LİDERLİK ve TAKIM ÇALIŞMASI

... konulu sunumlar: "LİDERLİK ve TAKIM ÇALIŞMASI"— Sunum transkripti:

1 LİDERLİK ve TAKIM ÇALIŞMASI
MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ LİDERLİK ve TAKIM ÇALIŞMASI GÜLCAN BAYRAMLI VERİMLİLİK UZMANI

2 İÇERİK Liderlik Kavramı Liderlik Öğrenilebilir mi?
Liderlik ve Yöneticilik Arasındaki Farklar Temel Liderlik Özellikleri Lideri Başarısız Kılan Unsurlar Takım Kavramı Takım Çalışması Nedir? Takımın Etkin Yönetilmesi İçin Yapılması Gerekenler Takım Çalışmasının Önündeki Engeller İdeal Takımların Sahip Olduğu Nitelikler Kendi Kendini Yönetebilen Takım Dinamiklerini Sürdürülebilir Kılma

3 Dünyada üç çeşit insan vardır;
Başkalarının cesaretini kıran, yaratıcılıklarını engelleyen ve onlara neden yapamayacaklarını sürekli anlatıp duran ZEHİRLEYİCİLER İyi niyetli ama kendi içine kapanık ÇİM BİÇİCİLER – bunlar kendi çimlerini biçerler ama başka şeylerle ilgilenmezler Bir de yaşamı daha güzel hale getirmek adına uğraş veren GÜZELLEŞTİRİCİler. WALT DISNEY

4 Liderlik Nedir? Liderlik; ortak bir hedef doğrultusunda, insanları motive etme sanatıdır. Liderlik, insanlara; önderlik etmek, rehberlik etmek ve onları etkilemektir.

5 Liderlik öğrenilebilir mi?
“Liderlik; tasarlanan bir şeyden çok, içgüdüsel bir şey. Günlük hayattan elde edilen deneyimlerin ışığında gelişen bir özellik. Mizaç & Karakter.. ” Harold Geneen KARİZMA + ÖĞRENME

6 Liderlik ve Yöneticilik Arasındaki Farklar
Yönetici; başkaları için çalışan, başkaları tarafından belirlenmiş amaçlara ulaşmak için çaba harcayan, işleri planlayan, uygulayan ve sonuçları denetleyen kişidir. Yönetici ve lider arasındaki temel fark buradan kaynaklanmaktadır. Yönetici; işleri doğru yapmaya odaklanan Lider; doğru işleri yapmaya odaklanan

7 Liderlik ve Yöneticilik Arasındaki Farklar
Düzeni korumaya-sürdürmeye çalışır Pozitif yöndeki değişimle ilgilenir Yetkisini-otoritesini kullanır Etkisini kullanır Liste ve bütçe sahibidir Vizyon sahibidir Kontrol-dikte eder Motive eder Çok çalışmayı yüceltir Akıllı çalışmanın peşindedir Üstlerinin beğenisini kazanmaya çalışır Akılları ve kalpleri kazanmaya çalışır Sıradandır Yaratıcıdır İyi askerdir Karizmasını ortaya koyar “Kim” diye sorar “Neden-nasıl” diye sorar “Korku”yu egemen kılar “Güven”i egemen kılar

8 Liderlik özellikleri Yönetsel etkinlik

9 Liderler lider yaratır; takipçiler değil!

10 Kuruluşlarda bir zaman ayarlı bomba var: Yenilerin, organizasyondaki işleyişi tam olarak – karşı çıkmadan – benimsemesi. Frank Smith’ den bir uyarlama

11 Lider; vizyon sahibidir

12 Bir aslan tarafından komuta edilen bir koyun ordusu, bir koyun tarafından komuta edilen bir aslan ordusunu yenebilir. ARAP ATASÖZÜ

13 İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır.
Lider; adalet duygusu taşır! İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır. Victor Hugo

14 Lider yenilikçidir

15 Lider; motive eder!

16 Lider; güvenir!

17 Lider; güven verir!

18 Lider; ilham verir!

19 Lider; açık iletişim kurar!

20 Lider; tutarlı ve dürüsttür

21 Bir insanın karakterini test etmek isterseniz, ona yetki verin
Bir insanın karakterini test etmek isterseniz, ona yetki verin. Abraham Lincoln

22 Lider; hizmet etmek için vardır!

23 Liderlik güç kullanmak değildir. Başkalarını güçlü kılmaktır
Liderlik güç kullanmak değildir. Başkalarını güçlü kılmaktır. Bennis & Nanus “Leaders” (1985)

24 Lider katılımcıdır!

25 Lider belirsizlikleri azaltır!
Lider ortamdaki belirsizliği azaltan, süngerin suyu çekmesi gibi belirsizliği emen ve bulanık suda balık avlamaya çıkanlara tolerans göstermeyen kişidir.

26 Lider zor zamanlarda sakinleştirici rol oynar!

27 Lider huzurlu bir iş ortamı yaratır!

28 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
İletişim konusunda başarısız olmak: Bir lider sahip olduğu gücü abarttığı zaman, herşeyi herkese kolaylıkla söyleyebileceğini zanneder. Ancak, bu büyük bir hatadır. Bulunulan konum ne olursa olsun, kontrollü konuşmak, yani “ağızdan çıkanı kulağın duyması” önemlidir. Bunu başaramayan liderler, çok çabuk gözden düşerler.

29 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Kendini olduğundan zeki zannetmek (dev aynısı sendromu- 1) –MIŞ GİBİ LİDERLİK: İnsanlar sadece kendi çıkarının peşinde olanları çok kolay fark ederek aşağı çeker. O nedenle konuşurken manipülasyon yapmak oldukça tehlikelidir. Kimsenin gereğinden fazla “saf” olmadığı gözönüne alınırsa, kendi çıkarına olan şeyleri herkesin çıkarınaymış gibi göstermeye çalışmak, ya da “BEN SİZLER İÇİN VARIM” söylemleri, bir liderin saygınlığının yitip gitmesinde çok büyük rol oynar.

30 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Dalkavuklara geçit vermek (dev aynısı sendromu- 2) : Liderlerin etrafını saran dalkavuklara her zaman rastlanır. Bu insanlar, onların her yaptıklarını onayladıkları için, liderler belli bir zaman sonra, artık “ne dersem doğru, ne yaparsam iyi, en başarılısını her zaman ben ortaya koyarım” tarzı düşüncelere kapılabilirler. Bu durum da onların, egolarının büyümesine neden olur. Dalkavuklar ise, aynı cümleleri o pozisyonda olan herkese söylemek için kendilerini programlamışlardır. Yani, bir liderin başarısız olması ve gözden düşmesi onlarda en ufak bir değişime neden olmayacaktır. Sonuç, X gidecek Y gelecektir ve bu sefer de Y’nin her yaptığını onaylamaya devam edeceklerdir.

31 Eğer çevrenizde sürekli sizi onaylayan insanlar varsa; ya siz fazlasınızdır, ya onlar. Addison Barry Rand

32 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Doğru bildiğinde inat etmek: Liderler de hata yaparlar. Önemli olan bir hata yaptıktan sonra, liderin bunun üzerinde objektif olarak düşünmesidir. Eğer lider, yaptıklarını doğru şekilde değerlendirebilirse, o hatadan daha güçlü çıkmayı başarır. Tabii ki, burada önemli olan nokta, “savunma mekanizmalarını harekete geçirip, kendi kendini haklı çıkaracak sebepler bulmaya çalışmadan” bunu başarmaktır. Lider sürekli olarak, sadece kendi doğru bildiğini yapmak konusunda inat ettiğinde, bu durum en çok organizasyona zarar verecektir.

33 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Sahip olduğu gücü çok önemsemek: Liderin sahip olduğu gücü, yapıcı şekilde kullanması gerektiği açıktır. Kendini yarı-tanrı gören lider, bu gücü ve sahip olduğu yetkileri her fırsatta kullanma tehditleri savurmaya başlayacaktır. Bu da, onu katlanılmaz kılmaya başlar. Gücü kullanmanın dışında, bu hareketin farklı bir yansımasıysa, “üstünlük taslamak”tır ki, bu da artık liderin sempatisini iyiden iyiye kaybetmesini sağlayan önemli bir faktör olacaktır.

34 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Değişime uyum sağlayamamak: Herşeyin başdöndürücü hızla değiştiği günümüzde olduğu yerde duranın aslında gerilemekte olduğu çok açıktır. O nedenle, yenilikleri ve değişimi kabullenmede gösterdiği zafiyet, liderin en önemli başarısızlık göstergeleri arasında yer alacaktır.

35 Lideri Başarısız Kılan Unsurlar
Takım çalışması konusunda başarısız olmak: Takım kurmak ve yönetmek oldukça hassas dengeler üzerine kurulu bir konudur ve oldukça güçlü bir liderlik yeteneği gerektirir. Liderin önemsemediği ve dolayısıyla da umursamadığı çalışanlardan işe coşkulu ve özverili bir tutumla yaklaşmalarını beklemesi çok anlamlı olmayacaktır.

36 TAKIM KAVRAMI Günümüzde, küresel rekabet organizasyonları daha esnek ve yatay örgütlenmeye ve bürokrasi azaltmaya zorlamaktadır. Bu durum, takım kavramını ön plana çıkartan önemli bir unsurdur. Takım: birbirini tamamlayıcı niteliklere sahip birden fazla insanın; ortak bir amaç, hedef ve yaklaşım etrafında biraraya gelmesidir.

37 “Biraraya gelmek başlangıçtır. Birarada kalmak gelişmedir.
Birarada çalışmak; işte bu başarıdır!” Henry Ford

38 Kaç tane iyi fikrin, sürdürülmesi zor olan ilişkiler yüzünden bir kenara bırakıldığını tahmin etmek imkansızdır! John P. Kotter Harvard Business School

39 “Grup” ve “Takım” Arasındaki Farklar
BİR GRUP İNSAN TAKIM Bireysel performans ön plandadır Takım performansı ön plandadır Ortak değerler önemli değildir Ortak değerler önemlidir Ulaşılması planlanan amaçlar net değildir Ulaşılması planlanan amaçlar nettir Üyelerin ürettiği fikirler değerli değildir Üyelerin ürettiği fikirler değerlidir Rol model olabilecek nitelikte üyelerden oluşmaz Üyelerin her biri rol modeldir Düşünceler dağınıktır Düşünceler stratejiktir, hedef yönelimdir Birkaç üye tarafından domine edilir Her birey fikirlerini açıklamada özgür hisseder Tartışmalar yıpratma, aşındırma ve eleştiri eğilimlidir Tartışmalar yapıcıdır, üretme eğilimlidir Bireysel saldırılar yoğundur Bireyler değil, olgular tartışılır

40

41 G R U P T A K I M ZAYIF GÜÇLÜ FARKLI KİŞİSEL BECERİLER
PAYLAŞILAN DEĞERLER DUYGULARIN AÇIKLIKLA İFADE EDİLEBİLİRLİĞİ DAYANIŞMA BAĞLILIK TUTARLILIK İŞ KONSANTRASYONU GÜVEN DİNLEME KONSENSÜS (UZLAŞMA) İŞBİRLİĞİ İHTİLAFLARIN YAPICI ÇÖZÜMÜ- ÇÖZÜM ODAKLILIK SÜREÇ ODAKLILIK ZAYIF GÜÇLÜ

42 Takım Çalışması Nedir? Kurum içerisinde kişiler arasında bağımsızlığı ve iletişimi geliştirip, güven ortamının oluşmasına zemin hazırlayan ve bu ortamın kalıcı olmasını sağlayan bir çalışma sistemidir.

43 Takım; en zayıf halkası kadar güçlüdür!

44 İdeal Bir Takımın Nitelikleri
Üyeler takımın bir parçası olmaktan gurur duyarlar Her üye görev paylaşımından haberdardır Farklı yetenekler ve beceriler yüceltilir Takımın her üyesi eşit hakka sahiptir Farklı görüşler zenginlik olarak görülür ve değer verilir Üyeler birbirleriyle açık iletişim içindedir Görüş ayrılıkları daha sonra kişisel husumetlere neden olmaz

45 Takımın Etkin Yönetilmesini Sağlayan Temel Unsurlar
Takım amaçlarının net olarak ortaya konması Gelişme planın olması Görevlerin açık bir şekilde belirlenmesi Açık iletişim - takım üyelerinin fikrini açıkça ifade edebilmesi (demokrasi kültürüne sahip bireyler) İyi tanımlanmış - objektif unsurlara dayalı karar verme süreci Kuralların en baştan belirlenmesi

46 Takım Çalışmasının Engelleri
Boşluğuna vurmak Dedikodu yapmak Şaka yollu iğnelemek İnat etmek Eleştiriye kapalı olmak Yalnız bırakmak Suçlamak Tehdit etmek

47

48 MUTLULUKLARI PAYLAŞABİLDİĞİNİZ BİR ÇALIŞMA ORTAMI DİLEĞİYLE…
