Çoklu Zeka Teorisi

Çoklu Zeka Teorisi ÜNİTE 9 ÖĞRENME – ÖĞRETME KURAM ve MODELLERİ

ÜNİTE KAZANIMLARI Yasa, Kuram, strateji, yöntem ve teknik kavramlarının tanımını yapar Öğretim – öğretim süreçlerini etkileyen kuram ve modellerin farkında olur Öğretimi etkileyen kuram ya da modellerin temel yaklaşımlarını açıklar

YASA (KANUN ) Tekrarlanan gözlem ve deneylerle, aynı şartlarda aynı sonuçları verdiği kesin olarak belirlenen, akla ve mantığa uygun, genel kanıya göre kabul görmüş, değişmez nitelik kazanmış, yanlışlanma olasılığı olmayan gerçek bilgiye, yasa (kanun) denir. ÖR: YER ÇEKİM KANUNU albayrakegitim.com

TEORİ ( KURAM ) Tekrarlanan gözlem ve deneylerle, mevcut bilgi birikimi düzeyinde doğruluğu büyük ölçüde kabul edilmiş, ancak yine gözlem ve deneyler yoluyla yanlışlanabilme olasılığı bulunan, öngörülerinde doğru çıkmış hipoteze, teori (kuram) denir. Ör: Çoklu zeka teorisi, yapıladırmacı öğrenme kuramı albayrakegitim.com

MODEL Teorilerini pratiğe aktarmak için, belirli bir düzen içerisinde atılması gereken adımları ve her bir adımda nelerin yapılması gerektiğini ifade eden sistematik bilgiler bütünüdür. Ör: Tam öğretim modeli, okulda öğrenme modeli, bireysel yada grupla öğretim modelleri albayrakegitim.com

STRATEJİ (YAKLAŞIM ) Bir şeyi elde etmek için izlenen ya da amaca ulaşmak için geliştirilen palanın uygulama şeklidir. Öğretimde strateji ise ; Dersin hedeflerine ulaşmasını sağlayan , yöntem, teknik , araç ve gereçlerin belirlenmesine yön veren genel bir yaklaşım demektir. Ör: İşbirliğine dayalı öğretim stratejisi, araştırma inceleme yoluyla öğretim stratejisi v.s albayrakegitim.com

YÖNTEM ( METOT ) Bir sorunu çözmek , bir deneyi sonuçlandırmak, bir konuyu öğrenmek – öğretmek için belirlenen strateji doğrultusunda bilinçli olarak seçilen ve izlenen düzenli yol. Ör: Düz anlatım yöntemi, tartışma yöntemi albayrakegitim.com

TEKNİK Yöntemlerin uygulama biçimi,işe koşulma şeklidir Ör: Bir konunun öğrenilmesi için tartışma yöntemini seçen bir öğretmen, beyin fırtınası ya da altı şapka tartışma tekniğini uygulayarak dersini işleyebilir. albayrakegitim.com

KURAM ( TEORİ) MODEL STRATEJİ YÖNTEM TEKNİK albayrakegitim.com

BAZI KURAM YA DA MODELLER Tam Öğrenme Modeli Probleme Dayalı Öğrenme Kuramı İşbirlikçi Öğrenme Kuramı

TAM ÖĞRENME MODELİ B. BLOOM 3/21/2008 203

TAM ÖĞRETİM MODELİ Carroll’un Okulda Öğrenme Modeli’nden esinlenerek B. Bloom tarafından ortaya atılan Tam Öğrenme Modeli’ne göre; Uygun ortam ve öğrenme koşulları oluşturulduğunda ve ek öğrenme olanakları sağlandığında hemen hemen herkes öğrenebilir. Bu Modele göre öğrenemeyen öğrenci yoktur,  öğretemeyen öğretmen vardır. 

OKULDA ÖĞRENMEYİ BİRÇOK FAKTÖR ETKİLER. TAM ÖĞRETİM MODELİ OKULDA ÖĞRENMEYİ BİRÇOK FAKTÖR ETKİLER. Bunlar; Öğrencinin olgunlaşma düzeyi, Genel yeteneği, Doğuştan gelen kişilik özellikleri, Ailenin sosyo-ekonomik statüsü Öğrencinin zekası gibi Bu faktörleri değiştiremeyiz Diğer faktörler ise ; Öğrencilerin dersle ilgili ön öğrenmeleri; Derse karşı ilgisi, tutumu, başarılı olabileceğine olan inancı, Öğretim hizmetinin niteliği Araç gereç Bunları değiştirebiliriz

Tam Öğrenme Modelinin Temel İlkeleri ; Öğrencilere planlı öğretim ve olumlu öğrenme koşulları sağlanmalıdır. Tam öğrenme ölçütü belirlenmelidir (En az %70) Öğrenciye yeterli zaman ve imkan ayrılmalıdır. Öğretim sürecinde ipucu, pekiştirme, dönüt ve düzeltme mutlaka kullanılmalıdır Öğrenci katılımı sağlanmalıdır. Bir ünite öğrenilmeden diğerine (En az % 70) geçilmemelidir.

TAM ÖĞRENME MODELİ UYGULAMA AŞAMALARI; Dersin özel hedef ve hedef davranışları ile bu hedef ve davranışların kazandırılacağı öğrenme ünitelerinin belirlenmesi. Her bir ünitenin öğrenilebilmesi için gerekli önkoşul davranışların belirlenmesi. Öğrencilerin önkoşul davranışlara sahip olup olmadıklarının Bilişsel Giriş Davranışları (BGD) testi ile belirlenmesi. BGD testi sonuçlarına göre, ünitedeki davranışların öğrenilmesi için gerekli fakat eksik olan önkoşul davranışları tamamlama öğretimi yapılır. Tamamlama öğretiminden sonra ünitede yeni davranışları kazandırmaya dönük öğretim etkinlikleri uygulanır.

6. İzleme değerlendirmesinin yapılması. TAM ÖĞRENME MODELİ UYGULAMA AŞAMALARI; 6. İzleme değerlendirmesinin yapılması. 7. Yetersiz öğrenmeye sahip öğrenciler için ek öğrenme etkinliğinin düzenlenmesi 8. Ek öğrenme sonucu paralel test (Eşdeğer form) uygulanması 9. Tam öğrenme gerçekleştikten sonra yeni üniteye geçiş

3 temel değişkeni vardır. TAM ÖĞRETİM MODELİ Tam öğrenme modelinin 3 temel değişkeni vardır. 1.Öğrenci nitelikleri 2.Öğretim hizmetinin niteliği 3.Öğrenme ürünleri

ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ % 25 TAM ÖĞRETİM MODELİ Öğrenme Düzeyini Etkileyen Önemli Değişkenler ve Bunlar Arasındaki İlişkiler ÖĞRETİM ÖĞRENME ÜRÜNLERİ Bilişsel Özelliklerin Artması Öğrenme Hızının Artması Duyuşsal Özelliklerin Yükselmesi ÖĞRENCİ NİTELİKLERİ Bilişsel Giriş Davranışları % 50 Duyuşsal Giriş Özellikleri % 25 Öğrenme Ünitesi ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ % 25 İpuçları Katılma Pekiştirme Dönüt ve Düzeltme 3/21/2008 210

1. ÖĞRENCİ NİTELİKLERİ a)      Bilişsel giriş davranışları; Ön öğrenmeler genellikle bir önceki üniteyle ilgili öğrencinin bilgi birikimini ifade ederken bilişsel faktörler ise daha genel ve ön öğrenmeyi de etkileyen zihinsel işlemlerdir. Sözel-işlemsel yetenekler, okuduğunu anlama gücü, iletişim becerisi, dinleme becerisi, problem çözme becerisi gibi özelliklerdir. Öğrencinin öğrenme ünitesindeki performansını doğrudan etkileyen bu faktörler, özellikle öğretimin ilk yıllarında gerçekleşmekte ve zamanla çok zor değişebilmektedir. Her yeni üniteye geçmeden bilişsel giriş davranışlarının iyileştirilmesi öğrenmeyi %50 oranında etkilemektedir.

b)      Duyuşsal giriş davranışları; Öğrencinin dersin konusuna karşı ilgisi, tutumu ve akademik benlik kavramını içermektedir. Duyuşsal giriş özelikleri okul, ders, öğretmen veya öğrenciden kaynaklanabilir. Bu davranışları olumlu hale getirmek için öğrencinin başarılı olma gereksinimi karşılamak gereklidir.

2. ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ Eğitimin niteliğinin en önemli göstergesi olan dersin öğrencilere anlamlı gelmesidir. Dersin anlamlı hale getirilmesi öğretmenin ders materyallerini düzenli olarak vermesini, organize etmesini gerektirir. Öğrenciler farklı bilgi düzeylerinde, beceri oranlarında ve farklı güdülerle sınıfa gelirler. Eğitim başarısının etkisinin öğrenciden öğrenciye farklılık göstermesi kaçınılmazdır. Öğretmen dersi iyi öğreteceğinden emin olduğu halde, bazı öğrenciler diğerlerinden daha yavaş, bazıları ise daha hızlı öğreneceklerdir. Öğretim hizmetlerinin niteliğini büyük ölçüde dört öğe belirlemektedir.

a)  İpuçları; Öğrenme sürecinde, öğrenciye neyi öğrenebileceği, bunları öğrenirken ne yapacağını anlatmak için kullanılan faaliyetlerin tümüdür. Sorulan soruya tam yanıt veremeyen öğrenciye bir sözcüğün, bir sesin veya bir hareketin hatırlatılması bir ipucu olabilir. Öğrenme-öğretme sürecinde kullanılan başlıca ipuçları Sorular sorma Örnekler verme Açıklamalar yapma Kaynak kitaplar Gerçek varlıklar ve olaylar Konuşma sırasındaki vurgular, ses tonu Yönergeler Grafik, şema ve haritalar

b)  Pekiştirme; Pekiştirme davranışın tekrar edilme sıklığını arttırma işidir. Soruya doğru cevap veren bir öğrenciye çikolata verme yada alkışlattırma bir pekiştirme işididir. Öğrenme kuramlarının birçoğu öğrenmenin pekiştirmeyle birlikte olması halinde daha etkili olduğu görüşünde birleşmektedir Pekiştireçleri etkili kullanmak için; Pekiştireç öğrencinin gelişim özelliklerine uygun olmalıdır. Pekiştireç sosyal, kültürel ve ekonomik özelliklere uygun olmalıdır. Öğrenci için anlamlı olmalıdır. Olumlu davranıştan hemen sonra verilmelidir. Zor ve karmaşık konuların öğretilmesinde sürekli pekiştireç kullanılmalıdır.

C)   ÖĞRENCİ KATILIMI; Öğrenciler öğrenme sürecine etkin katıldıkları süre içinde daha kalıcı izli öğrenme yaşantılarına sahip olmaktadırlar. Öğrenciler soru sorarak, problem çözerek, örnek vererek öğretim sürecine aktif olarak katılabilirler. Öğrencinin aktif katılımını onun hazır bulunuşluk düzeyi ve çevre koşulları belirler.

D)  GERİBİLDİRİM, DÜZELTME;  Öğrenciye kendi öğrenmesi ile ilgili sonuçları, ulaştığı düzeyi bildirmedir. Bloom’a göre genel olarak geribildirim (feedback) işlemleri, öğrenme ünitelerinin sonunda uygulanarak, o ana kadar öğrencilerin neleri öğrenmiş oldukları ve tam öğrenme seviyesine erişebilmeleri için daha neleri yapmaları gerektiğini ortaya çıkarma amacını gütmektedir. Düzeltme ise gerek öğretmen ve gerekse öğrencinin tarafından ulaşılamayan hedeflerin, gerçekleşmeyen veya olumsuz olarak ortaya çıkan durumların etkinliği içerisinde düzeltilmesidir.

ÖĞRENME ÜRÜNLERİ Öğrenme düzeyini ve çeşidini, öğrenme hızını, duyuşsal ve bilişsel ürünleri kapsar. Tam öğrenme stratejisiyle öğrenen öğrencilerin öğrenme hızında artma beklenmektedir. Ayrıca öğrenci tam öğrenme yoluyla daha başarılı olacağından üniteye, derse, okula karşı ilgi, olumlu tutum ve akademik benlik kavramları gelişmektedir.

Öğrenemeyenler İçin Bazı Ek Öğrenme Aktiviteleri TAM ÖĞRETİM MODELİ Öğrenemeyenler İçin Bazı Ek Öğrenme Aktiviteleri - Evde ek öğretim (ödev ya da proje) - Okulda ek öğretim Küçük gruplarla öğretim Bire bir öğretim - Programlı ve bilgisayarlı öğretim - Akademik oyunlarla öğretim - Ek kaynak ve yardımcı kitaplarla öğretim - Farklı bir yöntemle tekrar öğretim Tamamlama işlemlerinden öğrencilerin tam öğrenme ölçütüne ulaşıp ulaşmadıkları belirlendikten sonra yeni üniteye geçilir

MODELİN OLUMLU YÖNLERİ TAM ÖĞRETİM MODELİ MODELİN OLUMLU YÖNLERİ Her öğrencinin kendi hızında ilerlemesine imkan tanır. Her öğrenciye ihtiyaç duyduğu zaman verilir. Öğrenciler arasında eşitliği sağlar. Öğrenme ürünleri izleme testleriyle sürekli olarak değerlendirilir. Süreç öğrencilerin düzeyine göre ayarlanabilir. Öğrencilerin başarı düzeylerinde olumlu etki yapar. Aşamalı öğrenmede sonraki öğrenmelerde süre kısalır.

MODELİN OLUMLU YÖNLERİ TAM ÖĞRETİM MODELİ MODELİN OLUMLU YÖNLERİ Öğrencilerin özgüvenlerinde artış Öğrenci bir sonraki ünite için gerekli giriş davranışlarını-becerilerini kazanmış olur. Öğretmenin öğretim için daha iyi hazırlanmasını sağlar.

MODELİN SINIRLILIKLARI Daha çok zaman gerekebilir TAM ÖĞRETİM MODELİ MODELİN SINIRLILIKLARI Daha çok zaman gerekebilir Hazırlıkların çokluğu. Öğretmen açısından uygulama zorluğu Tüm öğrenciler aynı hızda ilerleyemez. Yeniden öğretim yapıldığında çok çeşitli öğretim araçları gerekir. Her bir ünite için farklı testler-sınamalar gereklidir.

SORU ÖRNEKLERİ

( KPSS 2012 )

2. Öğretim hizmetinin niteliğini belirlemede önemli bir yeri olan "ipucu, pekiştirme, katılım, donüt ve düzeltme" hangi öğrenme modelinin temel öğeleridir? (2007) İş birliğine dayalı öğrenme Anlamlı öğrenme Tam öğrenme Buluş yoluyla öğrenme Beyin temelli öğrenme C

3. Bloom'un tam öğrenme modeline göre, aşağıdakilerden hangisi "belli bir zaman içinde öğrenciyi etkileme gücünde olan dış koşullar"dan biri değildir? (2005) Dönüt (geribildirim) Önkoşul öğrenmeler İşaret ve açıklamalar Pekiştirme Düzeltme B

PROBLEME DAYALI ÖĞRENME KURAMI (J.DEWEY)

PDY, öğrencilerin, gerçek yaşamla ilişkili problem durumları üzerinde problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerileri kullanarak belirlenen hedeflere ulaşması sürecidir

Probleme dayalı öğrenme bir bakıma kendi kendine yönlendirilen öğrenmedir. Öğrenciler, eğitim ortamlarında karşılaştıkları problemleri bireysel ya da grupla çözerek gerçek hayata hazırlanırlar.

P.D.Ö. modelinin uygulandığı sınıflarda,öğrenciler aşamalı olarak ve giderek daha çok kendi eğitimleri için sorumluluk alırlar ve yaşam boyu öğrenmeye devam eden bağımsız bireyler olurlar. Öğretmen bilgiyi aktaran geleneksel rolü yerine, öğrencilerle birlikte öğrenen, öğrenciler için süreci kolaylaştıran ve öğrencileri cesaretlendiren (güdüleyen) bir role sahip olmalıdır

P.D.Ö. öğrencilere “öğrenmeyi öğrenme” becerisi kazandırmayı ve öğrenme kapasitelerini arttırmayı amaçlayan bir eğitim yaklaşımıdır. Öğrenciler bu yaklaşımda kendi kendilerini yönlendirerek gerçek dünya problemlerini çözümlemek için daha çok gruplar halinde çalışır.

P.D.Ö.’de öğrenciler gerçek yaşam problemleri ve yarı yapılandırılmış yada yapılandırılmamış problemlerle karşılaşırlar. Öğrenciler öncelikle öğretmenden öğrenme durumları ve hedefleri ile ilgili yardım alırlar. Daha sonra çeşitli araştırmalar yapar, bilgilerini paylaşır ve çözümleri tartışırlar.

PDÖ’ de öğrenme süreci öğrenciler problemi gördükten sonra başlar PDÖ’ de öğrenme süreci öğrenciler problemi gördükten sonra başlar.Yani öğrenciler, problemin hedefinde olan bilgiye problemi çözerken ulaşır. Böylece öğrenciler neyi ve niçin öğrendiklerinin farkında olurlar. Tıpkı bir bilim adamının çalışmasında olduğu gibi önce problem durum tespit edilir. Daha sonra bu durumun çözümü için gerekli bilgiler toplanır ve bu bilgiler değerlendirilerek sonuca varılmaya çalışılır

Öğrencilere metabilişsel becerilerini geliştirmeleri için fırsat tanır Öğrenciler problemler ile çalışırken düşünmeleri üzerinde düşünmeyi de öğrenirler. Şu türde sorular sürece eşlik eder “Problem ne?” “Nasıl ve nereden başlamalıyım?”, “Ne biliyorum?”, “Ne bilmeye ihtiyacım var?”, “Nereden bulabilirim?”, “Tüm olasılıklar hakkında düşündüm mü?”, “Bu veriler ne anlama geliyor?”, “Bu bilgiye güvenebilir miyim?”, “Bu sınırlamadan kurtulmanın iyi bir yolu nedir?”, “Çözmeye çalıştığım problem nedir?”, “Yapabileceğim eylemler nelerdir?”, “Eğer her birini yaparsam neler olur?”, “Yapacak en iyi ve doğru olan nedir?”

Problemi çözmek için edinilmesi gereken bilgilerin tanımlanması Problem hakkında ne biliyorum? Problemi çözebilmek için neleri bilmeye ihtiyacım var? İhtiyacım olan bilgiyi nereden bulabilirim?

PDÖ AŞAMALARI Problemi Tanımla Konu ve Kavramları belirle Çözüm önerilerini geliştir En uygun çözümü seç önerini diğerleriyle paylaş * Bilmediklerini araştır * Bildiklerini listele

Problem çözme sürecinde işlem basamakları şöyledir. 1) Problemin farkına varılması ve tanımlanması 2) Problemin tam ve doğru olarak açıklanması 3) Gerekli bilginin edinilmesi 4) Gerekli kaynakların belirlenmesi 5) Olası çözümlerin oluşturulması 6) Çözümlerin analizi 7) Çözümlerin rapor haline getirilmesi.

Bir Problemin Sahip Olması Gereken Özellikler a) Problem, güvenilir ve öğrencinin günlük hayatında karşılaşabileceği bir durumdan çıkarılmış olmalıdır. b) Problem, ne çok kolay ne de çok zor çözülür nitelikte olmalıdır. c) Problem, öğrencinin zihinsel gelişlim düzeyine uygun olmalıdır. d) Problem, eğitim süresinde çözülebilecek sınırlılıkta olmalıdır. e) Problem, faydalı olmalı ve öğrencinin hipotez oluşturmasına fırsat vermelidir.

PDÖ’de Öğretmenin Rolü PDÖ yaklaşımında öğretmen takım kaptanı gibi hareket eder. Problemler oluşturur, süreci kontrol eder, öğrencileri görevlendirir, bilgiye ulaşmaları için küçük ipuçları verir. Problemin çözümü için yeterli zamanı belirler ve bilgiye ulaşmak için gerekli kaynaklara ulaşma imkanı sağlar.

PDÖ’de Öğrencinin Rolü a) Öğrenciler konuyu derinlemesine araştırırlar. b) Kendi öğrenmeleri için sorumluluk alırlar. c) Öğrenciler aktif olarak problem durumu ile ilgili araştırmalar yapar, bilgi toplarlar ve problemin çözümü ile ilgili öneriler getirirler. d) Çalışmalarını sınıfa ve diğer gruplara sunarlar. e) Çalışmalarını işbirlikli olarak yürütürler. f) Çalışma sırasında kendini ve arkadaşlarını değerlendirirler.

PDÖ Yaklaşımının Uygulanması 1- Dersin Başlangıcında Yapılması Gerekenler Öğretmen dersin başlangıcında; dersin amacını öğrencilere açıkça bildirmeli, derse karşı olumlu yönde tutum geliştirmelidir. Eğer öğrenciler daha önce böyle bir çalışmaya katılmamışlarsa öğrencilere bu yaklaşım tanıtılmalıdır. Dersin aşamalarından bahsedip, öğrencileri yaklaşım ile ilgili soru sormaları için cesaretlendirmelidir.

2- Çalışma Gruplarının Oluşturulması PDÖ yaklaşımı işbirlikçi çalışmayı gerektirir. Bu nedenle çalışmaya başlamadan önce öğrenciler gruplara ayrılır. (2-7 kişi) Grubun üyeleri araştırmayı planlama ve sonuçları rapor etmede ortak çalışmalı, gerekirse birbirine yardım etmelidir. Gruplar oluşturulurken grup içinde farklı kabiliyet ve cinsiyetten kişilerin olmasına dikkat edilmelidir.

3- Problemi Tanıma Süreci Öğretmen bu safhada, öğrencinin konuyu tam olarak kavrayıncaya kadar güncel ve zihinsel deneyler yapmasına rehberlik etmeli ve öğrenciyi bilgi toplaması için cesaretlendirmelidir. Burada amaç yeterince bilgi toplamak ve kendi görüşlerini oluşturmaktır. Öğretmen, öğrencilerin problem hakkında düşünmeleri için sorular oluşturmalı, ayrıca çözüm için ulaşmaları gereken bilgi kaynakları hakkında onları yönlendirmelidir.

4- Probleme Yönelik Çözümlerin Bulunması Öğrenciler problemin içeriği hakkında bilgi edindikten sonra çözüm arama safhasına geçerler. Bu safhada grup üyeleri değişik alanlarda araştırmalar yaparak (kütüphane, internet ortamı, laboratuar vb.) problem duruma çözüm üretmeye çalışırlar. Daha sonra grup üyeleri bir araya gelip ulaştıkları kaynaklardaki bilgilerden faydalanarak probleme çözüm üretirler.

5- Problem Çözümlerinin Sunulması Dersin bu safhasında öğrenciler, problem duruma yönelik çözüm önerilerini sunarlar. Rapor haline getirdikleri çözüm önerilerini sınıf ortamında diğer arkadaşları ve öğretmenleri ile paylaşırlar. Grupların çözüm önerilerini sunmalarından sonra, öğretmen rehberliğinde yeniden problem durum için çözüm aranır. Problemin çözümünü bilen öğretmen, çözümü açıklarken dersi hedef kavrama gidecek ve mümkün olduğunca öğrenci katılımını sağlayacak şekilde yürütür.

6- PDÖ’de Ölçme-Değerlendirme Çalışmaları Öğrenciler sadece geleneksel ölçme araçlarındaki (yazılı ve sözlü sınavlar) sorulara verdikleri doğru cevaplar oranında değerlendirilmemektedir. PDÖ’de öğrencilere kazandırmada temel oluşturan olayları kavrama gücü, yetişkin rolünü kazanma düzeyi, grup eforu, bağımsız çalışma becerisi gibi kriterler de ölçme-değerlendirme sürecine dahil edilmektedir.

Gruplardaki öğrencilerden, çalışmalarındaki gözlemlere dayanarak arkadaşlarını, kendilerini ve gerekirse öğretmeni değerlendirmeleri istenir. Bunların yanında, eğitimcinin işlenen konu ile ilgili öğrencilerin bilişsel düzeylerindeki değişmeyi ölçtükleri ölçme araçları da (çoktan seçmeli sorular gibi) kullanılmaktadır.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrenciye Sağladığı Faydalar Bilimsel metodlar aktif olarak öğrenilir. Problemi çözme sırasında gerekli olan analiz, sentez ve değerlendirme gibi Üst düzey bilişsel ve düşünme becerileri geliştirilir. Öğrencilerin öğrenme için istekli ve meraklı olmasını sağlar. Öğrencilerin öğrendiklerini gerçek yaşamlarında kullanma yetenekleri gelişir. Öğrencilerin sahip oldukları bilgi, deneyim ve becerilerin kullanılmasını ve geliştirilmesi sağlanır.

Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrenciye Sağladığı Faydalar 7. Öğrenciler arasında iletişimi ve etkileşimi arttırır. 8. Diğer kişilerin fikirlerini dinleme, farklı görüşlere açık olma gibi demokratik kuralları öğretir. 9. Öğrencilerin kendilerine olan güvenlerinin artmasına ve sorumluluk duygusunun gelişmesine neden olur. 10. Öğrencilerin yaratıcı yeteneklerinin farkına varmaları sağlanır. 11. Probleme dayalı öğrenme sırasında yapılan hatalar ve bunların birlikte düzeltilmesi öğrenmeyi pekiştirir. 12. Kendi çalışmalarının bağımsız değerlendiricisi olmayı öğrenirler. 13. Öğrencilerin sosyal yaşamda düşüncelerini rahatça ifade etmelerini ve cesaret kazanmalarını sağlar.

PDÖ SINIRLILIKLARI Öğretmenlerin öğretim stillerini değiştirmeleri zor olabilir. Derste ilk kez sunulan problem durumlarını öğrencilerin çözmesi daha uzun zaman alabilir. Gruplar ya da bireyler yaptıkları çalışmaları erken ya da geç bitirebilirler. Probleme dayalı öğrenme zengin bir materyal ve araştırmaya ihtiyaç duyar. Probleme dayalı öğrenme modelini tüm derslerde uygulamak zordur. Öğrenmeyi, değerlendirmek güçtür.

SORUUULAAAR

1. Aşağıdakileden hangisi "probleme dayalı öğrenme" yaklaşımının temel özelliklerinden biri değildir? (2007) A) Hem öğrenme ürünü hem de süreç önemlidir. B) Öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenirler. C) Bilgi derinlemesine çalışılarak anlamlandırılır. D) Öğrenci, alt düzey düşünme becerilerini kullanır. E) Eğitim programı esnek bir biçimde hazırlanır. D

2- Öğrencilerin, karşılaştıkları toplumsal durumlar için yaratıcı çözüm yollarını nasıl ürettikleri hakkında bilgi edinmek isteyen bir öğretmen, aşağıdaki öğretme-öğrenme yaklaşımlarının hangisini öncelikle tercih etmelidir? (2006) A) Sunuş yoluyla öğrenme B) Probleme dayalı öğrenme C) Tam öğrenme D) Buluş yoluyla öğrenme E) Bireyselleştirilmiş öğretim B

3. Aşağıdakilerden hangisi probleme dayalı öğrenme senaryolarında bulunması gereken en önemli özelliktir? (2005) A) Her biri uygulanabilir nitelikte birçok çözümünün olması B) Araştırmayı gerektirmesi C) Merak uyandırıcı ve ilgi çekici olması D) Gerçek yaşamla ilgili olması ve çok yönlü düşünmeyi gerektirmesi E) Gözlem yapmayı gerektirmesi D

İŞBİRLİKÇİ (KUBAŞIK ) ÖĞRENME ( J. Dewey - Vygotsky )

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME ( KUBAŞIK ÖĞRENME ) İÖ öğrencilerin heterojen gruplar (4-6 kişi) oluşturarak ortak amaç doğrultusunda , birbirilerin öğrenmesine yardım ederek çalışması ve öğrenmesidir.

- Olumlu bağımlılık var - Olumlu bağlılık yok İşbirlikli Öğrenme Geleneksel Öğrenme - Olumlu bağımlılık var - Olumlu bağlılık yok - Bireysel sorumluluk var - Bireysel sorumluluk yok - Ayrışıklık - Benzeşiklik - Paylaşılan liderlik - Görevlendirilmiş tek lider - Paylaşılan sorumluluk - Sadece kendisinden sorumlu olma - Görev ve birliktelik önemli - Sadece görev önemli - Sosyal beceriler doğrudan öğretilir - Sosyal beceri var sayılır ve göz ardı edilir - Öğretmen izler ve müdahale eder - Öğretmen grup işlevini göz ardı eder.

İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ( Kubaşık ) Eğitim Uygulamasında Yer Alma Nedenleri: İşbirliği bilinci kazandırma Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme Özsaygı ve olumlu tutum geliştirme Toplumsal beceriler kazandırma Empati kazanma Uzlaşma Görev paylaşımı Sorumluluk alma bilinci kazandırma

Küme ortak amaç doğrultusunda çalışmalıdır. (Küme amaçları) !!! İşbirliğine dayalı öğrenme sürecinde öğrenciler, çoklu öğrenme ortamları içerisinde kendi öğrenmelerini yapılandırmaktadır. İşbirlikli Kümenin Özellikleri Küme ortak amaç doğrultusunda çalışmalıdır. (Küme amaçları) Öğrenciler arasında olumlu bağlılık olmalıdır. (Pozitif dayanışma. Olumlu bağlılık) Öğrenciler arasında yüz yüze bir etkileşim olmalıdır. (Yüzyüze Destekleyici İletişim) Öğrenciler bireysel sorumluluklarının farkında olmalıdır. (Bireysel Sorumluluk)

Kubaşık öğrenme kümelerinde, üyeler birbirlerinin öğrenme sorumluluğunu taşırlar. (Geleneksel kümelerde, nadiren diğerlerinin öğrenmesi için sorumluluk duyulur). Öğrencilerde sosyal beceri (liderlik, iletişim yeteneği, çatışma çözme vb.) olmalıdır ve bunlar kümede öğrenilir. (Sosyal Beceriler) Kubaşık öğrenme kümelerinde her üyenin en üst düzeyde öğrenebilmesi ve üyeler arasında iyi çalışma ilişkilerinin yapılandırılması amaçlanır. (Geleneksel kümelerde, öğrenciler genellikle tek başlarına çalışır).

Hangi yeterlik düzeyinde olursa olsun, öğrencilerin kendi kümelerine katkıları değerlendirilmelidir. Üst, orta ve alt düzey başarıya sahip öğrenciler en iyi oldukları konularda kendilerini gerçekleştirebilmelidirler. Öğrenciler, kendi düzeylerindeki öğrencilerle karşılaştırılmalıdır. (Başarı İçin Eşit Fırsat) Öğretmen kümeleri ve çalışmalarını izler, sorunlar çıktığında rehberlik eder, dönüt verir.

Kubaşık öğrenme kümelerinde paylaşılmış bir liderlik söz konusudur. 2 -4 ya da 6 kişilik öğrenme grupları idealdir. (Küme büyüklüğü) Kubaşık öğrenme kümelerinde yetenek ve kişilik özellikleri açısından karma (heterojen) kümeler oluşturulması gereklidir. (Karma Küme) Gruptaki öğrenciler ilerleyişlerini değerlendirebilmeli ve gerektiğinde kararlar alabilmelidirler. Öğrenciler birbirlerinin ilerleme düzeyleriyle ilgili dönütler vermelidir. Kime yardım edilmesi, kimin güdülenmesi gerektiği gibi. (Küme İşleyişinin Değerlendirilmesi)

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİM TEKNİKLERİ Takım – oyun - turnuva tekniği Öğrenci takımları- başarı grupları tekniği Ayrılıp – birleşme tekniği Karşılıklı sorgulama / tartışma grubu tekniği İşbirliğine dayalı birleştirilmiş okuma ve kompozisyon tekniği

Etkili Kullanım İlkeleri Öğrenciler arasında yarışma yoktur, rekabet takımlar ve gruplar arasındadır. Başarı ya da başarısızlık öğrencinin değil grubundur. Grup performansları değerlendirilir. İşbirliğine dayalı öğrenme yönteminde öğretmen rehberdir. Öğrencileri yönlendirme, gruplar arasındaki ilişkileri düzenleme ve grup içindeki işbirliğine ve etkileşime rehberlik etmektir.

Etkili Kullanım İlkeleri Öğrencileri gruplara öğretmen yerleştirmelidir. Grup üyeleri heterojen (farklı yetenek, kişilik, zekâ seviyesi) olmalıdır.

Öğrenciler arasındaki işbirliği ve etkileşimi sağlamak için planlı çalışma gerekir. Öğrencinin öğrenciden öğrenmesi için grup atmosferi düzenlenmelidir. İşbirlikçi gruplarda kişisel sorumluluk duygusunun anlamı, tüm grup üyelerinin hazırladığı malzemelerin, tüm grubun başarısı için olduğunu bitmesidir.

Faydaları Bu yaklaşımda öğrenciler birbirlerinden öğrenirler. Öğrencilerin öğrenmeye güdülenmelerine ve dikkatlerini sürdürmelerine yardım eder. Öğrenciler, birlikten doğan başarılarını kutlarlar. Özelikle yavaş öğrenen ve düşük yetenekli öğrencilere, problem çözme ve üst düzey düşünme becerilerinin kazandırılmasında etkili olmaktadır.

Öğrencinin kendine güvenini, özsaygısını ve motivasyonunu artırır. Grup üyeleri "birlikte kazanır ve kaybeder." Öğrencilerin soru sorma, cevaplama, düşünme, tartışma, sorumluluk yüklenme, iş başarma, görev paylaşma, dinleme, eleştirel düşünme, hoşgörülü olma ve başkalarına saygılı olma becerileri gelişir.

Birlikte çalışıldığı için toplumsal değer ve demokratik değerleri kazandırır. Toplumsal davranışlar kazandırılır. Öğrencilerin empati kurma yeteneği gelişir. Öğrencilerin "ait olma ve bağlılık" gereksinimlerini karşılamalarına yardım eder. En pasif öğrenciler için bile yapılabilecek bir iş vardır.

Öğrencilerin hata yapma korkusu ve kaygı düzeyini en aza indirerek, öğrenme - öğretme sürecine etkin katılımlarını sağlamaktadır. Üst düzey hedef davranışlar kazandırılır. Öğrenme zevkli ve eğlenceli hale gelir. Özellikle ilk ve ortaöğretim düzeylerinde, öğrencilerin akademik başarıları ile diğer duyuşsal, toplumsal (tutum, benlik saygısı, arkadaşlık ilkeleri vb.) çıktılar üzerinde olumlu etkileri vardır.

Sınırlılıkları ( Olumsuz Yönleri ) Çalışmanın bir kişinin üzerine kalma tehlikesi vardır. Değerlendirme zordur. Grupta kendinin iş yükünün fazla olduğunu düşünen öğrenciler gruba katkılarını azaltabilir. işbirlikli öğrenmenin yanlış algılanıp geleneksel grup çalışmasıyla karıştırılabilir.

SONNNNNN