RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ

RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ
KOSGEB 2011 – 2015 STRATEJİ PLANI

TAKDİM PLANI KONU : KOSGEB Strateji Planı SÜRE : 40 Dakika (63 yansı) SUNAN : Hasan Fırıncıoğlu Müdür KAYNAK : KOSGEB Strateji Planı

SUNUM İÇERİĞİ 1. Kuruluş ve Hizmet Merkezleri Durumu 2. Vizyon 3. Misyon 4. Temel Değerler 5. Stratejik Amaçlar ve Hedefler, 6. Faaliyetleri (Destekler)

KOSGEB KURULUŞ ŞEMASI

HİZMET MERKEZLERİ DURUMU
KOSGEB HİZMET MERKEZLERİ DURUMU

KOSGEB VİZYON Ülkemizdeki KOB’lerin küresel pazarda söz sahibi olmasını sağlayan, KOBİ ve girişimcilik politikalarının belirlenmesinde etkin, dünyada örnek alınan kuruluş olmak. Türkiye’nin dünya ekonomisinde saygın ve etkili bir imaja sahip olabilmesi için atılacak olan ilk adım ülke ekonomisinde istikrarı sağlamaktır. İstikrar sağlanırsa büyüme ve gelişme kaçınılmaz olur. KOBİ’ler, yeni istihdam alanları yaratılmasındaki katkıları, piyasa koşullarındaki değişikliklere uyum sağlama yetenekleri, ekonomik ve sosyal kalkınmanın sağlanmasındaki etkileri ile gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinde gün geçtikçe daha vazgeçilmez olmaktadırlar. Bu gelişme de ülkeleri KOBİ'lerin teşviki ve gelişimi için uygun politikalar belirlemeye yöneltmektedir . Türkiye’nin dünya ekonomisinde söz sahibi olabilmesi için; KOSGEB’in KOBİ’lere sunduğu nitelikli hizmet ve desteklerle kısa vadede Türkiye ekonomisinde, uzun vadede dünya ekonomisinde, KOBİ ve girişimcilik politikalarını belirleyen, örnek alınan kuruluş olma niteliğine sahip olması gerekir.

KOSGEB MİSYON KOBİ’lerin rekabet güçlerini geliştirmeye ve girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmaya yönelik nitelikli hizmet ve destekler sunarak, KOBİ’lerin ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarını artırmak. KOSGEB, ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında küçük ve orta ölçekli işletmelerin payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, sanayide entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmek amacıyla 3624 sayılı Kanun ile kurulmuştur. Küreselleşen ekonominin temeli rekabettir. Rekabetin yerleşip devam etmesi KOBİ’lerin varlığına bağlıdır. Bu da KOBİ’lerin sosyo-ekonomik alanda meydana gelen değişikliklere uyum sağlayacak esnekliğe sahip olmalarıyla yani ekonomik, sosyolojik ve teknolojik gelişmelere açık olmalarıyla mümkündür. KOSGEB’in amacı, dünya ekonomisinde her geçen gün daha da önem kazanan KOBİ’lere nitelikli hizmet ve destekler sunarak, onların ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarını arttırmaktır.

KOSGEB TEMEL DEĞERLER İFADE AÇIKLAMA Erişilebilirlik
KOSGEB ihtiyaçları karşılama yönünde kolaylıkla ulaşılabilir hizmetler sunar. Tarafsızlık KOSGEB tüm taraflara eşit uzaklıktadır; önyargısız, somut, veri ve bilgiye dayanan bir yaklaşım sergiler. Saygınlık ve güvenilirlik KOSGEB müşteri ihtiyaçları ve gizliliğine önem verir, müşterileri gözünde güvenilirdir ve bu bakımdan sektörde saygın bir yer tutar. Şeffaflık KOSGEB yasalara uygun, şeffaf ve doğrulukla hareket eder. Hesap verilebilirlik Müşterilerine karşı dürüstlük ve hesap verilebilirlik anlayışını temel alır. 1

KOSGEB TEMEL DEĞERLER İFADE AÇIKLAMA 2 Müşteri odaklılık
KOSGEB müşteri değeri yaratma, müşteri istek, beklenti ve gereksinimlerinin ne olduğunun bilincindedir ve bu yönde hareket eder. Kaynak kullanımında etkinlik ve etkililik KOSGEB kaynaklarını etkin, etkili ve gerçekçi şekilde kullanır. Toplumsal sorumluluk KOSGEB hedef kitlesi ve paydaşlarıyla ilişkileri neticesinde kurumsal sosyal sorumluluk yaklaşımı ile davranır, bu yönde kararlar alır ve uygular. Yenilikçi yaklaşımlar KOSGEB yeni bilgilere açıktır; en iyi çözümlerle hareket etmek için keşfederek ve farklı yaklaşımları deneyerek mevcut bilginin sürekli iyileştirilmesi hedeflenir. Öncü ve yönlendirici KOSGEB faaliyet alanında öncü ve yönlendirici olmayı hedefler ve bu doğrultuda uzmanlık geliştirir. 2

STRATEJİK AMAÇLAR ve HEDEFLER
KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.1 Desteklerin kullanımını yaygınlaştırmak ve etkinliğini arttırmak Hedef kitledeki sektörel çeşitlilik, aynı zamanda destek çeşitliliğinin artırılmasını ve desteklere erişimin kolaylaştırılmasını gerektirmektedir. Bu gerekliliklerden yola çıkarak, desteklerin program ve proje esaslı olarak verilmesi planlanmıştır. Program ve proje esaslı destek mekanizması, bölge ve sektör özelinde spesifik stratejiler geliştirilmesine ve uygulanmasına imkan tanıyacak; ayrıca daha az kaynak kullanılarak daha fazla etki oluşturulabilecektir. KOBİ’lerin yönetim becerilerini ve kurumsal yetkinliklerini geliştirmek için, kaynak kullanımı etkinliğini ön planda tutan destekleme stratejileri belirlenecektir.

KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.2 KOBİ’lerde proje kültürünü geliştirmek Ekonomik ve sosyal gelisime iliskin ulusal makro stratejilerin işaret ettigi öncelikler doğrultusunda belirlenen tematik alanlarda KOBİ’ler, proje esaslı desteklerden yararlandırılacaktır. Tematik alanlar dışında, kendi gelişim planlarını proje haline getirebilen KOBİ’ler de proje esaslı desteklerden yararlandırılacaktır. Proje esaslı destekler, belirli amaç ve hedefler doğrultusunda yürütülecek faaliyet adımlarını ve başarı ölçütlerini tanımlayabilen rekabetçi ve büyüme potansiyeline sahip KOBİ’lere daha nitelikli desteklere erişme imkanı sunmaktadır. Bu strateji KOBİ’leri projeye dayalı gelişim planları yapmaya ve buna göre yönetim / organizasyon yapıları oluşturmaya yönlendirmekle, KOBİ’lerde proje kültürünün gelişimine katkı sağlayacak ve uzun vadede dış kaynaklı proje destek programlarından KOBİ’lerimizin aldığı payı arttıracaktır.

KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.3 KOBİ’lerin birlikte çalışma kültürünü geliştirerek güçlerini artırmak KOBİ’lerin birlikte çalışma kültürü geliştirilerek daha güçlü olmaları sağlanacaktır. Hedef kitlenin eskisine oranla oldukça genişlemiş olması KOSGEB’i, KOBİ’lerle ilgili tarafları da destek faaliyetlerinin parçası haline getirmeye yöneltmektedir. Türkiye’de kümelenme politikasının uygulamada başarıya ulaşması ve ortak çalışma kültürünün kazanılması yönünde destek ve hizmetler sunulacaktır.

KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.4 Ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirlikleri geliştirmek KOBİ politikalarını daha yakından takip edebilmek ve meydana gelen değişikliklere uyum sağlayabilmek için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirlikleri geliştirilmelidir. Uluslararası kurum kuruluşlar ile yapılacak işbirlikleri çalışmalarında, KOBİ’leri yurtdışı pazarlarına taşıyabilmek için gerekli alt yapı ve sinerji oluşturulacaktır. Yurt içi ve yurt dışı kurum/kuruluşlarla KOBİ’lerin geliştirilmesine yönelik ortak projeler yürütülecektir.

KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.5 KOBİ’lerin alternatif finansman kaynaklarından yararlanma kapasitelerini geliştirmek KOBİ’lerin finansman kaynaklarına erişimde karşılaştığı güçlükler, sağlıklı büyümenin ve rekabet edebilmelerinin önündeki en önemli engellerden biridir. Daha çok öz sermaye yoğun çalışan KOBİ’ler, uygun miktar ve koşullarda finansal kaynak kullanma olanaklarına sahip değildir. KOBİ’lere yönelik KGF A.Ş., İş Melekleri Ağı, Kredi Garanti Sistemi, vb. sistemler ile ilgili düzenlenen etkinlik ve bilgilendirme toplantı sayısı arttırılarak, KOBİ’lerin bu alternatif finansman kaynaklarından daha fazla yararlanması sağlanacaktır. 1

KOBİ’LERİN YÖNETİM BECERİLERİNİ VE KURUMSAL YETKİNLİKLERİNİ GELİŞTİRMEK Hedef 1.5 KOBİ’lerin alternatif finansman kaynaklarından yararlanma kapasitelerini geliştirmek KOSGEB, KOBİ’lerin gerek bankalardan gerekse sermaye piyasalarından daha fazla kaynak sağlaması için çeşitli mekanizmalar ve programlar oluşturmakta, var olanları ise güçlendirmek için adımlar atmaktadır. KOBİ’lerin kredi temininde karşılarına çıkan en büyük problem olan teminat sorununu çözme noktasında “Kredi Garanti Fonu”nun etkinliğinin artırılmasına yönelik olarak çeşitli faaliyetler de öngörülmektedir. Bunların yanında özellikle gelişme potansiyeli olan ve teknolojik yeniliklere dönük projeleri destekleyen bir finansman türü olan “Girişim Sermayesi” sisteminin de ülkemizde gelişmesi ve KOBİ’lerin sermaye piyasalarından daha fazla yararlanabilmesi için ilgili kurumlarla birlikte öncü çalışmalar KOSGEB tarafından yürütülmekte olup, bu konudaki çalışmalara devam edilmesi planlanmaktadır. 2

KOBİ'LERİN, AR-GE VE İNOVASYONA DAYALI FAALİYETLERİNİ ARTIRMAK Hedef 2.1 AR-GE ve inovasyon konusunda farkındalığı artırmak ve bu alandaki desteklerin yaygınlaştırılmasını sağlamak İnovasyon ve AR-GE faaliyetleri birtakım riskler ve zorluklar içermektedir. AR-GE ve inovasyon faaliyetleri, zaman alan ve emek gerektiren faaliyetler olup, bu faaliyetler başarıya ulaşıp ticarileşebileceği gibi başarısızlıkla sonuçlanarak zaten kıt olan kaynakların yitirilmesi sonucunu da doğurabilmektedir. Teknoloji AR-GE ve inovasyon konusunda proje yürüten yeni kurulmuş işletmeler/girişimciler açısından ise koşullar daha da zorlayıcı olmaktadır. Bu durumda olan birçok işletmede AR-GE projesi bitirilip fikrin ürüne dönüşme süreci tamamlanmadan herhangi bir gelir elde edilememektedir. Bu noktada, girişimcilerin kuruluş ve AR-GE faaliyeti giderlerinin desteklenmesi gerekmektedir. İlaveten, sadece AR-GE ve inovasyon sürecinde değil, ilk fikir süreci nihayetinde başarı ile ortaya çıkan prototiplerin, ticarileşmesini teminen üretiminin sağlanması ve gerekli yatırımların desteklenmesi de özel önem taşımaktadır. Böylece, teknoloji ve yenilik tabanlı yeni işletmelerin ekonomiye kazandırılması ve katma değeri yüksek ürünler üretilmesi sağlanabilecektir.

KOBİ'LERİN, ARGE VE İNOVASYONA DAYALI FAALİYETLERİNİ ARTIRMAK Hedef 2.2 AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin ekonomik faydaya dönüşmesini sağlamak Yeni bir ürün/hizmetin; üretilmesi, kalitesinin artırılması, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerinin pazara uygun biçimde ticarileştirilmesi amaçlanmaktadır. Günümüzde, zorlu olan AR-GE sürecini basarı ile tamamlamış olan isletmelerin bir çoğunun ortak problemi, bu sürecin devamını sağlayarak basarı ile yönetilmiş olan AR-GE ve inovasyon sürecini kaynak yetersizliği nedeni ile yatırımlara dönüştürememesidir. Keza, patent belgesi ile koruma altına alınmış ve prototip aşaması tamamlanmış buluş ve fikirlerin sahipleri veya doktora gibi bilimsel çalışmalar sonucu ortaya çıkan proje sahipleri de kaynak yetersizliği konusunda ortak sorunları bulunmaktadır. Bu gibi projelerin desteklenmesi ve bu projelerin yatırımlara dönüşmesini sağlamak, ülkemiz ekonomisi için ciddi kazanımlar sağlayacaktır. Böylece AR-GE, inovasyon fikir aşamasından üretime yönelik tüm süreçte destekleme mekanizması işleyerek, söz konusu projelerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve ekonomimize değer sağlayan işletmelere dönüşmesi sağlanmış olacaktır.

GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRMEK VE BAŞARILI YENİ İŞLETMELERİN KURULMASINI TEŞVİK ETMEK Hedef 3.1 Girişimcilik kültürünün tüm topluma yayılması sağlanarak girişimcilik ortamının, gelişmiş ülkeler ile kıyaslanabilir düzeyde iyileştirilmesini sağlamak KOBİ’lerin ve yeni girişimlerin teşvik edilmesinde önemli unsurlardan biri de girişimcilik ruhunun ve kültürünün gelişmesidir. Girişimci kişilerin yetişmesi veya girişimci ruhunun oluşabilmesi yeni bir kültürün oluşmasını gerektirmektedir. Bu nedenle toplum yapısının, bakış açısının da değişmesi zorunludur. Türkiye’de iş yapabilme zorluğu ve zor ekonomik koşullar insanların daha yaratıcı rekabetçi girişimci ve atılgan olmasını gerektirmektedir. Teknolojinin gelişmesi ve bilgi kaynaklarına daha hızlı ulaşımdan yola çıkarak global ve uluslararası boyutta girişimciliğin geliştirilmesi özendirilecek ve teşvik edilecektir.

GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRMEK VE BAŞARILI YENİ İŞLETMELERİN KURULMASINI TEŞVİK ETMEK Hedef 3.2 Plana dayalı iş kurma alışkanlığı kazandırmak ve kurulan yeni işletmelerin başarı şanslarını artırmak Girişimci adaylarına girişimcilik, iş kurma ve yönetme, iş planı hazırlama, pazarlama planı hazırlama gibi konularda eğitimler verilerek, kuracakları işletmelerin daha uzun ömürlü ve verimli olmalarını sağlamak, karşılaşabilecekleri sorunları önceden tahmin edip ona göre çözüm üretmelerini sağlamak, hatalı iş kurmasını engellemek, iş planına dayalı isletme yönetimine geçişlerini sağlamak üzere destek ve hizmetler verilecektir. İŞGEM’ler küçük girişimcilerin iş kurmasını ve geliştirmesini destekleyen ve kolaylaştıran, dolayısı ile de işletmelerin hayatta kalma ve büyüme olanaklarını arttıran mekanizmalardır. İŞGEM’ler, bünyesinde barındırdıkları yeni işletmelere yönetim danışmanlığı desteği, finans kaynaklarına erişim imkânı, uygun koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı ve ofis hizmetleri sunar ve en kırılgan oldukları iş kurma aşamasını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlar. Özellikle İŞGEM’in yönetimin sağladığı koçluk ve ağ mekanizmalarına ulaşım, kuluçka süresi içerisinde olan işletmelerin başarı oranlarını arttırmakta, yerel ekonomi ile bağlarını güçlendirerek yöresel kalkınmaya katılmalarına katkıda bulunmaktadır. Bu amaçla İŞGEM’ler desteklenecektir.

GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRMEK VE BAŞARILI YENİ İŞLETMELERİN KURULMASINI TEŞVİK ETMEK Hedef 3.3 Kadın girişimciliği geliştirmek Kadınların, çalışma hayatına büyük oranda katılması ve daha aktif rol alarak girişimcilik faaliyetlerinde bulunmaları, gelişen ekonomiler için “stratejik” bir öneme sahiptir. Çünkü iş dünyasında zengin olmanın, kullanılmayan potansiyeli etkin hale getirmenin ve yeni iş sahaları oluşturmanın yolunun, kadınların girişimciliğinin teşvik edilmesinden geçtiği gerek akademik çevrede, gerekse is dünyasında ifade edilmektedir. Yapılan çalışmalarda kadın girişimcilerin kişisel karakteristikleri; dinamik, bağımsız, özgüvenli, rekabetçi ve amaç yönelimli olarak tanımlanmaktadır. Bu bağlamda kadınların ekonomik hayatta erkeklerin yanında yer almalarını sağlayacak politika ve projelere öncelik verilmesi ile onları ekonomik ve sosyal gelişmeye önemli katkılar sağlayan potansiyel güç haline getirmek mümkündür. Girişimcilik, kadınlara ve iş dünyasında yeterince temsil edilmeyen diğer gruplara özellikle odaklanılarak yaygınlaştırılmalıdır. Kadın girişimlere iş kurma sürecinde önlerine çıkan engelleri aşmalarına yardımcı olmak ve kuracakları işletmeleri en kritik dönemleri olan ilk yıllarında desteklenecektir.

KURUMUN NİTELİKLİ HİZMET SUNMAYA YÖNELİK OLARAK SÜREKLİ GELİŞİMİNİ SAĞLAMAK Hedef 4.1 İş süreçlerini geliştirmek ve çalışanların motivasyonunu artırarak etkin bir insan kaynakları yönetimini sağlamak İnsan kaynakları yönetimi, insanı temel alan ve insanın daha etkin, verimli, yararlı ve üretken olması, iş doyumuna sahip ve mutlu olabilmesi için gereken düzenlemelerin tamamını kapsar. Çalışma ortamında kişinin ise alınmasından, uyum eğitimine, ücret ayarlamasına, işyeri ile olan hukuki bağına, verimliliğine, performans değerlemesine, maddi ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasına ve nihayet işten ayrılmasına kadar ki tüm süreçler, insan kaynakları yönetimi uygulamaları çerçevesinde gerçekleştirilir. Türkiye’de insan kaynakları, sanayinin canlanmaya başlaması ile birlikte yapılan yasal düzenlemelere bağlı olarak gelişmeye başlamıştır. Hedef kitleye nitelikli hizmet sunabilmek , desteklerin etkinliğini arttırmak için; öncelikle kurum içinde etkin ve verimli bir insan kaynakları yönetimi oluşturmak gerekir. Kariyer planlaması, her çalışanın hizmet içi eğitim alması, kişilerin bilgi ve tecrübelerine uygun pozisyonlarda çalıştırılması, iç kontrol sisteminin sürekli geliştirilmesi, yabancı dil bilen personel sayısının arttırılması dikkate alınması gereken bazı önemli hususlardandır. Bu süreçler doğru değerlendirilip analiz edilirse personelin performansı artar, bu durum KOBİ’lere sunulan hizmet ve desteklerin etkinliğini ve verimliliğini arttırır. Yani işleyişi sistemli ve sürekli geliştirilen bir insan kaynakları yönetimi ile kısa zaman içerisinde KOSGEB’in sosyal ve ekonomik hayattaki prestijinin arttırılması hedeflenmektedir.

KURUMUN NİTELİKLİ HİZMET SUNMAYA YÖNELİK OLARAK SÜREKLİ GELİŞİMİNİ SAĞLAMAK Hedef 4.2 Bilgiye dayalı karar alma süreçlerini destekleyecek entegre bilgi sistemini kurmak, bilgi iletişim altyapısını geliştirmek ve etkin bilgi akışını sağlamak KOSGEB iş süreçlerinin etkin ve verimli bir şekilde uygulanmasının önemli unsurlarından biri de yönetim bilgi sistemleridir. Bilginin yeterli olması, anlaşılır olması ve güncel olması bir bilginin kullanılabilirliğini belirlemektedir. Bu noktaların en önemlisi bilginin güncelliği ya da bilginin en hızlı şekilde iletilmesidir. Yönetim bilgi sistemlerinde sezgilerden çok bilgi ön planda olduğu için kısa süre içerisinde daha doğru kararlar alınması sağlanacaktır. Bu amaçla KOSGEB’deki veri tabanlarının entegrasyonu, sonrasında raporlama araçlarının oluşturulması, elektronik imzaya geçiş aşamalarının tamamlanması gibi temel unsurlar e-devlet uygulamalarının gereği olarak da uygulamaya alınacak ve KOSGEB hedef kitlesine yönelik tüm işlemlerin elektronik ortamda yapılması için gerekli projeleri başlatacaktır.

KURUMUN NİTELİKLİ HİZMET SUNMAYA YÖNELİK OLARAK SÜREKLİ GELİŞİMİNİ SAĞLAMAK Hedef 4.3 KOSGEB’in etkin tanıtımını yaparak imajını güçlendirmek KOSGEB'in imajının güçlendirilmesi, KOSGEB Hizmet ve Desteklerinin etkin tanıtımı için, yeni hedef ve desteklerimizin tanıtımını sağlayan materyallerin hazırlanması, KOSGEB tarafından konferans, panel, sempozyum, basın toplantılarının düzenlenmesi, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla etkinliklerin artırılması, etkin iletişim araçları ile hedef kitlemize doğru ve zamanında bilgi erişiminin yapılması hedeflenmektedir.

FAALİYETLER (DESTEKLER)
KOBİ’lerin ekonomik ve sosyal gelişime ilişkin ulusal makro stratejilerin işaret ettiği öncelikler doğrultusunda proje esaslı desteklerden yararlandırılması planlanmaktadır. Proje esaslı destekler, belirli amaç ve hedefler doğrultusunda yürütülecek faaliyet adımlarını ve basarı ölçütlerini tanımlayabilen rekabetçi ve büyüme potansiyeline sahip KOBİ’lere daha nitelikli desteklere erişme imkânı sunacaktır. Bu strateji KOBİ’leri projeye dayalı gelişim planları yapmaya ve buna göre yönetim/organizasyon yapıları oluşturmaya yönlendirecek, KOBİ’lerde proje kültürünün gelişimine katkı sağlayacak ve uzun vadede dış kaynaklı proje destek programlarından KOBİ’lerimizin aldığı payı arttıracaktır. 2009 yılının 5 Mayıs 2009’da yayımlanan 5891 sayılı Kanun ile KOSGEB hedef kitlesi hizmet ve ticaret sektöründeki KOBİ’leri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. KOSGEB’in yeni hedef kitlesine sunulacak destek ve hizmetlere ilişkin mevzuat çalışmaları 2010 yılında tamamlanmış ve KOSGEB Destek Programları Yönetmeliği tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

KREDİ FAİZ DESTEĞİ PROGRAMLARI İşletmelerin; üretim, kalite ve standartlarını artırmaları, finansman sorunlarının çözümü, istihdam yaratmaları, uluslararası düzeyde rekabet edebilmelerini teminen; • Yatırım • İşletme sermayesi • İhracata yönelmelerini sağlamak amacıyla KOSGEB KOB Kredi Faiz Desteği Yönetmeliği çerçevesinde kredi faiz destekleri yürütülmektedir. KOSGEB; kamu bankaları, özel bankalar, katılım bankaları ile diğer finans kuruluşları ile yapacağı protokoller kapsamında KOBİ’lere kullandırılacak kredilerin faiz/kar payı, komisyon vb. giderlerinin karşılanması amacıyla 2003 yılından itibaren KOSGEB Kredi Faiz Desteği programlarını yürütmektedir.

LABORATUAR DESTEĞİ Hizmet Merkezleri bünyesinde faaliyet gösteren laboratuarlar vasıtasıyla KOBi’lere laboratuar test ve analiz hizmetleri verilmektedir.

BİLGİLENDİRME VE EĞİTİM HİZMETLERİ Tüm kamu kurum/kuruluşları ile özel sektör tarafından sunulan destek ve hizmetler konusunda Hizmet Merkezlerimizce KOBİ’ler bilgilendirilmekte, KOSGEB destek ve hizmetlerinin tanıtımı yapılmakta, tanıtım materyalleri hazırlanmaktadır. Ekonomik ve stratejik konuları kapsayan raporlar ile bölgesel, sektörel ve ülkeler bazında raporlar hazırlanmaktadır.

KAMU PROJELERİNE DESTEK FAALİYETLERİ Kamu kurum ve kuruluşlarından gelen talepler doğrultusunda, KOBİ’lere yönelik bilgilendirme ve tanıtım programlarına katılım sağlanmakta, protokoller ve projeler bazında işbirliği yapılmaktadır.

KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç duyulması, KOBİ’lerde proje kültürü ve bilincinin oluşturulması, İşletmelerin proje yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi, Esnek destekleme sistemine ihtiyaç duyulması.

KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMLARI PROGRAM VE PROJE LİMİTLERİ Program Süresi 3 yıl Proje Süresi 6-24 ay(+12ay) Destek Üst Limiti TL. (Geri Ödemesiz) Destek Oranı 1.ve 2. Bölge için %50 3.ve 4. Bölge için %60

KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMLARI DESTEKLENECEK PROJE KONULARI İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları projeler desteklenir. DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Bu program kapsamında desteklenecek proje giderlerine Kurul karar verir. Ancak, arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri, taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji ve su giderleri, kira giderleri, finansman giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler desteklenmez. Proje ile ilişkilendirilmiş makine-teçhizat, hammadde ve malzemeye ilişkin KOSGEB desteği, Kurul tarafından karar verilen toplam KOSGEB destek tutarının % 10 (on)’unu aşamaz. Proje kapsamında alınacak yazılım için sağlanacak KOSGEB desteği bu sınırlamaya dahil değildir.

TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ KOBİ’lerin kendi işletmelerini geliştirmeleri ve Meslek Kuruluşları tarafından küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesi amacıyla daha fazla proje hazırlamalarının teşvik edilmesi, Makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda bölgesel ve sektörel ihtiyaçların karşılanması, KOBİ’lerin uluslararası mevzuat ve önceliklere uyumunun sağlanması,

TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMLARI TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMI DESTEK UNSURLARI Çağrı Esaslı Tematik Program Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı Başvuru Yapabilecekler KOBİ’ler ve Meslek Kuruluşları Meslek Kuruluşları Program Süresi - 3 Yıl Proje Süresi Proje Teklif Çağrısında Belirlenir 24 Ay (+12 Ay) Destek Oranı 1. ve 2. Bölgede % 50 3. ve 4. Bölgede % 60 1. ve 2. Bölgede %50 Destek Ödemesi Geri Ödemeli ve Geri Ödemesiz seçeneklerle Geri Ödemesiz Destek Üst Limiti TL

TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMLARI ÇAĞRI ESASLI TEMATİK PROGRAM DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Personel ücretleri ve seyahat giderleri, Makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (azami %25), Sarf malzemesi giderleri, Hizmet alım giderleri, Genel idari giderler (azami %10).

TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMLARI MESLEK KURULUŞU PROJE DESTEK PROGRAMI DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Kurul tarafından uygun bulunan ve aşağıda belirtilenler dışında kalan giderler destek kapsamındadır; Bina inşaat yapımı, tadilatı, gayrimenkul alımı, makine-teçhizat, tefrişat, taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri, finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji, su, kira giderleri, proje ortaklarından alınan danışmanlık ve hizmet alımı giderleri ve proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler.

İŞBİRLİĞİ – GÜÇ BİRLİĞİ DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ KOBİ’lerin işbirliği-güç birliği anlayışında bir araya gelerek “Ortak Sorunlara Ortak Çözümler” üretilmesi, KOBİ’lerin tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı, finansman başta olmak üzere tek başlarına çözümünde zorlandıkları birçok soruna çözüm bulunması, KOBİ’lerin bir araya gelerek kapasite ve rekabet gücü yüksek işletmelere dönüşmesi, Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması, KOBİ’ler arasında ortaklık ve işbirliği kültürünün geliştirilmesi.

İŞBİRLİĞİ – GÜÇ BİRLİĞİ DESTEK PROGRAMLARI İŞBİRLİĞİ - GÜÇBİRLİĞİ ORTAKLIK MODELLERİ Proje ortağı işletmelerin mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak olan işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının ya da tamamının kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyesinde birleşmesi, Her bir ortaklık modelinde en az 5 işletmenin bir araya gelmesi şartı aranır.

İŞBİRLİĞİ – GÜÇ BİRLİĞİ DESTEK PROGRAMLARI DESTEKLENECEK PROJE KONULARI Hammadde, ara mamul, mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak, uluslar arası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuar, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu konularında sunacakları projeler desteklenir.

İŞBİRLİĞİ – GÜÇ BİRLİĞİ DESTEK PROGRAMLARI PROGRAM VE PROJE LİMİTLERİ Proje Süresi 6-24 ay (+ 12 ay) Destek Üst Limiti TL (Geri Ödemesiz), TL (Geri Ödemeli) Destek Oranı 1. ve 2. Bölge için %50 3. ve 4. Bölge için %60

GENEL DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ’ler ile KOSGEB hedef kitlesine yeni dahil olmuş sektörlerdeki KOBİ’lerin de mevcut KOSGEB desteklerinden faydalanması, KOBİ’lerin kaliteli ve verimli mal/hizmet üretmelerinin sağlanması, Mevcut KOSGEB desteklerinin revize edilerek daha fazla KOBİ’nin bu desteklerden yaygın şekilde faydalanması, KOBİ’lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetlerinin teşvik edilmesi, KOBİ’lerin yurt içi ve yurt dışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesi.

FAALİYETLER (DESTEKLER) GENEL DESTEK PROGRAMLARI PROGRAM DESTEK ÜST LİMİT VE ORANLARI GENEL DESTEK PROGRAMI DESTEKLERİ DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANI (%) 1. ve 2. Bölgeler 3. ve 4. Bölgeler Yurt İçi Fuar Desteği 30.000 % 50 % 60 Yurt Dışı İş Gezisi Desteği 10.000 Tanıtım Desteği 15.000 Eşleştirme Desteği Nitelikli Eleman İstihdam Desteği 20.000 Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Enerji Verimliliği Desteği Tasarım Desteği Sınai Mülkiyet Hakları Desteği Belgelendirme Desteği Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği

GELİŞEN İŞLETMELER PİYASASI KOBİ DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı” ile gelişme ve büyüme potansiyeline sahip küçük ve orta ölçekli işletmelerin; • İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmesinin sağlanması, • Sermaye piyasalarından fon temin edilmesine imkan sağlanması.

GELİŞEN İŞLETMELER PİYASASI KOBİ DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN KAPSAMI Program kapsamında, KOBİ’lerin paylarının Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmek üzere halka açılma sürecinde; • Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli, • Bağımsız denetim hizmeti bedeli, • Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kurul kaydına alma ücreti, • İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ücreti, • Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) masrafı, • Aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu, KOSGEB tarafından geri ödemesiz destek olarak söz konusu maliyetler KOSGEB tarafından karşılanacaktır.

GELİŞEN İŞLETMELER PİYASASI KOBİ DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN UNSURLARI, ORANI VE ÜST LİMİTİ Program kapsamında sağlanan desteğin toplam üst limiti (Yüzbin) TL olup, destek unsurlarının üst limit ve oranları aşağıda sunulmuştur: Destek Unsurları Destek Ödemesi Üst Limiti (TL) Oranı (%) Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli (azami 2 yıl) 60.000 75 Bağımsız denetim hizmeti bedeli 20.000 SPK kurul kaydına alma ücreti 10.000 100 İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ücreti Merkezi Kayıt Kuruluşu masrafı Aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu

AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, KOBİ’lerde AR-GE bilincinin yaygınlaştırılması ve AR-GE kapasitesinin artırılması, Mevcut AR-GE desteklerinin geliştirilmesi, İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi, AR-GE ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulması.

AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMLARI PROJE SÜRESİ AR-GE ve İnovasyon Programı için en az 12 (on iki), en çok 24 (yirmi dört) ay, Endüstriyel Uygulama Programı için en çok 18 (on sekiz) ay, Her iki program için de Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir.

AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMLARI AR-GE, İNOVASYON DESTEK PROGRAMI Destek Üst Limiti(TL) DESTEK ORANI (%) İşlik Desteği İşliklerden bedel alınmaz Kira Desteği 12.000 75 Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği 20.000 100 Proje Geliştirme Desteği Proje Danışmanlık Desteği 25.000 Eğitim Desteği 5.000 Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Tanıtım Desteği Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği 15.000 Test, Analiz, Belgelendirme Desteği

AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMLARI Endüstriyel Uygulama Programı Destek Üst Limiti(TL) DESTEK ORANI (%) Kira Desteği 18.000 75 Personel Gideri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması, Başarılı ve sürdürülebilir işletmelerin kurulması, Girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması, İş Geliştirme Merkezlerinin kurulması ile girişimciliğin geliştirilmesi, İstihdamın artırılması, Yerel dinamiklere dayalı girişimciliğin desteklenmesi.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Girişimcilik Destek Programı Alt Programları Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Yeni Girişimci Desteği İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Minimum 60 saatlik eğitim ve atölye çalışmasından oluşan eğitim programını kapsar (girişimcilik özelliklerinin sınanması, iş fikri egzersizleri yapılması ve iş planı hazırlanması) Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar (üniversite, İŞKUR, meslek kuruluşu, belediye v.b. tarafından düzenlenebilir, Eğitimler, genel ve özel hedef grupları (gençler, kadınlar, dezavantajlı gruplar) için düzenlenir, Eğitimlere katılanlardan ücret alınmaz.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Yeni Girişimci Desteği Bu destekten; Uygulamalı girişimcilik eğitimini tamamlayarak işini kuran girişimciler ve İŞGEM girişimcileri faydalanabilir.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Yeni Girişimci Desteği Destek Unsurları DESTEK UNSURU ÜST LİMİT (TL) DESTEK ORANI (%) (1. ve 2 . Bölge) (3. ve 4. Bölge) İşletme Kuruluş Desteği Geri ödemesiz 8.000 60 (Kadın veya özürlü girişimci:70) 70 (Kadın veya özürlü girişimci:80) Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği 10.000 İşletme Giderleri Desteği 12.000 Sabit Yatırım Desteği Geri Ödemeli 70.000

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI İŞLETME KURULUŞ DESTEĞİ Geri ödemesiz olan bu desteğin üst limiti; § İşletme kuruluş giderleri (sicil kaydı, oda kaydı, kuruluşa ilişkin noter masrafları, zorunlu izin ve ruhsat giderleri) için (üç bin) TL, § İşletme kurulmadan önce girişimcinin belgelendirmesi kaydı ile, iş kurmaya yönelik olarak aldığı teknik, hukuki, mali, iş planı, etüd, fizibilite çalışması için danışmanlık giderleri için (iki bin) TL

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI KURULUŞ DÖNEMİ MAKİNE, TEÇHİZAT VE OFİS DONANIM DESTEĞİ Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 12 (on iki) ay içinde satın alınacak makine, teçhizat ve ofis donanımları için geri ödemesiz olarak verilen bu desteğin üst limiti (on bin) TL’dir. (2) Destek ödemesi yapılmadan önce, işletmeden sorumlu personel işletmeyi ziyaret ederek, ‘Yeni Girişimci Desteği Tespit Tutanağı’nı düzenler.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI İŞLETME GİDERLERİ DESTEĞİ Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 (yirmi dört) ay içinde gerçekleşen işletme giderlerine yönelik geri ödemesiz olarak verilen desteğin üst limiti her ay için (bin) TL olmak üzere toplam (on iki bin) TL’dir. (2) Aşağıda belirtilenler işletme gideri olarak sayılır: Personel net ücretleri (asgari geçim indirimi net ücrete dahil edilmez), Elektrik, su, ısıtma, telekomünikasyon, işyerinde ürün/hizmet üretim amaçlı kullanılan makinelere ait yakıt giderleri. * İşletme sahipleri, ortakları ile bunların eşi, annesi, babası veya çocuğuna ödenen ücretler personel giderleri desteği kapsamında değildir.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI SABİT YATIRIM DESTEĞİ Desteğin başlangıç tarihinden itibaren 24 (yirmi dört) ay içinde satın alınacak, makine ve teçhizat için banka teminatı karşılığı geri ödemeli olarak verilen bu desteğin üst limiti (yetmiş bin) TL’dir. Destek Oranı: Erkekler için:%60 , Bayanlar için:%70

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI İş Geliştirme Merkezi Desteği İş Geliştirme Merkezleri, bünyesinde barındırdığı işletmelere, işletme geliştirme danışmanlığı, uygun koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kurulan ve işletilen merkezlerdir. İşletme Geliştirme Merkezlerinin kuruluş başvurusu; belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları ve kar amacı gözetmeyen kooperatifler tarafından münferiden veya birlikte yapılabilir.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI İş Geliştirme Merkezi Desteği Destek Unsurları DESTEK UNSURU ÜST LİMİT (TL) DESTEK ORANI (%) (1. ve 2 . Bölge) DESTEK ORANI (%) (3. ve 4. Bölge) İŞGEM Kuruluş Desteği (18 ay) Bina tadilatı Mobilya Donanım İŞGEM Yönetim Geri ödemesiz 25.000 60 70 İŞGEM İşletme Desteği (36 ay) Personel Eğitim, Danışmanlık Küçük tadilat Geri ödemesiz 30.000 50.000 20.000

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Destekten Faydalanma Süreci Eğitime Başvuru Yapılır. Eğitime kabul edilen girişimciler 60 saatlik Uygulamalı Girişimcilik Eğitim Programı’na katılır. Eğitimlerin devam şartını sağlayan girişimciler Yeni Girişimci Sertifikası alır. Sertifikayı alan girişimci işletmesinin hukuki kuruluşunu gerçekleştirir ve Yeni Girişimci Desteği Başvuru Formu Ekleriyle KOSGEB Birimine başvurur. Ekler aşağıdaki gibidir: a. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Katılım Belgesi b. İşletmenin İŞGEM’de yer aldığına dair belge (İŞGEM’de yer alıyorsa) c. Girişimci İş Planı d. Destek kapsamında satın alınacak makine-teçhizat, ofis donanımı için proforma faturalar veya fiyat teklifleri e. Makine-teçhizat için ekipmanın yaşını gösteren belge (ikinci el makine-teçhizat alımı halinde istenir) f. Ticaret/Esnaf Sicil Gazetesi g. İmza Sirküleri/Beyannamesi 1

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMLARI Destekten Faydalanma Süreci 4. Girişimcinin İş Planının ön değerlendirilmesi yapıldıktan sonra uygun görülen İş Planları Değerlendirme Kurulu’na havale edilir. Girişimcinin de katıldığı toplantı sonucunda değerlendirme kurulu başvurunun kabul edilmesine, revizyonuna veya reddedilmesine karar verebilir. 5. Başvurusu kabul edilen girişimciye Kurul’un onayladığı giderler bildirilir. Girişimci onaylanan kalemler için öncelikle alımı gerçekleştirir ve destek ödemesini talep eder. KOBİ Uzmanı alımın gerçekleştiğini tespit eder ve destek ödemesini gerçekleştirir. 2

Teşekkür ederim.

RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "RELAX DANIŞMANLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim