireyleri yalnızlığa, umutsuzluğa ve çaresizliğe sürükler. Kahraman EROĞLU

7 Yoksullukla mücadelede en önemli aktörler olan kadınların kamusal alanlardan uzak tutuluyor olması, eğitim olanaklarının düşüklüğü, sık ve sağlıksız doğumlar, şiddet görmesi , ev işlerine bağımlı olması birey olarak gelişimlerini olumsuz yönde etkiler. Kahraman EROĞLU

8 Feodal toplumlardan kapitalist topluma geçişle birlikte fakirlik, muhtaçlık olarak ta adlandırılan yoksulluk kavramı bir sosyal sorun olarak toplumlarda ele alınmaya başlandı. “Yoksulun sırtından soyan soyana bunu gören yürek nasıl dayana. Yiğit muhtaç olmuş kuru soğana, Bilmem ağlasam mı ağlamasam mı?” türkü dizeleri yoksulluğu en iyi şekilde tanımlamıştır. Kahraman EROĞLU

9 Yoksullukla beraber… aile parçalanması
kadınların fuhuş,şiddet ve ucuz iş gücüne zorlanması çocukların korunmasında sıkıntı sokakta yaşayan çocuklar sokakta çalıştırılan çocuk suça yönelen çocuklar Kahraman EROĞLU

10 4. sokakta çalıştırılan çocuk 5. suça yönelen çocuklar
Kahraman EROĞLU

11 Yoksulluğun genel belirleyicileri
düşük gelir yüksek işsizlik düşük eğitim düzeyi fiziksel özür geniş aile ücret sorunları Sağlıksız doğum Kahraman EROĞLU

12 Sağlıksız ve dengesiz beslenme ucuz işgücü
sigortasız çalıştırılan çocuklar iş olanaklarının sınırlılığı Kahraman EROĞLU

13 Türkiye istatistik kurumunun verilerine göre;
909 bin kişi açlık sınırında (%1,29) 17 milyon 991 bin kişi yoksulluk sınırında (%25,6) 4 kişilik hanenin aylık açlık sınırı 182 YTL Aylık yoksulluk sınırı ise 429 YTL olarak saptanmıştır. Kahraman EROĞLU

14 Hane halkı büyüdükçe yoksulluk riski de artmaktadır.
Kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanlar yoksulluk riski kentsel yerleşimde yaşanlardan fazladır. Hane halkı büyüdükçe yoksulluk riski de artmaktadır. Eğitim durumu yükseldikçe yoksul olma riski de nispeten azalmaktadır. Kahraman EROĞLU

15 Ülkemizde Kadınların %30.7, Erkeklerin %10.1 ‘sı okur-yazar değildir.
Kadınlarımızın nüfusunun %50.67’sini temsil ediyor. Yüksek öğretim gören kadın oranı %14 Yüksek öğretim gören erkek oranı ise %21.1 Türkiye’de kadınların parlamentodaki oranı ise %4.4 ile Dünya’da 101. sıradayız. Kadınlarımızın %70’e yakını ücretsiz aile işçisi olarak çalışmaktadır. Kahraman EROĞLU

16 Bir çok iş yerinde aynı işi yapan iki kişiden kadın erkekten daha az ücret almaktadır.
Türkiye’de kentli erkek işsiz oranı %9 iken kadın işsizlik oranı %20’dir. Ülkemizde sahip olunan gayrimenkulun %73’ü erkeklerin %8.7’si kadınlara aittir. %5.6’sı ise ortak mülkiyettir. Kahraman EROĞLU

17 Dünya İstatistikleri;
Az gelişmiş ülkelerde 100 kadından 26’sı Güney Afrika’da 100 kadından 13’ü İngiltere’de 100 kadından 20’si Türkiye’de 100 kadından 57’si ev içinde şiddete maruz kalmaktadır. Kahraman EROĞLU

18 Kamarın yaptığı bir araştırmada kadınların %20’si erkeklerin %31’i kadının erkek tarafından dövülmesini onaylıyor DPT Aile yapısı araştırmasına göre kadınların%69,5’i, erkeklerin %76,5’ine göre kadınların en önemli işleri ev işlerini yapmak olarak değerlendirilir. Kahraman EROĞLU

19 Başka istatistik verilere göre;
Kadınlar Dünyadaki toplam işin üçte ikisini yapıyorlar. Kadınlar Dünyadaki toplam gelirin onda birini kazanıyorlar. Kadınlar Dünyadaki okur-yazar olmayan toplam nüfusun üçte ikisini oluşturuyorlar. Kadınlar Dünyadaki toplam özel mülkiyetin yüzde birine sahiptirler Kahraman EROĞLU

20 Köyden kente göç olgusu sonucu kente göç edenlerin kent yaşamı içinde karşılaştıkları sorunlar:
Köy yaşamından getirdikleri sosyo-kültürel değerleri koruma mücadelesi şehir yaşamına uyumda zorluk) Yeni edindiği çevreye uyum mücadelesi (yabancılaşma olgusu) Karmaşık kent yaşamına uyum güçlüğü Kahraman EROĞLU

21 Kentte kadınlar kendi ailelerinden büyük ölçüde uzağa düşerler, eşinin ailesinin de içinde olduğu geniş aile, akraba, komşu, çevre desteğini alamadığı için yalnızlaşır. Daha çok ev kadınlığı kimliğine büründüğü için eşine bağımlı hale gelir. Kentte kadının kendine uygun iş bulamaması nedeniyle üretimden kopması yalnızlaşma sürecini hızlandırır. Kahraman EROĞLU

22 eğitim düzeyinin düşüklüğü
Kadının iş gücüne yönelmesini olumsuz yönde etkileyen sebeplerde vardır. Bunlar şöyle sıralanabilir: çok çocuklu oluşu eğitim düzeyinin düşüklüğü yaşlı-sakat kişilere bakmak zorunda olmaları feodal değerlerin ağır basması Kahraman EROĞLU

23 Çalışmayan kadın eve kapanır
Çalışmayan kadın eve kapanır. Ailenin dışa açılan unsuru koca kadın üzerinde baskıyı artırır. Anne;çocuklarına bir yandan eski geleneksel kültürünü, değer yargıları öğretirken bir yandan da kentli olma bilincini vermeye çalışırlar. (yufka açmayı öğretirken diğer yandan meslek sahibi olması için kurslara gönderir) Kahraman EROĞLU

24 Kentte çalışan kadın; aile bütçesine katkıda bulunmak
çalışmanın kadınında hakkı olduğu bilincini algılamak kendine olan güveni geliştirmek kendi kimliğini bulmak ekonomik özgürlüğe sahip olmak çocuklarına daha fazla destek olabilmek hastasına destek olmak amacıyla işe girmek ister. Kahraman EROĞLU

25 Son yıllarda yoğun bir biçimde yaşanan ekonomik-siyasi ve toplumsal krizlerde yoksulluk giderek artmaktadır. Emperyalizmin içsel olgu olduğu az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki milli krizin yükünü yoksullar çekmektedir. Uluslar arası büyük sermaye kurumlarının kendi aralarındaki pazar ve paylaşım savaşları sonucu kriz daha derinleşmekte. Krizden kurtulmak için de zaman zaman savaşlar çıktığı bilinmektedir. 1. ve 2. Dünya Savaşlarının çıkış sebepleri emperyalist ülkelerin paylaşım savaşlarıdır. Kahraman EROĞLU

26 Uluslar arası yardım ve finans kuruluşlarının son yıllarda yoksul ülkelere yoksullukla mücadele konusunda olan özel ilgileri yoksulluğun sadece ulusal değil uluslar arası düzeyde mücadele edilmesi gereken bir sorun ve politika olduğunun göstergesidir.Yoksullukla mücadele çalışanların ekonomik,demokratik ve siyasi haklarını örgütlü mücadele ile aynı amaç uğruna birleştirilerek verilmesi ile mümkün olacaktır. Kahraman EROĞLU

27 Ülkemizde özellikle ekonomik krizin derinleştiği dönemlerde yoksulluğun azaltılmasına yönelik “sosyal yardım” dışında ulusal bir program yoktur. Yoksullara götürülen hizmetlerin en önemlisi olan sosyal yardım hizmetlerinin planlanması, ihtiyaç gruplarının belirlenmesi ve desteklenmesi için sosyal hizmet uzmanlarına ihtiyaç vardır. Kahraman EROĞLU

28 Sosyal yardım kuruluşları
SHÇEK Belediyeleri Emekli Sandığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Sivil Toplum Örgütleri Mahalli Kaynaklar Kahraman EROĞLU

29 ŞİŞLİ BELEDİYESİ OLARAK KADINLARA GÖTÜRÜLEN HİZMETLER
Yerel gündem 21 ile birlikte yürütülen Anadolu Bahçesi Projesi: kadınlar pazarı Kadınlara iş meslek edindirme amacıyla Halk Eğitim Müdürlüğü sivil toplum örgütleri işbirliği ile çeşitli kurslar Başak kadın kooperatifi işbirliği ile başlatılan yemek fabrikası projesi (evlere-işyerlerine yemek gönderilmesi) Sosyal güvenli yaşam vakfı ile yaşlı bakım, engelli bakımı eğitim kursları Kahraman EROĞLU

30 5. Türkiye’de ilk kurulan Akademi dadı eğitim kurumuna her dönem için (2,5 ay 6 ay süren kurslar) 15 kadının ücretinin Şişli Belediyesince karşılanması 6. “Bir yardımda sen yap” elbise yardım dolapları semtin muhtelif yerlerine yerleştirilerek halkı yoksul insanlara yardıma teşvik etmek 7. Çağdaş yaşamı destekleme derneği ile okuma-yazma ve meslek edindirme kursları 8. Çeşitli mahallelerde açılan Toplum Merkezlerinde Eğitici-Koruyucu çalışmalar yapmak. Kahraman EROĞLU